مراقبت از پوست دست؛ روتین و روش‌های شستشوی صحیح!

با افزایش سن، پوست دست نازک شده و چربی پشت دست کاهش می‌یابد. کاهش حجم و خاصیت ارتجاعی باعث ایجاد پوستی شفاف می‌شود که مستعد چین‌وچروک و لکه‌های پیری است. به همین دلیل سرمایه‌گذاری و مراقبت از پوست دست از دوران جوانی بسیار مهم است و در زیبایی ظاهری تاثیرگذار می‌باشد. با انجام برخی راهکارهای ساده در خانه می‌توان روند پیری پوست دست را تا سال‌ها به تعویق انداخت و لطافت و زیبایی آن را حفظ نمود. در این مقاله به ریزترین نکات و راهکارهای خانگی موثر در زیبایی و محافظت از پوست دست و ناخن‌ها خواهیم پرداخت.

چرا دست‌ها گاهی پیر به‌نظر می‌رسند؟

با توجه به حجم کاری که دست‌ها برای ما انجام می‌دهند، جای تعجب نیست که سریع‌تر از سایر اعضای بدن پیر شوند. اما برای مراقبت از پوست دست و کمک به جوان ماندن آن کارهایی وجود دارد که در ادامه خواهیم گفت. یک جراح دست و زیبایی می‌گوید: «بیشتر ما یک رژیم مراقبت از پوست برای صورت خود داریم، اما اغلب دست‌های خود را فراموش می‌کنیم و این یک اشتباه بزرگ است!»

علاوه‌براین، ما لطیف‌ترین تا خشن‌ترین کارها را نیز با دستان‌مان انجام داده و دست‌های خود را بیش‌از هر قسمت دیگری از بدن درمعرض نور خورشید و سایر عناصر مضر قرار می‌دهیم. دست‌ها بنا به وظایفی که دارند، معمولا درطول روز بیشتر شسته می‌شوند. شستشوی مکرر در آب داغ، چربی طبیعی پوست را که از سطوح خشک و ترک‌خورده محافظت می‌کند، ازبین می‌برد. بااین‌حال، می‌توان در نحوه این تغییرات و روند وقوع آن دخالت کرد.

پوست خشک، پوسته‌پوسته، ناخن‌های شکننده و لکه‌های تیره پیری، می‌‎تواند با بالا رفتن سن افراد ظاهر شود. با افزایش سن، هر یک از دست‌‎ها، چربی، حجم و قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده و چین‌وچروک و لکه‌های پیری نمایان می‌شوند.

لکه‌های پیری که به آن لکه‌های کبدی یا عدسی‌های خورشیدی نیز گفته می‌شود، پساز قرارگرفتن درمعرض اشعه ماوراءبنفش (UV) ایجاد شده و می‌توانند سایه‌های مختلفی از قهوه‌ای تا سیاه را ایجاد کنند.

آن‌ها در مناطقی از بدن که بیشتر درمعرض نور خورشید باشد، ظاهر می‌شوند. افرادی که زمان زیادی را در خارج از منزل سپری می‌کنند یا به سراغ سولاریوم و برنزه‌کردن می‌روند، بیشتر درمعرض ایجاد این لکه‌ها قرارمی‌گیرند. دست‌ها همچنین ممکن است در اثر افزایش سن ظاهری اسکلتی پیدا کنند، زیرا با افزایش سن در برخی نقاط چربی‌ها ازبین می‌روند.

راهکار خانگی موثر برای‌ داشتن دستانی لطیف

مردم برای جوان‌تر به‌نظررسیدن، کارهای مختلفی انجام می‌دهند. به‌عنوان مثال، وقتی بیرون از خانه هستند، موهای خاکستری خود را می‌پوشانند ‌یا رنگ می‌کنند، کرم‌های جوان‌کننده می‌خرند و صورت خود را با کمک ضدآفتاب و کلاه‌های لبه پهن از اشعه‌های مضر خورشید در امان می‌دارند.

