جوش بدن در بارداری؛ بررسی علت و درمان آن

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها در بارداری، حفظ صافی و درخشندگی پوست است. تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، روی پوست بانوان تاثیر گذاشته و مشکلات و عوارض زیادی به‌همراه دارد. به‌عنوان مثال، افزایش ترشح چربی باعث ایجاد جوش بدن در بارداری شده و قسمت‌های مختلف بدن را درگیر می‌کنند. در بررسی علت این مشکل نیز بسیاری از متخصصان پوست بر این باور هستند که این جوش‌ها ناشی از همان چیزی است که در سال‌های نوجوانی تجربه می‌کنید. تغییرات در هورمونی به نام آندروژن، عامل اصلی ایجاد جوش در این دوران است. برای آشنایی بیشتر با انواع و علت جوش بدن در بارداری و نحوه درمان آن، با این مطلب همراه باشید.

علت جوش‌ در دوران بارداری

جوش‌های پوستی در دوران بارداری بسیار شایع است. علت اصلی بروز جوش در این دوران، تغییر سطح هورمونی در سه ماهه اول بارداری است، زیرا افزایش سطح هورمون‌ها باعث تولید مازاد روغن‌های طبیعی پوست می‌شود. این در حالی است که اگر از قبل پوست چرب داشته باشید، وضعیت بدتری را تجربه خواهید کرد.

همچنین، اگر در دوران نوجوانی یا قاعدگی، پوست شما دچار جوش و آکنه شده باشد، احتمال جوش زدن در بارداری شما نیز بیشتر می‌شود. با این حال، زنانی که در سه ماهه اول آکنه ندارند، در سه ماهه دوم و سوم نیز به احتمال زیاد دچار آکنه نمی‌شوند.

باید گفت علت جوش‌های دوران بارداری به‌طور کلی، همان تغییرات در سطوح هورمونی است که ترشح سبوم پوست را بیش‌ از حد طبیعی تحریک می‌کند. این سبوم اضافی منافذ شما را مسدود کرده و محیطی را ایجاد می‌کند که باکتری‌ها به سرعت تکثیر شده و منجر به التهاب یا آکنه روی پوست می‌شود.

مطالعات مختلف درباره جوش بدن در بارداری، نشان دهنده این موضوع است که جوش زدن لزوما نشانه بارداری نیست، اما در دوران بارداری احتمال بروز آن وجود دارد. بر اساس این مطالعات، 42 درصد از زنان باردار دچار آکنه شده و از این تعداد افرادی که سابقه جوش زدن داشتند، بیشتر دچار این عارضه در بارداری شده‌اند.

جوش‌ها از چه زمانی شروع می‌شود؟

جوش بارداری اغلب در سه ماهه اول، معمولا در حدود شش هفته و حتی در سه ماهه دوم شروع می‌شود. جوش صورت و بدن می‌تواند در سه ماهه اول بهبود یابد، اما ممکن است در سه ماهه سوم به دلیل افزایش تولید سبوم بدتر شود. هنگامی که باردار هستید، سطح هورمون‌های شما در حال نوسان است. در نتیجه، ویژگی‌ها و شرایط پوست شما نیز تغییر کرده و اغلب تولید چربی افزایش می‌یابد.

هورمون پروژسترون، افزایش ترشح چربی طبیعی در پوست (معروف به سبوم) را تعیین می‌کند. سبوم ترشح شده می‌تواند منافذ پوست شما را مسدود کرده و محلی برای تجمع باکتری‌ها را فراهم کند. همچنین، سیستم ایمنی بدن شما تغییراتی را برای محافظت از بدن در بارداری تجربه می‌کند. این تغییرات ممکن است منجربه التهاب و تحریک پوست شود. همچنین ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد جوش بدن در بارداری باشید یا ممکن است قبل از بارداری آکنه داشته باشید.

چه زمانی جوش بارداری شایع‌تر است؟

همان‌طور که اشاره شد، جوش زدن ممکن است در هر نقطه‌ای از بارداری ایجاد شود، زیرا سطح آندروژن و در نتیجه افزایش تولید روغن پوست، در اوایل بارداری افزایش می‌یابد.

