قارچ پوست پا عفونت قارچی پوست و ناخن پا را بشناسید!
قارچ پوست پا ورزشکار – که به آن کچلی پا نیز میگویند – یک عفونت قارچی مسری است که پوست پا را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین میتواند به ناخنهای پا و دستها سرایت کند. عفونت قارچی پای ورزشکار نیز نامیده میشود، زیرا معمولاً در ورزشکاران دیده میشود. عمده مشکل جدی عموما درمان سخت قارچ پوست پا است. اگر دیابت دارید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید و مشکوک به بیماری پای ورزشکار هستید، باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید. در این مطلب قصد داریم شما را بیشتر با این نوع از قارچ که البته عمدتا در ورزشکاران ایجاد میشود، آشنا کنیم.
قارچ چیست؟
قارچها از آن دسته موجوداتی هستند که در همهجا زندگی میکنند. آنها را میتوان در گیاهان، خاک و حتی روی پوست خود یافت. در حالت کلی این موجودات میکروسکوپی روی پوست شما هیچ مشکلی ایجاد نمیکنند، مگر اینکه سریعتر از حد طبیعی تکثیر شوند یا از طریق بریدگی یا ضایعه به پوست شما نفوذ کنند.
از آنجایی که قارچها در محیطهای گرم و مرطوب رشد میکنند، عفونتهای قارچی پوست اغلب میتوانند در مناطق عرقریز یا مرطوب که جریان هوای زیادی ندارند ایجاد شوند. برخی از نمونهها عبارتند از پاها، کشاله ران و چینهای پوست.
اغلب، این عفونتها بهصورت راش پوسته پوسته یا تغییر رنگ پوست که اغلب با خارش همراه است، ظاهر میشوند. برخی از عفونتهای قارچی پوست بسیار شایع هستند. اگرچه عفونت میتواند آزاردهنده و ناراحت کننده باشد، اما معمولاً جدی نیست. عفونتهای قارچی پوست اغلب از طریق تماس مستقیم منتقل میشوند. این میتواند شامل تماس با قارچها روی لباس یا وسایل دیگر یا روی یک شخص یا حیوان باشد.
قارچ پوست پا چیست؟
یکی از بیماریهای رایج عفونت قارچ پوست پا است. بسیاری از پزشکان بیان میکنند این بیماری یک عفونت بسیار مسری است و بهراحتی در صورت تماس افراد با یکدیگر، بهویژه در ورزشکاران قابل انتقال خواهد بود. در برخی مواقع شرایط متعادل بدن دچار اختلالاتی شده و زمینه را برای رشد قارچها بهوجود میآورد.
برخی از انواع عفونتهای قارچی، تنها باعث تحریک شدن اندک پوست میشوند. برای مثال، عفونت در پوست سر یا مچ پا، میتواند باعث ایجاد راش یا قارچ پوستی در انگشتان یا مچ دست یا پا شوند.
در انسان، لایه بیرونی پوست را سلولهای مرده تشکیل میدهند که یک سد محکم در برابر عوامل و آلودگیهای محیط بیرون است. بسیاری از متخصصان حوزه ایمنشناسی، پوست را اولین خط دفاعی بدن در حفظ سلامتی شما میدانند. اما اگر همین پوست آسیب ببیند، میتواند در معرض انواع عفونتها باشد.
برخی از انواع قارچها مانند درماتوفیتها و مخمرها وجود دارند که میتوانند بهسرعت به سطح پوست نفوذ کنند. بیماری قارچ پوست پا در سلولهای پوستی این اندام و نواحی مرطوب بدن مانند فضای بین انگشتان یا در کشالههای ران زندگی و رشد میکنند، درحالیکه برخی دیگر در عمق پوست نفوذ کرده و باعث خارش، ورم، ایجاد تاول یا پوسته پوسته شدن میشوند.