اما اگر تمام این کارها هم انجام شود ولی از دست‌ها غافل بمانند، ممکن است مسن‌تر از آن‌چه هستند، به‌نظربرسند. بااین‌وجود، هیچ‌وقت برای شروع به مراقبت از پوست دست دیر نیست. برخی راهکارهای مفید برای مراقبت از دست‌ها به‌شرح زیر هستند:

بیشتر بخوانید: دردهای کف دست نشانه چیست؟

استفاده از مرطوب‌کننده برای مراقبت از پوست دست

هرگز اجازه ندهید پوست دست‌هاتان خشک شود. استفاده منظم از لوسیون یا کرم‌های مخصوص دست درطول روز و هر بار بعد از شستن دست‌ها باید به یک عادت تبدیل شود.

برای افرادی که به‌علت مشغله زیاد ممکن است این مورد را فراموش کنند، پیشنهاد می‌شود یک بطری مرطوب‌کننده را همیشه روی میز محل کار یا کنار سینک داشته باشند. آبرسانی برای حفظ سلامت پوست دست ضروری است. از کرم‌های غنی از روغن‌های حاوی امگا 3، 6 و 9 و شی باتر استفاده کنید. این کرم‌ها به تسکین خارش، سوزش و زمختی پوست دست کمک خواهد کرد.

استفاده از دستکش برای مراقبت از پوست دست

هنگام باغبانی یا انجام کارهای منزل، استفاده از دستکش‌های لاتکس الزامی است! برای شستن دست‌ها نیز استفاده از یک صابون با pH ملایم یا فوم شستشوی دست پیشنهاد می‌شود.

لایه‌برداری برای مراقبت از پوست دست

همان‌طور که بدن یا صورت به لایه‌برداری نیازمند است، دست‌ها نیز این روتین تخصصی را برای سالم ماندن نیاز دارند. استفاده از یک لیف لوفای ملایم یا مخلوطی از شکر، لیمو و روغن طبیعی برای حذف پوست‌ها و سلول‌های مرده پوست انتخاب مناسبی است. البته نباید فراموش شود که بلافاصله بعداز آن مرطوب‌کننده لازم است.

استفاده از کرم ضدآفتاب برای مراقبت از پوست دست

استفاده از ضدآفتاب برای دست‌ها نیز مانند صورت باید به یک عادت روزانه تبدیل شود. یک کرم ضدآفتاب با طیف بالایی از فاکتور محافظت در برابر نور خورشید (SPF 50 یا بالاتر) از ایجاد لکه‌ و چین‌وچروک ناشی از افزایش سن جلوگیری می‌کند. محافظت از دست‌ها در برابر اشعه ماوراءبنفش می‌تواند از استخوانی و چروک‌شدن دست‌ها با افزایش سن یا هنگام رانندگی و قدم‌زدن زیر نور آفتاب جلوگیری کند.

رژیم غذایی سالم برای مراقبت از پوست دست

یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی ویتامین، آنتی‌اکسیدان و اسیدهای چرب امگا 3 پوست را تغذیه کرده و به رشد مو و ناخن‌های سالم کمک می‌کند. اگر رژیم غذایی دارای پروتئین‌های خاص، ویتامین C یا ویتامین B کمپلکس نباشد یا اگر بدن فرد جذب ضعیفی داشته باشد، ممکن است ناخن‌ها شکننده شده و به راحتی پوسته‌پوسته شوند.

مصرف مکمل‌هایی مانند مولتی ویتامین‌ها نیز برای مراقبت از پوست دست توصیه می‌شود. نباید منتظر ماند تا آب بدن کم شده و کمبود آب یا موادمغذی خودش را روی پوست یا ناخن نشان دهد و سپس به فکر مراقبت از پوست و دست‌ها افتاد!

تمیز‌کردن عمقی دست‌ها

حتی اگر از شنیدن آن خسته شده باشیم، باز هم این یک واقعیت است که باید از محصولات مناسب برای تمیز نگه‌داشتن دست‌ها و کاهش خطر عفونت استفاده شود. برخی از صابون‌ها حاوی مواد فعالی هستند که به محدود‌کردن تکثیر میکروارگانیسم‌ها روی دست کمک می‌کند.