سطح آندروژن به ویژه در سه ماهه سوم بارداری شما بالا است، بنابراین اگر با جوش بدن در بارداری سروکار دارید، این دوره برای شما بسیار آزاردهنده است. شدت جوش بارداری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، در بین زنانی که قبل از باردار شدن آکنه داشتند، شایع‌تر است. جوش بارداری در بین این بانوان شایع‌تر است:

• بانوانی که سابقه قبلی جوش زدن در دوره‌های مختلف زندگی را داشته‌اند.
• بانوانی که افزایش سطح آندروژن را در بارداری تجربه می‌کنند.
• تغییرات در عملکرد سیستم ایمنی، باعث بروز جوش بدن در بارداری می‌شود.
• استرسی که اغلب همراه با بارداری است، می‌تواند سطوح هورمون‌های استرس را افزایش داده و باعث ایجاد جوش‌ها یا بدترشدن آکنه‌های موجود شود.

انواع جوش

شما ممکن است بسته به میزان و نوع ترشحات هورمونی، انواع مختلفی از جوش‌ها را در قسمت‌های مختلف بدن خود شاهد باشید. نوع و شدت جوش‌های بارداری ممکن است درمان‌های متفاوتی را نیز ایجاد کند. انواع جوش بارداری شامل موارد زیر است:

• جوش‌های کیستی: این نوع جوش‌ها در دوران بارداری خیلی شایع نیست. جوش‌های کیستی، نوع شدید آکنه محسوب شده و زمانی ظاهر می‌شوند که عفونت و باکتری به عمق پوست نفوذ می‌کند. در نتیجه این شرایط، برآمدگی‌های قرمز رنگ، پر از چرک و دردناک را شاهد هستیم.
• جوش‌های بارتولین: این جوش‌ها، نوعی کیست هستند که با تورم و چرک همراه بوده و در فرد احساس درد ایجاد می‌کنند. جوش‌های بارتولین به‌طور کلی با عفونت غده بارتولین ظاهر شده که این غده در شرایط عادی بدون درد است؛ اما عفونی شدن غده بارتولین درد زیادی به‌همراه دارد.
• جوش‌های کاربونکل: یکی از انواع جوش بدن در بارداری، کیست‌های کاربونکل است. کاربونکل در واقع خوشه‌ای از جوش‌ها بوده که در زیر سطح پوست به هم مرتبط می‌شوند. این نوع جوش‌ها دردناک بوده، باعث عفونت شده و جای زخم آن شدید و آزاردهنده است.
• جوش‌های پیلونیدال: این نوع جوش‌های بارداری بیشتر روی پاها(ران، باسن و دنبالچه) ظاهر می‌شوند. این نوع جوش‌های کیست مانند، چرکی بوده و با بوی بدی همراه است. برای درمان موارد حاد این جوش‌ها، نیاز به جراحی وجود دارد.

باید بدانید که جوش بدن در بارداری بیشتر هورمونی بوده و کمتر شامل موارد حاد ذکر شده است. اما توصیه می‌شود برای یافتن بهترین درمان تجویزی و خانگی، ابتدا نوع و شدت جوش بارداری خود را تشخیص داده و سپس برای درمان آن اقدام کنید.ن اقدام کنید.

بیشتر بخوانید: قارچ پوست در بارداری؛

جوش روی شکم نشانه چیست؟

جوش‌های بارداری که با درد و خارش همراه هستند، باید توسط متخصص به‌خوبی بررسی و درمان شوند. نوع آزاردهنده جوش‌های خارش‌دار دوران بارداری که اکثر بانوان آن را تجربه کرده‌اند، جوش روی شکم و اطراف ناف است.

یکی از رایج‌ترین دلایل این عارضه، حساسیت به جفت است. این مشکل حتی ممکن است تا بعد از زایمان نیز ادامه داشته باشد و شاهد انواع التهاب، جوش و کهیر روی شکم باشید. نوع دیگر جوش روی شکم در بارداری، کهیر بارداری است که بیشتر در ماه‌های آخر بارداری شایع است. کهیر بارداری نگران‌کننده نبوده و به‌راحتی قابل کنترل و درمان است.

