پف زیر چشم بررسی دلایل و راهکارهای رفع سریع!
تورم یا پف زیر چشم یک مشکل رایج در بین افراد است که معمولاً نیاز به درمان ندارد. با این حال در بعضی موارد، پف زیر چشم شما ممکن است نشانهای از یک عارضه داخلی و یا حتی یک بیماری جدی باشد. تورم کیسه مانند زیر چشم ممکن است در خانواده شما ارثی باشد. همچنین سن و ژنتیک نیز میتوانند باعث تضعیف بافت اطراف چشمها شوند و این باعث میشود تا چربی به زیر پلکها حرکت کرده و آنها را متورم کند، زیرا پوست اطراف چشمها بسیار ظریف و حساس میباشد.
دلایل پف زیر چشم
اما اگر واقعاً تورم چشم شما به وضعیت داخلی بدن و سلامتی شما مربوط میشود با یافتن علل و درمان مناسب میتوان آن را بهبود بخشید. در ادامه با 10 علت تورم زیر چشم آشنا خواهیم شد و هچنین روشهایی را به منظور جلوگیری و درمان آنها نیز معرفی خواهیم کرد.
1) مصرف بیش از حد نمک
سدیم یا نمک زیاد در رژیم غذایی شما نه تنها برای سلامت بدن شما مناسب نیست بلکه بر ظاهر شما نیز تأثیر میگذارد. سدیم زیاد باعث تجمع و احتباس آب در بدن میشود و این آب اضافی در صورت و بدن تجمع کرده و باعث تورم و پف میشود. این وضعیت به ویژه هنگام صبح بعد از یک وعده غذایی پرنمک رخ میدهد.
پوست نازک اطراف چشمهای شما بیش از سایر نواحی بدن مستعد تورم است که این منجربه ایجاد پف و یا ظاهر شدن تورمهای کیسهای در زیر چشمها میشود. بدن شما به طور طبیعی از پف و تورم اطراف چشمها خلاص خواهد شد اما ممکن است چند ساعت یا بیشتر طول بکشد.
نمک را از رژیم غذایی خود حذف کنید تا تورم زیر چشمها بهبود یابد. همچنین مصرف غذاهای فرآوری شده و بستهبندی شده که نمک زیادی به آنها اضافه شده است را کاهش دهید و به مقدار زیاد آب بنوشید تا به دفع سدیم کمک کند. همچنین مصرف مواد غذایی سرشار از پتاسیم به خنثی کردن نمک بدن کمک بسیاری میکنند. مواد غذایی زیر سرشار از پتاسیم هستند:
- مو
- ماست
- سیبزمینی
- زردآلو
- خشک
انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه میکند که از مصرف بیش از 1500 میلیگرم نمک در روز خودداری کنید. با این حال اکثر مردم آمریکا بیش از دو برابر این مقدار در روز سدیم مصرف میکنند.
2) گریه کردن
گریه کردن باعث تولید مایع و تجمع آن در اطراف چشم شده و برای مدت کوتاهی موجب پف کردن زیر چشمها میشود اما بعد از مدتی خود به خود از بین میرود.
بیشتر بخوانید: آبرسانی به پوست زیر چشم؛
3) نداشتن خواب کافی
تحقیقی در این مورد نشان میدهد که نداشتن خواب کافی میتواند باعث پف زیر چشم و همچنین منجربه افتادگی پلکها، قرمزی چشمها و حلقههای تیره زیر آنها شود. از دیگر علائم کمبود خواب میتوان به پریدگی رنگ پوست و افتادگی دهان نیز اشاره کرد.
علاوه بر این، کمبود خواب میتواند باعث ضعیف شدن عضلات اطراف چشمها و از دست دادن کلاژن بافت زیر آنها شود که این عوامل منجربه جمع شدن مایع در زیر چشمها و در نتیجه متورم شدن و پف کردن آنها میشوند.
تورمی که علت آن کمخوابی باشد میتواند تا 24 ساعت باقی بماند اما در صورتیکه به طور مکرر کمبود خواب داشته باشید، برخی علائم میتوانند دائمی شوند. بزرگسالان به 7 تا 9 ساعت خواب در شب نیاز دارند.
