علائم پوستی مقاومت به انسولین؛ انواع و روش درمان
پوست از انواع مختلفی از سلول‌ها تشکیل شده که هر کدام عملکرد مشخصی دارند. شاید برای شما تعجب‌آور باشد، زیرا ما لزوماً انسولین را با سلامت پوست مرتبط نمی‌دانیم، اما در واقعیت پوست به‌طور شگفت انگیزی به انسولین پاسخ می‌دهد. ممکن است شنیده باشید دیابت باعث بروز مشکلات پوستی می‌شود و افرادی که دیابت دارند معمولا پوستشان بسیار خشک و خارش‌دار خواهد بود و همچنین، این افراد مستعد ابتلا به عفونت‌های پوستی مکرر هستند و در بهبود زخم‌ها مشکل دارند. در حالی که این مشکلات عموماً از بالا بودن گلوکز خون و یا گردش خون ضعیف ناشی می‌شوند، اما در واقع بالا و پایین رفتن سطح انسولین خون، مستقیما روی پوست تاثیر می‌گذارد. در ادامه این مطلب به بررسی شرایط مقاومت به انسولین و علائم پوستی مقاومت به انسولین می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
انسولین چیست؟
بررسی علائم پوستی مقاومت به انسولین را با معرفی این هورمون اساسی در بدن آغاز می‌کنیم. انسولین یک پیام‌رسان شیمیایی است که به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا گلوکز (یک نوع قند) را از خون جذب کنند.
منبع اصلی تولید انسولین در بدن، پانکراس (یا لوزالمعده، عضوی در پشت معده) است و مجموعه‌ای از سلول‌ها در پانکراس به نام جزایر لانگرهانس این هورمون را تولید کرده و مقدار آن را بر اساس سطح گلوکز خون در بدن تعیین می‌کنند.
هر چه سطح گلوکز خون بالاتر باشد، انسولین بیشتری تولید می‌شود تا سطح قندخون را متعادل کند. انسولین همچنین به تجزیه چربی‌ها یا پروتئین‌ها برای تامین انرژی کمک می‌کند.
تعادل در میزان ترشح انسولین، قندخون و بسیاری از فرآیندهای بدن را تنظیم می‌کند. اگر سطح انسولین خیلی کم یا زیاد باشد، قندخون بیش از حد بالا یا پایین می‌رود و این امر می‌تواند علائمی را در بدن فرد کند.
اگر وضعیت قندخون پایین یا بالا ادامه یابد، ممکن است مشکلات سلامتی جدی ایجاد شود. به جز دیابت، علائم پوستی مقاومت به انسولین هم در این دسته از مشکلات قرار می‌گیرند.
در برخی از افراد، سیستم ایمنی بدن فرد به جزایر لانگرهانس حمله می‌کند و بدین‌ترتیب، آنها تولید انسولین را متوقف کرده و یا به اندازه کافی از این هورمون تولید نمی‌کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، گلوکز در خون باقی می‌ماند و سلول‌ها نمی‌توانند آنها را برای تبدیل به انرژی جذب کنند. این مشکل شروع دیابت نوع 1 است و فرد مبتلابه این نسخه از دیابت برای زنده ماندن به تزریق منظم انسولین نیاز دارد.
در برخی افراد، به ویژه افرادی که اضافه وزن دارند، چاق هستند یا فعالیت روزمره کمی دارند، انسولین در انتقال گلوکز به داخل سلول‌ها موثر نیست و در واقع قادر به انجام اعمال خود نمی‌باشد.
ناتوانی انسولین در اعمال اثر خود بر بافت‌های سلولی را مقاومت به انسولین می‌نامند. دیابت نوع 2 زمانی ایجاد می‌شود که جزایر لانگرهانس نتوانند انسولین کافی برای غلبه بر مقاومت به انسولین تولید کنند.
