قارچ پوست انگشتان دست؛ عوامل بروز و راهکارهای درمانی

یکی از رایج‌ترین مشکلات پوستی که می‌تواند آزاردهنده نیز باشد، قارچ پوست انگشتان دست است. این در حالی است که عفونت‌های قارچی ممکن است در نواحی مختلف پوست بدن بروز پیدا کند، اما دست‌ها از جمله اعضایی هستند که بیشتر در معرض انواع آلودگی‌ها و مواد شیمیایی آسیب‌رسان قرار می‌گیرند. انواع قارچ‌ها در هوا، خاک، آب و گیاهان زندگی می‌کنند و در اثر تماس با انسان، به راحتی منتقل می‌شوند. همچنین برخی از قارچ‌ها مانند بسیاری از میکروب‌ها، قارچ‌های مفید و قارچ‌های مضر نیز به طور طبیعی در بدن انسان زندگی می‌کنند.

عفونت قارچی زمانی اتفاق می‌افتد که یک قارچ مهاجم ناحیه‌ای از بدن را اشغال می‌کند، به طوری که سیستم ایمنی بدن قادر به کنترل آن نیست. باید بدانید که اکثر عفونت‌های قارچی کم خطر بوده و به راحتی می‌توانید با استفاده از کرم‌های درمانی و تجویزهای پزشکی، آن‌ها را درمان کنید. در این مقاله، نگاهی می‌اندازیم به اینکه چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت قارچی هستند و علائم و گزینه‌های درمانی برای برخی از انواع رایج آن چیست.

قارچ ناخن دست و پا چه علائمی دارد و چگونه درمان می‌شود؟

یکی از رایج‌ترین مشکلات در قارچ پوست انگشتان دست، درگیر شدن ناخن‌ها بوده که بر شکل ظاهری و کیفیت آن تاثیر زیادی می‌گذارد. قارچ ناخن به گونه‌ای است که معمولاً یک یا چند ناخن دست و پا و اغلب پاها را درگیر می‌کند. هنگامی که ناخن‌ها درگیر عفونت‌های قارچی می‌شوند، اصطلاحا به آن آنیکومیکوز یا کچلی می‌گویند.

برخی از شرایط پزشکی که بر گردش خون تأثیر می‌گذارد، خطر ابتلا‌به اونیکومیکوز را افزایش می‌دهد. دیابت، بیماری عروق محیطی و چاقی از جمله بیماری‌هایی هستند که خطر عفونت قارچی ناخن را افزایش می دهند. همچنین استفاده از ناخن‌های مصنوعی با خطر بیشتری برای انیکومایکوزیس همراه است، زیرا سطح ناخن اغلب خراشیده و باریک می‌شود و ناخن را مستعد عفونت می‌کند.

قرار گرفتن مداوم در شرایط گرم و مرطوب، مانند شرایطی که در اطراف استخرها، رختکن‌های عمومی و مناطق حمام وجود دارد، زمینه مناسبی را برای رشد قارچ‌ها فراهم می‌کند. از جمله علائم قارچ ناخن دست و پا می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• ضخیم شدن ناخن‌ها
• تغییر رنگ ناخن‌ها (سفید، قهوه‌ای یا زرد)
• آسیب‌پذیری و شکننده شدن ناخن‌ها
• تشکیل مواد پنیری شکل در زیر ناخن‌ها
• گچی و متلاشی شدن ناخن‌ها

قارچ پوستی؛ از دلایل ایجاد و نشانه‌ها تا درمان خانگی آن

همان‌طور که می‌دانید، قارچ‌ها همه جا (هوا، آب، بدن انسان و…) هستند. از میان انواع قارچ‌ها، حدود نیمی از آن‌ها مضر بوده و می‌توانند مشکلات جدی را برای پوست انسان به همراه داشته باشند. اگر پوست شما در معرض یکی از قارچ‌های مضر قرار گیرد، باعث عفونت قارچی شده و ممکن است پوست شما دچار قرمزی، التهاب و خارش شود. از جمله علائم ظاهری قارچ پوستی که می‌توان به آن اشاره کرد:

• رنگ آن اغلب قرمز روشن است.
• می‌تواند در یک منطقه بزرگ پخش شود.
• رنگ قارچ پوستی در قسمت حاشیه آن بیشتر است.
• وجود برخی ضایعات کوچک و مشخص (پوستول) در لبه های ناحیه قارچ پوستی