4) آلرژی
آلرژی نیز میتواند باعث تجمع مایع اضافی در سینوسها و اطراف چشمها و در نتیجه تورم در زیر آنها شود. واکنش حساسیتی همچنین میتواند منجربه قرمزی چشمها، خارش و خیسی آنها نیز شود.
آلرژیهای شایع چشمی عبارتاند از:
- گرد گل
- گرد و خاک
- کپک یا قارچ
- دود
- آلودگی شوره یا پوست مرده بدن
- مو حیوانات
- مواد شیمیایی
- عطر
آلرژی یکی از شایعترین علل پف زیر چشم است و این زمانی رخ میدهد که سلولهای محافظتی چشم شما که سلولهای ماستوسیت (mast cells) نامیده میشوند، یک ماده پروتئینی به نام هیستامین برای مقابله با آلرژی تولید میکنند که باعث حساس شدن و خیسی چشم شما میشود. همچنین چشمان شما برای شستشو و خارج کردن گرد گل، خاک و یا عوامل آلرژیزا دیگر اقدام به تولید اشک میکند.
آلرژی چشم به راحتی قابل درمان است و تا حد ممکن دوری از عوامل حساسیتزا میتواند به جلوگیری از بروز این علائم کمک کند. شستن بینی و استفاده از قطره اشک مصنوعی نیز میتواند تاثیرگذار باشد. همچنین مصرف برخی از داروها نیز میتواند به کاهش پف زیر چشم کمک کند که عبارتاند:
- آنتیهیستامینها ( کلاریتین (Claritin)، بنادریل(Benadryl))
- ضد احتقانها ( سودافد (Sudafed)، افرین (Afrin))
- قطره چشم ( ویزین (Visin)، آلاوی (Alaway))
پزشک شما ممکن است که یک استروئید یا شاتهای آلرژی تجویز کند تا حساسیت بدن را نسبت به عوامل آلرژیزا کمتر میکنند.
5) سیگار کشیدن
کشیدن سیگار میتواند موجب تحریک چشم شما شود. حتی ممکن است با قرار گرفتن در کنار کسی که سیگار میکشد واکنشهای حساسیتی همچون خیسی و تورم در زیر چشمها را داشته باشید.
ترک سیگار و خودداری از تماس با دود آن میتواند از تورم چشم و علائم حساسیتی دیگر جلوگیری کند. در صورتی که به ذرات باقیمانده دود نیز حساسیت دارید تمام سطوح و اشیاء خانه و ماشین خود را تمیز کنید. و در صورت قرار گرفتن در اطراف یک فرد سیگاری موها و لباسهای خود را بشویید.
6) عفونت چشم
عفونت چشم موجب تورم در یک یا هر دو چشم خواهد شد. عفونت و تورم معمولاً در یکی از چشمها رخ میدهد اما میتواند خیلی سریع به چشم دیگر منتقل شود. از لمس کردن و یا مالیدن چشمها خودداری کنید. یک عفونت چشمی معمولاً ظرف یک هفته از بین میرود، اما ممکن است به درمان آنتیبیوتیکی نیاز پیدا کنید.
انواع مختلفی از عفونتهای چشم که میتوانند موجب تورم در زیر چشمها شوند عبارتاند از:
چشم صورتی (pink eye):
این بیماری به عنوان ورم ملتحمه نیز شناخته میشود که ممکن است به علت وجود باکتری، ویروس، مواد شیمیایی و یا دیگر عوامل تحریککننده ایجاد شود. بیماری چشم صورتی ممکن است در هر سنی رخ دهد.
گلمژه:
گلمژه عفونت در فولیکول مژه یا غده اشک است که معمولاً با یک برآمدگی کوچک در امتداد خط مژه آغاز میشود. گلمژه میتواند موجب قرمزی، تورم و حتی چرک در چشم یا پلک شود.
شالازیون (chalzion):
شالازیون تودههای عفونی روی پلک هستند که در نگاه اول بسیار شبیه به گلمژه به نظر میرسند و به علت گیر کردن غده چربی در پلک شما ایجاد میشوند. شالازیون معمولاً شبیه یک برآمدگی کوچک روی پلک است که در صورت عفونی شدن متورم میشود.
