حساسیت پوستی به لباس؛ علائم، دلایل و راه‌حل‌های خانگی

راش‌ها مشکلات پوستی رایجی هستند که بسیاری از افراد آنها را تجربه می‌کنند. هنگامی که این ضایعات پوستی خارش‌دار هستند، اغلب مردم آلرژی را در ایجاد آنها مقصر می‌دانند. معمولاً مردم با آلرژی‌های غذایی، آلرژی به حیوانات خانگی و آلرژی دارویی و همچنین صابون‌ها، مواد شوینده، عطرها و سایر لوازم بهداشتی آشنا هستند. با این حال، افراد نباید لباس را به عنوان یکی از دلایل احتمالی ایجاد جوش‌های آلرژیک نادیده بگیرند. در این مطلب خواهیم دید حساسیت به لباس چیست، چگونه درمان می‌شود و به‌طور کلی، علائم حساسیت پوستی به لباس چیستند. با ما همراه باشید.

علت آلرژی به لباس چیست؟

معرفی علائم حساسیت پوستی به لباس را با بررسی علل ایجاد این نوع آلرژی آغاز می‌کنیم. اگر ژاکت پشمی باعث خارش کمر شما می‌شود یا اگر شلوار پلی استر باعث ایجاد جوش روی پاهایتان می‌شود، ممکن است به درماتیت پارچه یا لباس مبتلا باشید.

این بیماری نوعی درماتیت تماسی است و در آن، پوست شما به الیاف لباس یا رنگ‌ها، رزین‌ها و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده در بافت لباس‌هایی که می‌پوشید، واکنش نشان می‌دهد.

به‌طور خاص، انواع مواد شیمیایی و متریال مورد استفاده در لباس‌ها می‌توانند باعث درماتیت تماسی آلرژیک شوند. درماتیت تماسی نوعی بثورات (ضایعات پوستی) بسیار خارش‌دار است که به تدریج برجستگی‌های قرمز کوچک یا حتی تاول‌ها را روی تن شما ایجاد می‌کند. این بثورات معمولاً محدود به محلی از پوست می‌شوند که درمعرض آلرژی قرار گرفته است.

آلرژی به نیکل از علائم حساسیت پوستی به لباس

احتمالاً شایع‌ترین دلیل ایجاد علائم حساسیت پوستی به لباس که ناشی از درماتیت تماسی باشد، حساسیت به نیکل است. نیکل را می‌توان در گیره‌ها و پرچ‌های شلوار (مخصوصاً شلوار جین آبی)، پیراهن و ژاکت و همچنین روی کمربندها و سایر لوازم جانبی پوشیدنی یافت. بثورات خارش‌دار موجود در اطراف ناف، معمولاً به دلیل حساسیت به نیکل ایجاد می‌شود.

آلرژی به لاستیک

مواد کشسان موجود در لباس و کفش یکی دیگر از علل شایع آلرژی به لباس هستند. بثورات اطراف کمر، مچ دست، مچ پا و ران و ساق پاها مکان‌هایی هستند که می‌توانند تحت‌تاثیر آلرژی به ترکیبات لاستیکی قرار گیرند.

برخی آلرژن‌های بالقوه‌ی مختلف در لاستیک وجود دارند که می‌توانند باعث درماتیت تماسی شوند. این آلرژن‌ها شامل ترکیبات کربو، لاستیک سیاه، ترکیبات مرکاپتو، تیورام و مرکاپتوبنزوتیازول هستند.

فرمالدئید

فرمالدئید یک ماده نگهدارنده است که از آن برای بهبود سطح پارچه‌های پرس بادوام استفاده می‌شود. لباس‌هایی که “پرس دائمی” یا “بدون چروک” هستند، حاوی فرمالدئید می‌باشند تا شکل خود را حفظ کنند و از ایجاد چین و چروک روی آنها جلوگیری شود.

درماتیت تماسی با فرمالدئید در لباس ممکن است باعث ایجاد بثورات در کناره‌های بدن، کمر (پشت زیر بغل)، کناره‌های گردن و جلوی ران‌ها شود. این مناطق قسمت‌هایی از بدن هستند که لباس بیشتر به آنها ساییده می‌شود.