این نوع از قارچ معمولاً روی پوست بین انگشتان پا تأثیر میگذارد. پس از بروز این قارچ، پوست شما ممکن است تغییر رنگ دهد، ترک بخورد، پوسته پوسته شود. پوست شما همچنین ممکن است رنگ روشنتری پیدا کند و ضخیمتر و متورم شود. کچلی پای ورزشکار ممکن است در کف پای شما پخش شود.
در پاهای مبتلا به این قارچ، پوست قسمت پایین، پاشنه و لبههای پا خشک، خارش دار و پوسته پوسته میشود. در موارد شدید، پای ورزشکار ممکن است تاولهای حاوی مایع یا زخمهای باز ایجاد شود. تاولها اغلب در کف پا ظاهر میشوند، اما ممکن است در هرجایی روی پوست پا ایجاد شوند. زخمهای باز اغلب در بین انگشتان پا ظاهر میشوند، اما ممکن است در پایین پای شما نیز ظاهر شوند. همین عوامل سبب میشود به مرور پاهای شما نیز بوی بدی بدهد.
2 نوع شایع قارچهای پوست پا
انواع مختلفی از عفونتهای قارچی پوست پا وجود دارد که برای درمان آن حتما باید به پزشک یا متخصصان حوزه سلامت و بهداشت مراجعه کرد. موارد زیر شایعترین انواع این قارچها هستند. عفونت پای ورزشکاران رابطه نزدیکی با سایر عفونتهای قارچی، مانند خارش کشاله ران و کچلی (کرم حلقوی پوست) دارد. این بیماری با داروهای ضد قارچ بدون نسخه، مانند پماد قارچ پا قابل درمان است، اما عفونت در اغلب موارد مجددا باز میگردد. داروهای تجویزی توسط پزشک نیز برای این بیماری وجود دارد.
قارچ پوست پا تینهآ
هر عفونت قارچی در بدن توسط یک قارچ بخصوص ایجاد میشود. به قارچهایی که روی پوست، مو و ناخن اندامهای مختلف بدن زندگی و رشد میکنند، درماتوفیت گفته میشود. عفونتهای پوست سر، دستها، پاها، صورت و تنه، که پزشکان به آنها عفونتهای قارچی تینهآ نیز میگویند.
این نوع از قارچ پوستی دارای شکل حلقوی، رنگ قرمز و لکههای خشک پوسته پوستهای با مراکز بدون مو هستند. عموماً به عفونتهای تینهآی مچ پاها، ناخنها و اندامها تناسلی «عفونت قارچی» گفته نمیشود، زیرا گاهی اوقات این عفونتها حلقوی شکل نیستند. متخصصان بیان میکنند این فاکتورها سبب افزایش احتمال خطر مواجه با این نوع از قارچ پوستی پا میشوند:
- افراد دارای سوء تغذیه
- عدم رعایت اصولی بهداشت
- سکونت در مناطق گرمسیری
- داشتن تماس با افراد و حیواناتی که این عفونت قارچی را دارند.
- ضعف شدید سیستم ایمنی بدن
- در برخی از ورزشهای برخوردی، مانند کشتی
- استفاده از رختکنها یا حمامهای عمومی
قارچ پوست پا تینهآ پدیس
یکی از شایعترین انواع تینهآ، پدیس بوده که عمدتا در پای ورزشکاران و در نوجوانان و مردان بزرگسال رشد میکند. ظاهر شدن این عارضه در سنین قبل از بلوغ کمتر شایع است. عللی که در بروز آن نقش دارند عبارتند از تعریق، خشک نکردن کامل مچ پاها بعد از شنا یا حمام، پوشیدن جورابها یا کفشهای تنگ در هوای گرم. این عفونت با علائم زیر همراه است:
- سفیدی بین انگشتان پا
- پوسته پوسته شدن ناحیه مچ پا
- وجود راشهای خارشدار در مچ پا
- تاول زدن ناحیه مچ پا
بیشتر بخوانید: قارچ پوست انگشتان دست؛
عامل ابتلا به قارچ پوست پا چیست؟
عوامل متعددی وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به عفونت قارچی بهویژه قارچ پوست پا را افزایش دهد. این موارد شامل عوامل محیطی و همچنین آنچه در بدن شما هنگام مواجهه با قارچ میگذرد، میشود. هنگامی که پوست شما با یک قارچ مضر تماس پیدا میکند، عفونت میتواند باعث ظاهر شدن راشهای متفاوت شود.