علائم مقاومت به انسولین
در ادامه مطلب بررسی علائم پوستی مقاومت به انسولین، به توضیح علائم این بیماری می‌پردازیم. اگر مقاومت به انسولین دارید، اما لوزالمعده شما می‌تواند تولید انسولین را افزایش دهد تا سطح قندخون شما را در محدوده‌ی مجاز نگه دارد، هیچ علامتی نخواهید داشت.
با این حال، با گذشت زمان، مقاومت به انسولین می‌تواند بدتر شود و سلول‌های لوزالمعده که انسولین را می‌سازند، فرسوده می‌شوند. در نهایت، لوزالمعده شما دیگر قادر به تولید انسولین کافی برای غلبه بر این مقاومت نیست، که منجر به افزایش قندخون (هیپرگلیسمی) می‌شود و در اینجاست که فرد علائمی را تجربه می‌کند. علائم قندخون بالا عبارتند از:
- افزایش تشنگی.
- تکرر ادرار.
- افزایش گرسنگی.
- تاری دید.
- سردرد.
- عفونت واژن و پوست.
- بریدگی‌ها و زخم‌هایی که دیر التیام می‌یابند.
بسیاری از مردم اغلب برای سال‌ها هیچ علامتی از پیش‌دیابت ندارند. پیش‌دیابت ممکن است تا زمانی که به دیابت نوع 2 تبدیل نشود، نامرئی بماند. برخی از افراد مبتلابه پیش‌دیابت ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- پوست تیره در زیر بغل یا پشت و کناره‌های گردن شما که آکانتوز نیگریکانس نامیده می‌شود.
- تگ‌های (برچسب‌های) پوستی (توده‌های کوچک پوست).
- تغییرات در چشم‌ها که می‌تواند منجر به رتینوپاتی مرتبط با دیابت شود.
- پسوریازیس، آکنه و آلوپسی آندروژنتیک
اگر هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، مهم است که به ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: علائم پوستی دیابت نوع دو
علائم پوستی مقاومت به انسولین چیستند؟
همانطور که گفتیم، آکانتوز نیگریکانس، برچسب‌های پوستی، پسوریازیس، آکنه و نوعی از ریزش مو که به آلوپسی آندروژنتیک معروف است، از علائم پوستی مقاومت به انسولین می‌باشند.
آکانتوز نیگریکانس از علائم پوستی مقاومت به انسولین
آکانتوز نیگریکانس می‌تواند از اولین علائم پوستی مقاومت به انسولین و در واقع، اولین علامتی باشد که نشان می‌دهد فردی مقاومت به انسولین دارد.
این وضعیت شامل ملانوسیت‌های بیش فعال است. اینها سلول‌های جاسازی شده در پوست هستند که مولکولی به نام ملانین (ماده‌ای که رنگدانه یا رنگ پوست را فراهم می‌کند) را ایجاد می‌کنند. پوست تیره‌تر ملانین بیشتری دارد و پوست روشن‌تر ملانین کمتری دارد.
ملانوسیت‌ها مانند تمام سلول‌های بدن به انسولین حساس هستند. انسولین خون بالا باعث می‌شود ملانوسیت‌ها بیش از حد فعال شوند و در نهایت تولید ملانین را تا حدی افزایش می‌دهد که رنگ پوست تیره‌تر از حد معمول می‌شود. با این حال، این تیرگی جایگزینی برای برنزه شدن مصنوعی نیست!
این تیرگی اغلب در جایی که پوست به هم ساییده می‌شود، مانند گردن، زیر بغل و کشاله ران رخ می‌دهد، اما همچنین می‌تواند به صورت لکه‌های بزرگ در هر نقطه از تنه، بازوها، پاها یا صورت ظاهر شود. این تغییرات رنگدانه معمولاً در همه رنگ‌های پوست قابل توجه است، اگرچه ممکن است در افرادی با پوست‌های روشن‌تر آشکارتر باشد. (نکته مهم: لکه‌های تیره در دهان نشانه بالقوه ملانوم (سرطان ملانوسیت‌ها است)).
