لک پوست چیست؟ آشنایی با انواع و روش‌های درمان آن

یکی از فاکتورهای مهم در زیبایی پوست، نبود هرنوع لکه و رنگ اضافی برروی آن است. این امر در درخشندگی و صافی پوست بسیار تاثیرگذار بوده و بروز آن نگرانی زیادی را به‌همراه دارد. شاید این سوال در ذهن شما ایجاد شود که لک پوست و دلایل بروز آن چیست؟ لکه اصطلاحی است که به هر علامتی برروی پوست گفته می‌شود. انواع مختلفی از لک پوست با رنگ‌ها و اشکال متفاوت وجود دارد.

باید بدانید که اکثر لک‌ها بی‌ضرر هستند، اما برخی از افراد ممکن است به دلیل تاثیر آن بر زیبایی، به‌دنبال درمان باشند. باید توجه داشته باشید که برخی لکه‌های خاص ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای مانند سرطان پوست باشد که در این شرایط نیازبه درمان فوری پزشکی دارد.

در این مقاله، به معرفی و بررسی انواع لک‌های پوست، گزینه‌های درمانی موجود برای هر کدام  از آن‌ها و زمان مناسب برای مراجعه‌به متخصص می‌پردازیم.

لک پوست چیست؟

لک به هر نوع علامت، عارضه، تغییر رنگ یا نقصی گفته می‌شود که بر روی پوست ظاهر شود. لکه‌های صورت ممکن است ناخوشایند و از نظر بصری ناراحت‌کننده باشند، اما بیشتر آن‌ها خوش‌خیم بوده و تهدیدی برای سلامت و زندگی فرد محسوب نمی‌شوند.

با این حال باید توجه و حساسیت کافی را در درمان آن‌ها داشته باشید چراکه برخی از لکه‌ها می‌توانند نشانه سرطان پوست باشند. تلاش برای انجام درمان‌های پزشکی یا استفاده از داروهای خانگی ممکن است به کاهش ظاهر لکه‌ها کمک کند. اما بهترین گزینه برای اطمینان از درمان آن‌ها مراجعه‌به متخصص است.

دلایل ایجاد لک‌های پوستی

همان‌طور که اشاره شد، لک‌های پوستی در انواع شکل‌ها و رنگ‌ها وجود دارند. نوع هر لک را دلایل به‌وجود آمدن آن تعیین می‌کند. به این معنی که عامل بروز لک در شدت، نوع و رنگ آن تاثیرگذار است. بعد از پاسخگویی به سوال لک پوست چیست؟ بهتر است با دلایل ایجاد آن آشنا شوید.

ویروس‌ها

 برخی از لک‌ها، مانند تبخال، توسط ویروس‌هایی مانند HSV-1 ایجاد می‌شوند. ویروس واریسلا زوستر (VZV) نیز که عاملی در بروز آبله مرغان بوده، در ایجاد لک پوستی موثر است.

عفونت‌ها

انواع خاصی از عفونت‌های پوستی می‌توانند باعث ایجاد لکه‌ها بر روی سطح پوست شوند. برخی از انواع این عفونت‌ها شامل مالاسزیا فولیکولیت (آکنه قارچی) و عفونت در فولیکول‌های مو است. این عارضه به‌دلیل رشد بیش‌ازحد مخمر ایجاد شده و باعث ایجاد پوسچول می‌شود.

ژنتیک

برخی از عارضه‌های پوستی مانند آکنه ممکن است یک پیوند ژنتیکی داشته باشد. به همین خاطر برخی از شرایط ارثی در ایجاد لکه پوستی تاثیر دارند. برخی از عوامل و بیماری‌های ژنتیکی که منجربه لک پوستی می‌شود عبارت است از:

• بیماری داریر که لکه‌های زگیل مانندی را برروی پوست ایجاد کرده که چرب، بدبو و به‌سختی قابل لمس هستند.
• گانگلیوزیدوز GM1 نوع 3 بزرگسالان یک بیماری نادر و ارثی است که باعث ایجاد لکه‌های غیرسرطانی در پایین تنه می‌شود.
• بیماری فابری یک اختلال ارثی و یک جهش ژنی است. لکه‌های کوچک تیره و قرمز از علامت‌های اصلی این بیماری هستند.

