استفاده از ضد آفتاب به روش صحیح را بیاموزیم!

به نظر شما چه کسانی باید کرم ضد آفتاب بزنند؟ جالب است بدانید تنها پوست صورت نیست که به ضد آفتاب نیاز دارد، بلکه قسمت‌هایی از بدن نیز هستند که نباید از آن‌ها غافل شد و باید همیشه از آن‌ها در برابر آفتاب محافظت کرد. این مقاله از کیوت مگ را به استفاده از ضد آفتاب و همه زیر و بم و دانستنی‌های مورد نیاز راجع به ضد آفتاب اختصاص داده‌ایم، با ما همراه باشید.

آفتاب‌سوختگی می‌تواند دردناک و ناراحت‌کننده باشد و همچنین خطرات جدی را برای سلامت شما به همراه داشته باشد. براساس تحقیقات انجام شده در مرکز تحقیقات سرطان انگلستان، سالانه حدود 15 هزار گونه جدید از ملانوما (melanoma)، جدی‌ترین نوع سرطان پوست، تشخیص داده می‌شود که 86 درصد از آن‌ها با انجام اقدامات لازم در مقابل خورشید، قابل پیشگیری هستند.

بنابراین استفاده از ضد آفتاب و کلاه آفتاب‌گیر حتی زمانیکه برای انجام کارهای روزانه به خارج از منزل می‌روید اهمیت زیادی دارد.

استفاده از ضد آفتاب

استفاده از ضد آفتاب برای بعضی‌ها خیلی جدی است و اسکناس‌های فراوانی را صرف خرید انواع مختلف آن که البته قطعا خارجی و ساخت بهترین شرکت‌های تولیدکننده مواد آرایشی بهداشتی است می‌کنند و گروهی که تعدادشان چند برابر گروه قبلی است، گهگاه از ضد آفتاب استفاده می‌کنند، اگر زورشان برسد ضد آفتاب گرانتر و اگر نرسد یک مدل ارزانترش را ترجیح می‌دهد، اما گروه سومی که تعدادشان چندین برابر دو گروه قبلی است، اصلا از ضد آفتاب یا هر پوشش دیگری  برای محافظت از پوست شان استفاده نمی‌کنند.

در این میان متخصصان پوست و مو بر لزوم استفاده از ضد آفتاب تاکید دارند و حالا که فصل گرما فرا رسیده و خورشید با تمام توان بر ما می‌تابد بد نیست که از ضد آفتاب‌ها به عنوان یکی از مهمترین اختراعات بشر برای محافظت از پوست و البته نحوه استفاده از آنها بیشتر بدانیم.

استفاده از کرم ضد آفتاب علاوه بر حفظ سلامت و زیبایی پوست، در پیشگیری از سرطان پوست نیز موثر است با این حال اگر نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب را ندانید، ممکن است با اینکه وقت و هزینه خود را برای تهیه آن صرف کرده‌اید، نتیجه مطلوب و مورد نظر خود را کسب نکنید. خواندن این مقاله به شما کمک می‌کند تا در مصرف کرم ضد آفتاب آگاهانه‌تر از قبل اقدام نمایید.

تا حالا به این فکر کردید که علاوه بر پوست صورت کدام بخش از بدن شما به ضدآفتاب نیاز دارد؟ در ادامه با ما باشید تا با پنج ناحیه از بدن که باید در برابر آفتاب از آن‌ها محافظت شود آشنا شوید:

بیشتر بخوانید: 10 روش درمان آفتاب سوختگی

پلک‌ها و پوست اطراف چشم‌ها

شاید تعجب کنید اما سرطان پلک 5 تا 10 درصد از سرطان‌های پوستی را تشکیل می‌دهد، با این حال هنوز هم اکثر افراد، این ناحیه از صورت را فراموش می‌کنند.

متخصصان توصیه می‌کنند که علاوه بر ضدآفتاب از عینک آفتابی نیز استفاده کنید. عینکی که انتخاب می‌کنید باید از چشم‌های شما در برابر هر دو اشعه‌ UVA و UVB محافظت کند و تا حد ممکن بیشتر نواحی اطراف چشم شما را بپوشاند.

