با جوش دوران بلوغ چه باید کرد؟ +دلایل و راه‌حل‌ها

یکی از مشکلاتی که اکثر نوجوانان در دوران بلوغ با آن مواجه می‌شوند جوش‌های روی صورت آن‌ها است که به اصطلاح جوش دوران بلوغ نامیده می‌شود. حتما شنیده‌اید که می‌گویند به این جوش‌ها دست نزنید تا خود به خود خوب شوند. اصولاً جوش های دوران بلوغ به‌علت گرفتگی یا عفونت غدد چربی پوست (غدد سباسه) توسط چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست یا تکثیر باکتری‌ها شکل می‌گیرند و در نهایت منجر به ضایعات متورم و قرمز پر از چرک می‌شوند.

در دوران بلوغ، تغییراتی در تولید هورمون‌های بدن رخ می‌دهد. این مسئله می‌تواند باعث فعالیت بیش‌ازحد غدد چربی واقع در پایه فولیکول‌های مو در پوست شود. در این مقاله در مورد جوش دوران بلوغ برای شما بیشتر توضیح می‌دهیم و راهکارهایی را به شما پیشنهاد می‌دهیم تا بتوانید آن‌ها را کمتر و یا درمان کنید.

علت ایجاد جوش دوران بلوغ چیست؟

در زیر پوست شما باکتری‌هایی به نام پروپیونی باکتریوم آکنس وجود دارند که فعالیت زیاد آنها باعث تولید چربی در زیر پوست و در نتیجه ایجاد جوش می‌شود. تغییرات هورمونی که در دوران بلوغ روی می‌دهد باعث افزایش تولید چربی و افزایش رشد باکتری مولد جوش می‌شود.

این تغییرات هورمونی همچنین باعث بسته شدن منافذ پوست می‌شوند که نتیجه آن عدم خروج چربی از پوست و ایجاد جوش یا آکنه است. جوش دوران بلوغ در پسران بیشتر از دختران دیده می‌شود. تراشیدن ریش باعث بدتر شدن وضعیت جوش ها و افزایش تعداد آنها می‌شود.

جوش دوران بلوغ چه ویژگی‌هایی دارند؟

جوش دوران بلوغ با دیگر جوش‌ها تفاوت‌هایی دارند. این جوش‌ها معمولا بر روی صورت، پشت، بازوها و یا قسمت بالای سینه دیده می‌شود. در ابتدا این جوش‌ها سفید هستند اما مدتی بعد قرمز و برجسته می‌شوند.

ممکن است جوش‌ها چرکی و حالت آبسه داشته باشند که بیشتر در پسرها این نوع دیده می‌شود. این جوش‌ها با رسیدن نوجوان به بلوغ در صورت او پدیدار می‌شود و با گذشت زمان تعداد آن‌ها بیشتر می‌شود.

بیشتر بخوانید:علت جوش زدن چیست! 

علائم جوش های دوران بلوغ چیست؟

• برجستگی‌های سرسفید یا سرسیاه
• برجستگی‌های کوچک قرمز و ظریف (پاپول)
• جوش چرکی
• توده‌های بزرگ، سفت و دردناک زیر پوست (ندول‌ها)
• توده‌های دردناک و پر از چرک در زیر پوست (ضایعات کیستیک)

انواع جوش های دوران بلوغ

جوش های دوران بلوغ انواع مختلفی دارند و علائم و نشانه‌های آن‌ها متفاوت است. در ادامه می‌توانید با آن‌ها آشنا شوید:

• جوش های سرسفید: این جوش های کوچک معمولاً در زیر پوست باقی می‌مانند. آن‌ها به‌صورت یک پاپول کوچک و به رنگ گوشت ظاهر می‌شوند.
• جوش های سرسیاه: این موارد به‌وضوح در سطح پوست دیده می‌شوند و به دلیل اکسید شدن ملانین، رنگ‌دانه پوست، سیاه یا قهوه‌ای تیره هستند. برخی از افراد به‌اشتباه رنگی بودن آن‌ها را ناشی از آلودگی پوست می‌دانند و هر بار چهره خود را به شدت اسکراب می‌کنند. درحالی‌که این کار ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شده و مشکلات دیگری ایجاد کند.
• پاپول‌ها: این برجستگی‌هایی کوچک، سفت و گرد اغلب صورتی‌رنگ هستند.
• جوش چرکی: این جوش‌ها که پر از چرک هستند ممکن است به‌وضوح در سطح پوست قابل مشاهده باشند. قسمت پایه آن قرمزرنگ و چرک در قسمت بالای آن‌ها قرار دارد.
• ندول‌ها: ساختار این‌ها شبیه پاپول‌ها است اما بزرگ‌تر هستند. ممکن است دردناک باشند و در اعماق پوست قرار بگیرند.
• کیست‌ها: به‌وضوح در سطح پوست دیده می‌شوند، پر از چرک و معمولاً دردناک هستند. طبق تجربه، کیست‌ها باعث ایجاد زخم می‌شوند.

به جوش‌های خود دست نزنید!

از قدیم گفته‌اند به جوش ‎های دوران بلوغ اصلا دست نزنید. زمانی که شما جوش‌های خود را فشار دهید، به بافت زیرین آن فشار می‌آورید و آن را دچار آسیب می‌کنید. باکتری‌ها را هم تحریک می‌کنید که دوباره چربی بسازند و دوباره جوش می‌زنید!

با دستکاری جوش‌های خود و فشار دادن آن‌ها در حقیقت عامل ایجاد جوش، یعنی باکتری را، به دیگر نقاط صورت و بدن خود منتشر می‌کنید.

برای کاهش جوش‌ها چه باید کرد؟

شاید نتوان جوش‌ها را به طور کلی درمان کرد. باید اجازه داد که زمان بگذرد و تولید جوش خود به خود کم شود. اما راهکارهایی هستند که می‌تواند تعداد جوش دوران بلوغ را کم کند. اول از همه به رژیم غذایی روزانه خود بیشتر توجه کنید. افزایش مصرف چربی و شیرینی حتما باعث افزایش تعداد جوش دوران بلوغ خواهند شد.

ممکن است در اثر مصرف غذاهایی خاص، تعداد جوش دوران بلوغ افزایش یابد پس دقت کنید ببینید به چه غذاهایی حساسیت دارید و مصرف آن‌ها را قطع یا کم کنید. میوه، سبزی و مایعات فراوان مصرف کنید. کمبود ویتامین‌های A و B می تواند سبب افزایش جوش دوران بلوغ شود، پس سعی کنید از مواد غذایی حاوی این دو ویتامین استفاده نمایید.

شست‌وشوی مداوم صورت 

صورت خود را به طور مداوم با آب و مواد شوینده مناسب پوستتون بشورید و و یا تنها با آب ولرم بشویید. با این کار چربی‌های اضافه را از روی پوست خود برمی‌دارید و باکتری‌ها را از روی آن پاک می‌کنید.

شب‌ها قبل از خواب حتما این کار را انجام دهید و اگر از لوازم آرایشی استفاده کردید به محض این که دیگر لازم نبود آرایش داشته باشید آن را بشویید. حواستان باشد این کار را محکم انجام ندهید که پوست را تحریک نکنید.

در این دوران تا حد امکان از کرم‌ها و محصولات آرایشی استفاده نکنید و اجازه دهید منافذ پوستتان باز بماند. اگر تمایل دارید از کرم استفاده کنید، سعی کنید محصولات پودری را استفاده نمایید.

