جلوگیری ریزش مو؛ مرور راهکارهای خانگی سریع پیشگیری
ریزش مو که بهعنوان آلوپسی نیز شناخته میشود، یک اختلال رایج است که اکثر مردان و بسیاری از زنان را تحتتاثیر قرار میدهد. حال چگونه میتوانیم متوجه شویم ریزش بیش از حد طبیعی داریم؟ بهطور متوسط، اکثر افراد روزانه حدود 100 تار مو از دست میدهند. اما با رشد رشته موهای جدید برای جایگزینی رشتههای از دست رفته، بیشتر ما متوجه تفاوت خاصی در موهای سرمان نمیشویم. اما اگر موهای کمتری نسبت بهآنهایی که میریزند روی سرتان رشد کنند یا هیچ رشتهای دوباره رشد نکند و متوجه عقبگرد خط مو یا نازک شدن موهای خود شوید، ممکن است دچار ریزش مو شده باشید. بنابراین در این مطلب قصد داریم تا بهبررسی روش جلوگیری ریزش مو بپردازیم. با ما همراه باشید.
علائم ریزش مو
قبل از اینکه بهبررسی روش جلوگیری ریزش مو بپردازیم، بد نیست نگاهی بهعلائم ریزش مو داشته باشیم. ریزش مو بهدلایل بسیار زیادی اعم از بیماریهای مختلف، تغییرات هورمونی، استرس، افزایش سن و… رخ میدهد و بنابراین میتواند بهاشکال متفاوتی خود را روی بدن افراد مختلف نشان دهد.
با این حال علائم زیر میتوانند زنگ خطر را برای شما بهصدا در بیاورند تا بهدنبال روش جلوگیری ریزش مو باشید:
- نازک شدن تدریجی موهای سر شما
- وجود یک لکه نقطه طاسی روی سر یا بدن که بهآرامی رشد میکند
- کاهش خط مو و عقب رفتن آن که با افزایش سن بیشتر نمایان میشود
- باریکتر شدن موهای دم اسبی
راهکارهای برای جلوگیری از ریزش مو
برای بهکارگیری یک روش جلوگیری ریزش مو که موثر واقع شود راهکارهای زیادی وجود دارد. اما قانون شماره یک در روش جلوگیری ریزش مو این است که اصلا زمان را از دست ندهید و بهمحض اینکه متوجه ریزش موی بیشتر از حد معمول شدید (چه شواهدی از آن را در سینک حمام خود دیدید و چه بهدلیل کاهش حجم موهای روی سرتان)، وقت آن رسیده که بهمتخصص پوست مراجعه کنید.
دریافت درمان ریزش مو در مراحل اولیه میتواند برای بهحداقل رساندن ریزش مو مفید باشد و احتمال اثربخشی درمان را افزایش دهد. ریزش مو میتواند بسیار سریع پیش رود، بههمین دلیل لازم است با یک متخصص پوست مشورت کنید تا وضعیت شما را ارزیابی کرده و همه گزینههای درمانی شما را توضیح دهد.
دکتر شما میتواند برای درک بهتر وضعیت خاص شما، نگاهی میکروسکوپی بهچیزهایی داشته باشد که از ذهن شما خارج هستند و بهنوبهخود برنامهای را تجویز کند که متناسب با بدن شما باشد.
در مرحله بعدی، چند گزینه برای پیشگیری از ریزش مو وجود دارد که باید در نظر بگیرید، اما باید بهطور مفصل با متخصص خود صحبت کنید. هر انسانی تحمل هر گزینهای (و در برخی موارد، بودجهی آن) را نخواهد داشت، اما درمانهایی که در ادامه خواهیم گفت برای تحریک فولیکولهای خفته و تقویت فولیکولهای ضعیف موثر هستند.
حقیقت این است که شما احتمالاً موارد شدید ریزش مو را بدون حداقل یکی از ابزارهای زیر متوقف نخواهید کرد. بنابراین ارزش دارد بیش از یک مورد را در نظر بگیرید تا موضع کاملا فعال در برابر ریزش موهایتان اتخاذ کنید.