قرارگیری در معرض نورخورشید

 در پاسخ به سوال علت لک پوست چیست می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین دلایل آن قرارگرفتن بیش‌ازحد در معرض اشعه‌های مضر فرابنفش (UV) A و B خورشید است که می‌تواند باعث سرطان پوست، هیپرپیگمانتاسیون و سایر اشکال آسیب و لکه‌های پوست شود.

منافذ مسدود شده

 تولید بیش‌ازحد روغن توسط غدد چربی باعث ایجاد لک پوست می‌شود. تغییرات هورمونی مانند بلوغ، عامل مهمی در فعال‌شدن این نوع غدد است. چربی اضافی تولیدشده توسط پوست و ترکیب آن با سلول‌های مرده پوست، کثیفی یا باکتری‌ها عامل مهمی در ایجاد جوش‌های سرسیاه و سرسفید هستند.

همچنین منافذ ممکن است در اثر استفاده از محصولاتی مانند آرایش، ضدآفتاب یا مرطوب‌کننده‌ها مسدود شوند. سموم و آلودگی محیطی نیز در بسته‌شدن منافذ پوست موثر است. این عوامل در بروز لک‌های پوستی تاثیرگذار هستند.

رژیم غذایی

لک پوست چیست و آیا رژیم غذایی در بروز آن تاثیرگذار است؟ پاسخ بله است زیرا آنچه می‌خورید تاثیر مستقیمی برروی پوست شما دارد. آلرژی‌های غذایی و درماتیت تماسی هر دو می‌توانند باعث تحریک، برآمدگی ولک پوستی شوند. محصولات لبنی مانند شیر، رژیم‌های غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات‌ها ممکن است منجربه لک پوستی شود.

بیشتر بخوانید: لکه پوست چیست؟

داروها

برخی از داروهای تجویزی و بدون نسخه (OTC) ممکن است باعث ایجاد جوش، آکنه و لک پوستی به‌عنوان یک عارضه جانبی شوند. برخی از این داروهاعبارتند از:

• کورتیکواستروئیدها
• استروئیدهای آندروژنیک
• لیتیوم
• داروهای ضدتشنج

بررسی انواع لک‌های پوستی

این موضوع که لک پوست چیست و دلایل عمده بروز آن کدام است، انواع مختلفی از آن‌ها را نیز ایجاد می‌کند. قبل از اقدام به رفع و درمان آن بهتر است با نوع لک پوست خود با توجه‌به علائم مختلف آن آشنا باشید.

مهم‌ترین انواع لک پوست شامل موارد زیر است:

آکنه

 آکنه یک بیماری شایع است و زمانی ایجاد می‌شود که سبوم (روغن)، باکتری و کثیفی فولیکول‌های مو را مسدود کند. از عوارض شایع آکنه می‌توان به لکه‌های تیره، جوش‌های پوستی یا جای زخم برروی پوست اشاره کرد. تغییرات هورمونی در شکل‌گیری آن نقش موثری دارد. همچنین داشتن استرس به‌دلیل افزایش تولید سبوم، آکنه را بدتر خواهد کرد. آکنه می‌تواند به‌صورت زیر ظاهر شود:

• انواع جوش‌ها
• جوش‌های سرسیاه
• جوش‌های سرسفید

پاپول‌ها از انواع لک پوست

پاپول‌ها ضایعات پوستی کوچک و در انواع مختلفی هستند که به‌طور معمول حدود 1 سانتی‌متر قطر دارند. رنگ ظاهری این عارضه پوستی از صورتی تا قهوه‌ای متغیر است. در برخی موارد به جوش‌ها  نیز پاپول گفته می‌شود. در حالی که پاپول‌ها می‌توانند به‌صورت جداگانه یا خوشه‌ای ایجاد شده و به هر شکلی باشند. نمونه‌هایی از پاپول‌ها عبارتند از:

• بثورات آبله مرغان
• اگزما
• درماتیت
• پسوریازیس و زونا نیز ممکن است باعث ایجاد پاپول شوند.

