حساسیت پوستی به خرگوش؛ علائم، دلایل و روش درمان خانگی

خرگوش‌ها بسیار بامزه و دوست‌داشتنی هستند و هرکسی که یکی از انواع خانگی آنها را دارد، به‌خوبی می‌داند که در آغوش کشیدن آنها چقدر لذت‌بخش است. البته بعضی از افراد به دلیل حساسیت پوستی هرگز نمی‌توانند درکی از این لذت داشته باشند و در مواجهه با این حیوانات دچار علائم آزاردهنده‌ای می‌شوند. علائم حساسیت پوستی به خرگوش در اثر یک واکنش آلرژیک به پروتیئن‌های موجود در سلول‌های پوست، ادرار یا بزاق حیوانات به‌وجود می‌آیند. این علائم آزاردهنده شامل علائم رایجی همچون عطسه و آبریزش بینی هستند. البته بعضی از افراد ممکن است علائم شدیدتری همچون خس‌خس سینه، نفس‌تنگی و مشکلات دیگر تنفسی را هم تجربه کنند. خلاصه اگر به حیوانات خانگی آلرژی دارید، بهترین کار این است که حتی‌الامکان از تماس با آنها پرهیز کنید یا حداقل کمتر آنها را بغل کنید. این مقاله به‌صورت تخصصی در مورد همین موضوع نوشته شده و تاثیر بسیاری در شناخت این آلرژی خواهد داشت.

علائم و نشانه‌های آلرژی به حیوانات

علائم حساسیت پوستی به خرگوش معمولاً به واسطه پوست‌مرده‌هایی که توسط حیوانات تولید می‌شوند، به‌وجود می‌آیند و بیشتر در سگ‌ها و گربه‌ها دیده می‌شود. به‌طورکلی هر حیوانی که مو و پرز دارد، می‌تواند به‌عنوان یک منبع تولیدکننده حساسیت محسوب شود و علائم آلرژی را در انسان‌ها ایجاد کند.

خوشبختانه داروهای بسیاری برای کاهش علائم حساسیت به حیوانات خانگی در داروخانه‌ها وجود دارند که با تجویز پزشک می‌توان آنها را استفاده کرد. ما به‌خوبی درک می‌کنیم دوری از حیوان خانگی‌تان چقدر می‌تواند برای شما آزاردهنده‌تر از علائم حساسیت باشد، اما سعی کنید کمترین تماس را با آنها داشته باشید.

وقتی صحبت از حساسیت به حیوانات خانگی می‌شود، اکثر تجربه‌ها در مورد مواجهه با گربه یا سگ است. اما این 2 حیوان تنها حیواناتی نیستند که می‌توانند سرفه و عطسه را برای شما به ارمغان بیاورند.

فکرش را بکنید! یک خرگوش را به خانه خود می‌آورید و ناگهان متوجه می‌‎شوید که چشمان شما دچار خارش شده‌اند و عطسه امانتان نمی‌دهد. این وضعیت، شروع تمامی اتفاقاتی است که ممکن است باعث رنجش‌خاطر و حتی افسردگی‌تان شود، اما خونسردی خود را حفظ کنید و دانش خود را در مورد این موضوع افزایش دهید.

آلرژی به حیوانات و نحوه تشخیص آن

دکتر دوروتی کالابرس (Dorothy Calabrese)، متخصص آلرژی در کالیفرنیا می‌گوید آلرژی یک واکنش غیرطبیعی به مواد خارجی است که وارد بدن انسان می‌شوند. آلرژی با آبریزش بینی، خارش چشم و گلو یا بثورات پوستی مثل کهیر و التهاب تشخیص داده می‌شود.

به گفته دکتر کالابرس، اگر علائم حساسیت پوستی به خرگوش و سایر حیوانات ظرف چندروز از بین نروند و با تب همراه شوند، شک نکنید که فرد مورد نظر سرما خورده است و دیگر نباید به حساسیت پوستی فکر کرد.

او اذعان داشته حدود 15 درصد از آمریکایی‌ها به حیوانات مختلف آلرژی دارند و در بسیاری از آنها، ژنتیک و عوامل وابسته به آن دخیل هستند. طبق پژوهش‌هایی که صورت گرفته، اگر والدین یک کودک مبتلا به آلرژی باشند، احتمال ابتلای او به آلرژی بسیار بالا خواهد بود.