بیشتر بخوانید: علائم حساسیت پوستی به دارو؛

رنگدانه‌ها

رنگدانه‌های شیمایی دلیل دیگری برای ایجاد علائم حساسیت پوستی به لباس هستند و در واقع، برخی رنگدانه‌های مختلف در لباس‌ها نیز می‌توانند باعث درماتیت تماسی شوند. Disperse blue 106 یک رنگدانه آبی تیره است که از آن برای رنگ‌آمیزی لباس‌ها به رنگ آبی تیره، قهوه‌ای، مشکی، بنفش و سبز استفاده می‌شود.

از آنجایی که Disperse blue 106 مربوط به فنیلن دیامین است، ممکن است افرادی که به رنگ مو حساسیت دارند، درمعرض خطر واکنش‌های آلرژیک به این رنگدانه نیز باشند. دی کرومات پتاسیم رنگدانه‌ای است که برای ساخت منسوجات و میز بیلیارد به رنگ سبز روشن از آن استفاده می‌شود.

به خوبی شناخته شده است که این رنگدانه باعث درماتیت تماسی می‌شود، به ویژه در افرادی که با چرم، رنگ و سیمان کار می‌کنند.

در نهایت، کبالت رنگدانه دیگری است که آبی روشن یا سایر رنگ‌های ساخته شده از این رنگ اصلی (مانند سبز روشن) را ایجاد می‌کند. کبالت هم یکی از علل شناخته شده برای درماتیت تماسی است، به ویژه در افراد مبتلا به آلرژی به نیکل.

بیشتر بخوانید: علائم پوستی ایدز؛ 

پشم

در حالی که بسیاری به لباس‌های پشمی حساس هستند، اما موارد واقعی آلرژی به پشم در واقعیت فوق‌العاده نادر است. در واقع، بسیاری از محققان بر این باورند که پشم اصلاً یک آلرژن نیست.

اما بسیاری از مردم هنگام پوشیدن لباس‌های پشمی، آبریزش بینی، آبریزش چشم، سرفه و سوزش پوست را گزارش می‌دهند. برخی معتقدند ممکن است لانولین باعث شیوع این بیماری و مقصر اصلی برای این نوع حساسیت باشد. لانولین لایه محافظ مومی شکلی است که موهای گوسفند را می‌پوشاند. اما باز هم، آلرژی واقعی به این ماده بسیار دور از انتظار است.

پلی استر

بسیاری از افراد هنگام تماس پلی استر با پوست خود علائم ناخوشایندی را تجربه می‌کنند. علائم حساسیت پوستی به لباس ناشی از تماس با پلی استر می‌تواند شامل کهیر، بثورات، خارش، حساس‌شدن پوست، گرم‌شدن غیرمعمول پوست و ایجاد جوش‌های قرمز روی پاهای شما باشد.

سایر علائم غیرمرتبط با پوست می‌تواند شامل تورم، مشکل در تنفس، و سفتی یا درد در قفسه سینه باشد. اگر فکر می‌کنید ممکن است به پلی استر آلرژی داشته باشید، از هر گونه اقلامی که از این متریال استفاده می‌کنند، مانند ملحفه، فرش، لباس، پیژامه و غیره اجتناب کنید.

پودرهای شستشو

مواد شوینده اجزای مهمی از زندگی تک‌تک مردم هستند. اما متأسفانه بسیاری از شوینده‌های تجاری حاوی سموم مضری مانند رنگ‌ها و عطرها هستند که واکنش‌های آلرژیک را در افراد خاصی تحریک می‌کنند.

نشانه‌های آلرژی و علائم حساسیت پوستی به لباس چیست؟

درست مانند هر نوع دیگری از آلرژی، علائم حساسیت پوستی به لباس در نقاط مختلف پوست ممکن است خفیف، گاه به گاه یا حتی شدید باشد، و شدت علائم حساسیت پوستی به لباس بسته به نوع محرک‌هایی که باید با آنها مقابله کنید، متفاوت است.