هر فردی که مقاومت به انسولین دارد، از جمله افرادی که چاق هستند یا دیابت نوع 2 دارند، احتمال بیشتری دارد که تغییرات پوستی آکانتوزیس نیگریکانس را ببینند. علاوه بر این، این بیماری می‌تواند در هر سنی ایجاد شود و حتی کودکان مقاوم به انسولین را تحت‌تاثیر قرار دهد.
برچسب‌های پوستی از علائم پوستی مقاومت به انسولین
این برجستگی‌های کوچک که از اولین علائم پوستی مقاومت به انسولین هستند، به‌طور رسمی به عنوان “آکروکوردا” و به‌طور غیررسمی به عنوان “برچسب‌های پوستی” شناخته می‌شوند. برچسب‌های پوستی اغلب در آکانتوز نیگریکانس دیده می‌شوند و از این رو، معمولاً در همان مناطق (گردن، زیر بغل، کشاله ران) ایجاد می‌شوند.
برچسب‌های پوستی در افرادی که مقاومت به انسولین دارند، در مقایسه با دیگران بسیار بیشتر دیده می‌شوند. ارتباط بین مقاومت به انسولین و برچسب‌های پوستی، احتمالاً نتیجه هیپرانسولینمی است که رشد و تقسیم کراتینوسیت‌ها را تحریک می‌کند.
پسوریازیس از علائم پوستی مقاومت به انسولین
پسوریازیس یک بیماری پوستی التهابی مزمن است که معمولاً به صورت پسوریازیس ولگاریس تظاهر می‌کند و در آن، بخش‌های کاملاً مشخصی از پوست مایل به قرمز یا صورتی شده توسط فلس‌های سفید یا نقره‌ای پوشیده می‌شوند.
پسوریازیس اغلب در آرنج و زانو، پوست سر یا قسمت میانی بدن ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند در هر سنی ایجاد شود؛ اگرچه اغلب بین نوجوانی و 35 سالگی رخ می‌دهد.
پزشکان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث پسوریازیس می‌شود، اگرچه به نظر می‌رسد سیستم ایمنی و ژنتیک در آن دخیل هستند.
گفته می‌شود این بیماری با انسولین هم ارتباط دارد. افراد مبتلابه پسوریازیس به‌طور قابل توجهی بیشتر در معرض عوارض متابولیکی مانند مقاومت به انسولین هستند. در واقع، احتمال مقاومت به انسولین در افراد مبتلابه پسوریازیس تقریباً سه برابر بیشتر از حد معمول است.
آکنه از علائم پوستی مقاومت به انسولین
آکنه از بارزترین علائم پوستی مقاومت به انسولین است. اگرچه آکنه اغلب در سال‌های نوجوانی ایجاد می‌شود، اما می‌تواند در بزرگسالی هم رخ دهد و با کومدون‌های بیش از حد (جوش‌های سرسیاه یا سر سفید) روی صورت، گردن، کمر یا جاهای دیگر بدن مشخص می‌شود.
افراد مبتلابه آکنه چه لاغر باشند و چه چاق، سطح انسولین ناشتا در خونشان در مقایسه با افراد بدون آکنه بالاتر است. یک مطالعه ارتباط بین مقاومت به انسولین و آکنه را با دادن محلول گلوکز به مردان جوان در دو گروه با آکنه و بدون آکنه مورد بررسی قرار داد که در آن به‌طور قابل توجهی، سطح انسولین در شرکت‌کنندگان دارای اضافه وزن مبتلابه آکنه بیش از چهار برابر و در افراد لاغر مبتلابه آکنه بیش از دو برابر افزایش یافت.
آلوپسی آندروژنتیک
این نوع ریزش مو به آندروژن (تستوسترون) وابسته است. می‌توان استنباط کرد سطوح بالاتر انسولین خون باعث افزایش سطح تستوسترون و در نتیجه آلوپسی آندروژنیک می‌شود. تحقیقات روی موش‌های دیابتی این موضوع را اثبات کرده است.