مراقبت از پوست دست در زمان خواب

پوست انسان در هنگام خواب سریع‌تر بازسازی می‌شود. استفاده از کرم‌های شب نه تنها برای صورت، بلکه برای لطافت دست‌ها نیز توصیه می‌شود. کرم‌های دست ترمیم‌کننده، محصولی ایده‌آل برای محافظت از دست‌هاست. البته برای شب، باید از کرم‌های سنگین‌تر با موادی مانند اسید هیالورونیک، امبلیکا (یک روشن‌کننده طبیعی پوست برای کمک به اصلاح لکه‌های پیری) و عصاره‌های تسکین‌دهنده یا روغن‌های ضروری استفاده کنید.

مراقبت از ناخن‌ها

افرادی که روی ناخن‌های خود را به‌عنوان نوعی مراقبت حنا می‌گذارند، فرق چندانی با کسانی ندارند که از خدمات اسپا، چیدن کوتیکول‌های اضافه و مانیکورینگ برای مراقبت از پوست دست و ناخن استفاده می‌کنند. هردو گروه مشتاق ناخن‌های سالم و زیبا هستند. ناخن‌های مرتب‌، سالم وبراق می‌تواند دست‌ها را جوان‌تر نشان دهد.

نشانه‌های ناخن‌های سالم و ناسالم

نشانه‌های ناخن‌های سالم، عبارتند از:

• رنگ صدف ناخن، صورتی مایل به سفید است.
• کوتیکول‌ها وجود دارند.
• ناخن‌ها دارای نوک‌های سفید با طول یکسان هستند.
• بخش برجسته سفید به شکل نیمه ماه (به نام لونولا) در پایه ناخن وجود دارد.

علائم ناخن‌های ناسالم، عبارتند از:

• پوسته‌پوسته‌شدن یا شکاف خوردن ناخن‌ها که می‌تواند به‌علت خشکی یا نتیجه کمبود ویتامین باشد.
• لکه‌های ریز سفید روی ناخن در خانم‌هایی که از لاک زیاد استفاده می‌کنند.
• شیارهای افقی روی ناخن که می‌تواند ناشی از استرس یا تب بالا باشد.
• پوست قرمز و متورم اطراف ناخن
• ناخن‌های قاشقی که ممکن است نشانه کمبود آهن یا کم‌خونی باشد.

روش‌های مراقبت از ناخن‌ها

از آن‌جایی که ناخن‌ها فوق‌العاده حساس و در مقابل دید هستند، تشخیص این‌که مشکلی برای‌شان پیش آمده، آسان‌ است. برای‌داشتن ناخن‌های قوی و سالم، رعایت نکات زیر ضروری است:

تمیز نگاه‌داشتن ناخن‌ها

اطمینان از این‌که زیر ناخن‌ها کاملاً عاری از جرم بوده و تمام آثار لاک با کمک پاک‌کننده‌های بدون استون پاک شده باشد، یکی از مهم‌ترین خدمات روزانه به ناخن‌هاست.

بهتر است صابون را روی یک مسواک تمیز بمالید، سپس به آرامی ناخن‌ها و پوست اطراف آن‌ها را بشویید تا علاوه‌بر تمیز شدن، پوست مرده اطراف ناخن نیز بدون نیاز به مواد شیمیایی خشن و خشک‌کننده لایه‌برداری شود. البته بعداز این کار، استفاده از مرطوب‌کننده یا روغن تقویت ناخن ضروری است.

رفتار ملایم با ناخن‌ها

ناخن‌ها ظریف هستند، پس لازم است با آن‌ها با ظرافت و لطافت رفتار شده و موارد زیر نیز در کار با ناخن رعایت شود:

• از ابزارهای فلزی برای تمیز‌کردن زیر ناخن استفاده نکنید، زیرا کندن بیش‌ازحد می‌تواند باعث جدا‌شدن صفحه ناخن از پوست شود (عارضه‌ای به نام اونیکولیز) که برای افراد بالای 50 سال رایج است.
• تمیز‌کردن با مواد شیمیایی و شستن ظروف بدون دستکش نیز می‌تواند ناخن‌ها را ضعیف کند. پس با پوشیدن دستکش‌های لاستیکی، وینیل، نیتریل یا پلاستیک از آن‌ها محافظت کنید.