بیشتر بخوانید: قارچ پوستی چیست؟

چه کسانی در معرض خطر ابتلا‌به قارچ پوستی هستند؟

هر کسی ممکن است دچار قارچ پوست انگشتان دست شود. عفونت‌های سطحی پوست و ناخن، به عنوان شایع‌ترین شکل عفونت ذکر می‌شود که در هر زمان 20 تا 25 درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا ‌به قارچ پوستی بیشتر شامل کسانی هستند که یک یا چند شرایط زیر را دارند:

• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (به عنوان مثال، افرادی که داروهای ضعیف‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، بیماری دارند که سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند یا تحت شیمی درمانی هستند).
• افرادی که آنتی‌بیوتیک‌های طولانی‌مدت یا با دوز بالا مصرف می‌کنند.
• افرادی که اضافه وزن داشته باشند.
• افرادی که مبتلا‌ به دیابت هستند.
• افرادی که یک محصول جدید مراقبت از پوست را امتحان کرده و پوست آن‌ها دچار حساسیت شده است.
• افرادی که دچار بی‌اختیاری ادرار هستند (به عنوان مثال، نوزادان و سالمندانی که دچار بثورات پوشک می‌شوند).
• افرادی که تعرق بالایی داشته و به شدت عرق می‌کنند.
• خانم‌های باردار

باید بدانید که هر گونه قارچ پوستی از طریق تماس با ناحیه آلوده به قارچ، ایجاد می‌شود. هنگامی که پوست شما با یک قارچ مضر تماس پیدا می‌کند، عفونت منتقل شده باعث ظاهر شدن بثورات پوستی می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک جفت کفش را از کسی که پای ورزشکار (نام نوعی قارچ پوستی) دارد قرض بگیرید، قارچ ممکن است با پای شما تماس پیدا کند و شما را نیز مبتلا کند. به طور کلی عفونت قارچی، با تماس مستقیم اغلب از فردی به فرد دیگر یا از حیوانی به فرد دیگر منتقل می‌شود.

قارچ پوستی انگشتان دست چگونه درمان می‌شود؟

اولین و مهم‌ترین قدم در درمان قارچ پوست انگشتان دست و هر نوع قارچ پوستی دیگر، تشخیص نوع و شدت آن است. یک پزشک متخصص ممکن است بتواند صرفا با مشاهده پوست و پرسیدن برخی سوالات از شما، نوع قارچ را تشخیص داده و برای درمان آن اقدام کند.

اما در برخی موارد شدیدتر نیاز به برداشت نمونه کوچکی از پوست، انجام آزمایشات بر روی نمونه و گرفتن آزمایش خون وجود دارد. بعد از تشخیص درست قارچ پوستی، به راحتی می‌توان برای درمان آن اقدام کرد. درمان قارچ پوستی شامل موارد زیر است:

• استفاده از کرم‌های ضدقارچ که بسیاری از آنها بدون نسخه در دسترس هستند.
• استفاده از داروهای تجویزی قوی‌تر که ممکن است سریع‌تر عمل کنند.
• استفاده از داروهای خوراکی، اگر عفونت قارچی شدید باشد.

علت عفونت قارچی پوست انگشتان دست

همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، علت عفونت قارچ پوست انگشتان دست و انواع مختلف قارچ پوستی، تماس پوست بدن با قارچ است، اما راه‌های انتقال آن می‌تواند به شکل‌های مختلف باشد. استفاده از وسایل دیگران که مبتلا هستند، دست زدن به خاک و گیاه آلوده، تماس با حیوانات ناقل و…، از جمله رایج‌ترین علت عفونت قارچی محسوب می‌شود.

به عنوان مثال، یک سگ یا گربه ممکن است یک عفونت قارچی داشته باشد که فقط علائم خفیفی در حیوان ایجاد می‌کند، اما همان قارچ در افراد، بسیار تحریک کننده‌تر و وخیم‌تر بروز پیدا می‌کند. توصیه می‌شود در صورت مشاهده کوچکترین علائم عفونت قارچی، برای بررسی علت و نحوه درمان آن به پزشک مراجعه کنید.