بالای سر، محل رویش موها

سرطان می‌تواند پوست سر را نیز درگیر کرده و ناشناخته بماند. زیرا این ناحیه از دید ما پنهان است در نتیجه تشخیص آن مشکل خواهد بود. افرادی که موهای نازک و کم‌حجمی دارند حتماً باید از کلاه استفاده کرده و تا خط رویش موها را کاملاً با ضدآفتاب بپوشانند.

حتی زمانیکه موهایتان را تقسیم‌بندی کرده و می‌بافید، پوست سر در نواحی تقسیم شده‌، پوششی در برابر آفتاب نداشته و آسیب‌پذیر می‌باشند.

پشت و روی گوش‌ها

گوش‌ها را فراموش نکنید زیرا این ناحیه جزء نواحی حساس و پرخطر است و می‌تواند محل مناسبی برای ایجاد لک‌های قهوه‌ای باشد که در مردان بیشتر شایع است. اما همه باید مراقب باشند زیرا گوش‌ها سومین نقطه از بدن هستند که بیشترین احتمال ابتلا به سرطان‌های پوستی را دارند.

پشت دست‌ها و روی پاها

دست‌ها‌ بیشتر از سایر بخش‌های بدن نسبت به آفتاب واکنش نشان می‌دهند. بنابراین هنگام استفاده از ضد آفتاب از دستان خود غافل نشوید.

درصورتیکه به خوبی از این ناحیه محافظت نشود علاوه بر پیدایش چین و چروک و دهیدراته شدن، می‌تواند منجربه ظاهر شدن لک‌های پیری شود. همچنین در صورت پوشیدن صندل، پاهای شما نیاز به ضدآفتاب دارند. برخلاف دست‌ها، پاها در تمام طول سال در معرض نور خورشید قرار ندارند به همین دلیل بیشتر مستعد آفتاب‌سوختگی هستند.

قفسه سینه و خط گردن

این نواحی از حساس‌ترین بخش‌های بدن به خصوص در آقایان هستند که در طول تابستان در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند بنابراین بسیار مهم است که به طور مرتب از ضدآفتاب‌ با شماره SPF بالا برای این نواحی استفاده کنید. بهتر است قبل از اینکه لباس‌هایتان را بپوشید این نواحی را کاملاً با ضدآفتاب پوشش دهید.

چه میزان ضد آفتاب باید استفاده کرد؟

اغلب افراد وقتی ضدآفتاب می‌زنند،‌ مقدار کافی از آن را به پوست نمی‌مالند و میزان مصرف آنها تنها ۲۵ تا ۵۰ درصد مقدار لازم است. ضدآفتاب باید به قدری استفاده شود که یک لایه نازک بر روی پوست تشکیل دهد و بتواند اثر محافظتی خود را به طور کامل اعمال کند.علاوه بر این، در حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه قبل از اینکه از خانه خارج شوید.

باید ضدآفتاب را روی پوست خود بزنید چون در حدود نیم ساعت طول می‌کشد تا ضدآفتاب جذب پوست شده و اثرش آغاز شود.نکته دیگر اینکه همیشه ضدآفتاب باید بعداز همه آرایش‌ها استفاده شود،‌ چون در غیر این صورت مواد آرایشی که بر پایه آب یا چربی باشند می‌توانند باعث بی‌اثر شدن ضدآفتاب شوند. هنگام استفاده از ضدآفتاب باید به بینی‌،‌گوش و اطراف آن توجه خاصی داشت.

زمان تجدید ضد آفتاب

در صورت شستن صورت،‌ تعریق زیاد،‌ شنا کردن و… باید ضدآفتاب دوباره استفاده شود. علاوه بر این، توصیه می‌شود در صورتی که در مقابل آفتاب هستید حداقل هر ۲-۴ ساعت دوباره ضدآفتاب بزنید.ضدآفتاب‌هایی که به اصطلاح ضدآب هستند، نسبت به بقیه انواع در برابر عرق کردن،‌ بیشتر دوام می‌آورند و اثر بهتری دارند.

از آنجا که اغلب افراد اولین باری که ضد آفتاب می‌زنند مقدار کافی از آن به پوست نمی‌مالند، برخی متخصصان توصیه می‌کنند که در برابر آفتاب شدید حتی هر یک ساعت یک بار ضد آفتاب تجدید شود. در صورت شنا در استخرهای سر باز یا در محل‌هایی که در مقابل اشعه آفتاب هستید باید از ضدآفتاب به ویژه انواع مقاوم به آب آن استفاده کنید و اگر زمان شنای شما طولا‌نی شد، به‌طور مرتب ضدآفتاب را تجدید کنید.