ندول‌ها

در بررسی این موضوع که انواع لک پوست چیست می‌توان به عارضه پوستی به نام ندول نیز اشاره کرد. ندول‌ها مجموعه‌ای از بافت بوده که لمس آن نیز سخت است.

در تشخیص اولیه و ظاهری ندول‌ها می‌توان گفت که بزرگتر از پاپول‌ها و با قطر 1 تا 2 سانتی‌متر هستند. باید بدانید که این عارضه در هر سطحی از پوست ایجاد می‌شود. رنگ آن نیز از رنگ گوشتی تا قرمز متفاوت است. تگ‌های پوستی و زگیل نمونه‌هایی از ندول‌ها هستند.

لکه‌های پیری

 این لکه‌های کوچک و تیره می‌توانند در هر ناحیه از بدن که در معرض نورخورشید قرار گرفته است، ایجاد شوند. آنها بیشتر در افراد بالای 50 سال شایع هستند، اما می‌توانند افراد جوان‌تر را نیز درگیر کنند. لکه‌های پیری نوعی هیپرپیگمانتاسیون هستند.

پوسچول

 پوسچول‌ به برآمدگی‌های پر از مایع یا چرک می‌گویند. انواع جوش‌های سرسفید و تاول‌های آبله مرغان از انواع آن بوده که به نوعی آزاردهنده نیز هستند.

تمام بیماری‌های شایع پوستی که تاول و بزرگ‌شدن رگ‌های خونی را به‌همراه دارند، مانند گال و روزاسه، در بروز عارضه پوستی پوسچول نقش اساسی دارند. در صورت عدم مراقبت صحیح از آن، ممکن است انواع لک‌ها را برروی پوست خود شاهد باشید.

موی فرورفته در پوست

در رسیدن به پاسخ علت لک پوست چیست می‌توان به شایع‌ترین دلایل آن اشاره کرد. تکنیک‌های رفع موهای زائد، مانند موچین، اپیلاسیون یا اصلاح، گاهی اوقات می‌تواند منجربه رشد موهای زائد در زیر پوست شود. این موها درواقع به سمت داخل پوست رشد کرده و بیرون آوردن آن باعث بروز لک برروی پوست می‌شود.

افرادی که موهای مجعد دارند ممکن است نسبت‌به افرادی که موهای صاف دارند بیشتر مستعد ابتلا به موهای زیر پوستی باشند. موهای رشد کرده همچنین می‌توانند به کیست‌های مویی بزرگ و پر از مایع تبدیل شوند. این عارضه از نظر ظاهری قرمز، زرد یا سفید بوده و ممکن است لمس آن با احساس ناراحتی و درد همراه باشد.

لک‌های مادرزادی و بدو تولد

 خال‌ها و لک‌های مادرزادی معمولا یا در بدو تولد یا اندکی پس از آن ظاهر می‌شوند که از نظر ظاهر، اندازه، شکل و رنگ متفاوت هستند. خال‌ها و لکه‌های پوره شراب انواعی از خال‌های مادرزادی بوده که معمولا تا آخر عمر باقی می‌مانند. اما برخی از لک‌های مادرزادی مانند همانژیوم به مرور زمان محو می‌شوند.

ملاسما

بروز ملاسما بویژه در دوران بارداری بسیار شایع است. این بیماری پوستی به‌طور معمول با لکه‌های قهوه‌ای مشخص می‌شود. همچنین قرارگرفتن درمعرض نورخورشید و تغییرات هورمونی در ایجاد و افزایش آن نقش اساسی دارد.