بیشتر بخوانید: ریزش مو سکه ای؛
درمانهای پزشکی ریزش مو
در ادامه بررسی روش جلوگیری ریزش مو، ابتدا قصد داریم درمانهای پزشکی این ضایعه را بررسی کنیم. بهطور کلی درمانهای موثر تنها برای برخی از انواع ریزش مو در دسترس هستند و ممکن است بتوانید ریزش مو را معکوس کرده یا حداقل آن را کاهش دهید.
البته در برخی شرایط مانند ریزش موی تکهای (آلوپسی آرهآتا)، موها ممکن است بدون در عرض یک سال دوباره رشد کنند. درمانهای پزشکی ریزش مو شامل داروها و جراحی هستند.
بیشتر بخوانید: تفاوت ریزش موی ارثی و هورمونی
روش جلوگیری ریزش مو با دارو
اگر ریزش موی شما ناشی از یک بیماری زمینهای باشد، درمان آن بیماری ضروری خواهد بود. اگر داروی خاصی باعث ریزش مو شده باشد، ممکن است پزشک بهشما توصیه کند مصرف آن داروی خاص را برای چند ماه متوقف کنید یا از داروی جایگزین استفاده نمایید. داروهایی نیز برای درمان طاسی با الگوی ارثی در دسترس هستند. رایجترین گزینهها عبارتند از:
- ماینوکسیدیل (روگین): ماینوکسیدیل بدون نسخه بهشکل مایع، کف و شامپو عرضه میشود و برای اثربخشی بیشتر، یک بار در روز برای زنان و دو بار در روز برای مردان، این محصول را روی پوست سر خود بمالید. بسیاری از مردم نوع فومی ماینوکسیدیل که در هنگام خیس بودن مو استفاده میشود را ترجیح میدهند. محصولات حاوی ماینوکسیدیل بهبسیاری از افراد کمک میکنند تا علاوه بر کاهش سرعت ریزش مو، رشد موهای جدید را تجربهکنند. برای جلوگیری از ریزش بیشتر مو و شروع رشد مجدد مو، درمان با ماینوکسیدیل حداقل شش ماه زمان میبرد. البته ممکن است چند ماه نیز بیشتر طول بکشد تا مشخص شود که آیا این درمان برای شما موثر است یا خیر. اما اگر درمان موثر بود، برای حفظ فواید آن باید بهطور نامحدود بهاستفاده از دارو ادامه دهید. عوارض جانبی احتمالی استفاده از ماینوکسیدیل شامل تحریک پوست سر و رشد موهای ناخواسته در پوست مجاور صورت و دست است.
- فیناستراید (پروپسیا): این داروی تجویزی معمولا برای مردان استفاده میشود و شما روزانه آن را بهصورت قرص مصرف میکنید. بسیاری از مردانی که فیناستراید مصرف میکنند، ریزش موهایشان کاهش مییابد و برخی ممکن است رشد موهای جدید را هم تجربهکنند. مثل ماینوکسیدیل، ممکن است چند ماه طول بکشد تا بفهمید آیا فیناستراید روی شما اثر میکند یا خیر و اگر موثر بود، برای حفظ هرگونه مزیت، باید مصرف آن را ادامه دهید. معمولا فیناستراید برای مردان بالای 60 سال اثربخشی چندانی ندارد. عوارض جانبی نادر فیناستراید شامل کاهش میل جنسی و عملکرد جنسی و افزایش خطر ابتلا بهسرطان پروستات است. زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار باشند، باید حتی از دست زدن بهقرصهای له شده یا شکسته فیناستراید خودداری کنند.
- سایر داروها: سایر گزینههای خوراکی روش جلوگیری ریزش مو عبارتند از اسپیرونولاکتون و دوتاستراید خوراکی.