البته تحت هر شرایط، ضد آفتاب را فراموش نکنید. صورت خود را با صابون مناسب پوستتان بشویید. نوع صابون و تعداد دفعات شستشوی صورت با آب و صابون در هفته، بستگی به میزان چربی یا خشکی صورت شما دارد. شستن بیش از حد صورت، سبب تولید چربی بیش از حد و تعداد جوش بیشتر می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین روش شستن صورت؛ 

اگر هم به اندازه کافی صورت خود را نشویید باز هم صورتتان چرب و آلوده می‌شود و بیشتر جوش می‌زند. برای شستشوی صورت می توانید از دستان خود استفاده کنید و یا از شستشو کننده‌های صورت یا همان فیس براش.

اما باید بدانید شستشوی با دست یک روش سطحی برای شستشوی صورت است . آلودگی‌ و چربی‌های عمق پوست شما را پاک نمی‌کند و حتی باعث بازتر شدن منافذ پوستتان می‌گردد.

برای اینکه پاکیزگی 100% داشته باشید باید از فیس براش استفاده کنید. زیرا فیس براش بااستفاده از تکنولوژی روز و با روش علمی عمق پوست شما را تمیز می‌کند و آلودگی‎‌های لایه‌های زیرین پوست شما را از بین می‌برد. و باعث از بین رفتن منافذ باز پوست شما میگردد.

می‌توانید از طریق سایت کیوت اسکین  با انواع فیس براش‌ها آشنا شوید و دستگاه مناسب پوست خود را انتخاب کنید.

برای درمان جوش دوران بلوغ چه باید کرد؟

یکی از مهم ترین درمان‌های جوش دوران بلوغ، استفاده از پمادها،  ژل ها و محلول‌های آنتی بیوتیک است. انواع مختلفی از پمادها و ژل‌های ضد جوش در داروخانه ها وجود دارد که می توانید آن‌ها را طبق نظر متخصص تهیه و استفاده نمایید. برای درمان جوش، درمان‌های خانگی متعددی وجود دارد که می توانید آنها را برای پوست خود به کار ببرید. مثلا ماسک حنا و آبلیمو، ماسک سیب زمینی، ماسک عسل و آبلیمو، ماسک سیاه دانه و ماسک خیار.

در مواردی که درمان‌های خانگی و استعمال پماد و ژل های ضد جوش اثری ندارد و جوش‌ها چرکی و بسیار زیاد هستند و بخصوص مواقعی که خارش دارند، لازم است فرد داروهای آنتی بیوتیک استفاده کند. مهم‌ترین داروهای آنتی بیوتیکی که برای درمان آکنه تجویز می‌شوند عبارتند از اریترومایسین، مینوسایکلین، داکسی سایکلین، رزورسینول  و بنزوئیل پروکساید.

مکانیسم اثر این داروها با هم متفاوت است و درمان باید بسته به نوع جوش انتخاب شود. این داروها ممکن است عوارضی هم به دنبال داشته باشند. بنابراین لازم است برای دارو درمانی جوش دوران بلوغ حتما و حتما به پزشک متخصص مراجعه کرد. آنتی بیوتیک‌ها را به هیچ وجه خودسرانه مصرف نکنید و اگر پزشک برای درمان جوش دوران بلوغ شما آنتی بیوتیک تجویز کرد، دوره درمان خود را کامل کنید.

جوش بلوغ را جدی بگیرید!

والدین نباید جوش های دوران بلوغ را نادیده بگیرند؛ چرا که این مشکل می‌تواند روی عزت نفس نوجوان تاثیر بگذارد و موجب تمسخر و اذیت و آزار او شود.

سعی کنید استرس فرزند‌تان را کاهش دهید. طی دوران نوجوانی تقریباً همه چیز می‌تواند استرس‌زا به نظر بیاید. بنابراین از انجام هر کاری که فکر می‌کنید در کاهش استرس فرزندتان مفید است، غافل نشوید. استرس می‌تواند منجر به بدتر شدن آکنه شود.

