ترکیبات قدرتمند که خاصیت ضد پیری دارند!

از آن‌جا که امروزه جوان به نظر رسیدن و جوان ماندن به دغدغه بسیاری از افراد تبدیل شده است، تلاش‌ها برای تولید محصولات پوستی با ترکیبات ضد پیری قدرتمند نیز افزایش یافته است. حقیقت این است که در واقع پیری یک پروسه کاملاً طبیعی است که همه ما آن را تجربه خواهیم کرد و امکان معکوس یا متوقف کردن آن وجود ندارد. البته وضعیت پوست شما و پیر یا جوان به نظر رسیدن آن نسبت به سنتان، به فاکتورهای مختلفی از جمله ژنتیک، عوامل محیطی و عادات مراقبت پوستی شما بستگی دارد. به همین دلیل است که روند پیری در هر فرد متفاوت می‌باشد.

شما نباید با هر نوع تغییر پوستی مانند چین و چروک، خطوط ریز و لک‌های تیره که با پیری مرتبط است احساس نگرانی کنید. چین و چروک‌های صورت شما علائم یک بیماری یا عدم سلامتی نیستند و این که بخواهید آن‌ها را کاهش دهید تنها به خودتان بستگی دارد.

آیا واژه‌ای جذاب‌تر و مهم‌تر از واژه ضد پیری در دنیای مراقبت از پوست وجود دارد؟

سرم‌ها و کرم‌های ضد پیری با ترکیبات قدرتمند می‌توانند در این زمینه مؤثر باشند و در برخی افراد باعث جوانی چهره شوند. اگر می‌خواهید چین و چروک و خطوط ریز چهره خود را کم‌تر کنید، رطوبت و آب‌رسانی پوست می‌تواند باعث شود تا پوست بازتر و چهره شما پرتر و شاداب‌تر به نظر برسد. همچنین محصولاتی که پوست را به طور ملایم لایه‌برداری می‌کنند، می‌توانند برخی از علائم مختلف پیری مانند مشکلات بافتی و رنگدانه‌ای را کاهش داده و به بهبود آکنه‌ها کمک کنند.

بیشتر بخوانید: روغن شترمرغ برای چین و چروک صورت

این جنبه از مراقبت پوست دائماً شاهد نوآوری‌های جدید است که البته مشخص نیست واقعا مؤثر هستند یا نه. اما در ادامه ترکیبات ضد پیری را معرفی خواهیم کرد که آزمایش خود را پس داده و توسط متخصصان پوست بارها و بارها توصیه شده‌اند. اگر به دنبال چیزی هستید که نشانه‌های پیری را در پوست شما کاهش دهد، باید به دنبال این‌ ترکیبات در محصولات مراقبت پوستی باشید:

ضدآفتاب

تعجبی ندارد که ضدآفتاب، شماره یک در این لیست است. چون اگر می‌خواهید تنها یک کار برای پوست خود انجام دهید، آن استفاده از ضد آفتاب است. استفاده از ضد آفتاب با طیف گسترده یعنی محافظ در برابر هر دو اشعه‌های UVB و UVA و حداقل دارای فاکتور محافظتی (SPF) 30 می‌تواند پوستتان را در برابر آسیب‌های نور خورشید محافظت کند.

استفاده مرتب از کرم‌های ضد آفتاب می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات پوستی جلوگیری کند. ضد آفتاب به تنهایی باعث کاهش چین و چروک و لک‌های تیره‌ای که پیش از این داشتید نمی‌شود اما از بروز بیشتر آن‌ها جلوگیری خواهد کرد. همچنین از نمایان شدن بیشتر آن‌ها هنگامی که در معرض آفتاب قرار می‌گیرید جلوگیری کرده و از پوست شما در برابر مشکلات دیگری مانند آکنه که ممکن است برایتان رخ دهد محافظت می‌کند.

با توجه به نوآوری‌هایی که در فرمولاسیون ضد آفتاب‌ها انجام شده و ترکیبات مختلفی که در آن‌ها استفاده می‌شود، افراد با هر نوع پوستی می‌توانند ضد آفتاب مناسب خود را پیدا کنند. دیگر دوران ضد آفتاب‌های سنگین، چسبناک و خسته‌کننده به پایان رسیده است. امروزه ضد آفتاب‌ در هر دو نوع فیزیکی و شیمیایی (که اغلب حاوی ترکیبی از هر دو است) عرضه می‌شوند، به راحتی جذب پوست می‌شوند و بسیار سبک هستند.