سرطان پوست

یکی از بدترین پاسخ‌ها به سوال علت لک پوست چیست اشاره به سرطان‌های پوستی است که می‌تواند لک‌هایی با ظاهر و رنگ متفاوت ایجاد کنند.

باید بدانید که برخی از انواع سرطان پوست، مانند خال‌های تیره با حاشیه‌های نامنظم به نظر می‌رسند. برخی دیگر نیز شبیه دلمه‌های زرد یا برآمدگی‌های قرمز رنگ هستند. در نظر داشته باشید که فقط پزشک شما می‌تواند با اطمینان بگوید که آیا یک لک به‌دلیل سرطان پوست است یا خیر.

سرطان پوست شامل انواع مختلفی است، از جمله:

• کارسینوم سلول بازال
• سرطان سلول سنگفرشی
• ملانوم بدخیم

کیست‌ها

کیست‌ها، کیسه‌های خوش‌خیم (غیرسرطانی) و گردی هستند که داخل آن با ماده‌ای مایع‌مانند پر شده است. این عارضه ممکن است به‌صورت برآمدگی‌هایی با اندازه‌های مختلف بر رو یا زیر پوست ظاهر شود. انواع مختلفی از کیست‌ها وجود دارد که عبارتند از:

• کیست‌های اپیدرموئید
• کیست‌های گانگلیونی
• کیست‌های چربی

جای زخم

جای زخم می‌تواند یک پاسخ رایج به سوال علت لک پوست چیست، باشد. زمانی که لایه درم پوست آسیب می‌بیند، جای زخم روی پوست ایجاد می‌شود. درم درواقع لایه عمیق پوست بوده که در آن رگ‌های خونی کوچک (مویرگ‌ها)، غدد عرق، فولیکول‌های مو و انتهای عصبی قرار دارند. هر عاملی که باعث باز شدن پوست شود، زخم‌ها و در نتیجه آن لک‌های ناشی از جای زخم را ایجاد می‌کند.

تبخال

ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) باعث ایجاد تبخال پوستی می‌شود. تبخال‌ها، تاول‌های پر از مایع هستند که بیشتر بر روی دهان و یا اطراف آن ظاهر می‌شوند. این عارضه به‌طور معمول با خارش شدید و احساس سوزن سوزن شدن همراه است. هنگامی که تاول‌ها ناشی از تبخال، باز و تخلیه می شوند، یک لک قرمز یا زرد ایجاد شده که برای بهبود آن بهتراست از کرم‌ها و پمادهای مخصوص استفاده شود.

هایپرپیگمانتاسیون

تولید بیش‌ازحد ملانین می‌تواند باعث ایجاد رنگ ناهموار پوست یا لکه‌های تیره شود. علل هایپرپیگمانتاسیون عبارتند از:

• قرارگیری درمعرض نورخورشید
• اسکار آکنه
• تغییرات هورمونی، مانند دوران بارداری

راهنمای رنگ لک

از فاکتورهای مهم در بررسی و ارائه پاسخ صحیح به سوال علت لک پوست چیست رنگ لک ظاهرشده برروی پوست است. زیرا رنگ لکه‌ها سرنخ‌های مهمی در مورد علت آنها ارائه می‌دهند. در این قسمت به بررسی برخی از رنگ‌های شایع لک پوستی می‌پردازیم.

رنگ قرمز لک پوست چیست؟

بسیاری از انواع لکه‌ها که بر روی پوست ظاهر می‌شوند، قرمز رنگ هستند. علت این نوع لک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• جوش‌ها
• پوسچول
• آکنه
• روزاسه
• واکنش‌های آلرژیک
• موهای رشد کرده در زیر پوست
• تبخال
• انواع خاصی از سرطان پوست

رنگ قهوه‌ای لک پوست چیست؟

سرطان‌های پوست، مانند ملانوم بدخیم، می‌توانند قهوه‌ای تیره یا سیاه به نظر برسند. همچنین برخی از خال‌های مادرزادی و هایپرپیگمانتاسیون ممکن است قهوه‌ای باشند. عارضه پوستی ملاسما نیز باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا قهوه‌ای مایل به خاکستری بر روی پوست می‌شود.