کوتاه‌کردن مرتب ناخن‌ها

کوتاه‌کردن یکنواخت برای ناخن‌ها همان اندازه مهم است که کوتاه‌کردن برای مو اهمیت دارد. کوتاه کردن، ناخن‌ها را کمتر مستعد گیر‌کردن و شکستگی می‌کند.

ناخن‌های بلند زیبا هستند، اما اگر ناخن‌ها قوی نیستند، باید کوتاه نگاه داشته شوند و البته که این موضوع در بهداشت ناخن نیز نقش به‌سزایی دارد. استایل کوتاه‌تر با لبه‌های گرد مرتب، ساده، معصومانه و شیک به‌نظر می‌رسد و مدیریت آن نیز آسان‌تر است.

استفاده از سوهان ناخن

اگر کار یا تمرین‌های روزمره، ناخن‌ها را درمعرض آسیب احتمالی قرار ‌دهد، لازم است یک سوهان ناخن برای صاف‌کردن لبه‌های ناهموار همیشه دردسترس باشد.

برای ‌داشتن صاف‌ترین سطح ناخن، بهتر است ناخن‌ها در یک جهت سوهان شوند. استفاده از سوهان شیشه‌ای، لبه‌ای یکنواخت برای ناخن ایجاد می‌کند و می‌تواند روی ضعیف‌ترین، شکننده‌ترین و آسیب‌دیده‌ترین ناخن‌ها نیز بدون هیچ مشکلی به‌کاربرده شود.

ضدعفونی ابزارهای ناخن

ضدعفونی‌کردن ابزارهای ناخن مانند ناخن‌گیر، سوهان و قیچی به‌همان اندازه مهم است که تمیزکردن برس‌های آرایشی مو! برای پیشگیری از نفوذ باکتری‌ها زیر ناخن باید ابزارهای فلزی با آب و صابون شسته شده و سپس با الکل پاک شوند. همچنین، ابزارهای یک‌بار مصرف مانند سنباده ناخن نیز باید به‌طور مرتب جایگزین شوند.

محافظت از کوتیکول ناخن

کوتیکول ناخن هدف بسیار مهمی دارد: ناحیه پایه ناخن را می‌بندد! بنابراین بریدن یا برداشتن کوتیکول می‌تواند مهر محافظتی ناخن را شکسته و آن را در برابر باکتری‌ها و احتمال عفونت آسیب‌پذیر کند. اما اگر نیاز است کوتیکول‌ها عقب بروند، یک‌بار در هفته بعد از دوش گرفتن (زمانی که پوست نرم است) کافی است.

پس از اتمام کار، ماساژ دادن کوتیکول‌ها و ناخن‌ها با روغن کوتیکول به‌پایان می‌رسد. تقویت‌کننده‌های ناخن نیز مفید هستند، زیرا به‌سرعت جذب شده و معمولاً حاوی مرطوب کننده‌هایی برای آبرسانی مجدد به ناخن‌های خشک و شکننده هستند.

استفاده از برندهای معتبر لاک ناخن

درست مانند محصولات آرایشی و مراقبت از پوست دست، همه برندهای لاک ناخن نیز برابر نیستند، بنابراین باید از کیفیت محصول مطمئن شد. از خرید پولیش‌های حاوی مواد شیمیایی سمی، مانند دی‌بوتیل فتالات، فرمالدئید و تولوئن خودداری کنید، زیرا این سموم می‌توانند به شکنندگی، شکافتن و ترک خوردن ناخن کمک کنند.

کاهش استفاده از ژلیش ناخن یا سایر خدمات زیبایی

تاکید هر متخصص ناخن و پوست این است که مانیکورهای اکریلیک یا ژل به‌همان اندازه که ماندگاری و راحتی دارند، مشکلاتی نیز به دنبال خواهند داشت، زیرا روی ناخن یک لایه بسیار سخت را تشکیل می‌دهند. مشکل اصلی مانیکور ژلیش قرارگرفتن درمعرض اشعه ماوراءبنفش در دستگاه خشک‌کن است که می‌تواند به پوست زیر و اطراف ناخن آسیب برساند و منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود.