رتینول (Retinol)

در کنار ضد آفتاب، رتینوئیدها (Retinoids) همچون رتینول ترکیباتی هستند که در تولید محصولات مراقبت پوستی استفاده می‌شوند و شواهد خوبی نیز مبنی بر اثرات ضد پیری آن‌ها وجود دارد.

تمام رتینوئیدها مشتقاتی از ویتامین A هستند که به طور طبیعی در بدن ایجاد می‌شوند. اما هنگامی که شما غذاهایی که حاوی ویتامین A ( مانند شیر، تخم‌مرغ، هویج و بروکلی) هستند را مصرف می‌کنید، بدنتان نیاز دارد تا پیش‌ساز‌های ویتامین A را به یک فرم فعال تبدیل کند تا بتوانید به طور کامل از آن استفاده کنید. رتینوئیدهای موضعی (حاوی رتینول) باعث می‌شوند تا پوست شما پروسه تقسیم سلولی خود را سریع‌تر انجام دهد که  این باعث می‌شود سلول‌ها خیلی سریع‌تر تولید و تکثیر شوند. این کمک خواهد کرد تا مواردی مانند چین و چروک، خطوط ریز، لک‌های تیره و آکنه بهبود یابند. محققان فکر می‌کنند که رتینول می‌تواند با افزایش تولید کلاژن به کاهش علائم پیری نیز کمک کند.

خصوصیت مهم دیگر رتینول این است که می‌توانید آن را بدون نسخه از داروخانه‌ها تهیه کنید. اگرچه این محصولات بیشتر به بخش زیبایی مربوط می‌شوند و شما لزوماً نمی‌توانید مطمئن باشید که چه نتیجه‌ای به دست خواهید آورد.

اشکال دیگر استفاده از رتینول (یا هر نوع رتینوئید) این است که این ترکیبات می‌توانند باعث تحریک شوند. حداقل زمانی که برای اولین بار شروع به استفاده از آن می‌کنید ممکن است پوستتان را تحریک کند. معمولاً در اثر استفاده از آن علائمی مانند خشکی، خارش، قرمزی و افزایش حساسیت پوست بروز می‌کنند، البته این علائم برای همه افراد اتفاق نمی‌افتند.

اگر پوستتان به رتینول واکنش نشان داد، از محصولاتی که حاوی رتینال (retinal) که شکل دیگری از رتینول است و یا باکوچیول (bakuchiol) که یک ترکیب جدیدتر است و اغلب به عنوان یک جایگزین طبیعی به جای رتینول در نظر گرفته می‌شود، استفاده کنید. زیرا هر دو این ترکیبات از تحریک‌کنندگی کم‌تری نسبت به رتینول برخوردار هستند.

رتینوئیک اسید (Retinoic Acid)

رتینول نهایتاً در بدن به رتینوئیک اسید تبدیل می‌شود. بنابراین تعجبی ندارد که برخی از قوی‌ترین داروها برای آکنه مانند تریتینوئین (Tretinoin) یا (Retin- A) و ایزوترتینوئین (Isotretinoin) یا (آکوتان سابق که به صورت خوراکی مصرف می‌شد) فرم‌هایی از رتینوئیک اسید هستند.

تأثیر این داروها در افزایش پروسه تقسیم سلول، آن‌ها را به ترکیبات ضد پیری خوبی تبدیل کرده است و به دلیل این که معمولاً فقط از طریق نسخه پزشک می‌توان آن‌ها را تهیه کرد، شما دقیقاً می‌دانید که به چه نتیجه‌ای دست پیدا خواهید کرد.

از آن‌جا که این داروها قوی‌تر و مؤثرتر از نمونه‌هایی هستند که بدون نسخه تهیه می‌شوند، بنابراین می‌توانند منجربه بروز عوارض جانبی شدیدتری از جمله خشکی، پوسته‌پوسته شدن، خارش و حساسیت شوند. هنگامی که از این نوع رتینوئید استفاده می‌کنید بسیار مهم است که پوست خود را رطوبت‌رسانی کرده و همیشه ضدآفتاب بزنید. علاوه بر رتینول، رتینال و رتینوئیک اسید، چند رتینوئید مصنوعی همچون آداپالن (Adapalene) و تازاروتن (Tazarotene) نیز وجود دارند که برخی از محققان آن‌ها را پیشنهاد می‌کنند. زیرا تحریک‌کنندگی کمتری نسبت به تریتینوئین و ایزوترتینوئین دارند.