رنگ مشکی لک پوست چیست؟

ملانوم بدخیم به‌طور معمول به‌صورت یک لکه تیره رنگ ظاهر می‌شود. این در حالی است که جوش‌های سرسیاه ممکن است با هاله‌ای قرمز احاطه شده و یا به‌صورت نقاط برجسته و سیاه ظاهر شوند.

رنگ سفید لک پوست چیست؟

جوش‌های سرسفید و انواع خاصی از عفونت‌های قارچی به‌صورت لکه‌های سفید ظاهر می‌شوند.

لکه‌های پوستی چگونه درمان می‌شوند؟

یکی از دغدغه‌های مهم افراد در مراقبت و حفظ سلامت پوست این است که درمان لک پوست چیست؟ اگرچه بسیاری از انواع لک‌های پوستی نیازی به درمان ندارند، اما بسیاری از افراد ممکن است به دلایل زیبایی بخواهند آنها را درمان کنند. نوع لک پوستی گزینه‌های درمانی را تعیین می‌کند و این‌کار باید تحت نظر و مشورت پزشک متخصص انجام شود.

درمان آکنه

 لک‌های ناشی از آکنه را می‌توان با کرم‌های موضعی مانند بنزوئیل پراکسید درمان کرد. این محصولات در رفع خشکی پوست و از بین‌بردن باکتری‌های مولد آکنه بسیار موثر هستند.

شستن صورت دو بار در روز با یک پاک‌کننده حاوی بنزوئیل پراکسید یا اسیدسالیسیلیک می‌تواند به درمان انواع خاصی از آکنه کمک کند. علاوه‌بر این، داروهایی به نام رتینوئیدها نیز تاثیر زیادی در باز کردن منافذ و جلوگیری از بروز آکنه و انواع جوش‌ها دارند.

برای مشاهده اثرات قابل توجه در درمان آکنه و لک‌های ناشی از آن، به زمان زیادی در بازه 6 تا 8 هفته نیاز است. همچنین برای رفع آکنه‌های مداوم، متخصص پوست ممکن است یک داروی موضعی یا خوراکی تجویز کند.

باید بدانید که برخی از درمان‌های تجویزی برای آکنه و هایپرپیگمانتاسیون دارای عوارض جانبی بوده که بهتر است قبل از شروع درمان در مورد هرگونه عوارض جانبی احتمالی آن با متخصص پوست خود صحبت کنید. برای کاهش سطح استرس و تعادل هورمون‌های خود، تغییر رژیم غذایی و بهبود سبک زندگی را فراموش نکنید.

درمان هایپرپیگمانتاسیون و ملاسما

اگر می‌خواهید بدانید که درمان لک پوست چیست؟ ابتدا باید عامل بروز آن را به‌خوبی بشناسید. در صورتی که لک صورت شما به‌دلیل بیماری پوستی هایپرپیگمانتاسیون و ملاسما  است، درمان‌های زیر به شما کمک می‌کند:

• استفاده از داروی بدون نسخه یا نسخه‌ای حاوی هیدروکینون که برای روشن‌کردن لکه‌های تیره پوست گزینه خوبی محسوب می‌شود.
• کورتیزون یا کرم ترتینوئین نسخه‌ای
• لیزر درمانی

درمان موهای زیرپوستی

 برخی از نکات مهم در جلوگیری و درمان رشد موهای زیرپوستی عبارتند از:

• اصلاح و شیوکردن مو فقط در جهت رشد آن
• استفاده از ژل اصلاح
• استفاده از تیغ‌های تمیز و تیز
• استفاده از یک اسکراب لایه‌بردار برای کمک‌به رهاسازی موهای گیرافتاده در زیر پوست