بیشتر بخوانید: علائم حساسیت پوستی به گربه

علائم عمومی و پوستی

علائم حساسیت پوستی به خرگوش، عمدتاً شامل موارد زیر می‌شوند:

• آبریزش و قرمزی بینی
• عطسه‌های مکرر و پشت سر هم
• گرفتگی و احتقان بینی
• خارش بینی، سقف دهان و مجاری تنفسی
• سرفه کردن متوالی همراه با احساس تهوع
• احساس فشار و درد در نواحی صورت
• بی‌خوابی‌ها تکرارشونده
• تورم و تغییر رنگ در پوست دور چشم

ممکن است که علائم عمومی حساسیت به حیوانات در کودکان متغیر باشد. برای مثال اگر کودکتان در مواجهه با خرگوش یا سایر حیوانات عطسه کرد یا بینی خود را به‌سمت بالا مالش داد، یعنی با آلرژی روبه‌روست. علائم شدید تنفسی تماس با حیوانات شامل موارد زیر هستند:

• دشواری در تنفس (مخصوصاً در حین خواب)
• سفتی یا احساس درد در قفسه سینه
• صدای سوت‌مانند در هنگام نفس کشیدن یا بازدم
• مشکلات شدید خواب به واسطه عدم تنفس راحت

علائم پوستی تماس با حیوانات خانگی به‌عنوان یک درماتیت آلرژیک شناخته می‌شوند. به‌عبارت ساده‌تر این نوع آلرژی‌ها در اثر واکنش سیستم ایمنی انسان به‌وجود می‌آیند و باعث التهاب پوست خواهند شد. این علائم شامل موارد زیر هستند:

• ظهور لکه‌های برجسته و قرمز در نواحی مختلف پوست
• اگزما و علائم مرتبط با آن
• خارش شدید پوست و تحریک بافت‌های مختلف

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بعضی از علائم حساسیت پوستی به خرگوش، شبیه به علائم سرماخوردگی هستند و ممکن است که باعث سردرگمی در تشخیص شوند. دقت داشته باشید اگر علائم پوستی و عمومی شما بیش از 2 هفته طول کشید، یعنی که آلرژی دارید و باید روی گزینه سرماخوردگی یا آنفولانزا خط بکشید.

اگر علائم شما بسیار شدیدتر از آنچه که ما توصیف کردیم هستند یا با انسداد کامل مجازی تنفسی روبه‌رو هستید، باید سریعاً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

خس‌خس سینه یا گرفتگی کامل مجاری تنفسی ممکن است که به تنگی نفس منجر شوند و شما را از انجام فعالیت‌های روزانه باز دارند. در بعضی از افرادی که علائم حساسیت پوستی به خرگوش را به صورت شدید تجربه می‌کنند، نیاز به مراقبت‌های ویژه اورژانسی است و نباید وقت را از دست داد.

دلیل بروز آلرژی به حیوانات خانگی چیست؟

حساسیت و آلرژی زمانی رخ می‌دهند که سیستم ایمنی بدن به یک ماده خارجی مثل گرده، کپک یا موی حیوانات واکنش نشان می‌دهد. سیستم ایمنی انسان دارای پروتئین‌هایی با عنوان آنتی‌بادی (antibody) است که انسان را در برابر مهاجمانی که باعث بیماری یا عفونت می‌شوند، حفظ می‌کند.

هنگامی که شما دچار آلرژی می‌شوید، سیستم ایمنی بدنتان آنتی‌بادی تولید می‌کند تا آلرژن خاص خودتان را به‌عنوان یک عامل مضر تشخیص دهد.

هنگامی که با آلرژن یا عامل حساسیت خود مواجه می‌شوید، سیستم ایمنی بدنتان پاسخی به ورود آن نشان می‌دهد و یک التهاب در مجرای بینی یا ریه‌هایتان ایجاد می‌شود.

قرار گرفتن در معرض آلرژن مورد نظر، می‌تواند التهاب مزمن و مداوم را برایتان به ارمغان بیاورد و شما را دچار آسم کند. بهتر است در گام نخست، تشخیص دهید آلرژن شما دقیقاً از کدام حیوان یا حیوانات سرچشمه می‌گیرد و علائم آزاردهنده را در شما بروز می‌دهد.

