علائم پوستی سرطان کبد

سرطان کبد سرطانی است که از سلول‌های کبد شروع می‌شود. کبد اندامی به اندازه یک توپ کوچک است که در قسمت سمت راست بالای شکم و در زیر دیافراگم قرار دارد. انواع مختلفی از سرطان می‌توانند در کبد ایجاد شوند که شایع‌ترین آن‌ها، کارسینوم سلول‌های کبدی است که از نوع اصلی سلول‌های کبدی (هپاتوسیت) شروع می‌شود. سایر انواع سرطان کبد، مانند کلانژیوکارسینوم داخل کبدی و هپاتوبلاستوم، بسیار کمتر شایع هستند. همچنین در بسیاری از مواقع، سرطان از قسمت‌های دیگر بدن آغاز شده و سپس به کبد سرایت می‌کند. اما در تمامی این حالات، یک سری علائم در بدن فرد ایجاد می‌شوند که در مورد درگیر شدن سلول‌های کبد با سرطان به شما هشدار می‌دهند و مثل همیشه پوست بدن یکی از اولین ناحیه‌هایی است که در مورد مشکلات داخلی سلامت ما آلارم می‌دهد. حال در این مطلب قصد داریم تا به بررسی علائم پوستی سرطان کبد بپردازیم. با ما همراه باشید.

سرطان کبد چیست و چگونه به‌وجود میاد ؟

قبل از اینکه علائم پوستی سرطان کبد را بررسی کنیم، اول از همه به‌طور خلاصه ببینیم که این سرطان چیست و چه عواملی در ابتلا به آن دخیل هستند؟

کبد بزرگترین عضو درون بدن است و کارهای بسیار مهمی را برای حیات انسان انجام می‌دهد، از جمله:

• تجزیه مواد مخدر و الکل
• خلاص شدن از شر سموم
• تولید صفرا که برای کمک به هضم غذا استفاده می‌شود
• ذخیره مواد مغذی
• آزاد کردن گلوکز

برخلاف سایر اندام‌های داخلی، کبد سالم معمولاً در صورت آسیب می‌تواند خود را ترمیم کند. اما سرطان کبد زمانی شروع می‌شود که سلول‌های داخل کبد از نظر ژنتیکی تغییر می‌کنند و خارج از کنترل رشد می‌نمایند. سرطان کبد می‌تواند یک سرطان اولیه باشد، به این معنی که سرطان از داخل کبد شروع شده‌است و یا می‌تواند یک سرطان ثانویه باشد، به این معنی که سرطان در قسمت دیگری از بدن شروع شده و به کبد گسترش یافته است.

همانطور که گفتیم، سرطان ثانویه در کبد بسیار شایع‌تر از سرطان اولیه کبد است. همچنین به‌طور کلی، مردان تقریبا 3 برابر بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند.

مواردی وجود دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان اولیه کبد را افزایش دهند. این موارد، “عوامل خطر سرطان اولیه کبد” نامیده می‌شوند و شامل عفونت طولانی مدت با ویروس هپاتیت B یا C، سیگار کشیدن و زخم کبد، معروف به سیروز هستند. سیروز ممکن است به آرامی در طی ماه‌ها یا سال‌ها ایجاد شود. عوامل زیر می‌تواند باعث ابتلا به سیروز کبدی شوند:

• هپاتیت B یا C
• بیماری کبد چرب
• مصرف الکل
• دیابت نوع 2
• اختلالات ژنتیکی مانند اضافه بار آهن (هموکروماتوز) یا سطوح پایین یک پروتئین خاص که می‌تواند باعث تجزیه بافت در ریه‌ها و کبد شود (کمبود آلفا-1 آنتی تریپسین).

بیشتر بخوانید: سرطان پوست؛ علائم، دلایل و درمان‌های رایج!