روش جلوگیری ریزش مو با جراحی کاشت مو
در شایعترین نوع ریزش موی دائمی، فقط قسمت بالای سر تحتتاثیر قرار میگیرد. بنابراین برای جبران این نوع ریزش، کاشت مو یا جراحی ترمیمی میتواند از موهایی که باقی ماندهاند، نهایت استفاده را ببرد. طی عمل کاشت مو، یک متخصص پوست یا جراح زیبایی، مو را از قسمتی از سر که دارای مو است جدا میکند و آن را بهیک نقطه طاسی پیوند میدهد.
هر تکه مو یک تا چند تار مو دارد (میکروگرافت و مینی گرافت). گاهی اوقات یک نوار بزرگتر از پوست حاوی چندین گروه مو گرفته میشود. این روش نیازی بهبستری شدن در بیمارستان ندارد، اما دردناک است، بنابراین برای کاهش هر گونه ناراحتی بهشما داروی آرامبخش داده میشود.
خطرات احتمالی این نوع روش، شامل خونریزی، کبودی، تورم و عفونت هستند. ممکن است برای رسیدن بهاثر مورد نظر بهبیش از یک عمل جراحی نیاز داشته باشید. ریزش موی ارثی با وجود جراحی در نهایت پیشرفت خواهد کرد و بدتر خواهد شد. روشهای جراحی برای درمان طاسی معمولا تحت پوشش بیمه نیستند.
بیشتر بخوانید: ماسک مو برای ریزش مو
روش جلوگیری ریزش مو با لیزر درمانی
سازمان غذا و دارو دستگاههای لیزر سطح پایین را بهعنوان درمان ریزش موی ارثی در مردان و زنان تایید کرده است. چند مطالعه کوچک نشان دادهاند این دستگاهها تراکم مو را بهبود میبخشند. با این حال مطالعات بیشتری برای نشان دادن اثرات طولانی مدت آنها مورد نیاز است.
درمانهای خانگی ریزش مو
و در پایان بررسی روش جلوگیری ریزش مو، درمانهای خانگی این ضایعه را بررسی خواهیم کرد. ایجاد تغییرات خاصی در سبک زندگی، میتواند تا حد زیادی در جلوگیری از ریزش مو موثر باشد.
بنابراین اگر نگران ریزش مو هستید، میتوانید یک درمان خانگی را امتحان کنید تا ببینید آیا میتوانید از ریزش موهای خود جلوگیری کنید یا نه. البته مهم است علت اصلی ریزش مو را پیدا کنید تا بتوانید بهطور مناسب آن را درمان کنید.
- موهای خود را بدون آسیب رساندن بشویید و حالت دهید: موهایی که نازک میشوند یا میریزند، شکننده هستند و بهراحتی آسیب میبینند. بنابراین متخصصان پوست برای بیمارانی که ریزش مو دارند، توصیه میکنند تا:
- از شامپوی ملایم استفاده کنید. برخی از شامپوها میتوانند رطوبت موهای شما را از بین ببرند.
- بعد از هر شامپو از مرطوبکننده مو استفاده کنید. این مواد رشته موهای شما را پوشش میدهند و بدین ترتیب باعث کاهش شکستگی و شکاف انتهایی موها میشوند.
- از نرمکننده یا حالتدهنده استفاده کنید. استفاده از این مواد هر بار پس از شستن و حالت دادن بهموهایتان، بهکاهش شکستگی، شکافته شدن موها و موخوره کمک میکند.
- موهای خود را در یک حوله نرم بپیچید تا سریعتر خشک شوند. این کار بهکاهش زمان سشوار کشیدن کمک میکند.
- استفاده از درمانهای حاوی روغن داغ را کنار بگذارید. این مواد موها را گرم میکنند و بهموهای شکننده آسیب بیشتری میرساند.
- رنگآمیزی، صاف کردن شیمیایی و از این قبیل کارها را در خانه انجام ندهید. اگر میخواهید از این موارد استفاده کنید، سالنی را پیدا کنید که در خدمات مورد نظر شما تخصص داشته باشد و متخصصانی دارد که میدانند چگونه پوست سر و موهای شما را بررسی کنند تا مناسبترین محصول را برای شما بیابند. ضمنا باید بعد از هر بار استفاده از مواد شیمیایی روی موهایتان از نرمکننده و مرطوبکننده استفاده کنید.