انواع عفونت‌های قارچی

اگر بخواهیم انواع عفونت‌های قارچی را بررسی کنیم، به نمونه‌های زیادی می‌رسیم، اما در اینجا به مهم‌ترین و رایج‌ترین انواع عفونت قارچی اشاره می‌کنیم:

• پای ورزشکار (آنچه پزشکان آن را کچلی پدیس می‌نامند) وضعیتی است که در آن قارچ‌های ریز در بین انگشتان پا رشد کرده و پوست پا را دچار خارش و درد می‌کند. برای درمان آن می‌توان از کرم تربینافین استفاده کرد.
• بسیاری از افراد مسن، دچار عفونت قارچی خارش دار در پوست بالای ران خود می‌شوند (چیزی که پزشکان آن را چین کشاله ران می‌نامند). این نوع عفونت در زنان مسن‌تر در قسمت زیر سینه‌ها رخ می‌دهد. این نوع عفونت قارچی با یک کرم ضدقارچ، مانند میکونازول از بین می‌رود.
• اکثر مردم در برخی مواقع به نوعی قارچ پوستی به نام کرم حلقوی مبتلا می‌شوند. این نوع قارچ که شکل ظاهری آن مانند دایره‌ای خشک و کمی قرمز در قسمتی از پوست بوده، به شدت خارش‌دار است. قارچ کرم حلقوی به طور معمول روی پا یا بازو یا گاهی اوقات پوست سر وجود دارد. برای درمان آن نیز می‌توانید از کرم یا قرص ضد قارچ استفاده کنید.

چیزی که در عفونت های قارچی پوست رایج است این است که آنها به جای دردناکی، خارش دارند و اغلب پوست را کمی پوسته پوسته می‌کنند.

بیشتر بخوانید: قارچ ناخن چیست؟ 

قارچ پای ورزشکار؛ علائم و درمان

 کچلی پدیس یا پای ورزشکار یک عفونت قارچی شایع است که پا را درگیر می‌کند. این نوع قارچ پوستی بیشتر در بین ورزشکاران متداول است، زیرا در محیط‌های گرم و مرطوب مانند جوراب و کفش، تجهیزات ورزشی و رختکن به خوبی رشد می‌کند. اما به طور کلی، هر کسی ممکن است تحت تاثیر پای ورزشکار قرار گیرد. همچنین عفونت قارچی پای ورزشکار، در آب و هوای گرمتر و ماه‌های تابستان رایج است، زیرا در این شرایط می‌تواند به سرعت تکثیر شود.

علائم پای ورزشکار

علائم پای ورزشکار ممکن است در افراد مختلف متفاوت بروز کند، اما به طور معمول شامل موارد زیر است:

• وجود قرمزی، التهاب یا تاول در ناحیه پوست آسیب دیده
• پوست آلوده نرم می‌شود و لایه‌های پوست شروع به شکستن و جدا شدن می‌کند.
• ترک خوردن پوست
• پوست ممکن است پوسته پوسته و کنده شود.
• احساس خارش و سوزش در ناحیه عفونی

تشخیص، درمان و پیشگیری پای ورزشکار

باید بدانید که تمام خارش‌های پا نتیجه پای ورزشکار نیست. پزشکان به طور معمول عفونت را با خراشیدن و برداشتن نمونه از روی پوست فرد مبتلا به پای ورزشکار و بررسی آن در زیر میکروسکوپ تشخیص می‌دهند. چند نوع قارچ مختلف وجود دارند که می‌تواند باعث ایجاد پای ورزشکار شوند. به همین خاطر، عفونت ممکن است بسته به قارچ خاصی که پوست را آلوده می‌کند، رفتار متفاوتی داشته باشد.

پای ورزشکار اغلب با پمادهای ضدقارچ موضعی درمان می‌شود که برای خرید بدون نسخه در دسترس افراد هستند. اما عفونت‌های شدید به داروهای خوراکی و تجویزی نیاز دارد. برای کمک به از بین بردن قارچ، پاها نیز باید تمیز و خشک نگه داشته شوند. از جمله مهم‌ترین روش‌های پیشگیری ابتلا‌به پای ورزشکار می‌توان به قرار دادن پاها در معرض هوا برای تنفس و تمیز و خشک نگه داشتن پاها اشاره کرد. پوشیدن صندل در دوش‌های عمومی یا رختکن ایده خوبی است.

عفونت قارچ پوست انگشتان دست

قارچ پوست انگشتان دست، یکی از رایج‌ترین انواع قارچ پوستی است که ممکن است هر کسی به آن مبتلا شود. قارچ کرم حلقوی که به طور معمول روی دست‌ها ظاهر می‌شود، از جمله مهم‌ترین عفونت‌های قارچی دست است. قارچ پوستی درماتوفیتوز یا کرم حلقوی، یک عفونت پوستی ناشی از قارچی است که روی بافت‌های مرده مانند پوست، مو و ناخن زندگی می‌کند. کرم حلقوی قارچی است که هم باعث خارش و هم قرمزی و تحریک پوست می‌شود.