البته داشتن این عوامل خطر، حتما به معنای ابتلا به سرطان اولیه کبد نیستند. گاهی اوقات هیچ دلیل روشنی برای ابتلا به سرطان اولیه کبد وجود ندارد. اما اگر در مورد عوامل خطر خود نگران هستید، از پزشک خود راهنمایی بخواهید. پزشک شما ممکن است برخی از آزمایشات زیر را برای بررسی سرطان کبد انجام دهد:

• آزمایش خون: برای بررسی سلامت عمومی شما و جستجوی مواد شیمیایی خاصی که می‌توانند نشان دهنده سرطان اولیه کبد باشند.
• سونوگرافی: اسکن شکم برای بررسی سلامت کبد
• سی تی اسکن: اسکنی که از اشعه ایکس برای عکس برداری از داخل بدن استفاده می‌کند.
• اسکن ام‌آر‌آی: اسکنی که از مغناطیس و امواج رادیویی برای گرفتن عکس از داخل بدن استفاده می‌کند.
• بیوپسی: یک قطعه کوچک از بافت کبد برداشته می‌شود تا سلول‌های آن از نظر وجود سرطان بررسی شوند. برای این کار، پزشک به شما یک بی‌حسی موضعی می‌دهد و سپس یک سوزن را از پوست شکم عبور می‌دهد تا نمونه‌ای از بافت را از تومور خارج کند.
• لاپاراسکوپی: یک برش کوچک در قسمت تحتانی شکم ایجاد می‌شود تا یک ابزار مشاهده‌گر کوچک به‌نام لاپاراسکوپ برای مشاهده کبد و نمونه‌برداری از بافت آن وارد بدن شود.

اگر این آزمایش‌ها نشان دهند که شما به سرطان ثانویه در کبد مبتلا شده‌اید، ممکن است به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته‌باشید تا بفهمید سرطان از کدام قسمت بدنتان شروع شده است.

علائم سرطان کبد

قبل از اینکه به علائم پوستی سرطان کبد بپردازیم، نگاهی به سایر علائم اصلی و شایع این بیماری خواهیم‌داشت. سرطان اولیه کبد معمولاً در مراحل اولیه‌ی این بیماری علائمی ایجاد نمی‌کند. اما اگر علائمی هم وجود داشته‌باشد، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با رشد تومور در کبد، ممکن است علائم زیر ایجاد شوند:

• کاهش وزن ناخواسته
• درد در سمت راست بالای شکم یا اطراف شانه راست
• از دست دادن اشتها
• تورم یا نفخ در شکم
• احساس سیری بعد از یک وعده غذایی کوچک
• وجود یک توده سفت زیر دنده‌ها در سمت راست کمر
• خستگی یا ضعف
• حالت تهوع یا استفراغ
• زردی و خارش پوست (که در قسمت علائم پوستی سرطان کبد به آنها خواهیم پرداخت)
• مدفوع رنگ پریده
• ادرار تیره رنگ
• وجود رگ‌های متورم بر روی شکم
• اگر به هپاتیت یا سیروز مبتلا باشید، وضعیت بیماری شما وخیم خواهد شد.

همچنین انواع خاصی از سرطان کبد، هورمون‌هایی تولید می‌کنند که ممکن است باعث ایجاد موارد زیر شوند:

• سطوح بالای کلسیم خون که ممکن است باعث یبوست، حالت تهوع یا گیجی شود
• سطوح پایین قند خون که ممکن است باعث خستگی یا احساس ضعف شود
• بزرگ شدن سینه‌ها یا کوچک شدن بیضه‌ها در مردان
• تعداد بالای گلبول‌های قرمز خون که ممکن است باعث قرمزی صورت شود

این علائم همیشه به معنای ابتلا به سرطان کبد نیستند. با این حال، مهم است که علائم را با پزشک خود در میان بگذارید، زیرا ممکن است نشانه مشکلات سلامتی دیگری باشند.

بیشتر بخوانید: شایع ترین عوارض پوستی شیمی درمانی چیست؟

بیشتر بخوانید: علائم پوستی لوپوس؛

نشانه‌های پوستی بیماری کبدی کدام است؟

در بررسی علائم پوستی سرطان کبد ، اولین چیزی که جلب توجه می‌کند بیماری زردی یا یرقان است. در واقع بررسی‌های جدید نشان می‌دهند که زردی می‌تواند یکی از جدی‌ترین علائم سرطان کبد باشد.

در صورت ابتلا به یرقان، پوست و غشاهای مخاطی فرد مانند لثه و سفیدی چشم، رنگ زرد به خود می‌گیرند که حتی می‌تواند به رنگ سبز تبدیل شود. همچنین، خارش پوست نیز ممکن است یکی از علائم پوستی سرطان کبد باشد.