عوامل متعددی برای درماتیت تماسی لباس وجود دارد که در بالا ذکر شد. در مورد علائم، علائم حساسیت پوستی به لباس عبارتند از:

• آبریزش بینی احتمالاً ناشی از استنشاق مواد شیمیایی موجود در هوا است که در شوینده‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• آبریزش چشم‌ها در نتیجه التهابی که در سیستم بینایی شما وجود دارد.
• قرمزی پوست که صرفنظر از دلیل آن، یکی از شایع‌ترین علائم حساسیت پوستی به لباس است.
• پوسته پوسته‌شدن و خارش پوست که ممکن است با تورم و التهاب نیز همراه باشد و اکثرا با سطوح پوستی ترک خورده و سفت و سخت مشخص می‌شود.
• ایجاد تاول و ضایعات پوستی هنگام ادغام ذرات فلزی با عرق
• آکنه پوست
• التهاب فولیکول‌های مو، در نتیجه آلودگی لباس به آلرژن‌ها

چه زمانی برای درمان علائم حساسیت پوستی به لباس باید به دکتر مراجعه کرد؟

هرگاه در صورت مشاهده‌ی علائم حساسیت پوستی به لباس شرایط زیر را هم تجربه کردید، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:

• بثورات آنقدر خارش‌دارهستند که نمی‌توانید بخوابید یا روز خود را ادامه دهید
• بثورات روی پوستتان شدید یا خیلی گسترده هستند
• شما نگران ظاهر راش خود هستید
• بثورات عرض سه هفته بهتر نمی‌شوند
• این ضایعات پوستی چشم‌ها، دهان، صورت یا اندام تناسلی شما را درگیر می‌کند

در شرایط زیر به دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید:

• فکر می‌کنید پوست شما به یک نوع عفونت آلوده شده است. سرنخ‌ها عبارتند از تب و ترشح چرک از تاول‌ها.
• نفس کشیدنتان دشوار شده است.
• پس از استنشاق دود ناشی از سوزاندن پیچک سمی، چشم‌ها یا مجرای بینی شما درد می‌کند.
• فکر می‌کنید یک ماده‌ی شیمیایی بلعیده شده به پوشش دهان یا دستگاه گوارش شما آسیب رسانده است.

پس از مراجعه به پزشک، او باید بتواند علائم حساسیت پوستی به لباس را در شما تشخیص دهد. پزشک یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است بتواند با صحبت‌کردن با شما در مورد علائم و نشانه‌های آلرژی، درماتیت تماسی را تشخیص دهد.

ممکن است از شما سوالاتی برای کمک به شناسایی علت بیماری و کشف سرنخ‌هایی در مورد ماده محرک پرسیده شود و احتمالاً برای ارزیابی بثورات پوستی تحت معاینه پوست قرار خواهید گرفت.

ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است آزمایش پچ را برای شناسایی علت بثورات پوستتان پیشنهاد دهد. در این آزمایش، مقدار کمی از آلرژن‌های بالقوه روی تکه‌هایی شبیه چسب قرار می‌گیرند. سپس این تکه‌ها روی پوست شما چسبانده می‌شوند.

آنها به مدت 2 تا 3 روز روی پوست شما می‌مانند. در این مدت باید پوست خود را خشک نگه دارید. سپس ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما واکنش‌های پوستی زیر لکه‌ها را بررسی می‌کند و تعیین می‌کند که آیا آزمایش بیشتری لازم است یا خیر.

اگر علت بثورات شما مشخص نباشد یا اگر بثورات شما خیلی زیاد عود می‌کند، این آزمایش می‌تواند برای تشخیص نوع حساسیتی که به آن دچار هستید مفید باشد. اما قرمزی پوستی که در اثر این آزمایش روی پوست ایجاد می‌شود، ممکن است روی پوست‌های قهوه‌ای یا سبزه به سختی دیده شود که در نتیجه منجر به تشخیص نادرست خواهد شد.

