مراقبت از پوست در دوران شیردهی
انتخاب یک روتین مراقبت از پوست در دوران شیردهی، کار آسانی نیست. همیشه طیف متنوعی از روشنکنندهها، صافکنندهها، آبرسانها و لایهبردارها وجود دارند که خرید و استفاده آنها وسوسهانگیز بهنظر میرسد. بااینحال در دوران شیردهی، باید جنبه دیگری نیز در نظر گرفته شود و آن اینکه کدام مواد برای نوزاد بیخطر هستند؟ از آنجایی که برخی از مواد موجود در مرطوبکنندهها، پاککنندهها یا سرمها میتوانند به نوزاد منتقل شوند، بنابراین باید در انتخاب رژیم مراقبت از پوست در دوران شیردهی مراقب بود. این مقاله به انواع روشهای مراقبت از پوست در زمان شیردهی، آرایش در این دوران، بهترین و بدترین مواد آرایشی برای مادران شیرده و اثرات لایهبرداری پوست در دوران شیردهی میپردازد.
چگونه از پوست در دوران شیردهی مراقبت کنیم؟
برای مراقبت از پوست در دوران شیردهی، اولین موضوع این است که بدانیم کدام مواد مجاز نیستند. بهعنوان مثال، رتینول مشتق شده از ویتامین A است و نسخه خوراکی آن در بارداری تراتوژن است (عاملی که می تواند رشد جنین و نوزاد را مختل کند)، بنابراین زنان باید در دوران بارداری یا شیردهی از مصرف آن اجتناب کنند.
همچنین، در این دوران باید مراقب هیدروکینونها – که برای روشنکردن لکههای تیره روی پوست مفید هستند – نیز بود. هیدروکینون یک روشنکننده قوی است، اما مطالعات کافی برای بیخطر بودن آن در دوران بارداری یا شیردهی انجام نشده است. برخی از موادی که میتوانند در روتین مراقبت از پوست در دوران شیردهی گنجانیده شوند، عبارتند از:
- ویتامین C
- ویتامین E
- گلیسیرین
- اسکوالن
ازسویدیگر، هیدراتاسیون کلید روتین پوستی در تمام دورانهاست. هنگام شیردهی، باید پوست مرطوب نگه داشته شده و در برابر نور خورشید محافظت شود. بنابراین، محصولاتی با ترکیباتی مانند ویتامین C و E برای کاهش هایپرپیگمانتاسیون و لکهای بارداری مناسب هستند.
گلیسیرین، کره شی و اسکوالن نیز مواد مرطوبکننده خوبی هستند که در دوران شیردهی استفاده میشوند. همچنین، استفاده از پاککنندههای ملایم و بدون عطر مانند پاککنندههای ملایم صورت نیز در این دوران مانعی ندارد.
وقتی صحبت از محافظت از پوست در برابر آسیبهای خورشیدی به میان میآید، کرمهای ضدآفتاب بر پایه موادمعدنی با اکسیدروی یا دی اکسیدتیتانیوم بهعنوان مواد اصلی توصیه میشوند. نیاسینامید موجود در این کرمها از ایجاد لکههای تیره بیشتر جلوگیری نموده و التهاب یا قرمزی ناشی از آکنه را محو میکند.
بیشتر بخوانید: اگزما صورت در بارداری؛
آرایش در دوران شیردهی
اگر بخواهیم کاملاً صادق باشیم، باید اعتراف کنیم نام دیگر بازی بارداری محرومیت است. مادر به مدت 9 ماه، باید مراقب چیزهایی باشد که مصرف میکند. کافئین باید محدود شود، غذاهای فراوریشده باید حذف شوند و حتی بسیاری از مواد آرایشی ساده نیز باید در کشو گذاشته شوند.
اما مادران شیرده لازم نیست این سطح از محدودیت را متحمل شوند، ولی باز هم سطحی از وظیفهشناسی در برابر نوزاد وجود دارد که با توجه به آن، باید در مراقبت از پوست دقت شود. از آنجایی که بسیاری از لوسیونها و لوازم آرایشی طوری طراحی شدهاند که ازطریق لایههای پوست جذب میشوند، مواد تشکیلدهنده این محصولات میتوانند در نهایت به جریان خون راه پیدا کنند و به شیر مادر برسند.