SPF در ضد آفتاب

SPF به معنی عامل محافظت‌کننده در برابر آفتاب مخفف کلمه Sun Protection factor است.وقتی می‌گوییم SPF یک ضدآفتابی ۱۵ است یعنی‌ چه؟اگر فردی که ضدآفتاب‌ نزده در برابر آفتاب قرار گیرد، تقریبا بعداز ۲۰ دقیقه دچار آفتاب سوختگی در ناحیه‌ای می‌شود که آفتاب به آن تابیده. حال اگر همین فرد ضدآفتابی با ۱۵ SPF بزند، ۱۵*۲۰دقیقه طول خواهد کشید، تا دچار همان میزان آفتاب سوختگی شود. به عبارت دیگر ضدآفتابی با ۱۵ SPF، مانع رسیدن ۹۲ درصد از اشعه‌های مضر به پوست می‌شود.

وقتی بر روی ضدآفتاب عدد ۳۰ SPF ذکر شده بدان معناست که این محصول حدود ۹۶ درصد توان محافظت کنندگی در برابر آفتاب دارد و وقتی که ۵۰ SPF ذکر شده باشد این توان حدود ۹۸ درصد خواهد بود.فاکتور محافظتی UVA به صورت جداگانه بر روی ضدآفتاب درج می‌شود، بعضی از ضدآفتاب‌ها نیز فقط SPF  دارند و در برابر UVA از پوست حفاظت نمی‌کنند، البته اخیرا اکثر ضدآفتاب‌ها فاکتور حفاظتی UVA را نیز ذکر می‌کنند.

اگر ضدآفتابی SPF بالای ۱۵ داشته باشد و فاکتور حفاظتی در برابر UVA را نیز داشته باشد، در طولانی مدت باعث کاهش ریسک سرطان‌های پوست خواهد شد و اگر SPF زیر ۱۵ یا بالای ۱۵ بوده و UVA را پوشش ندهد باعث کاهش ریسک سرطان و پیری پوست نمی‌شود چون UVA نقش بسیار مهمی در ریسک سزطان‌ها و پیری پوست دارد و باید ضدآفتابی انتخاب کرد که UVA و UVB را همزمان پوشش دهد.

آیا کرم‌های ضدآفتاب برای سلامتی مضرند؟

برخی نگرانند که استفاده مداوم کرم‌های ضدآفتاب، سلامتی‌شان را به خطر بیندازد. استفاده از کرم‌های ضدآفتاب و در زیر سایه قرار داشتن خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش می‌دهد. سازمان غذا و داروی آمریکا تمامی محصولات ضدآفتاب را در رده داروهای بدون نسخه قرار داده است.

شواهد علمی نشان می‌دهد استفاده از ضد آفتاب، آسیب‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت اشعه‌های خورشید به پوست را به حداقل می‌رسانند. ادعاهایی مبنی بر اینکه مواد مؤثر کرم‌های ضدآفتاب سمی‌اند یا سلامتی انسان را به خطر می‌اندازند، ثابت نشده‌ است. با این حال، در انتخاب مناسب بهترین کرم ضد آفتاب وسواس داشته باشید. یعنی، اولین محصولی را که دیدید، نخرید. در عوض، محصول درست و مناسبی را پیدا کنید. متخصصان می‌گویند باید از محصولاتی که مواد زیر را دارند خودداری کنید:

• اکسی بنزون: این ماده می‌تواند وارد جریان خون شود یا واکنش‌های پوستی آلرژیک را تحریک کند.
• رتینیل‌ پالمیتات: این عنصر ممکن است سرعت رشد تومورها و ضایعات پوستی را افزایش دهد.

در عوض، متخصصان توصیه می‌کنند، دنبال محصولاتی باشید که در آنها از «اکسید ‌روی» یا «دی ‌اکسید تیتانیوم» استفاده شده است.

اگر در مورد برخی مواد مؤثر کرم‌های ضدآفتاب نگران هستید، می‌توانید فرمولاسیونی را انتخاب کنید که حاوی مواد مؤثر فعال متفاوت باشد. تا زمانی که کرم‌ ضدآفتاب شما طیف گسترده، دارای SPF 30 یا بالاتر و مقاوم در برابر آب است، از پوست شما در مقابل نور خورشید محافظت می‌کند.