بیشتر بخوانید: علائم پوستی بیماری کلیه چیست؟

درمان آلرژی و علائم حساسیت پوستی به لباس چیست؟

برای کمک به کاهش خارش و تسکین پوست ملتهب، این روش‌های خودمراقبتی را در منزل امتحان کنید:

• از محرک‌ها یا آلرژن‌ها دوری کنید. کلید این کار شناسایی عامل ایجاد راش و دوری از آنها است. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است لیستی از محصولاتی را به شما ارائه دهد که معمولاً حاوی موادی هستند که روی پوست شما تأثیر می‌گذارند. همچنین شما باید فهرستی از محصولاتی را داشته باشید که فاقد آلرژن هستند.
• از کرم یا پماد ضد خارش استفاده کنید. کرم یا پماد هیدروکورتیزون 1% را روی ناحیه خارش‌دار قرار دهید. این محصول بدون نسخه از داروخانه قابل خریداری است. 1 تا 2 بار در روز به مدت چند روز از این پماد استفاده کنید. لوسیون کالامین را هم می‌توانید امتحان کنید. از هر محصولی که استفاده می‌کنید، سعی کنید قبل از استفاده آن را در یخچال خنک کنید.
• داروی ضد خارش مصرف کنید. از یک آنتی‌هیستامین خوراکی مانند دیفن هیدرامین استفاده کنید که ممکن است به شما کمک کند تا بهتر بخوابید. لوراتادین هم یک آنتی‌هیستامین بدون نسخه است که باعث خواب آلودگی شما نمی‌شود، است.
• کمپرس‌های خنک و مرطوب را روی پوست خود اعمال کنید. چند بار در روز یک پارچه خنک و مرطوب را به مدت 15 تا 30 دقیقه روی جوش‌ها قرار دهید.
• از پوست خود محافظت کنید. از خاراندن پوست ملتهب بپرهیزید. ناخن‌های خود را کوتاه نگاه دارید. اگر نمی‌توانید از خاراندن ناحیه خارش‌دار جلوگیری کنید، آن ناحیه را با یک پانسمان بپوشانید. تاول‌ها را به حال خود رها کنید. تا زمانی که پوست شما بهبود می‌یابد، از نور خورشید دوری کنید یا از سایر اقدامات محافظتی در برابر آفتاب استفاده کنید (مثلا استفاده از ضدآفتاب‌های قوی).
• از یک حمام خنک برای تسکین پوست خود استفاده کنید. ناحیه آسیب دیده را به مدت 20 دقیقه در آب خنک خیس کنید.
• از دستان خود محافظت کنید. پس از شستشو، دست‌ها را به خوبی و به آرامی خشک کنید. از مرطوب‌کننده‌ها در طول روز استفاده کنید. مرطوب‌کننده‌ها را باید بعد از استفاده از داروهای موضعی روی پوست خود بمالید و استفاده از دستکش را فراموش نکنید. به عنوان مثال، استفاده از دستکش‌های پلاستیکی که با آستر پنبه‌ای پوشیده شده‌اند، برای شستن ظروف خوب است.

اگر اقدامات مراقبت در منزل علائم حساسیت پوستی به لباس را در شما کاهش ندادند، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است داروهای زیر را برایتان تجویز کند:

• کرم‌ها یا پمادهای استروئیدی. اینها برای کمک به تسکین بثورات روی پوست اعمال می‌شوند. شما ممکن است از استروئیدهای موضعی تجویزی مانند کلوبتازول 0.05٪ یا تریامسینولون 0.1٪ استفاده کنید. با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد نحوه و مدت زمان مصرف این داروها مشورت کنید.
• قرص. در موارد شدید، پزشک شما ممکن است قرص‌هایی را برای کاهش تورم، تسکین خارش یا مبارزه با عفونت باکتریایی برایتان تجویز کند.