علائم درماتوفیتوز یا کرم حلقوی

کرم حلقوی معمولاً به دلیل شکل ظاهری‌اش، به راحتی قابل تشخیص است. یک لکه قرمز که پوسته پوسته شده و خارش دارد که اغلب به مرور زمان به یک لکه برآمده و حلقه‌ای شکل تبدیل می‌شود. این نوع قارچ پوستی حتی ممکن است به چندین حلقه گسترش یابد. قسمت بیرونی این حلقه قرمز است و برجسته یا برآمده به نظر می‌رسد، در حالی که داخل حلقه شفاف یا پوسته پوسته می‌شود.

باید توجه داشته باشید که عفونت پوستی کرم حلقوی بسیار مسری است و می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست یا از تماس با حیوانات خانگی مانند سگ منتقل شود. همچنین این قارچ ممکن است روی اشیایی مانند حوله، لباس و برس نیز زنده بماند. قارچ حلقوی می‌تواند خاک و گل را آلوده ‌کند، بنابراین افرادی که در خاک آلوده بازی یا کار می‌کنند، ممکن است به کرم حلقوی مبتلا شوند.

تشخیص، درمان و پیشگیری کرم حلقوی

سایر بیماری‌های پوستی ممکن است شبیه کرم حلقوی به نظر برسند، بنابراین پزشکان معمولاً نمونه‌ای از پوست را برای بررسی قارچ جدا کرده و پس از تایید تشخیص، بسته به شدت علائم، درمان را توصیه می‌کنند. کرم‌ها و پمادهای دارویی ضدقارچ که نیازی به نسخه ندارند، اغلب برای درمان کافی است.

اما کرم حلقوی پوست سر یا کرم حلقوی شدید ممکن است نیاز به نسخه داشته باشد. رعایت اصول بهداشتی می‌تواند به درمان و پیشگیری از کرم حلقوی کمک کند. تمیز و خشک نگه داشتن پوست، از جمله مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از ابتلا‌به قارچ کرم حلقوی است.

عفونت قارچ پوست انگشتان دست و ناخن

قارچ پوست انگشتان دست، شامل عفونت‌های قارچی ناخن نیز می‌شود. ایجاد عفونت قارچی ناخن روی ناخن‌های پا بسیار رایج است. علائم عفونت قارچی ناخن عبارتند از:

• سفید شدن ناخن‌ها
• پوسته پوسته و شکننده شدن ناخن‌ها
• رشد ناخن‌ها به شکل خمیده و کج

بسیاری از افراد این مشکلات را روی ناخن‌های پا تجربه کرده‌اند. باید بدانید که مانند عفونت‌های قارچی پوست، عفونت قارچی ناخن آزاردهنده است، اما مضر و دردناک نیست. استفاده از کرم‌ها و قرص‌های ضدقارچ مانند تربینافین می‌تواند به درمان آن کمک کند. از آنجایی که این دارو عوارض جانبی خاص خود را دارد و ممکن است با داروهای مصرفی دیگر تداخل داشته باشد، فقط با نسخه در دسترس است.

اگزما دست (درماتیت دست): انواع، علت و درمان

اگزما دست نوعی قارچ پوست انگشتان دست است که به عنوان درماتیت دست نیز شناخته می‌شود. اگزما دست یک بیماری شایع بوده که ژنتیک، آلرژن‌های تماسی و مواد تحریک‌کننده در بروز این شکل از اگزما نقش دارند.

این نوع مشکل پوستی اغلب افرادی را که در نظافت، کیترینگ، آرایشگری، مراقبت‌های بهداشتی و مکانیکی کار می‌کنند و ممکن است در تماس با مواد شیمیایی و سایر محر‌ک‌ها باشند، تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگزمای دست مسری نیست، با این حال، علائم آن می‌تواند بر عزت نفس فرد و توانایی آنها در انجام کار تأثیر بگذارد.

علائم اگزمای دست

 انواع اگزما باعث خارش و قرمزی پوست می‌شود. اما در برخی موارد می‌توان علائم متفاوت از دیگران را تجربه کنید. برخی از علائم اگزمای دست:

• سرخی
• خارش
• درد
• خشکی پوست
• پوسته پوسته شدن پوست دست
• ترک
• تاول

نوع خاص دیگری از اگزمای دست به نام پومفولیکس یا اگزمای دیسیدروتیک وجود دارد که باعث ایجاد تاول‌های کوچک و خارش‌دار در کف دست‌ها می‌شود. اگزمای دیسیدروتیک از جمله مشکلات پوستی است که در بین زنان بیشتر از مردان شایع است.