چه نوع کرم ضد آفتابی را باید استفاده کنید؟

شاید از خودتان بپرسید در میان انواع و اقسام کرم‌ها بهترین کرم ضد آفتاب کدام است؟ آکادمی درماتولوژی آمریکا یک ضد آفتاب خوب را با ویژگی‌های زیر تعریف می‌کند:

• طیف گسترده باشد و از پوست در برابر اشعه‌های UVA و UVB محافظت کند
• دارای spf 30 یا بالاتر باشد
• در برابر آب مقاوم باشد
• مناسب نوع پوست انتخاب شود
• ایجاد حساسیت ، قرمزی و التهاب نکند
• ایجاد جوش، ماسیده شدن، سنگینی نکند

ضدآفتاب‌هایی که ویژگی‌های فوق را داشته باشند از پوست شما در مقابل آفتاب سوختگی، پیری زودرس پوست و سرطان پوست محافظت می‌کند. با این حال، بهترین ضد آفتاب به تنهایی نمی‌تواند به طور کامل از پوست شما محافظت کند.

علاوه بر استفاده از ضد آفتاب چگونه می‌توانیم از پوست‌مان محافظت کنیم؟

• در صورت امکان، هنگام بیرون رفتن از خانه در سایه راه بروید؛ به یاد داشته باشید که اشعه‌های خورشید بین ساعت 10 صبح تا 2 بعدازظهر بسیار قوی هستند. اگر سایه‌تان از شما کوتاه‌تر است حتما به دنبال سایه‌ باشید.
• خودتان را در مقابل نور خورشید با لباس محافظت کنید. در صورت لزوم از بلوز‌های آسین بلند و سبک وزن، شلوار، کلاه آفتاب‌گیر و عینک آفتابی استفاده کنید.
• در نزدیکی آب، برف و شن و ماسه احتیاط بیشتری به خرج دهید، زیرا آنها می‌توانند اشعه‌های مضر خورشید را منعکس کنند و احتمال بروز آفتاب‌سوختگی را افزایش ‌دهند.
• ویتامین D را در برنامه غذایی خود بگنجانید و آن را از طریق رژیم غذایی سالمی دریافت کنید که شامل مکمل‌های ویتامین است. برای دریافت ویتامین D در مقابل نور خورشید قرار نگیرید.
• از تخت‌های برنزه‌ کننده پوست دوری کنید. اشعه فرابنفش خورشید و دستگاه‌های برنزه کننده می‌توانند باعث سرطان پوست و ایجاد چین‌ و چروک‌ روی پوست شوند. اگر می‌خواهید پوست خود را برنزه کنید از محصولات آرایشی مخصوص این کار استفاده کنید؛ اما همچنان استفاده از ضد آفتاب را فراموش نکنید.

نکاتی که باید حین استفاده از ضد آفتاب به خاطر داشته باشید

1) ضد آفتابی انتخاب کنید که شماره SPF آن بالای 30 و ضدآب باشد و همچنین از پوست شما در برابر هر دو اشعه UVA و UVB محافظت کند.

2) حدود 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد تا ضد آفتاب جذب پوست شود بنابراین استفاده از ضد آفتاب وقتی که از در منزلتان بیرون رفتید، خیلی دیر است و می‌تواند باعث آفتاب‌سوختگی شود.

3) در مصرف ضدآفتاب سخاوتمند باشید و به مقدار کافی از آن استفاده کنید. حتی بهترین ضد آفتاب‌ها هم در صورتیکه کم مصرف شوند تأثیری نخواهند داشت. بیشتر بزرگسالان حدوداً به یک اونس (حدود 30 گرم) ضد آفتاب نیاز دارند تا تمام نواحی بدن که تحت تماس مستقیم نور خورشید قرار دارند را پوشش دهد. البته این مقدار بسته به نیاز افراد می‌تواند بیشتر شود.

4) همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد فقط پوست صورت نیست که به ضد آفتاب نیاز دارد و در واقع هر بخش از پوست بدن که بدون پوشش است باید توسط ضدآفتاب ایمن شود. حتی برای لب‌ها نیز از بالم‌های لب حاوی ضد آفتاب با درجه SPF حداقل 15 استفاده کنید.