برای کمک به کاهش این خطر، توصیه می‌شود قبل از این کار از یک کرم ضدآفتاب با SPF 30 تا 50 استفاده کنید تا از آسیب جلوگیری کند یا می‌توانید دستکش‌های مخصوصی را امتحان کنید که فقط خود ناخن‌ها را درمعرض دید قرار می‌دهند و بقیه دست‌ را در برابر آسیب محافظت می‌کنند.

استراحت دادن به ناخن‌ها

استفاده از لاک ناخن، حداکثر یک‌بار در هفته کافی است و بهتر است در بقیه هفته به ناخن‌ها استراحت دهید و آن‌ها را با روغن مغذی ناخن ترمیم کنید. لاک‌های قوی اگر بدون وقفه روی ناخن‌ها استفاده شوند، می‌توانند آن‌ها را خشک، زرد و ضعیف کنند. حتی پاک‌کننده‌های لاک ناخن نیز می‌تواند دلیل ضعیف‌شدن ناخن‌ها باشد. گاهی‌اوقات طبیعی بودن، می‌تواند تنها چیزی باشد که ناخن‌ها برای جوان‌سازی و طراوت به آن نیاز دارند.

استفاده از مرطوب‌کننده روی ناخن

ترکیبی از روغن بادام و آووکادو برای مرطوب نگه‌داشتن کوتیکول‌ها و ناخن‌ها یا هر روغن غنی از موادمغذی یا مرطوب‌کننده برای جوان‌سازی ناخن مناسب است.

حتی از یک بالم لب نیز می‌توانید استفاده کنید. فرمول‌های موثر تقویت ناخن، معمولا حاوی مواد مرطوب‌کننده مانند گلیسیرین، نرم‌کننده‌هایی مانند روغن‌های گیاهی و انسدادی مانند سیلیکون هستند که با هم برای آبرسانی به ناخن‌ها و مراقبت از پوست دست کار می‌کنند.

استفاده از دستکش هنگام کار

مجددا تاکید می‌کنیم شستن ظروف با دست، گردگیری بدون دستکش یا رفتن مقابل نور آفتاب بدون دستکش نخی، می‌تواند ناخن‌ها را ضعیف کند. استفاده از دستکش این مزیت را نیز دارد که نیازی به شستن دست‌ها پس از انجام کار نیست.

استفاده از مواد پروتئینی برای تقویت ناخن

ناخن‌ها از پروتئینی به نام کراتین ساخته شده‌اند. بنابراین می‌توان با اصلاح رژیم غذایی، ناخن‌ها را نیز تقویت نمود. به‌همین دلیل، افزودن ویتامین‌ها و مکمل‌هایی مانند بیوتین، ویتامین E و روغن ماهی به رژیم روزانه در کنار پروتئین‌هایی مانند لوبیا، ماهی و آجیل برای سلامت ناخن توصیه می‌شود.

محافظت از دست‌ها

لکه‌های پیری را می‌توان با کرم‌های موضعی بدون نسخه یا نسخه‌ای حاوی رتینول یا اسید رتینوئید بهبود بخشید. لایه‌برداری شیمیایی یا لیزردرمانی در مطب پزشک می‌تواند نتایج چشمگیرتری برای افراد مسن یا آسیب‌دیده به‌همراه داشته باشد. دست‌های نازک و استخوانی را می‌توان با تزریق فیلرهای مصنوعی یا چربی بدن خود فرد پر کرد. برخی درمان‌های لیزری نیز می‌توانند تولید کلاژن را تحریک کرده و پوست شل را سفت کنند. البته مصرف ویتامین‌ها برای رفع نشانه‌های پیری و مراقبت از پوست دست نیز ضروری است.