- استفاده از اتوهای بیگودی، اتوهای تخت و شانههای داغ را محدود کنید و از یکی از آنها در موقعیتهای خاص مانند عروسی استفاده کنید. اینها موهای شما را گرم میکنند و موجب ضعیف شدنشان میشوند.
- از کمترین درجه حرارت برای سشوار خود استفاده کنید. در صورت امکان بهجای استفاده از سشوار، اجازه دهید موهایتان بهطور طبیعی خشک شوند. مثلا پیچیدن موهای خیس در یک حوله میکروفایبر میتواند بهخشک شدن سریع موهای شما کمک کند.
- سعی کنید از مدل موهایی که تارهای مویتان را خیلی سفت میکشند، استفاده نکنید. استفاده مکرر از مدل مویی که موهای شما را میکشد میتواند باعث نوعی ریزش مو بهنام آلوپسی کششی شود. با گذشت زمان، هر چیزی که موهای شما را بکشد میتواند باعث ریزش دائمی مو شود. در مدلهای مویی که کشش میتواند منجر بهریزش مو شود، تغییراتی در مدلهای ظاهری پیدا خواهید کرد که میتوانند بهشما در جلوگیری از این نوع ریزش مو کمک کنند.
- اگر عادت دارید موهایتان را دور انگشتتان بچرخانید یا آنها را بکشید، سعی کنید این کار را متوقف کنید. این عادات میتواند موهای شکننده را بیشتر تضعیف کند و باعث ریزش مو شود.
- موهای خود را بهآرامی شانه یا برس بزنید و فقط بهاندازهای که لازم است آنها را حالت دهید. کشیدن موها هنگام برس یا شانه زدن میتواند منجر بهریزش مو شود.
- روزانه 5 دقیقه ماساژ پوست سر را بهعنوان یک روش ساده، نه تنها برای افزایش جریان خون در فولیکولهای مو، بلکه برای کاهش استرس مد نظر داشته باشید.
- اگر سیگار میکشید، آن را متوقف کنید. سیگار باعث التهاب در سراسر بدن میشود که میتواند ریزش مو را بدتر کند.
- برخی از روغنهای ضروری خواصی دارند که رشد مو را تحریک میکنند. روغنهای ضروری که برخی افراد برای رشد مو استفاده میکنند، عبارتند از: نعناع تند، هیبیسکوس چینی، جینسینگ، جاتامانسی و اسطوخودوس.
- غذای سالم بخورید. اگر بهاندازه کافی برخی از مواد مغذی مانند آهن یا پروتئین دریافت نکنید، ممکن است دچار ریزش مو شوید. خوردن کالری بسیار کم در روز نیز میتواند باعث ریزش موی قابل توجه شود. قبل از مصرف مکمل برای رشد موهای خود، یک آزمایش خون بدهید تا متوجه شوید کدام مواد مغذی را دریافت نمیکنید. بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی برای رشد و رشد مناسب مو مورد نیاز است. برخی از کمبودهای تغذیهای بهطور بالقوه میتواند منجر بهریزش مو شود.
بیشتر بخوانید: ریزش مو در نوجوانی؛
در مورد نکته شماره 12 از روش جلوگیری ریزش مو توسط درمانهای خانگی، لازم است توضیحاتی ارائه دهیم. تاکنون علم پزشکی ثابت کرده که مکمل ویتامین D میتواند بهکاهش علائم ریزش موی ژنتیکی یا تلوژن افلوویوم کمک کند. مصرف مکمل آهن نیز ممکن است بهکاهش ریزش مو در افرادی که دچار کمبود آهن هستند کمک کند.