کدام حیوانات باعث بروز حساسیت یا آلرژی می‌شوند؟

آلرژن‌هایی که مخصوص سگ و گربه هستند، معمولاً شامل سلول‎های پوستی مرده‌ای می‌شوند که حیوانات به بیرون می‌ریزند. همچنین، ردپای این آلرژن‌ها را در بزاق، ادرار و عرق آنها که روی مو یا پشم آنها یافت می‌شود هم می‌توان دید. پرزها معمولاً مشکلات بیشتری را در بروز علائم حساسیت ایجاد می‌کنند؛

چرا که بسیار کوچک و ریز هستند و با کوچک‌ترین گردش هوا می‌توانند برای مدت‌زمان طولانی در هوا باقی بمانند. اگر هم در هوا معلق نشوند، روی روکش مبل‌ها یا لباس‌ها جمع می‌شوند و حساسیت را به‌وجود می‌آورند.

گربه‌ها و سگ‌های به‌اصطلاح «هیپوآلرژنیک (hypoallergenic)» ممکن است نسبت به سایرین، پرز و موی کمتری تولید کنند، اما واقعیت اینجاست که هیچ نژادی از این حیوانات وجود ندارد که حساسیت‌زا نباشد. سایر حیوانات خانگی مانند خرگوش، خوکچه یا همستر هم با تولید مو، بزاق و ادرار باعث ایجاد حساسیت می‌شوند.

گردوغبار ناشی از خاکی که این حیوانات در آن نگهداری می‌شوند، باعث ایجاد آلرژن می‌شوند. ضمناً آلرژی به حیوانات خانگی دیگر که پشم و مو ندارند، به ندرت ایجاد می‌شود و کمتر دیده شده است که یک انسان در تماس با یک ماهی دچار تنگی نفس یا عطسه شود.

خطرات احتمالی علائم حساسیت پوستی به خرگوش

علی‌رغم رایج بودن علائم حساسیت به حیوانات خانگی، خطرات بسیاری هم در ابتلای به آنها وجود دارد که عوامل ژنتیکی باعث تشدیدشان می‌شود.

قرار گرفتن در معرض حیوانات خانگی، مخصوصاً در سنین پایین ممکن است که از بروز آلرژی در سنین بالا جلوگیری کند؛ چرا که سیستم ایمنی بدن شما ذرات ناشی از مو و ادرار حیوانات را به‌عنوان آلرژن نمی‌شناسد.

بعضی از مطالعات پزشکی نشان می‌دهند کودکانی که با یک سگ خانگی بزرگ می‌شوند، با حساسیت‌های رایج مواجه نمی‌شوند و مقاومت بهتری در برابر عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی خواهند داشت.

التهاب مداوم و مزمن بافت‌های مجاری بینی و تنفسی که در اثر حساسیت به حیوانات خانگی حاصل می‌شود، حفره‌های توخالی سینوس‌ها را مسدود می‌کند. انسداد سینوس‌ها ممکن است احتمال ابتلا به عفونت‌های باکتریایی مثل سینوزیت را افزایش دهد.

افرادی که سابقه آسم دارند، معمولاً در تماس با حیوانات خانگی دچار مشکلات عدیده می‌شوند و در بعضی مواقع ممکن است که به درمان فوری و اورژانسی نیاز داشته باشند. پیش از قبول کردن سرپرستی یک حیوان خانگی، مطمئن شوید به آن حساسیت ندارید و مشکلی برایتان پیش نمی‌آید.

حیواناتی که ایجاد حساسیت و آلرژی نمی‌کنند

مهم نیست در این مورد چه چیزهایی شنیده‌اید، چرا که هیچ حیوان پشمالو و موداری وجود ندارد که ایجاد حساسیت نکند. شوره‌هایی که در موی حیوانات ایجاد می‌شوند، حتی اگر خیلی هم کوتاه باشند یا حیوان دچار ریزش مو هم نباشد، باز هم به‌عنوان یک آلرژن شناخته می‌شوند.