اما سوال اینجاست که بیماری زردی در کدام مرحله از سرطان کبد خود را نشان می‌دهد؟ پزشکان سرطان کبد را در مراحل مختلف طبقه بندی می‌کنند. این مراحل مربوط به شدت سرطان بوده و مراحل بالاتر به معنای سرطان شدیدتر هستند.

با‌توجه به یافته‌های انجمن سرطان آمریکا (ACS)، چهار مرحله اصلی برای سرطان کبد وجود دارد و زردی یکی از علائم پوستی سرطان کبد پیشرفته است. این نوع زردی معمولاً نشان دهنده رشد سرطان است و در حالی ایجاد می‌شود که سلول‌های سرطانی مانع از تخلیه صفرا می‌شوند.

با این حال، سرطان کبد تنها علت زردی نیست. علل نسبتاً شایع زردی عبارتند از:

• هپاتیت ویروسی
• سیروز
• سنگ کیسه صفرا
• سرطان کیسه صفرا

بنابراین زردی فقط به خاطر سرطان کبد ایجاد نمی‌شود و هر کسی که علائم زردی را دارد باید به پزشک مراجعه کند تا دلیل آن مشخص شود.

اما چرا زردی از علائم پوستی سرطان کبد است؟ محققان درک محکمی از اینکه چگونه سرطان کبد باعث زردی می‌شود دارند. کبد وظایف زیادی دارد و یکی از عملکردهای آن، پردازش رنگدانه زرد رنگی به نام بیلی‌روبین است. بدن با تجزیه گلبول‌های قرمز، بیلی‌روبین تولید می‌کند.

در یک کبد فعال، بیلی روبین پردازش شده به روده‌ها می‌رود. ولی سرطان کبد می‌تواند در عملکرد کبد اختلال ایجاد کند. اگر سرطان، مقدار قابل توجهی از سلول‌های کبدی را از بین ببرد، کبد نمی‌تواند مقادیر معمولی بیلی روبین را پردازش کند.

علاوه بر این، سرطان کبد ممکن است به اندام‌های مجاور گسترش یابد و از ورود بیلی‌روبین به روده‌ها جلوگیری کند. پس در نتیجه‌ی چنین فرآیندهایی، ممکن است بیلی‌روبین در خون پخش شود و به همین دلیل است که دچار زردی ناشی از سرطان کبد می‌شوید.

بیشتر بخوانید : ترک پا و کبد؛

راه‌های پیشگیری از سرطان کبد

خوشبختانه بسیاری از سرطان‌های کبد را می‌توان با کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل خطر شناخته شده برای این بیماری پیشگیری کرد.

از عفونت‌های هپاتیت B و C اجتناب کنید، آزمایش بدهید و آن را درمان کنید

در سراسر جهان، مهم‌ترین عامل خطر برای سرطان کبد، عفونت مزمن با ویروس هپاتیت B یا  (HBV)و ویروس هپاتیت C یا (HCV) است. این ویروس‌ها می‌توانند از طریق سوزن‌های مشترک آلوده (مانند مصرف مواد مخدر)، از طریق رابطه جنسی محافظت نشده و از طریق زایمان از فردی به فرد دیگر منتقل شوند، بنابراین می‌توان با استفاده نکردن از سوزن‌های مشترک و با استفاده از روش‌های جنسی ایمن‌تر از برخی سرطان‌های کبد جلوگیری کرد.

در گذشته، انتقال خون، منبع اصلی عفونت هپاتیت بود. اما از آنجایی که بانک‌های خون در کشور ما خون اهدایی را برای یافتن این ویروس‌ها آزمایش می‌کنند، خطر ابتلا به عفونت هپاتیت از طریق انتقال خون بسیار کم است.

واکسن HBV

محققان توصیه می‌کنند که همه کودکان و بزرگسالان تا سن 59 سالگی، و همچنین افراد مسن در معرض خطر ابتلا به HBV، واکسن HBV را برای کاهش خطر ابتلا به هپاتیت B مزمن و سرطان کبد دریافت کنند. اما متاسفانه هیچ واکسنی برای HCV وجود ندارد.