باید توجه داشت هر چیزی که مادر روی صورت خود قرار میدهد، میتواند به دستگاه گوارش کودک ختم شود. درواقع، تحقیقات نشان داده است که موادشیمیایی مورد استفاده در محصولات مراقبت شخصی میتواند در خون بند ناف (در دوران بارداری) و در نوزادان (ازطریق شیردهی) یافت شود.
البته مصرف برخی از لوازم آرایشی در دوزهای کم مشکلی ندارد، اما از نظر تئوری، دوز بالای موادشیمیایی میتواند باعث ناتوانیهای مادرزادی و آلرژی در شیرخواران شود.
بنابراین، اگر قصد دارید به کودک خود شیر دهید، اصلاح روتین مراقبت از پوست بسیار فراتر از تعویض مرطوبکننده و کرم ضدافتاب با موارد مشابه است. برخی از مواردی که برای مراقبت از پوست در دوران شیردهی باید رعایت شوند، عبارتند از:
تعویض رتینول، رتینوئیدها و ویتامین A با پپتیدها در دوران شیردهی
رتینوئیدها و رتینول، مشتقات ویتامین A بوده و در غلظتهای مختلف در ماده فعال رتینوئیک اسیدموجود هستند. این سه ماده معمولاً در مراقبت از پوست برای کوچککردن منافذ، رفع آکنه و هایپرپیگمانتاسیون استفاده میشوند.
اما در دوران شیردهی، دوزهای بالای ویتامین A میتواند باعث تورم مغز، مشکلات رشد و مشکلات بینایی در نوزادان شود. بااینحال، برای مادرانی که میخواهند پوستی درخشان داشته باشند، پپتیدها به تحریک کلاژن و الاستین کمک میکنند و جایگزینی امن برای رتینوئیدها هستند.
تعویض اسیدسالیسیلیک با اسیدلاکتیک در دوران شیردهی
اسیدسالیسیلیک یک اسید بتاهیدروکسی است که برای هدف قراردادن آکنه و دفع جوشهای سرسیاه و سرسفید استفاده میشود. مصرف BHAها در دوران شیردهی میتواند وسوسهانگیز باشد، چون پوست زنان درطول بارداری تغییر کرده و بیشتر مستعد جوش میشود.
اما درصورت شیردهی از هیچ محصول حاوی اسیدسالیسیلیک نباید استفاده شود. اسیدسالیسیلیک میتواند برای نوزادان در سطوح بالا بسیار خطرناک بوده و منجربه سندرم ری شود که یک بیماری حاد است و باعث تورم مغز و کبد میشود.
علائم این اختلال، شامل استفراغ، اسهال، تنفس سریع و تحریکپذیری است، اما زنانی که آکنه پس از بارداری را تجربه میکنند، میتوانند از اسیدلاکتیک بهعنوان جایگزین ایمن استفاده کنند. این اسید، یک آلفا هیدروکسی اسیدملایم است که میتواند بهجای اسیدسالیسیلیک برای پوستهای مستعد آکنه و ایجاد لایهبرداری ملایم استفاده شود.
جایگزینی هیدروکینون با روی و آلفا آربوتین در دوران شیردهی
هیدروکینون یک عامل سفیدکننده پوست است که در محصولات مراقبت از پوست برای روشنکردن رنگدانهها مانند کک و مک، ملاسما، لکههای پیری و اسکار آکنه استفاده میشود. استفاده از این ماده شیمیایی در دوران شیردهی در اروپا، ژاپن، رواندا و استرالیا ممنوع شده است.
هیدروکینون یک ماده شیمیایی قوی است که میتواند به شیر مادر منتقل شده و منجربه ناهنجاریهای رشد نوزاد شود. این ماده میتواند منجربه تغییر رنگ در پوست، دندانها و غشاهای مخاطی کودک شود. جایگزینی هیدروکینون با محصولات زیبایی حاوی آلفا آربوتین بدون عوارض جانبی به روشنشدن ظاهر لکههای تیره پوست کمک میکند.
جایگزینی ضدآفتابها با اکسیدتیتانیوم و روی در دوران شیردهی
برای مراقبت از پوست در دوران شیردهی در برابر آفتاب، استفاده از کرمهای روی و دی اکسیدتیتانیوم بسیار ایمنتر از ضدافتابهای شیمیایی است.