5) هر2 ساعت یک بار ضد آفتاب خود را تجدید کنید. اما در صورت شنا کردن و یا تعریق زیاد حتی با وجود ضدآب بودن ضد آفتاب نیاز است که بلافاصله آن را تجدید کنید.

6) برای استفاده از کرم ضد آفتاب های اسپریی، بطری را به حالت ایستاده نگه دارید و به صورت بالا و پایین دستانتان را حرکت داده و کامل بر روی پوستتان اسپری کنید.

سعی کنید به مقدار کافی و یکنواخت بزنید. قبل از اینکه ضد آفتاب را بر روی پوستتان اسپری کنید، اطمینان حاصل کنید که باد نمی‌وزد. مراقبت باشید که ضد آفتاب را استنشاق نکنید. هنگام استفاده از کرم‌های ضد آفتاب اسپریی در اطراف صورت، به خصوص در کودکان، بسیار مراقب باشید.

7) هنگام استفاده از ضد آفتاب یا کرم‌های ژلی، به میزان کافی از آن بر روی کف دست خود بریزید سپس آن را در سراسر پوستتان که در معرض آفتاب قرار می‌گیرد پخش کنید. ضد آفتاب را آنقدر به پوست خود بمالید تا دیگر هیچ نقطه سفیدی را بر روی پوستتان نبینید.

8) لب‌ها نیز می‌توانند قربانی اثر آفتاب بشوند و آفتاب سوختگی لب‌ها می‌تواند بسیار آزاردهنده و دردناک باشد و خطر بروز سرطان لب را افزایش می‌دهد. پس از آن‌ها هم با یک بالم لب حاوی SPF محافظت کنید.

9) حتما ضد آفتاب را پس از مواد آرایشی روی پوست خود بمالید زیرا ممکن است با لوازم آرایشی تاثیر کرم ضد آفتاب را از روی پوست از بین ببرد. 

بیشتر بخوانید: ضد آفتاب خانگی و طبیعی بسازید و استفاده کنید!

استفاده از کرم ضد آفتاب

هر فردی باید به نسبت نوع پوستی که دارد ضدآفتاب را انتخاب کند که می‌توان در این زمینه از پزشک متخصص پوست کمک گرفت. ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از خروج از منزل بهتر است که ضدآفتاب بر روی سطح پوست استفاده شود و هر دو الی سه ساعت تمدید شود.

استفاده ضدآفتاب در حد یک بند انگشت برای پوشش پوست تمامی سطح پوست ضروری است ولی معمولا ضدآفتاب‌ها به میزان لازم استفاده نمی‌شوند که در این صورت تاثیر SPF نصف می‌شود.

مثلا اگر نصف بندانگشت از ضدآفتاب SPF  ۳۰ استفاده شود، در واقع ضدآفتابی با SPF ۱۵ مورد استفاده قرار گرفته است در حالی که برای رساندن SPF به میزان مورد نظر و تاثیرپذیری مطلوب باید به‌اند ازه کافی بر روی پوست قرار بگیرد.

توصیه نهایی

معمولاً علت اینکه هنوز برخی افراد دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند این است که به مقدار کافی از ضدآفتاب استفاده نکرده‌ و یا به موقع آن را تجدید نمی‌کنند. همچنین استفاده از یک محصول تاریخ گذشته نیز می‌تواند موجب سوختگی و آسیب به پوست شود.

هر زمان که به خارج از منزل می‌روید حتی در روز‌های زمستانی و ابری، پوست شما در معرض اشعه‌های مضر UV قرار می‌گیرد. بنابراین مهم نیست که در تعطیلات هستید و یا برای پیاده‌روی به بیرون از منزل می‌روید، باید همیشه از ضد آفتاب استفاده کنید.

گران‌ترین ضد آفتاب هرگز به معنای بهترین ضد آفتاب نیست. به هنگام انتخاب ضد آفتاب محصولی را انتخاب کنید که حداقل SPF آن معادل ۳۰ باشد تا محافظت مناسبی از پوست شما به عمل آورد. پس از انتخاب یک ضد آفتاب با کیفیت مطلوب، مهم است که با نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب نیز آشنا باشید تا آن‌طور که انتظار می‌رود تاثیر آن را روی پوست خود مشاهده نمایید.