تشخیص مقاومت به انسولین
مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین را با بررسی نحوه روند تشخیص این مشکل ادامه می‌دهیم. یکی از راه‌های تشخیص پیش‌دیابت یا دیابت ناشی از مقاومت به انسولین، آزمایش A1C است. این آزمایش میانگین قندخون شما را در 2 تا 3 ماه گذشته اندازه‌گیری می‌کند.
- A1C زیر 5.7 درصد طبیعی در نظر گرفته می‌شود.
- A1C بین 5.7 تا 6.4 درصد تشخیصی برای پیش‌دیابت است.
- A1C برابر یا بالاتر از 6.5 درصد تشخیصی برای دیابت است.
ممکن است پزشک شما بخواهد تا برای اطمینان از تشخیص خود، دوباره آزمایشات را تکرار کند، زیرا بسته به آزمایشگاهی که در آن خون شما گرفته شده است، این اعداد ممکن است بین 0.1 تا 0.2 درصد متفاوت باشد.
آزمایش قندخون ناشتا هم یکی از راه‌های تشخیص مقاومت به انسولین است که سطح قندخون ناشتای شما را نشان می‌دهد. این آزمایش را پس از حداقل 8 ساعت نخوردن یا ننوشیدن انجام می‌دهید.
اگر در آزمایش اول سطح قندخون ناشتای شما بالا بود، ممکن است برای اطمینان از نتایج، پزشک از شما بخواهد چند روز بعد هم این آزمایش را تکرار کنید. اگر هر دو آزمایش سطوح بالای گلوکز خون را نشان دهند، ممکن است پزشک پیش‌دیابت یا دیابت را تشخیص دهد.
- سطح قندخون ناشتا کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL) نرمال در نظر گرفته می‌شود.
- سطوح بین 100 تا 125 میلی‌گرم در دسی‌لیتر نشان‌دهنده پیش‌دیابت است.
- سطوح مساوی یا بیشتر از 126 میلی‌گرم در دسی‌لیتر تشخیصی برای دیابت است.
- بسته به آزمایشگاه، این اعداد می‌توانند تا 3 میلی‌گرم در دسی‌لیتر در اعداد قطع متفاوت باشند.
آزمایش تحمل گلوکز 2 ساعته ممکن است راه دیگری برای تشخیص پیش‌دیابت یا دیابت ناشی از مقاومت به انسولین باشد. قبل از شروع این آزمایش، سطح گلوکز خون شما مشخص می‌شود. سپس یک نوشیدنی قندی که مقدار قند آن از پیش اندازه‌گیری شده است را دریافت می‌کنید و سطح گلوکز خون شما مجدداً پس از 2 ساعت بررسی می‌شود.
- سطح قندخون کمتر از 140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر پس از 2 ساعت طبیعی در نظر گرفته می‌شود.
- نتیجه بین 140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر و 199 میلی‌گرم در دسی‌لیتر، پیش‌دیابت محسوب می‌شود.
- سطح قندخون 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر دیابت محسوب می‌شود.
در ادامه‌ی مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین، به آخرین راهکار تشخیص این بیماری می‌رسیم. اگر علائم قابل توجه دیابت را تجربه می‌کنید، آزمایشات تصادفی قندخون برایتان مفید است. با این حال، انجمن دیابت آمریکا (ADA) آزمایشات تصادفی قندخون را برای غربالگری معمول دیابت یا برای شناسایی پیش‌دیابت توصیه نمی‌کند.