ویتامین C

یکی از رایج‌ترین ترکیبات فعال در محصولات مراقبت پوستی، ویتامین C است که به عنوان یک آنتی‌اکسیدان برای مقابله و محافظت در برابر آسیب‌های رادیکال‌های آزاد عمل می‌کند. به علاوه استفاده از آن می‌تواند در دراز مدت باعث روشن‌تر شدن لک‌های تیره شود.

این ترکیب به نور حساس است، بنابراین مهم است که محصولات حاوی ویتامین C را که تهیه می‌کنید دارای بسته‌بندی‌های مات و بدون نفوذ هوا باشند تا خواص آن‌ها از بین نرود. این محصولات همچنین با غلظت‌های مختلف عرضه می‌شوند ( بین 5 تا 20 درصد) که یعنی اثرات و عوارض جانبی مانند میزان تحریک‌کنندگی آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

نیاسینامید (Niacinamide)

نیاسینامید یک ترکیب رایج در محصولات مراقبت پوستی و شکلی از ویتامین B3 است که به مبارزه با رادیکال‌های آزاد کمک کرده و باعث روشن شدن لک‌های تیره و بهبود آکنه‌ها می‌شود. همچنین برخی از محققان اظهار دارند که افراد با پوست حساس می‌توانند از این ماده با عوارض جانبی و تحریک کم‌تر از سایر ترکیبات مانند هیدروکینون (Hydroquinone) پوست خود را روشن‌تر کنند. اگرچه یک متخصص پوست نمی‌تواند یک محصول نیاسینامید را به تنهایی تجویز کند. این ماده می‌تواند با بسیاری از داروهای موضعی دیگر ترکیب شود.

سالیسیلیک اسید (Salicylic Acid)

اگرچه ممکن است بیشتر سالیسیلیک اسید را به عنوان درمانی برای آکنه بشناسید، اما این بتاهیدروکسی‌اسید (BHA) دارای قدرت بالایی در لایه‌برداری است که می‌تواند یک گزینه خوب برای کاهش علائم پیری نیز محسوب شود. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان ‌می‌دهد این ترکیب می‌تواند تولید کلاژن را نیز بهبود بخشد. برخلاف سایر لایه‌بردارهای شیمیایی، سالیسیلیک اسید محلول در چربی است که این ویژگی آن اجازه می‌دهد تا به منافذ چرب پوست دسترسی پیدا کند. بنابراین اگر پوست چرب و مستعد آکنه دارید، سالیسیلیک اسید می‌تواند یک ترکیب مناسب برای پوست شما باشد. 

گلیکولیک اسید (Glycolic acid)

گلیکولیک اسید یکی از دو آلفاهیدروکسی‌اسید (AHAs) مهم و لایه‌بردار شیمیایی است که به طور مرتب در محصولاتی مانند لایه‌بردارها، پدها، پاک‌کننده‌ها و کرم‌ها استفاده می‌شود. این ترکیب از طریق حل کردن پیوند بین سلول‌ها عمل می‌کند. به این ترتیب هنگامی که پوست خود را پاک می‌کنید، سلول‌های پوستی گسسته شده را برداشته و پوست صاف‌ و نرم‌ زیر آن نمایان می‌شود.

گلیکولیک اسید همچنین برای کاهش علائم پیری مانند هایپرپیگمنتیشن (hyperpigmentation)، خطوط ریز و چین و چروک مفید است. اما اثرات گلیکولیک اسید بسته به غلظت آن در محصولاتی که استفاده می‌کنید متفاوت می‌باشد. محصولات بدون نسخه ملایم‌تر معمولاً حاوی 5 تا 7 درصد و حداکثر 10 درصد گلیکولیک اسید هستند و می‌توانند چند بار در هفته استفاده شوند. اما لایه‌بردارها، حاوی بالای 20 درصد گلیکولیک اسید (و غلظت 70 درصد برای درمان‌های کلینیکی و قوی) هستند. محصولاتی با این غلظت بالا نباید در هر جایی استفاده شوند. به همین دلیل بسیاری از آن‌ها تنها در کلینیک‌های پوست موجود هستند.

لاکتیک اسید (Lactic Acid)

لاکتیک اسید یکی دیگر از آلفاهیدروکسی اسیدها است و مشابه سایر لایه‌بردارهای شیمیایی دیگر عمل می‌کند اما نسبت به پوست‌های حساس ملایم‌تر است. به همین دلیل، این ترکیب یک گزینه خوب برای پوست‌های خشکی است که در اثر استفاده از لایه‌بردارهای دیگر تحریک می‌شوند. برخی از محصولات حاوی ترکیبی از لاکتیک اسید به همراه سالیسیلیک اسید یا گلیکولیک اسید هستند. در این صورت شما می‌توانید از فواید آن ترکیبات با خطر تحریک‌کنندگی کمتر برخوردار شوید.