این آلرژی‌ها حتی در حیواناتی که به‌عنوان «بی‌مو» هم شناخته می‌شوند، دیده شده است و نمی‌توان آنها را کتمان کرد. اگر می‌خواهید با دردسرهای ناشی از حساسیت حیوانات روبه‌رو نشوید، حیوانات بدون مو مثل لاک‌پشت، مار یا ماهی انتخاب کنید.

چگونه می‌توانیم با علائم حساسیت پوستی به خرگوش و حیوانات خانگی مبارزه کنیم؟

احتمالاً علائم حساسیت پوستی به خرگوش نتوانند از شدت علاقه و محبتتان به حیوان خانگی‌تان کم کنند؛ پس بهتر است که چند نکته را برای کاهش حساسیت احتمالی در نظر داشته باشید:

• حیوان خانگی خود را دور از محیط اتاق خواب نگه دارید.
• سعی کنید حیوان خانگی‌تان را کمتر در آغوش بگیرید یا ببوسید. اگر این کار را انجام می‌دهید و دائماً آن را مورد نوازش خود قرار می‌دهید، باید دست‌های خود را با آب و صابون بشویید تا آثار آلرژن‌ها باقی نمانند.
• حیوان یا حیوانات خانگی خود را هفته‌ای یکبار به حمام ببرید. نظافت می‌تواند شوره‌های روی پشم آنها را کاهش دهد.
• مناطق نگهداری حیوان خانگی خود را مرتباً و با وسواس تمیز نگه دارید. تخت سگ، گربه یا خرگوش خود را هفته‌ای یک یا چندبار بشویید. اگر حیوان خانگی کوچک‌تری مثل بچه‌خرگوش دارید، قفس آن را تمیز نگه دارید و سعی کنید که بستر و خاک آن را مرتباً تعویض نمایید.
• جاروبرقی زدن را از یاد نبرید؛ یک جاروبرقی با فیلتر هوای HEPA می‌تواند بهترین گزینه برای زدودن گردوغبار باشد.
• به آلرژن‌ها فرصت پنهان شدن ندهید و فرش‌ها را دائماً تمیز کنید. ضمناً اجازه ندهید روکش مبلمانتان به پناهگاه مو و پشم حیوانات خانگی تبدیل شود.
• به‌جای پرده‌های پارچه‌ای از پرده‌های چوبی یا پلاستیکی استفاده کنید تا احتمال باقی ماندن مو و کرک به کمترین میزان خود برسد.
• برای کاهش علائم حساسیت پوستی به خرگوش، یک دستگاه تهویه هوا تهیه کنید. دستگاه تهویه هوا باعث خلاص شدن شما از شر آلرژین‌های معلق در هوا خواهد شد.
• دریچه‌های تهویه مطبوع خانه یا محیط کار را با پارچه مرطوب بپوشانید تا ذرات آلوده قبل از ورود به محیط دیگر جذب شوند.
• از بالش‌هایی استفاده کنید که دارای پر نیستند و علائم احتمالی شما را بدتر نمی‌کنند.
• با دوستانی که حیوان خانگی دارند، در محیطی به غیر از خانه قرار ملاقات بگذارید. به یاد داشته باشید که لباس آنها می‌تواند حاوی شوره‌های آلرژن باشد؛ پس حتی‌الامکان از بغل کردن دوستانتان برای مدت طولانی خودداری کنید.
• به یک متخصص در حوزه آلرژی مراجعه کنید. پزشک متخصص می‌تواند با انجام آزمایشات مختلف، نوع و میزان آلرژی شما را تشخیص دهد تا بتواند داروهای آنتی‌هیستامین و ضد حساسیت مناسب را تجویز کند. همچنین تزریق واکسن‌های ضد حساسیت هم می‌تواند در طولانی‌مدت آثار مثبتی داشته باشد.

علائم حساسیت پوستی به خرگوش چه تفاوتی با سایر حیوانات دارند؟

اکثر مردم در مواجهه با مو، پشم و شوره‌های روی بدن حیوانات دچار حساسیت می‌شوند. البته در خرگوش‌ها هم همین وضعیت وجود دارد، اما عامل اصلی چیز دیگری است. انسان‌ها عمدتاً در مواجهه با بزاق خشک‌شده‌ای که روی بدن خرگوش‌ها پخش می‌شود، دچار آلرژی می‌شوند.