جوش بارداری در کدام قسمت بدن شایع است؟

بیشتر اوقات، جوش بدن در بارداری روی چانه، خط فک، خط مو، گردن، سینه و پشت شما ایجاد می‌شود. اما بسته به شدت و نوع آن می‌تواند در هر جایی از بدن شما ظاهر شود. اما باید بدانید بیشتر جوش‌های هورمونی روی خط فک بروز پیدا می‌کنند. این جوش‌های هورمونی اغلب زنانی که باردار نیستند را نیز درگیر می‌کنند. این افراد در دوران قبل از پریود یا در طول قاعدگی، آکنه کیستیک روی چانه و خط فک خود خواهند داشت. جوش بارداری نیز بسیار شبیه به این مورد است.

درمان جوش حین بارداری

برای درمان جوش بارداری، انواع گزینه‌های دارویی و خانگی، در دسترس شماست. اما باید توجه داشته باشید که نباید در سه ماهه اول از هیچ دارو و درمان دیگری به جز پاک‌کننده و مرطوب‌کننده استفاده کنید. درمان‌های پزشکی جوش بدن در بارداری باید با تجویز پزشک متخصص انجام شود. در این دوران از مصرف خودسرانه داروها به شدت اجتناب کنید.

درمان‌های خانگی

یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای درمان جوش در دوران بارداری، استفاده از درمان‌های خانگی است که علاوه‌بر طبیعی بودن، عوارض و ریسک کمتری نیز دارد. در ادامه به برخی از رایج‌ترین درمان‌های خانگی جوش بارداری اشاره می‌کنیم.

الف) سرکه سیب

برای درمان جوش با سرکه سیب، مراحل زیر را انجام دهید:

• یک واحد سرکه سیب خام، خالص و تصفیه نشده را با سه واحد آب مقطر مخلوط کنید. این ترکیب، یک تونر غنی از آنزیم‌های طبیعی و اسیدهای آلفا هیدروکسی ایجاد می‌کند.
• یک تکه پنبه را با مخلوط سرکه سیب رقیق شده خیس کنید و روی پوست خود بمالید.
• مهم است که سرکه سیب را با آب مقطر رقیق کنید و در صورت خشکی بیش‌ از حد، این درمان باید قطع شود.
• از سرکه رقیق نشده برای پوست استفاده نکنید، زیرا بسیار اسیدی است و می‌تواند باعث سوختگی و لایه‌برداری شدید پوست شود.

ب) جوش شیرین

جوش شیرین، چربی طبیعی پوست را خشک می‌کند و به این شکل باعث بهبودی جوش‌ها می‌شود. استفاده زیاد جوش شیرین توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند پوست را تحریک کند و روغن‌های محافظ مهم را از بین ببرد. بهتر است از آن به‌عنوان یک درمان نقطه‌ای برای جوش‌های بارداری استفاده شود، به این صورت که:

• با مخلوط کردن 1 قاشق غذاخوری جوش شیرین با 1 قاشق غذاخوری آب، یک درمان لکه‌های طبیعی ایجاد کنید.
• مخلوط به دست آمده را روی تک تک جوش‌ها (نه کل بدن یا صورت) بمالید.
• اجازه دهید محلول به‌خوبی و قبل از شستشو روی پوست خشک شود.

ج) مرکبات

 آلفا هیدروکسی اسید در مرکبات مانند لیموترش یافت می‌شود. هنگامی که آب‌لیمو یا لیموترش به پوست شما مالیده می‌شود، به باز شدن منافذ و ریختن سلول‌های مرده پوست کمک می‌کند. این خواص قابض و ضدباکتری مرکبات، آن را به یک لایه‌بردار موثر تبدیل کرده است. انواع مرکبات را به این صورت برای رفع جوش بدن در بارداری استفاده کنید:

• آب لیمو یا مرکبات را بگیرید و با پنبه مستقیماً روی لکه‌ها بمالید.
• بگذارید ۱۰ دقیقه یا تا زمانی که خشک شود، روی پوست بماند و سپس با آب خنک بشویید.