جایگزینی کلیندامایسین با ویتامین C
کلیندامایسین موضعی آنتیبیوتیکی است که معمولاً در محصولات مراقبت از پوست برای درمان آکنههای التهابی استفاده میشود، اما پزشکان توصیه میکنند از مصرف آن در دوران شیردهی بهطور کامل اجتناب شود، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. حتی پمادهای موضعی کلیندامایسین میتواند ازطریق پوست به خون و شیر مادر جذب شده و منجربه آلرژیهایی مانند آنافیلاکسی و راش شود.
این دارو میتواند باکتریهای سالم در دستگاه گوارش نوزاد را از بین برده و باعث مشکلات مفصلی و ناهنجاریهای دندانی شود. اما مادرانی که با آکنه التهابی دستوپنجه نرم میکنند، میتوانند ویتامین C را بهعنوان جایگزینی برای کلیندامایسین در برنامه مراقبت از پوست خود بگنجانند. این ویتامین، یک انتیاکسیدان قوی برای مبارزه با آسیب رادیکالهای آزاد روی سلولهای پوست و کاهش التهاب ناشی از آکنه است.
حذف فرمالدئید در دوران شیردهی
فرمالدئید را میتوان در محصولات مراقبت از پوست، لاک ناخن و محصولات مو یافت. این ماده، یک ترکیب بسیار قوی و خطرناک است که مقدار زیاد آن میتواند منجربه سرطان و مقدار کم آن باعث تحریک چشم، پوست، گلو و ریه شود.
موارد ممنوعه مراقبت از پوست در دوران شیردهی
مادران معمولا در دوران بارداری به مدت 9 ماه تمام چیزهایی را که وارد بدن خود میکنند، به دقت زیر نظر دارند، اما ممکن است در دوران شیردهی به سهلانگاری دچار شده و سلامت کودک را به مخاطره بیندازند. علیرغم اینکه همه محصولات آرایشی برای نوزادان مضر نیستند، اما از برخی از آنها قطعاً باید اجتناب شود.
محصولاتی که بهعنوان «غیر آکنهزا»، «غیر کومدونزا» یا محصولات ساخته شده از موادمعدنی علامتگذاری شدهاند، عموماً برای استفاده در دوران شیردهی بیخطرند، زیرا منافذ را مسدود نمیکنند و فاقد چربی هستند. در ادامه فهرستی از مواد یا محصولات مراقبت از پوست در دوران شیردهی که باید از آنها اجتناب شود، گردآوری شده است.
- رتینوئیک اسید
- رتین-آ
- رتینول
- رتینیل لینولئات یا پالمیتات
- دیفرین
- رازاروتن یا تازوراک و آواژ
ضدآفتابهای غیرمجاز جهت مراقبت از پوست در دوران شیردهی
استفاده از کرمهای ضدآفتاب بهطورکلی بیخطر است، اگرچه برخی مطالعات نشان دادهاند که برخی از موادی که در کرمهای ضدافتاب شیمیایی یافت میشوند، نه تنها در دوران شیردهی، بلکه در دوران بارداری نیز خطرناک هستند.
درصورت امکان از کرمهای ضدافتابی که حاوی رتینوئیدها، اکسی بنزون و اکتینوکسات هستند نباید استفاده شود، چون موادشیمیایی که در چربی بدن مادر جمع میشود، به شیر او نیز منتقل خواهد شد.
مضرات اکتینوکسات و اکسی بنزون در دوران شیردهی
این دو ماده شیمیایی در کرمهای ضدافتاب، مرطوبکنندهها، رژ لب، لاک ناخن، کرمهای پوست، کانسیلر، عطر و محصولات مراقبتی مو وجود دارند. این فیلترهای UV میتوانند با عملکرد طبیعی هورمونهای بدن تداخل ایجاد کنند و تأثیرات مخربی بر رشد اندامهای تولیدمثل جنین داشته باشند.
اکسی بنزون میتواند عملکرد سیستم تولیدمثل و تیروئید را در مطالعات حیوانی تغییر دهد. هر دو ماده بهراحتی جذب شیر مادر شده و بیشتر در ضدآفتابهای شیمیایی یافت میشوند، بنابراین مادران شیرده باید از ضدآفتابهای معدنی استفاده کنند.