پروتئینی که در بزاق خرگوش وجود دارد، دائماً روی بدن او باقی می‌ماند و زمانی که شما او را در آغوش می‌کشید و نوازش می‌کنید، آن را به نواحی حساسی مثل بینی و چشم انتقال خواهید داد.

اگر آلرژی نداشته باشید، پروتئین موجود در بزاق خرگوش هیچ اتفاقی را در شما ایجاد نخواهد کرد. اما اگر از آن‌ دسته افراد حساس باشید، بدن شما سعی می‌کند که با آلرژن‌ها مبارزه کند و احساس سرماخوردگی در بدنتان ایجاد شود.

معرفی یک نژاد مناسب برای انتخاب خرگوش خانگی

طبق توصیه دکتر کالابرس، نژاد بلو هلند لوپ یا خرگوش مینی لوپ هلندی از جمله انتخاب‌های مناسب است که کمتر کسی را دچار حساسیت می‌کند.

البته لازم‌به‌ذکر است که هر شخصی باید نژاد حیوان خود را با توجه به سلیقه و هدف خودش انتخاب کند و حساسیت پوستی را نباید به‌عنوان شاخص اصلی قرار داد.

طبق تحقیقاتی که انجام شده، خرگوش آنگورا یا موبلند به‌دلیل موهای بسیار زیاد نسبت به سایر نژادها به نظافت بیشتری نیاز دارد. این نوع خرگوش، بدن خود را بسیار بیشتر می‌لیسد و در نتیجه، پروتیئن‌های حساسیت‌زای بیشتری را در سطح بدن خود پخش می‌کند.

برای تعیین نژاد مناسب خرگوش مورد نظرتان، بهتر است که وقت بیشتری را با انواع مختلف آنها بگذرانید و از افراد متخصص در این مورد مشورت بگیرید. اگر سابقه آلرژی دارید، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید و از ایده‌ها و پیشنهادهای او هم نهایت استفاده را ببرید.

بیشتر بخوانید: حساسیت پوستی در کودکان؛ 

درمان علائم حساسیت پوستی به خرگوش و حیوانات خانگی

طبق آمار منتشرشده توسط دکتر کالابرس (متخصص آلرژی) از هر 5 نفری که به حیوانات خانگی حساسیت دارد، یک‌نفر آنها را برای همیشه ترک می‌کند.

مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که نگهداری یک حیوان خانگی می‌تواند مثل یک آرام‌بخش عمل کند و روحیه انسان را در سطح بالا نگه دارد. اگر به حیوان خانگی خود علاقه شدیدی دارید، درعین حال دچار حساسیت شده‌اید و قصد رها کردن آن را هم ندارید، بهتر است روش‌های درمانی زیر را در نظر داشته باشید:

• بثورات و حساسیت پوستی خود را با توصیه پزشک پانسمان کنید یا از پمادهایی استفاده نمایید که آثار حساسیت را تا حد امکان کاهش می‌دهند.
• عادت کنید روزانه به‌مدت 5 دقیقه، خرگوش خود را بشویید و محل نگهداری آن را نظافت کنید. توجه داشته باشید شخص مبتلا به آلرژی نباید نظافت را انجام دهد.
• محل کار یا اتاق خواب خود را که حدود 8 الی 10 ساعت از وقتتان در آن سپری می‌شود، دور از حضور خرگوش نگه دارید و آن را «اتاق بدون خرگوش» بنامید.
• برای شست‌وشوی حیوان از یک شامپوی مخصوص که برای خرگوش‌ها فرموله شده است، استفاده کنید.
• هنگام نوازش و در آغوش کشیدن خرگوش، از دستکش استفاده کنید و از بوسیدن آن بپرهیزید.

حساسیت به حیوانات خانگی در اثر واکنش‌های سیستم ایمنی بدن انسان به عوامل مختلفی همچون ترشحات و سایر مواردی است که در محیط خانه توسط حیوان تولید می‌شوند. خرگوش یکی از حیواناتی است که کرک‌های بدن آن باعث ایجاد علائم آزاردهنده مثل عطسه یا خارش می‌شوند. در این مقاله تلاش شد تا علاوه بر بررسی عوامل زمینه‌ساز بروز این حساسیت، راهکارهایی برای جلوگیری و کنترل آن ارائه شود.

منبع +++