به عنوان مثال، اگر یک جفت کفش را از فردی که پای ورزشکار دارد قرض بگیرید، قارچ ممکن است با پای شما تماس پیدا کند و شما را مبتلا کند. بثورات اغلب از فردی به فرد دیگر یا از حیوانی به فرد دیگر با تماس مستقیم منتقل میشود.
قارچ پوست پا یکی از عوارض آزاردهنده در ورزشکاران است. این عفونتها بهمنظور عدم گسترش، ایجاد راحتی و عدم اختلال در تمرین و ورزش ورزشکاران، نیازمند درمان بهموقع و مناسب هستند. در ادامه این مطلب شمارا با شایعترین عوامل ایجاد قارچ پوست پا آشنا میکنیم. لازم به ذکر است که برخی از این عوامل محیطی بوده و در اختیار انسان نیست. دراین قسمت چندین فاکتور مهم در ارتباط با ابتلا به عفونتهای قارچی را بررسی خواهیم کرد.
گرما و رطوبت
تعریق شدید در یک محیط گرم و مرطوب میتواند خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهد. قارچها برای رشد به محیطی گرم و مرطوب نیاز دارند. راه رفتن با پای برهنه در مکانهای مرطوب، مانند سالنهای ورزشی، رختکن و حمامها نیز میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد. این مکانهای عمومی اغلب سرشار از هاگهای قارچی هستند.
مناطق عمومی
بسیاری از امکان ورزشی بهدلیل شرایط جوی حاکم بر داخل آنها میتواند محیط بسیار مناسبی برای رشد این قارچها باشد. کمدها در ورزشگاهها، رختکنها و سرویسهای بهداشتی از دیگر مکانهای مناسب رشد قارچ هستند.
چه کسانی بیشتر در معرض کچلی پا هستند؟
هر کسی ممکن است به قارچ پوست پای ورزشکار مبتلا شود، اما برخی رفتارها خطر ابتلا را افزایش میدهد. عواملی که خطر ابتلا به بیماری پای ورزشکار را افزایش میدهند، عبارتند از:
- بازدید از اماکن عمومی و سالنهای ورزشی با پای برهنه، بهویژه اتاقهای رختکن، دوشها و استخرهای شنا
- استفاده از جوراب، کفش یا حوله فرد مبتلا
- پوشیدن کفشهای تنگ و بسته که احتمال تعریق بیشتر را فراهم میکند.
- مرطوب نگه داشتن پاها برای مدت طولانی
- داشتن آسیب جزئی پوست یا ناخن روی پا
عوارض قارچ پوست پا چیست؟
کچلی پای ورزشکار در برخی موارد میتواند منجر به عوارضی در ظاهر پوست شود. این عوارض خفیف شامل واکنش آلرژیک به قارچ است که میتواند منجر به تاول در پا یا دست شود. همچنین امکان بازگشت عفونت قارچی پس از درمان وجود دارد.اگر عفونت باکتریایی ثانویه ایجاد شود، میتواند عوارض شدیدتری داشته باشد.
در این صورت ممکن است پای شما متورم و قرمز همراه با گرمی نامتعارف باشد. چرک و تب علائم دیگر این نوع از عفونت باکتریایی هستند. همچنین ممکن است عفونت باکتریایی به سیستم لنفاوی سرایت کند. عفونت پوستی میتواند منجر به عفونت سیستم لنفاوی یا غدد لنفاوی شما شود.