مضرات رتینول جهت مراقبت از پوست در دوران شیردهی
رتینول در محصولات ضدپیری، ضدآکنه و مرطوبکنندههای صورت یافت میشود. رتینول یک ماده قوی مراقبت از پوست است که علائم پیری را کاهش میدهد.
بااینحال، برخی از مطالعات خطرات سلامتی بیشتری را برای زنان باردار، کودکان و زنان مسنتری که از رتینوئیدها استفاده میکنند، نشان میدهند. از آنجایی که هنوز تمام خطرات رتینول مشخص نشدهاند، احتمالاً بهتر است در دوران شیردهی نیز از آن اجتناب شود.
مضرات تریکلوزان در دوران شیردهی
تریکلوزان در صابونهای مایع ضدباکتری، دئودورانتها، کرمهای اصلاح، نوارهای صابون و خمیر دندانها وجود دارد. تریکلوزان میتواند در هورمونها اختلال ایجاد کند و یک مطالعه نیز آن را با تکثیر سلولهای سرطان سینه مرتبط دانسته است. این ماده میتواند در بافتهای چربی بدن، شیر مادر و بند ناف نوزاد انباشته شود.
مضرات اسیدسالیسیلیک در دوران شیردهی
باوجود اینکه مطالعات محدودی در مورد ارتباط بین این دارو و شیردهی وجود دارد، تحقیقات نشان میدهد تا 25٪ از اسیدسالیسیلیک میتواند توسط جریان خون جذب شود.
مضرات روغن درخت چای در دوران شیردهی
این اسانس کاملا طبیعی به دلیل خواص ضدمیکروبی آن ارزشمند است. هیچ مطالعه معتبری وجود ندارد که ارزیابی کند استفاده از محصولاتی که با روغن درخت چای ساخته میشوند، چقدر برای مادران شیرده بیخطر هستند، اما برخی از مطالعات موردی منتشر شده سمیت روغن درخت چای را در کودکان نوپا نشان میدهد.
محصولات مراقبت از ناخن غیرمجاز در دوران شیردهی
اگرچه هنوز تحقیقات زیادی درمورد این محصولات وجود ندارد، اما اتفاق نظر کلی بین مادران باتجربه و متخصصان این است که استفاده از آنها در دوران شیردهی اشکالی ندارد.
بااینحال، بهتر است از لاکهایی استفاده شود که فاقد موادشیمیایی مانند فرمالدئید، کافور، دی بوتیل فتالات، تولوئن و رزین فرمالدئید باشند. همچنین هیچ تحقیقی در مورد تأثیر انواع جدیدتر لاک ناخن مانند ژلیش یا اکریلیک وجود ندارد، اما در زمان استفاده از این خدمات اطمینان حاصل کنید که اتاق به خوبی تهویه میشود تا بخارهای شیمیایی را استنشاق نکنید.
بیشتر بخوانید: شستن صورت در بارداری
محصولات مراقبتی مو غیرمجاز در دوران شیردهی
برخی مادران نگران این هستند که رنگکردن یا دکلره و فرکردن موها تأثیر بدی روی کودک شیرخوار داشته باشد، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که اثبات کند محصولات مراقبت از مو، مانند رنگ مو و مواد دائمی روی نوزاد شیرخوار تاثیری داشته باشند. اگر پوست سر سالم و بدون زخم یا ساییدگی باشد، مقدار کمتری از محصولات مراقبتی جذب میشوند و مشکلی ایجاد نمیکنند.
مضرات خالکوبی در دوران شیردهی
انجام خالکوبی میتواند احتمال عفونت را در دوران شیردهی افزایش دهد. انجمن تغذیه با شیر مادر استرالیا هشدار میدهد عفونتهای باکتریایی نیز میتوانند حین خالکوبی عمدتاً درنتیجه آلودگی رنگدانه استفاده شده منتقل شوند.
مضرات تزریق صورت در دوران شیردهی
جراحان پوست توصیه میکنند در دوران شیردهی از پرکنندههای زیبایی صورت مانند بوتاکس استفاده نشود، اما روشهایی مانند میکرودرم ابریژن و لیزر بیخطر هستند.
کرمها و لوسیونهای غیرمجاز در دوران شیردهی
کرمها و لوسیونهایی که برای مراقبت از پوست در دوران شیردهی استفاده میشوند، عموما بیخطر هستند. بااینحال، بهتر است از مصرف آنها اطراف ناحیه نوک پستان خودداری شود. همچنین توصیه میشود از مصرف محصولات حاوی رتینوئید – که معمولا برای از بینبردن چینوچروک استفاده میشوند – نیز در دوران شیردهی پرهیز شود.