پیشگیری و درمان اگزمای دست

بهترین درمان برای اگزمای دست، اجتناب و پرهیز از چیزهایی است که باعث بروز و تحریک آن شده است. دانستن اینکه کدام مواد باعث ایجاد اگزمای دست شما شده و محافظت پوست خود در برابر آن، بهترین راهکار خواهد بود.

اگر فکر می‌کنید که ماده‌ای در خانه یا محل کار باعث اگزمای دست شما می‌شود، پزشک می‌تواند یک «تست پچ» انجام دهد تا متوجه شوید کدام آلرژن‌ها یا محرک‌ها باعث مشکل پوستی شما شده است. برخی از کارهای اساسی که می‌توانید در خانه انجام دهید تا به کنترل اگزمای دست خود کمک کنید:

• برای شستشو و تمیز کردن دست‌های خود از آب ولرم (نه داغ) و پاک‌کننده‌های بدون عطر استفاده کنید.
• به آرامی دست‌ها را خشک کنید و بلافاصله پس از شستن دست‌ها، از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
• موثرترین مرطوب‌کننده‌ها آنهایی هستند که محتوای روغن بیشتری دارند (مانند پمادها و کرم‌ها).
• اگر ضدعفونی کردن دست‌هایتان ضروری نیست، یک روش شستشوی بدون آب را امتحان کنید؛ به عنوان مثال از پاک‌کننده‌های دست بدون نیاز به آبکشی استفاده کرده و بعد از اتمام کار به آرامی پاک‌کننده‌های اضافی را پاک کنید.
• از پاک‌کننده‌های قوی که اغلب حاوی موادی مانند الکل و حلال‌ها هستند، اجتناب کنید.
• استفاده از دستکش‌های نخی در حین انجام کارهای روزمره، مانند تا کردن لباس‌ها و گردگیری را فراموش نکنید. شما به این شکل به ‌خوبی از دستان خود محافظت می‌کنید.
• هنگام انجام کارهایی که شامل خیس شدن دستان شما می‌شود، از ترکیبی از دستکش‌های وینیل و آسترهای نخی استفاده کنید. پس از آن، حتما دستکش‌های خود را از داخل بشویید و اجازه دهید در هوا خشک شوند.
• اگر آب وارد دستکش شما شد، فورا آن را بردارید، دست‌ها را خشک کنید و یا یک دستکش جدید جایگزین کنید.
• اگر با موادغذایی مانند سیب‌زمینی، پیاز، فلفل، گوشت یا میوه‌های اسیدی (مانند گوجه فرنگی یا مرکبات) کار می‌کنید، از دستکش‌های یکبار مصرف استفاده کنید که بعد از اتمام کار می‌توانید دور بیندازید.
• از شخص دیگری بخواهید موهایتان را شامپو بزند، یا خودتان در حالی که دستکش‌های محافظ (وینیل ضد آب با آسترهای نخی) پوشیده‌اید، موهایتان را شامپو بزنید.
• از نوارهای لاستیکی در اطراف ساعد خود استفاده کنید تا آب از پایین بازو و داخل دستکش شما به داخل نرود.
• ظروف یا لباس‌ها را با دست نشویید. توصیه می‌شود از ماشین ظرفشویی و ماشین لباسشویی استفاده کنید.
• اگر نمی‌توانید از شستن با دست خودداری کنید، این کار را زیر آب جاری انجام دهید و از اسکرابر دسته بلند استفاده کنید تا آب داغ به پوست شما آسیب نرساند.

اطراف ما انواع میکروب‌ها و قارچ‌ها زندگی می‌کنند. برای هر فردی این اتفاق افتاده است که در نتیجه تماس با قارچ‌های محیطی، دچار عفونت و قارچ پوستی شود. قارچ پوست انگشتان دست، یکی از رایج‌ترین انواع قارچ‌های پوستی است که برای پیشگیری از آن بهتر است همواره دست‌های خود را تمیز و خشک نگه دارید. توصیه می‌شود برای تشخیص و درمان نوع قارچ پوستی که به آن مبتلا شده‌اید، به پزشک مراجعه کرده و از درمان‌های خانگی اجتناب کنید.

منبع +++++