سلولیت اطراف چشم یا پریاوربیتال (Periorbital cellulitis):
این عارضه التهاب بافت اطراف چشم است که معمولاً از سینوسها نشأت میگیرد. این عارضه میتواند در اثر یک خراش یا آسیب در پلکها ایجاد شود و اغلب نیاز به مراقبتهای پزشکی دارد. شما میتوانید بخش ملتهب و حساس چشمها را با یک حوله مرطوب و تمیز پاک کنید.
اگر فکر میکنید که دچار عفونت شدهاید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید زیرا ممکن است برای تسکین فشار به یک آنتیبیوتیک و یا سایر درمانها نیاز داشته باشید.
7) انسداد مجرای اشکی:
مجرای اشک شما باعث جریان یافتن اشک و آب در چشم شما میشود و اگر مسدود شود، مایع در اطراف چشمها تجمع کرده و در نتیجه موجب تورم و التهاب زیر چشمها خواهد شد. مسدود شدن مجرای اشک اغلب در نوزادان و کودکان شایع میباشد، اما ممکن است در بزرگسالان نیز اتفاق بیفتد و میتواند در اثر یک عفونت، باقی ماندن ذرات مواد آرایشی یا آسیب به چشمها رخ دهد.
در بیشتر موارد، انسداد بعد از چند روز برطرف میشود. معمولاً کمپرس گرم و شستشو چشم با سالین استریل میتواند به بهبود انسداد کمک کند اما در موارد جدیتر ممکن است به درمان نیاز داشته باشید. انسداد مجرای اشک در بزرگسالان گاهی اوقات میتواند به علت وجود تومور رخ دهد. نشانهها و علائم انسداد مجرای اشک عبارتاند از:
- رطوبت و اشک ریزی زیاد چشمها
- تاری دید
- قرمزی
- عفونت یا التهاب چشم
- درد
- تورم
- پوستههای اطراف چشم
- چرک یا مخاط
8) آسیب
خراش یا شکافهای کوچک میتوانند توسط ناخن یا برس آرایش و یا هر شئ دیگری در اطراف چشم ایجاد شوند و همچنان که بدن پوست نازک و لطیف اطراف چشم را درمان میکند منجربه تورم در آن ناحیه شود.
ضربه به چشم یا اطراف آن نیز باعث تورم و پف میشود. یک ضربه در اثر مشت و یا اشیاء سنگین باعث میشود تا چشم اندکی افتاده شود و سپس به حالت قبل برگردد. این ضربهها باعث تراوش خون به آن ناحیه میشوند و تجمع خون و مایعات باعث تورم و کبودی در زیر چشمها خواهند شد.
9) بیماری گریوز (Graves)
این بیماری تیروئید چشمی نامیده میشود و زمانی رخ میدهد که غده تیروئید شما هورمونهای تیروئید را به مقدار متعادل تولید نکند. بیماری گریوز گاهی اوقات میتواند در اثر مصرف بیش از حد داروی تیروئید ایجاد شود. در این صورت نیاز به درمان فوری خواهید داشت و پزشک شما احتمالاً دارو و درمانهای دیگر را توصیه میکند.
حدود 30 درصد از افراد مبتلا به این بیماری، دچار علائم چشمی همچون بیرونزدگی چشمها و تورم زیر آنها میشوند. این علائم به دلیل تأثیرگذاری این بیماری در بافت اطراف چشم و ایجاد تغییراتی در آنها است. دیگر نشانهها و علائم چشمی عبارتاند از :
- احساس وجود شنریزه در چشم
- درد یا فشار
- قرمزی
- حساسیت به نور
- دو دیدی
- تاری دید یا از بین رفتن بینایی
10) مونونوکلئوز (mononucleosis):
تغییراتی در چشم مانند تورم در زیر چشم ممکن است از نشانههای این بیماری باشد. این عفونت گاهی اوقات بیماری بوسه نامیده میشود اما میتوانید از طریق عطسه و سرفه نیز به آن مبتلا شوید. علائم چشمی این بیماری عبارتاند از:
- قرمزی
- درد
- تورم
- اعوجاج در دید
مونونوکلئوز به وسیله یک ویروس منتقل میشود بنابراین آنتیبیوتیکها میتوانند به درمان آن کمک بسیاری کنند. علائم و نشانههای این بیماری عبارتاند از:
- گلودرد
- خستگی
- تب
- سردرد
- تورم لوزهها
- تورم در گردن و زیربغل
- بثورات پوستی
چگونه تورم زیر چشم را کاهش دهیم؟
در بیشتر موارد تورم و پف زیر چشم به خودی خود از بین میروند و اینکه شما به درمان نیاز دارید یا نه، به نوع و عامل تورم چشم شما بستگی دارد. پزشک شما ممکن است داروهایی را برای شما تجویز کند که عبارتاند از:
- داروهای آنتیآلرژی
- داروهای آنتیبیوتیک یا آنتیویرال
- پماد آنتیباکتریال
- قطره چشم آنتیباکتریال
- قطره چشم استروئید
درمانهای خانگی پف زیر چشم
در بیشتر موارد میتوانید تورم چشم خود را بهبود ببخشید. یکی از این روشهای خانگی را برای کمک به بهبود چشمهایتان بعد از یک شب طولانی، یک وعده غذایی پرنمک یا گریه زیاد امتحان کنید:
کمپرس سرد:
یک لیف حمام تمیز و خیس را بر روی چشم خود قرار دهید یا یک قاشق غذاخوری را در یخچال سرد کرده و از پشت قاشق برای ماساژ ملایم ناحیه متورم استفاده کنید. همچنین میتوانید سرم یا کرم چشم خود را در یخچال نگه دارید و به عنوان یک ژل خنک از آن استفاده کنید.