مضرات محصولات مراقبتی بر پایه نفت در دوران شیردهی
مواد بر پایه نفت میتوانند پوست حساس کودک را تحریک کنند. اگر نام این محصولات روی فرآورده شیمیایی بود، یعنی از نفت در محصول استفاده شده است:
- پروپیلن گلیکول
- روغن معدنی
- پارافین
- پترولاتوم
- ایزوپروپیل الکل
مضرات فرمالدئید در دوران شیردهی
از فرمالدئید اغلب بهعنوان نگهدارنده محصولات مراقبت پوست استفاده میشود و ممکن است باعث واکنشهای آلرژیک جدی در نوزاد شود. فرمالدئید در پشت این نامهای علمی پنهان شده است:
- هیدروکسی متیل گلیسینات
- هیدانتوئینDMDM-
- متنزمین
مضرات پارابنها در دوران شیردهی
پارابنها معمولا در بسیاری از محصولات مراقبت پوستی استفاده شده و جذب پوست میشوند. با گذشت زمان، آنها میتوانند در بدن انباشته شده و حجم زیادی از موادشیمیایی ایجاد کنند که میتواند بر سیستم غدد درونریز نوزادان حساس به این ماده تاثیر بگذارد.
بهترین محصولات مراقبت از پوست در دوران شیردهی
محصولات زیر معمولا حاوی مواد نگرانکننده برای مادران شیرده نیستند:
- محصولات رفع موهای زائد
- مرطوبکنندهها
- رژ لب
- ریمل
- لوسیون بدن
- شامپوها و نرمکنندهها
- دئودورانتها
- خمیر دندان
آیا لایهبرداری و مراقبت از پوست در دوران شیردهی ضرر دارد؟
AHAها و BHAها انواع محبوبی از روشنکنندهها و لایهبردارهای پوست هستند، اما سد پوستی را مختل نموده و نفوذ سایر مواد موضعی، ازجمله مواد آزمایش نشده را افزایش میدهند. بنابراین، بهتر است از مصرف آنها در دوران شیردهی اجتناب شود.
برای مراقبت از پوست در دوران شیردهی باید از مصرف برخی لوازم آرایشی و بهداشتی که حاوی انواع خاصی از موادشیمیایی، مانند رتینولها، ویتامین A، رتینوئیدها، هیدروکینون، لیندامایسین، فرمالدئید، اکتینوکسات، اسیدسالیسیلیک، تریکلوزان و پارابن است، اجتناب شود. همچنین، جایگزینی ضدآفتابهای شیمیایی با کرمهای روی و اکسیدتیتانیوم یا کلیندامایسین با ویتامین C میتواند اثرات سوء این محصولات را از بین ببرد.
کلیندامایسین موضعی آنتیبیوتیکی است که معمولاً در محصولات مراقبت از پوست برای درمان آکنههای التهابی استفاده میشود، اما پزشکان توصیه میکنند از مصرف آن در دوران شیردهی بهطور کامل اجتناب شود، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. حتی پمادهای موضعی کلیندامایسین میتواند ازطریق پوست به خون و شیر مادر جذب شده و منجربه آلرژیهایی مانند آنافیلاکسی و راش شود.
AHAها و BHAها انواع محبوبی از روشنکنندهها و لایهبردارهای پوست هستند، اما سد پوستی را مختل نموده و نفوذ سایر مواد موضعی، ازجمله مواد آزمایش نشده را افزایش میدهند. بنابراین، بهتر است از مصرف آنها در دوران شیردهی اجتناب شود.
رتینول در محصولات ضدپیری، ضدآکنه و مرطوبکنندههای صورت یافت میشود. رتینول یک ماده قوی مراقبت از پوست است که علائم پیری را کاهش میدهد. بااینحال، برخی از مطالعات خطرات سلامتی بیشتری را برای زنان باردار، کودکان و زنان مسنتری که از رتینوئیدها استفاده میکنند، نشان میدهند. از آنجایی که هنوز تمام خطرات رتینول مشخص نشدهاند، احتمالاً بهتر است در دوران شیردهی نیز از آن اجتناب شود.