علت ایجاد جوش چرکی در دوران بلوغ چیست؟

وقتی باکتری در منافذ مسدود شده رشد می‌کند، جوش چرکی ایجاد خواهد شد و محل جوش قرمز و ملتهب می‌شود. جوش های چرکی زمانی تشکیل می‌شود که انسداد و التهاب در اعماق منافذ توده های بزرگ و دردناکی در زیر سطح پوست ایجاد می‌کنند و درون آنها باکتری ها رشد کرده و در مبارزه با عناصر سیستم دفاعی بدن، چرک (مجموعه ای از باکتری ها و سلول های مرده) را ایجاد می‌کنند.

با رد پای جوش دوران بلوغ چه کنیم؟

جوش دوران بلوغ تا چند سالی مهمان شما هستند. سن مشخصی برای پایان جوش دوران بلوغ وجود ندارد اما معمولا تا قبل از سی سالگی از بین می‌روند. اما در بعضی افراد ممکن است فرایند جوش زدن تا 40 و حتی 50 سالگی هم ادامه پیدا کند. البته این افراد نادر هستند. نگران نباشید.

پس از آنکه جوش دوران بلوغ شما کم شدند یا از بین رفتند ممکن است با دردسر جدیدی مواجه شوید: جای جوش‌ها! دستکاری جوش های دوران بلوغ یکی از علل باقی ماندن جای آن‌ها روی صورت هست.

به هر علت، باید جای این جوش‌ها درمان شود. روش های مختلفی برای درمان جای جوش وجود دارد بعضی از آنها خانگی هستند مثل استفاده از ماسک‌های مختلف خانگی از جمله ماسک حنا و آبلیمو، ماسک گوجه فرنگی، ماسک زردچوبه، ماسک تخم مرغ و ماسک آلوئه ورا، کرم‌ها و ماسک‌های لایه بردار مختلف هم برای درمان جای جوش وجود دارند.

تکنولوژی های جدید هم روش هایی برای از بین بردن بردن جای جوش و لکه ارائه کرده است؛ مثل لیزر درمانی، تحریک کلاژن سازی، تزریق ژل، میکرونیدلینگ  و میکرودرم. جوش دوران بلوغ در 80 درصد از پسران و 70 درصد از دختران دیده می‌شود و ممکن است آثار آن ها روی پوست نوجوان باقی بماند. پس لازم است اهمیت بیشتری به آنها داده شود.

بیشتر بخوانید: درمان جوش سرسیاه

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

ممکن است این سؤال به ذهن شما برسد که جوش دوران بلوغ تا چه سنی ادامه دارد؟ جوش های دوران بلوغ معمولاً پس از گذشت یک بازه زمانی طولانی (تا قبل از ۲۵ سالگی) به‌خودی‌خود از بین می‌روند اما با توجه به اینکه در نوع احساس نوجوان نسبت به خود مؤثر هستند بهتر است به پزشک مراجعه شود.

به‌خصوص در مورد جوش های التهابی، ندول‌ها و کیست‌ها که نیاز به درمان تخصصی دارند. آکنه شدید می‌تواند باعث زخم شدن پوست، گسترش عفونت یا حتی ماندن جای جوش یا لک‌های پوستی دائمی شود. به‌همین‌دلیل، افرادی که متوجه می‌شوند آکنه آن‌ها اثراتی به‌صورت جای جوش یا لک بر جای می‌گذارد باید با پزشک صحبت کنند. 

درمان‌ها و داروهای زیادی برای افرادی که آکنه را مخل زندگی روزمره خود می‌دانند، وجود دارد. این داروها آکنه را درمان نمی‌کنند، اما می‌توانند باعث بهتر شدن ظاهر پوست و بهبود عزت نفس ‌شوند.

اگر دچار آکنه‌ شدید یا مزمن هستید، باید به پزشک مراجعه کنید و درباره‌ گزینه‌های درمانی ممکن با او مشورت کنید.شما چقدر با جوش دوران بلوغ درگیر بودید و چگونه آن را مدیریت کردید؟ ما و دیگران را از تجربیاتتان مطلع کنید.