بیشتر بخوانید: حساسیت پوستی به لباس؛
مقاومت به انسولین چگونه درمان می‌شود؟
در ادامه‌ی مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین به راهکارهای درمان این شرایط می‌رسیم. اگرچه ممکن است نتوان به‌طور کامل مقاومت به انسولین را شکست داد، اما راه‌هایی وجود دارد که سلول‌های بدن را نسبت به انسولین پذیراتر می‌کنند:
- فعالیت بیشتر: احتمالا بهترین راه برای مبارزه با مقاومت به انسولین، افزایش فعالیت بدنی روزانه است. ورزش می‌تواند به‌طور چشمگیری مقاومت به انسولین را در کوتاه مدت و بلند مدت کاهش دهد. فعالیت بدنی علاوه بر حساس‌تر‌کردن بدن به انسولین و ساخت بافت‌های ماهیچه‌ای که می‌توانند گلوکز خون را جذب کنند، دروازه جایگزینی برای ورود گلوکز به سلول‌های ماهیچه‌ای باز می‌کند و وابستگی سلول‌ها به انسولین برای انرژی را کاهش می‌دهد. اگرچه این امر به خودی خود مقاومت به انسولین را کاهش نمی‌دهد، اما می‌تواند به افرادی که به انسولین مقاوم هستند کمک کند تا کنترل گلوکز خون خود را بهبود بخشند.
- کاهش وزن: کاهش وزن هم می‌تواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد. البته تاکنون ثابت نشده که یک رژیم غذایی خاص در کاهش مقاومت به انسولین موثرتر از بقیه رژیم‌ها باشد. با این حال، برخی شواهد نشان می‌دهد خوردن غذاهایی که چربی کم و کربوهیدرات بالایی دارند می‌تواند مقاومت به انسولین را بدتر کند. تحقیقات همچنین نشان داده افرادی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار می‌گیرند، به‌طور قابل توجهی به انسولین حساس می‌شوند.
- دارو: هیچ دارویی به‌طور خاص برای درمان مقاومت به انسولین تایید نشده است. با این حال، داروهای دیابت مانند متفورمین و تیازولیدین دیون‌ها یا TZDها، حساس‌کننده‌های انسولین هستند که حداقل تا حدی با کاهش مقاومت به انسولین، گلوکز خون را کاهش می‌دهند.
راهکارهای طبیعی بهبود مقاومت به انسولین
مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین را با معرفی 14 راهکار طبیعی برای بهبود این بیماری ادامه می‌دهیم:
- خواب کافی داشته باشید: کمبود خواب می‌تواند به سلامت شما آسیب برساند و ممکن است مقاومت به انسولین را افزایش دهد. جبران خواب از دست رفته ممکن است به معکوس‌کردن اثرات آن کمک کند.
- تمرین بیشتر: تمرینات هوازی و مقاومتی می‌توانند به افزایش حساسیت به انسولین کمک کنند، اما ترکیب آنها موثرتر به نظر می‌رسد.
- استرس خود را کاهش دهید: استرس مداوم با خطر افزایش مقاومت به انسولین مرتبط است. مدیتیشن، ورزش و خواب، راه‌های بسیار خوبی برای کمک به کاهش استرس هستند.
- کاهش وزن را مد نظر قرار دهید: اضافه وزن به ویژه در ناحیه شکم، حساسیت به انسولین را کاهش می‌دهد. کاهش وزن ممکن است به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند و با کاهش خطر ابتلا به دیابت مرتبط است.
- فیبر محلول بیشتری بخورید: خوردن فیبر محلول فواید بسیاری برای سلامتی دارد و با افزایش حساسیت به انسولین مرتبط است و همچنین، به تغذیه باکتری‌های مفید در روده شما کمک می‌کند.
- میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ بیشتری را به رژیم غذایی خود اضافه کنید: میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ سرشار از ترکیبات گیاهی هستند که به افزایش حساسیت به انسولین کمک می‌کنند. اما مواظب باشید که در یک وعده غذایی زیاد میوه نخورید، زیرا برخی از انواع آنها قند بالایی دارند.
- کربوهیدرات را کاهش دهید: خوردن کربوهیدرات کمتر، توزیع دریافت کربوهیدرات در طول روز و انتخاب کربوهیدرات‌های با GI پایین راه‌های هوشمندانه‌ای برای افزایش حساسیت به انسولین هستند.