بیشتر بخوانید: انواع ماسک خانگی ضد چروک و شاداب کننده

آزلائیک اسید (Azelaic Acid)

آزلائیک اسید یکی دیگر از انواع اسیدها است که برای اهداف لایه‌برداری مفید است. در حقیقت به چند شکل مختلف آن را تجویز می‌کنند که معمولاً برای درمان آکنه و روزاسه (به خصوص برای نوعی روزاسه که همراه با برجستگی‌هایی مانند آکنه است) تجویز می‌شود. همچنین تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد آزلائیک اسید می‌تواند به روشن شدن لک‌های تیره و ملاسما کمک کند.

محصولات با بالاترین غلظت آزلائیک اسید را تنها با نسخه می‌توان تهیه کرد. اما محصولاتی با غلظت پایین‌تر وجود دارند که بدون نسخه نیز می‌توان آن‌ها را تهیه کرد و برای بسیاری از افراد نیز مفید بوده است.

هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid)

هیالورونیک اسید یکی از رایج‌ترین ترکیبات حافظ رطوبت است. این یعنی قادر است مولکول‌های آب را درون پوست حبس کند. همچنین این ترکیب به طور طبیعی در پوست یافت می‌شود و از تحریک و واکنش‌های آلرژیک جلوگیری می‌کند. هنگامی‌که پوست رطوبت‌رسانی و آب‌رسانی شود، پرتر و چاق‌تر به نظر می‌رسد. به همین دلیل مرطوب‌کننده‌هایی مانند هیالورونیک اسید و گلیسیرین پایه اصلی محصولات ضد پیری پوست هستند.

البته تأثیر آن‌ها دائمی نیست و حتی ممکن است در طول روز از بین بروند. بنابراین برای ادامه‌دار بودن تأثیر آن‌ها مجبور خواهید بود مجدداً از محصولات استفاده کنید.برای تأثیرات ماندگارتر، ممکن است به دنبال پرکننده‌های هیالورونیک اسید باشید که برای پرکردن نواحی از پوست مانند زیرچشم‌ها و خط لبخند استفاده می‌شوند و مدت زمان ماندگاری آن‌ها معمولاً بین 6 ماه تا 2 سال است.

سرامیدها (Ceramides)

حصار پوست شما (بیرونی‌ترین لایه پوست که با عنوان لایه شاخی (stratum corneum) شناخته می‌شود) از چند جزء کلیدی از جمله سلول‌های پوستی و انواع مختلف لیپید یا چربی‌هایی که آن‌ها را احاطه کرده‌اند تشکیل شده است. تا زمانی که این حصار سالم باشد، از پوست شما در برابر آسیب‌ها و از دست رفتن آب محافظت می‌کند.

اما اگر این لایه عملکرد صحیحی نداشته باشد، می‌تواند باعث از بین رفتن رطوبت پوست شده و منجربه خشکی و کدری پوست شود. خشکی پوست همچنین باعث نمایان شدن بیشتر چین و چروک و خطوط ریز در پوست می‌شود. اگر با مواردی از این قبیل سر و کار دارید، یک محصول حاوی سرامید، از نوع چربی که به طور طبیعی در لایه شاخی یافت می‌شود، می‌تواند گزینه مناسبی برای آب‌رسانی بهتر پوست باشد. با این اوصاف سرامیدها می‌توانند در بهبود برخی از علائم پیری مفید باشند و باعث شادابی و جوانی پوست شوند.

همچنین کرم‌های سرامید نیز وجود دارند که توسط پزشک برای کمک به درمان اگزما تجویز می‌شوند. اما سرامیدها در بسیاری از مرطوب‌کننده‌ها و کرم‌های شب نیز وجود دارند.

توصیه نهایی

حالا که با این ترکیبات قدرتمند و مؤثر آشنا شدید حتماً عجله دارید که آن‌ها را به برنامه مراقبت پوستی خود اضافه کنید. اما فراموش نکنید در صورتی‌که پزشک، محصولات با دوز بالای این ترکیبات را برایتان تجویز کرد از مرطوب‌کننده غافل نشوید و همان‌طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم همیشه از ضد آفتاب استفاده کنید. در صورت مشاهده هرگونه واکنش آلرژیک نسبت به هرکدام از ترکیبات بالا به پزشک خود مراجعه کنید تا جایگزین مناسبی برای آن به شما معرفی کند.