درمان لک مادرزادی

 اگر در پاسخ به این سوال که درمان لک پوست چیست؟ به این نتیجه رسیدید که این عارضه به‌طور مادرزادی رخ داده است، بهتر است برای درمان آن گزینه‌های زیر را در نظر بگیرید:

• لیزر درمانی
• داروهایی مانند پروپرانولول، تیمولول یا کورتیکواستروئیدها که می‌توانند خال‌های مادرزادی خاصی را کوچک کنند.
• جراحی برای برداشتن خال مادرزادی که برای این‌کار حتما به افراد متخصص و باتجربه مراجعه کنید. زیرا ممکن است خطرناک باشد.

درمان تبخال

تبخال معمولا در عرض 2 هفته خودبه‌خود از بین می‌رود. همچنین یک متخصص پوست ممکن است یک داروی ضدویروسی خوراکی یا موضعی را برای درمان تبخال تجویز کند.

درمان سرطان پوست

 اگر در نتیجه تحقیق درباره این سوال که علت لک پوست چیست؟ به گزینه ناخوشایند سرطان برخورد کردید، نگران نباشید و برای درمان آن به افراد متخصص مراجعه کنید. زیرا اگر فرد درمان را در مراحل اولیه بیماری شروع کند، سرطان پوست به‌راحتی قابل درمان است. درمانی که فرد دریافت می‌کند به نوع سرطان پوست بستگی دارد. برخی از گزینه‌های درمانی ممکن عبارتند از:

• برداشتن سلول‌های سرطانی با جراحی
• استفاده از داروهای موضعی برای از بین‌بردن سلول‌های سرطانی
• پرتو درمانی

چه زمانی به متخصص پوست مراجعه کنیم؟

 وقتی با لک و تغییر رنگ برروی پوست خود مواجه می‌شوید، سوالاتی مانند علت لک پوست چیست؟ درمان آن کدام است؟ ذهن شما را مشغول خواهد کرد. درصورتی که این لک‌ها به‌گونه‌ای است که تاثیر زیادی بر زیبایی شما داشته و رنج و ناراحتی شما را به‌دنبال دارد، بهتر است برای درمان آن به متخصص مراجعه کنید. همچنین در صورت داشتن لک پوستی که هر یک از ویژگی‌های زیر را داشته باشد، باید فوراً به متخصص پوست خود مراجعه کنید:

• لک پوستی به سرعت رشد می‌کند.
• شدت تغییر در اندازه، شکل یا رنگ آن زیاد است.
• لک و عوارض ناشی از آن با خونریزی یا خارش همراه است.

اینها می تواند نشانه‌های سرطان پوست یا یک بیماری پوستی جدی باشد که نیاز به فوریت درمانی دارد.

برای شناسایی و درمان انواع لک‌های پوستی، ابتدا باید بدانید که لک پوست چیست و انواع آن کدام است؟ لک به هر نوع علامتی برروی پوست گفته می‌شود. اکثر لک‌ها بی‌ضرر هستند، اما افراد ممکن است به دلایل زیبایی برای درمان آن اقدام کنند. این در حالی است که انواع خاصی از لک‌های پوستی ممکن است جدی‌تر باشند.

بیشتر بخوانید: درمان لکه‌های ماه گرفتگی

افراد در صورت ایجاد لک و تغییر رنگ پوست که دارای هر یک از علائم مشخصه سرطان پوست است، باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنند. اگر فرد در مراحل اولیه بیماری شروع به درمان کند، این نوع سرطان به‌راحتی قابل درمان است. توصیه می‌شود در صورت وجود هرگونه نگرانی در مورد لک یا بیماری پوستی خود به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید. این متخصصان می‌توانند وضعیت و نوع عارضه را تشخیص داده و سپس درمان‌های مناسب را توصیه کنند.

منبع ++