- مصرف قندهای افزوده را کاهش دهید: مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین را با بیان یک نکته‌ی مفید دیگر برای بهبود حساسیت به انسولین در سلول‌های بدن ادامه می‌دهیم. مصرف زیاد فروکتوز با خطر بالاتر مقاومت به انسولین مرتبط است. غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی قند اضافه شده هستند نیز فروکتوز بالایی دارند.
- گیاهان و ادویه‌ها را به غذاهای خود اضافه کنید: سیر، شنبلیله، زردچوبه و زنجبیل ممکن است به افزایش حساسیت به انسولین کمک کنند. تحقیقات درباره این ادویه‌جات اخیراً و عمدتاً در حیوانات انجام شده‌اند و بنابراین، قبل از نتیجه‌گیری قطعی به مطالعات بیشتری نیاز است.
- یک پیمانه دارچین به غذای روزانه خود اضافه کنید: دارچین می‌تواند با افزایش انتقال گلوکز به سلول‌ها به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند و حتی ممکن است عملکرد انسولین را برای افزایش جذب قند از جریان خون تقلید کند.
- چای سبز بیشتری بنوشید: نوشیدن چای سبز می‌تواند به افزایش حساسیت به انسولین و بهبود سلامت کلی شما کمک کند. افزایش حساسیت به انسولین به دلیل نوشیدن چای سبز می‌تواند به دلیل آنتی اکسیدان اپی گالوکاتچین گالات باشد.
- سرکه سیب را امتحان کنید: سرکه می‌تواند با بهبود اثربخشی انسولین و به تاخیر انداختن ترشح غذا از معده به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند و به انسولین زمان بیشتری برای عمل بدهد.
- از چربی‌های ترانس اجتناب کنید: ارتباط بین چربی‌های ترانس مصنوعی و مقاومت به انسولین در مطالعات حیوانی قوی‌تر از مطالعات انسانی است. با این وجود بهتر است از آنها اجتناب کنید، زیرا خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های دیگر را افزایش می‌دهند.
- مکمل‌ها را امتحان کنید: مکمل‌های کروم، بربرین و منیزیم با افزایش حساسیت به انسولین مرتبط هستند. به نظر می‌رسد رسوراترول حساسیت به انسولین را به ویژه در میان افراد مبتلابه دیابت نوع 2 افزایش می‌دهد.
به پایان مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین می‌رسیم. این مشکل در طولانی مدت می‌تواند به دیابت نوع 2 بینجامد و مثل بسیاری از بیماری‌های دیگر، اثرات مخربی را روی پوست افراد بر جای می‌گذارد.
با این حال با داشتن فعالیت بیشتر، خوردن غذای سالم‌تر، داشتن وزن سالم و رعایت چندین نکته‌ی دیگر که در این مطلب به آنها پرداختیم، می‌توانید تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرده و از شر علائم پوستی مقاومت به انسولین رهایی یابید!
بررسی علائم پوستی مقاومت به انسولین را با معرفی این هورمون اساسی در بدن آغاز می‌کنیم. انسولین یک پیام‌رسان شیمیایی است که به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا گلوکز (یک نوع قند) را از خون جذب کنند.
آکنه از بارزترین علائم پوستی مقاومت به انسولین است. اگرچه آکنه اغلب در سال‌های نوجوانی ایجاد می‌شود، اما می‌تواند در بزرگسالی هم رخ دهد و با کومدون‌های بیش از حد (جوش‌های سرسیاه یا سر سفید) روی صورت، گردن، کمر یا جاهای دیگر بدن مشخص می‌شود.
کاهش وزن هم می‌تواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد. البته تاکنون ثابت نشده که یک رژیم غذایی خاص در کاهش مقاومت به انسولین موثرتر از بقیه رژیم‌ها باشد. با این حال، برخی شواهد نشان می‌دهد خوردن غذاهایی که چربی کم و کربوهیدرات بالایی دارند می‌تواند مقاومت به انسولین را بدتر کند.