پیشگیری از عفونت HCV و همچنین عفونت HBV در افرادی که واکسینه نشده‌اند، مبتنی بر درک و اجتناب از برخی از راه‌های ابتلا این عفونت‌ها است که پیشتر به آن‌ها پرداختیم.

غربالگری و آزمایش عفونت‌های مزمن HBV و HCV

برخی از افراد ممکن است بدون اینکه بدانند عفونت مزمن HBV یا HCV داشته‌باشند. برای کمک به یافتن این عفونت‌ها، توصیه می‌شود که همه افراد 18 ساله یا بالاتر حداقل یک بار در طول زندگی خود آزمایش HBV و HCV انجام دهند.

درمان HBV مزمن و HCV

اگر مشخص شود که فردی دارای عفونت مزمن HBV یا HCV است، اقدامات درمانی و پیشگیرانه می‌توانند به کند کردن آسیب کبدی و کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کنند. داروهای درمان عفونت مزمن HCV می‌توانند ویروس را در بسیاری از افراد از بین ببرند و ممکن است خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش دهند.

همچنین، برای درمان HBV مزمن نیز چندین دارو وجود دارد. آن‌ها می‌توانند با کاهش تعداد ویروس‌ها در خون، آسیب کبدی را کاهش دهند. اگرچه این داروها بیماری را درمان نمی‌کنند، اما خطر سیروز و سرطان کبد را کاهش می‌دهند.

مصرف الکل و تنباکو را محدود کنید

نوشیدن الکل می‌تواند منجر به سیروز شود که به نوبه خود می‌تواند منجر به سرطان و ابتلا به علائم پوستی سرطان کبد شود.

عدم مصرف الکل می‌تواند به پیشگیری از سرطان کبد کمک کند. همچنین از آنجایی که سیگار نیز خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد، اگر سیگار می‌کشید، ترک سیگار به کاهش خطر ابتلا به این سرطان و همچنین بسیاری از سرطان‌ها و بیماری‌های تهدید کننده زندگی کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: علائم پوستی سرطان خون

به وزن سالم برسید و آن را حفظ کنید

اجتناب از چاقی ممکن است راه دیگری برای کمک به محافظت در برابر سرطان کبد باشد. افرادی که چاق هستند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کبد چرب و دیابت هستند. متاسفانه این دو بیماری مستقیما با سرطان کبد مرتبط هستند.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا را محدود کنید

قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا مانند آفلاتوکسین‌ها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهند.

بیماری‌هایی که خطر سرطان کبد را افزایش می‌دهند را درمان کنید

برخی از بیماری‌های ارثی می‌توانند باعث سیروز کبدی شوند و خطر ابتلا به سرطان کبد را در افراد افزایش دهند. یافتن و درمان این بیماری‌ها در اوایل زندگی می‌تواند این خطر را کاهش دهد. به‌عنوان مثال، تمام کودکان خانواده‌های مبتلا به هموکروماتوز باید از نظر این بیماری غربالگری شوند و در صورت ابتلا به آن تحت درمان قرار گیرند.

بیشتر بخوانید: اسکوم تراپی چیست؟

سخن نهایی

به پایان مطلب بررسی علائم پوستی سرطان کبد می‌رسیم. سرطان کبد زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های کبدی به‌طور غیر طبیعی رشد کنند. این موضوع می‌تواند منجر به اختلال عملکرد کبد و افزایش سطح بیلی‌روبین خون شود. به همین دلیل، سرطان کبد ممکن است باعث زردی شود.

افراد مبتلا به زردی معمولا خارش پوست را نیز تجربه می‌کنند. از دیگر علائم سرطان کبد می‌توان به حالت تهوع، تب و گیجی اشاره کرد.

صحبت با پزشک در مورد این علائم می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان زودتر بیماری و رهایی از علائم پوستی سرطان کبد منجر شود. در واقع تشخیص زودهنگام این بیماری می‌تواند به‌طور کامل، بر آینده‌ زندگی شما، خانواده و نزدیکانتان تاثیرگذار باشد، زیرا درمان سرطان کبد در مراحل پیشرفته بسیار سخت خواهد بود.

سوالات متداول:

منابع: + + + + +