افرادی که آهن پایینی دارند هم میتوانند از مکمل ویتامین C (در صورت عدم دریافت کافی در غذای روزانه) بهره ببرند. تحقیقات همچنین بین ویتامین D پایین در بدن و آلوپسی آره آتا (نوعی ریزش مو ناشی از یک واکنش خودایمنی که باعث ایجاد لکههای طاسی میشود) رابطهای را پیدا کردهاند.
بنابراین افراد مبتلا بهاین بیماری در صورت کمبود ویتامین D باید مکمل دریافت کنند. ضمنا برخلاف تصور عموم، در حال حاضر شواهد کافی مبنی بر اینکه مکملهای زیر بتوانند بهدرمان ریزش مو کمک کنند وجود ندارد:
- روی
- ریبوفلاوین (ویتامین B2)
- اسید فولیک (ویتامین B9)
- ویتامین B12
- بیوتین
- ویتامین E
با این حال کمبود هر کدام از ویتامینها و مواد مغذی بالا میتواند روی کیفیت موهای شما اثر نامطلوب بگذارد. برخی مطالعات هم نشان دادهاند ویتامین A یا سلنیوم بیش از حد میتواند باعث ریزش مو شود. بهطور کلی، رژیم غذایی میتواند بر ریزش مو تاثیر بگذارد.
مثلا پیروی از یک رژیم غذایی غنی از آنتی اکسیدان، میتواند بهمبارزه با علائم استرس اکسیداتیو کمک کرده و ریزش مو را کاهش دهد. بسیاری از میوهها و سبزیجات رنگارنگ مانند زغال اخته، لوبیا و حبوبات، توتفرنگی، اسفناج و کلم پیچ منابعی عالی از آنتی اکسیدان هستند.
شکر، چربیهای فرآوری شده، مواد نگهدارنده و الکل، همگی میتوانند بهاسترس اکسیداتیو کمک کنند. پس اگر بهدنبال جلوگیری از ریزش موهای خود هستید، این مواد را تا حد ممکن از رژیم غذایی خود خارج کنید.
بهپایان مطلب بررسی روش جلوگیری ریزش مو میرسیم. ریزش مو بهخصوص در افراد مسن شایع است و تاکنون شایعترین علت مشخص شده برای ریزش مو ژنتیک بوده است. با این حال برخی داروها و روشهای پزشکی بههمراه تغییرات در سبک زندگی، رژیم غذایی و درمانهای خانگی میتوانند علاوه بر جلوگیری از ریزش مو، رشد موهای جدید را روی سر شما تقویت کرده و ظاهر زیباتری بهشما هدیه دهند.
برای بهکارگیری یک روش جلوگیری ریزش مو که موثر واقع شود راهکارهای زیادی وجود دارد. اما قانون شماره یک در روش جلوگیری ریزش مو این است که اصلا زمان را از دست ندهید و بهمحض اینکه متوجه ریزش موی بیشتر از حد معمول شدید (چه شواهدی از آن را در سینک حمام خود دیدید و چه بهدلیل کاهش حجم موهای روی سرتان)، وقت آن رسیده که بهمتخصص پوست مراجعه کنید.
اگر بهاندازه کافی برخی از مواد مغذی مانند آهن یا پروتئین دریافت نکنید، ممکن است دچار ریزش مو شوید. خوردن کالری بسیار کم در روز نیز میتواند باعث ریزش موی قابل توجه شود. قبل از مصرف مکمل برای رشد موهای خود، یک آزمایش خون بدهید تا متوجه شوید کدام مواد مغذی را دریافت نمیکنید.
در شایعترین نوع ریزش موی دائمی، فقط قسمت بالای سر تحتتاثیر قرار میگیرد. بنابراین برای جبران این نوع ریزش، کاشت مو یا جراحی ترمیمی میتواند از موهایی که باقی ماندهاند، نهایت استفاده را ببرد. طی عمل کاشت مو، یک متخصص پوست یا جراح زیبایی، مو را از قسمتی از سر که دارای مو است جدا میکند و آن را بهیک نقطه طاسی پیوند میدهد.