راههای پیشگیری از کچلی پا چیست؟
چندین کار وجود دارد که میتوانید برای جلوگیری از عفونت قارچ پوست پای ورزشکاران انجام دهید:
- هر روز پاهای خود، بهویژه بین انگشتان آن را با آب و صابون بشویید و خشک کنید
- جورابها، ملافهها و حولهها را در آب با دمای 60 درجه سانتیگراد یا بالاتر بشویید.
- کفشهای خود را با استفاده از دستمالهای ضدعفونیکننده (مانند دستمال مرطوب کلروکس) یا اسپری ضدعفونی کنید.
- پودرهای ضد قارچ را به صورت روزانه روی پاهای خود بپاشید.
- جوراب، کفش یا حوله را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- زیر دوشهای عمومی، اطراف استخرهای عمومی و سایر مکانهای عمومی صندل بپوشید.
- جورابهایی بپوشید که از الیاف قابل تنفس، مانند پنبه، پشم یا از الیاف مصنوعی ساخته شده باشند که رطوبت را از پوست شما دور کند.
- هنگام تعریق بیش از حد پاهایتان ،حتما جورابهای خود را عوض کنید.
- هنگامی که در خانه هستید، پاهای خود را آزاد بگذارید.
قارچ پوست پا چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک ممکن است بهراحتی این عفونت را از روی علائم مربوطه تشخیص دهد. اگر از بروز عفونت قارچی اطمینان نداشته باشد، ممکن است برای تشخیص علت بروز علائم، آزمایش پوستی تجویز کند. تست ضایعات پوستی پتاسیم هیدروکسید، رایجترین تست برای تشخیص عفونت پای ورزشکار است.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی قارچ پوست؛
پزشک قسمت کوچکی از پوست آلوده را میخراشد و آن را در محلول پتاسیم هیدروکسید قرار میدهد. پتاسیم هیدروکسید، سلولهای طبیعی را از بین برده و سلولهای قارچی را دست نخورده باقی میگذارد، بنابراین این سلولها به راحتی زیر میکروسکوپ قابل مشاهده میشوند.
عفونت قارچ پوست پای ورزشکار میتواند خفیف یا شدید باشد. برخی بهسرعت پاک میشوند و برخی دیگر برای مدت طولانی دوام میآورند. کچلی پای ورزشکار عموماً به درمانها پاسخ خوبی میدهد. با اینحال، گاهی اوقات عفونتهای قارچی به سختی از بین میروند. درمان طولانی مدت با داروهای ضد قارچ ممکن است برای جلوگیری از عود عفونت پای ورزشکار ضروری باشد.
قارچها از آن دسته موجوداتی هستند که در همهجا زندگی میکنند. آنها را میتوان در گیاهان، خاک و حتی روی پوست خود یافت. در حالت کلی این موجودات میکروسکوپی روی پوست شما هیچ مشکلی ایجاد نمیکنند، مگر اینکه سریعتر از حد طبیعی تکثیر شوند یا از طریق بریدگی یا ضایعه به پوست شما نفوذ کنند.
یکی از بیماریهای رایج عفونت قارچ پوست پا است. بسیاری از پزشکان بیان میکنند این بیماری یک عفونت بسیار مسری است و بهراحتی در صورت تماس افراد با یکدیگر، بهویژه در ورزشکاران قابل انتقال خواهد بود. در برخی مواقع شرایط متعادل بدن دچار اختلالاتی شده و زمینه را برای رشد قارچها بهوجود میآورد.
هنگامی که پوست شما با یک قارچ مضر تماس پیدا میکند، عفونت میتواند باعث ظاهر شدن راشهای متفاوت شود.
به عنوان مثال، اگر یک جفت کفش را از فردی که پای ورزشکار دارد قرض بگیرید، قارچ ممکن است با پای شما تماس پیدا کند و شما را مبتلا کند. بثورات اغلب از فردی به فرد دیگر یا از حیوانی به فرد دیگر با تماس مستقیم منتقل میشود.