د) عسل

عسل دارای خواص ضدباکتری و ضدعفونی‌کننده است. همچنین تسکین‌دهنده پوست آسیب‌دیده است. برای استفاده از عسل برای درمان جوش بارداری، به مراحل زیر دقت کنید:

• ابتدا صورت خود را با آب گرم بشویید.
• عسل را مستقیماً روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید.
• عسل خالص و طبیعی را به مدت 20 تا 30 دقیقه روی پوست خود قرار دهید.
• سپس با آب گرم بشویید.

ه) روغن نارگیل

روغن نارگیل دارای خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی در درمان خانگی جوش بدن در بارداری است. همچنین تسکین‌دهنده بوده و به‌راحتی جذب پوست می‌شود. قبل از خواب به‌جای مرطوب‌کننده از روغن نارگیل خالص و طبیعی استفاده کنید.

و) بلغور جودوسر و خیار

 خیار و بلغور جودوسر تسکین‌دهنده بوده و دارای خواص خنک‌کنندگی بالایی برای پوست است. برای درمان خانگی جوش بدن در بارداری، از این ماسک به شکل زیر استفاده کنید:

• خیار و بلغور جودوسر را به‌خوبی مخلوط کنید.
• مخلوط را در فریزر قرار دهید.
• ماسک را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی صورت خود بمالید.

چه چیزهایی را نباید استفاده کرد؟

توجه داشته باشید که باید در طول بارداری، از مصرف برخی داروها، محصولات مراقبت از پوست و داروهای خانگی خودداری کنید. برای درمان جوش بارداری، برخی موارد منع مصرف وجود دارد که عبارت است از:

• روغن اسطوخودوس
• روغن درخت چای
• رتینوئیدهای خوراکی (ایزوترتینوئین)، از جمله Absorica، Amnesteem، Claravis، Myorisan، Sotret و Zenatane
• رتینوئیدهای موضعی، شامل ترتینوئین، دیفرین (آداپالن) یا تازاروتن
• درمان هورمونی تتراسایکلین‌های خوراکی، مانند داکسی سایکلین، تتراسایکلین و مینوسیکلین

 برخی از افراد مصرف مکمل‌های ویتامین A و روی را توصیه می‌کنند، اما شواهد قوی برای حمایت از استفاده از آنها برای پیشگیری یا درمان جوش بارداری وجود ندارد. قبل از مصرف هر گونه مکملی با پزشک متخصص زنان و زایمان خود صحبت کنید. ویتامین دوران بارداری شما باید برای نیازهای شما کافی باشد.

جوش در بارداری چه زمانی از بین می‌رود؟

زمان از بین رفتن جوش بارداری به عوامل زیادی بستگی دارد. اگر بارداری بدون خطری داشته و استرس زیادی ندارید، انتظار داشته باشید که در سه ماهه سوم بارداری یا اندکی پس از زایمان جوش‌های پوست شما از بین برود.

این در حالی است که امکان دارد این جوش‌ها تا بعد از بارداری نیز باقی بماند، زیرا هورمون‌ها هنوز در این دوره‌ها در بدن در نوسان هستند. متأسفانه، هیچ چارچوب زمانی مشخصی برای حذف کامل جوش‌های بارداری وجود ندارد. در این زمینه، همه افراد متفاوت بوده و همچنین هر بارداری فرد نیز ممکن است متفاوت باشد.

توصیه می‌شود برای کمک به این موضوع، اضطراب دوران بارداری یا بعد از آن را که باعث ایجاد آکنه می‌شود، به‌خوبی کنترل کنید. اگر جوش پوست شما ادامه دارد و تا زمان شیردهی زمان ببرد، بسیاری از درمان‌های بدون نسخه، از جمله بنزوئیل پراکسید و اسید سالیسیلیک بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند. با داروساز خود در مورد آنچه برای شما مناسب است، صحبت کنید. برای حذف زودتر جوش خود در دوران بارداری و یا بعد از آن، تلاش كنید استرس خود را به‌طور کامل کنترل کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟!