همچنین، برای محافظت از دست‌ها در برابر آفتاب، استفاده از ضدآفتاب و آبرسانی به بدن مهم است. یکی از یادگارهای بعد از کرونا شاید همین شستن مداوم دست‌ها باشد. این کار می‌تواند عملکرد سد پوست دست را از بین برده و پوست را خشن، خشک و ملتهب کند که درنتیجه، نفوذ مواد شیمیایی، آلرژن‌ها و سایر عفونت‌ها به پوست افزایش خواهد یافت. اسید هیالورونیک موجود در مرطوب‌کننده‌ها به آبرسانی ناخن و پوست دست کمک می‌کند.

استفاده از تزریق چربی برای همه توصیه نمی‌شود، اما افرادی که واقعاً می‌خواهند پوست دست‌های‌شان پُرتر و جوان‌تر به‌نظر برسد، می‌توانند از این روش استفاده کنند. این درمان به جراحی جزئی با یک یا دو هفته بهبودی نیاز دارد. استفاده از پلی‌لاکتیک‌اسید، یکی دیگر از گزینه‌های درمانی کم‌تهاجمی است. این پودر، زیست‌سازگار و زیست تخریب‌پذیر است که بدن به‌تدریج و به‌طور طبیعی آن را جذب می‌کند.

برای جوان ماندن پوست دست از چه کارهایی باید پرهیز کنیم؟

• سیگار نکشید! سیگار نه تنها برای سلامت عمومی بدن مضر است، بلکه ظاهر فرد را هم پیر می‌کند. سیگار کشیدن منجر به ایجاد پدیده «پوست سیگاری» می‌شود که کدر، خاکستری، رنگ پریده و چروکیده است.
• از بوتاکس استفاده نکنید! نوروتوکسین‌هایی مانند بوتاکس ارزشی ندارند، زیرا حرکت ماهیچه‌ها را مهار می‌کنند، اما تأثیری بر کاهش یا افزایش حجم پوست ندارند.
• جراحی برداشتن پوست انجام ندهید! خطرات و مضرات جراحی برای برداشتن پوست اضافی پشت دست، بیشتر از فواید آن است.

در نهایت، ترکیب مناسب درمان‌ها به نیازها و اهداف هر فرد بستگی دارد، اما همه می‌توانند در مراقبت بهتر از دستان خود مشارکت کنند.

بیشتر بخوانید: آبرسانی به پوست دست؛

اهمیت مراقبت از پوست دست

دست‌ها به ندرت مقدار کافی چربی دریافت می‌کنند و دقیقاً به همین دلیل است که با بالا رفتن سن، اغلب نسبت به سایر نواحی بدن پیرتر به‌نظر می‌رسند. متاسفانه اکثر افراد فراموش می‌کنند باید دست‌ها را لایه‌برداری کرده و آن‌ها را درست مانند صورت مرطوب نگاه دارند.

دست‌ها نسبت به صورت خشک‌تر هستند، زیرا غدد چربی تولیدکننده سبوم کمتری دارند. سبوم ماده‌ای روغنی است که به محافظت از پوست کمک می‌کند. علاوه‌براین، دست‌ها با آرایش یا لباس محافظت نمی‌شوند. به همین دلیل، پرتوهای قدرتمند UV خورشید باعث ایجاد حدود 80 درصد از تغییرات ناخوشایند پوست دست می‌شود که با پیری پوست مرتبط است.

مراقبت از پوست دست نیز مانند صورت، الزامات و روش‌های خاص خود را دارد. پوست دست بسیار حساس و لطیف است و بافت چربی بسیار نازکی دارد. بنابراین، باتوجه به این‌که تقریبا تمام کارهای انسان با دست انجام می‌شود، مراقبت از آن ضروری است.

استفاده از لایه‌بردارها، ضدآفتاب، کرم‌های مرطوب‌کننده، روغن‌های مقوی، مولتی ویتامین‌ها یا حتی روش‌هایی مانند تزریق چربی زیر پوست دست یا جراحی، ازجمله روش‌های درمانی برای محافظت از زیبایی دست‌ها هستند. البته در این میان، مراقبت از ناخن‌ها و تمیز و مرطوب نگاه‌داشتن آن‌ها نیز می‌تواند در زیبایی هرچه بیشتر دست‌ها نقش داشته باشد.

منبع ++++