به یاد داشتن توصیه‌های زیر هم در کاهش علائم حساسیت پوستی به لباس موثر هستند:

• کسانی که به نیکل آلرژی دارند، باید از پوشیدن لباس‌های دارای دکمه‌ها و زیپ‌های فلزی خودداری کنند و یا این قسمت‌ها را با بست‌های پلاستیکی جایگزین کنند. هر بست فلزی مانند پرچ روی شلوار جین آبی را با یک تکه نوار پارچه‌ای بپوشانید تا از ساییدگی آن با پوستتان جلوگیری شود.
• افراد مبتلا به آلرژی به لاستیک، باید از لباس‌های داری کش لاستیکی خودداری کنند و یا آن‌ها را خارج کرده و با بند کشی غیر لاستیکی جایگزین کنند.
• با شستن لباس‌ها قبل از پوشیدن و همچنین با نپوشیدن لباس‌هایی که به عنوان «بدون چروک»، «بدون نیاز به اتو» یا «پرس دائمی» می‌شناسیم، از تماس با فرمالدئید موجود در لباس جلوگیری کنید.
• کسانی که به رنگدانه حساسیت دارند، باید قبل از پوشیدن لباس‌ها، آنها را یک یا چند بار بشویند تا رنگدانه‌های اضافی تا حد ممکن از لباس پاک شوند. اجتناب از رنگ‌های تیره (مانند آبی، مشکی، قهوه‌ای و سبز) و در عوض استفاده از رنگ‌های روشن (مانند سفید، زرد، بژ و نارنجی) از تماس پوست بدن با بسیاری از رنگدانه‌های رایج که مشکوک به ایجاد درماتیت تماسی هستند، جلوگیری می‌کند.
• الیاف طبیعی و لباس‌های گشاد بپوشید تا میزان تعریق خود را کاهش دهید. از پوشیدن لباس‌هایی که برچسب «شستشو جداگانه» روی آنها دارد، خودداری کنید.
• از پارچه نخی استفاده کنید، زیرا پنبه کمترین استعداد ابتلا به آلرژی به لباس را در بین همه الیاف دارد.
• هنگام شستن لباس فقط از آب و صابون استفاده کنید. تا آنجا که ممکن است، استفاده از نرم‌کننده پارچه و مواد شوینده که حاوی عطر و سایر مواد شیمیایی خشن هستند را کاهش دهید.
• لباس‌های کهنه را از تن خود درآورید، زیرا ممکن است در طول سال‌ها گرد و غبار و کنه روی آنها جمع شده باشد.
• همیشه قبل از استفاده مجدد، لباس‌های خود را بشویید.
• از پوشیدن لباس‌هایی که به شما حساسیت می‌دهند، دست بردارید.

بیشتر بخوانید: علائم پوستی مقاومت به انسولین؛

چه کسانی بیشتر درمعرض تجربه علائم حساسیت پوستی به لباس هستند؟

زنان بیشتر به این نوع حساسیت مبتلا می‌شوند، زیرا اغلب لباس‌های تنگ می‌پوشند. افراد چاق هم وقتی بیش از حد گرم می‌شوند و عرق می‌کنند نیز همین‌طور هستند. افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک (یک بیماری پوستی که بیشتر کودکان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد) نیز بیشتر درمعرض درماتیت پارچه‌ای قرار دارند.

محل کار شما نیز مهم است. افرادی که در مکان‌های گرم و مرطوب مانند نانوایی کار می‌کنند، احتمال بیشتری برای ابتلا به درماتیت دارند. اگر در محل کار از دستکش لاتکس استفاده می‌کنید، ممکن است دستان شما تحریک شوند (که می‌تواند درماتیت تحریک‌کننده باشد) یا ممکن است به خود لاتکس حساسیت داشته باشید که نوعی درماتیت تماسی آلرژیک است.

به پایان مطلب بررسی علائم حساسیت پوستی به لباس می‌رسیم. تعداد اندکی از مردم جامعه به برخی مواد شیمیایی استفاده شده در بافت پارچه‌ها مثل نیکل، لاستیک و رنگدانه‌ها حساسیت دارند. بنابراین گاهی اوقات ممکن است متوجه حضور جوش و قرمزی پوست خود شوید، بدون آنکه بدانید علت آن چیست!

در این شرایط ممکن است دچار علائم حساسیت پوستی به لباس شده باشید. استفاده از نکاتی که در این مقاله به آنها پرداختیم، می‌تواند علائم حساسیت پوستی به لباس را در شما بسیار کاهش دهد؛ هرچند که در موارد شدیدترِ آلرژی باید به پزشک مراجعه کنید.

منبع +++++