برای درمان جوش بدن در بارداری نیازی به مراجعه به پزشک متخصص ندارید، زیرا جوش‌ها و لک‌های ناشی از آن ممکن است ناراحت‌کننده باشند، اما برای سلامتی یا دوام بارداری شما مضر نیستند. اما توجه داشته باشید که اگر آکنه و جوش بارداری شدید و غیرقابل تحمل شود یا شروع به زخم شدن کند، باید به پزشک مراجعه کرده و از درمان‌های تجویزی متناسب با شرایط خود بهره ببرید.

همچنین اگر جوش، کیست یا آکنه در بیش از 50 درصد صورت، پشت یا قفسه سینه شما ظاهر شود، باید به‌دنبال پزشک متخصص حرفه‌ای باشید.

نکات مهم درباره جوش بدن

در این قسمت به مهم‌ترین نکات مراقبت از جوش بارداری و روش‌های مناسب برای داشتن پوستی زیبا، درخشان و عاری از هر گونه جوش و لک اشاره می‌کنیم.

• از فشاردادن و خاراندن زخم‌های ناشی از جوش بارداری اجتناب کنید، زیرا با این کار باعث افزایش تحریک پوست و ایجاد جوش‌های جدید می‌شوید.
• با نوشیدن آب تصفیه شده، پوست خود را هیدراته نگه دارید.
• از نوشیدنی‌‎های گازدار و کافئین زیاد خودداری کنید.
• یک رژیم غذایی مغذی همراه با میوه‌ها و سبزیجات تازه، منابع کم چربی پروتئین و چربی‌های سالم مانند آووکادو و آجیل بخورید.
• از مصرف قندهای تصفیه شده و غذاهای فرآوری شده خودداری کنید.
• به خود فرصتی برای استراحت و خواب کافی بدهید.
• استرس و خستگی می‌تواند باعث شیوع آکنه شود.
• روبالشی و حوله خود را مرتباً عوض کنید.
• از دست زدن به صورت خود که می‌تواند باعث ایجاد باکتری شود، خودداری کنید.
• موهای خود را به‌طور منظم بشویید، به‌خصوص اگر چرب است، و سعی کنید آن را از صورت خود دور نگه دارید.
• اگر آرایش می‌کنید، از محصولات بدون روغن با برچسب «غیر کومدوژنیک» یا «غیر آکنه‌زا» استفاده کنید.
• حتما قبل از رفتن به رختخواب آرایش خود را بشویید.
• برای درمان جوش بدن در بارداری، قبل از استفاده از هر گونه دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
• درمان‌های بدون نسخه و برخی از مواد رایج موجود در محصولات مراقبت از پوست، مانند اسیدسالیسیلیک و ویتامین A، ممکن است برای استفاده در دوران بارداری خطرآفرین باشند.

بیشتر بخوانید: اگزما صورت در بارداری؛

در دوران بارداری، تغییرات زیادی را در بدن خود مشاهده می‌کنید. تهوع و استفراغ، افزایش خستگی، تورم، تنگی نفس، از علائم شایعی هستند که زنان باردار تجربه خواهند کرد. تمام این شرایط به‌دلیل تغییرات هورمونی در بدن بانوان در این دوران رخ می‌دهد. این در حالی است که نوسانات هورمونی احتمال ایجاد آکنه یا جوش را نیز بالا می‌برد. جوش بدن در بارداری به همان اندازه که آزاردهنده و خسته‎کننده می‌شود، با رعایت برخی مراقبت‌های بهداشتی مناسب و داروهای تجویزی، قابل درمان است.

در درمان جوش بارداری باید مراقب باشید و از مصرف خودسرانه داروها پرهیز کنید، زیرا برخی از داروها و محصولات مراقبت از پوست ممکن است برای شما و جنین مضر باشند. توصیه می‌شود نگرانی را کنار بگذارید، چرا که شیوع آکنه در دوران بارداری، موقتی است و پس از بازگشت بدن به حالت عادی فروکش می‌کند. شما می‌توانید این مشکل پوستی را به‌طور طبیعی درمان کنید، اما بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. به یاد داشته باشید که جوش بارداری تنها یک تغییر زیبایی و ظاهری در بدن شماست و بر سلامت کودک شما تأثیری نمی‌گذارد.

منبع ++++