چای کیسهای:
چای حاوی کافئین است، که میتواند باعث خروج آب از ناحیه زیر چشم و کاهش تورم شود. دو عدد چای کیسهای را در آب سرد خیس کنید و آنها را روی چشمان بسته خود قرار داده و به مدت 15 تا 20 دقیقه به پشت دراز بکشید.
ماساژ صورت:
از انگشتان و یا دستگاه ماساژور صورت کیوت اسکین برای ماساژ صورت خود استفاده کنید. با ملایمت روی چشمها و سینوسها را ماساژ دهید تا مایع اضافی خارج شود.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر تورم اطراف چشمهایتان بعد از 24 تا 48 ساعت از بین نرفت به پزشک خود مراجعه کنید. یک عفونت چشم خفیف بعد از یک مدت کوتاه از بین خواهد رفت اما در صورت جدی بودن عفونت و درمان نشدن آن ممکن است عوارضی را بر روی چشم شما باقی بگذارد.اگر دارای علائمی از یک عفونت چشم و یا دیگر بیماریها بودید فوراً به پزشک خود مراجعه کنید. این علائم عبارتاند از:
بیشتر بخوانید: درمان و رفع پف زیر چشم
- قرمزی
- درد
- چرک یا مایع سفید
- تورم در یک چشم
- فشار
- تاری دید
- از دست دادن دید
- چشمهای خیس
- کاهش وزن
توصیه نهایی:
پف زیر چشم طبیعی است و معمولاً بدون درمان از بین میرود اما اگر دارای پف زیر چشم هستید که بهبود نمییابد و یا علائم جدی را به همراه دارد، توجه داشته باشید که درمان به موقع برای جلوگیری از آسیب به چشمهایتان حائز اهمیت است.
۱) مصرف بیش از حد نمک ۲) گریه کردن ۳) نداشتن خواب کافی ۴) آلرژی ۵) سیگار کشیدن ۶) عفونت چشم ۷) انسداد مجرای اشکی ۸) آسیب ۹) بیماری گریوز (Graves) ۱۰) مونونوکلئوز (mononucleosis)
تحقیقی در این مورد نشان میدهد که نداشتن خواب کافی میتواند باعث پف زیر چشم و همچنین منجربه افتادگی پلکها، قرمزی چشمها و حلقههای تیره زیر آنها شود. از دیگر علائم کمبود خواب میتوان به پریدگی رنگ پوست و افتادگی دهان نیز اشاره کرد.
1. کمپرس سرد 2. چای کیسهای 3. ماساژ صورت
اگر تورم اطراف چشمهایتان بعد از 24 تا 48 ساعت از بین نرفت به پزشک خود مراجعه کنید. یک عفونت چشم خفیف بعد از یک مدت کوتاه از بین خواهد رفت اما در صورت جدی بودن عفونت و درمان نشدن آن ممکن است عوارضی را بر روی چشم شما باقی بگذارد.اگر دارای علائمی از یک عفونت چشم و یا دیگر بیماریها بودید فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.