استفاده از ضد آفتاب در خانه؛ نکات، دلایل و روش مصرف!
استفاده از محصولات زیبایی و مراقبت از پوست به امری بسیاری حیاتی در بین افراد تبدیل شده است. یکی از مهمترین و در عین حال پرمصرفترین این محصولات، کرم ضد آفتاب است. همهی ما روزانه، خواسته یا ناخواسته در معرض نور خورشید قرار میگیریم. این پرتوها دارای مواد خطرناکی بوده که برای سلامتی و به ویژه پوست بدن بسیار مضر هستند. بسیاری از متخصصان توصیه میکنند حتما هنگام خروج از خانه مقدار مشخصی از ضد آفتاب را روی پوست خود بزنید. اما مسئلهای که امروزه بسیاری با آن مواجه هستند و برای اکثریت علامت سوال ایجاد کرده، استفاده از ضد آفتاب در خانه است. با ما همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا مصرف کرم ضد آفتاب در منزل تاثیرگذار است یا نه؟
کرم ضد آفتاب چیست؟
کرمهای ضد آفتاب به عنوان محصولاتی که وظیفه اصلی آنها سلامت و حفاظت از پوست در برابر تشعشعات مضر خورشید است، شناخته میشوند. اشعههای خورشید به سبب وجود پرتوهای فرابنفش، یکی از مهمترین دلایل ایجاد عارضههای گوناگون پوستی، از جمله خشکی و قرمز شدن تا سرطانهای بدخیم پوستی است.
بسیاری باور دارند که استفاده مداوم از ضد آفتابها میتواند باعث ایجاد حساسیت و جوشهای سطحی و عمیق در پوست شود. اما امروزه متخصصان و کارشناسان حوزه سلامت پوست با انجام تحقیقات گسترده ثابت کردهاند این دیدگاه نادرست بوده و نشان دادند کرم ضد آفتاب به عنوان یک مانع و سدی نسبتا محکم برای پوست است و به عنوان اولین خط دفاعی بدن در برابر اشعه ماورا بنفش (UV) و ورود آلودگیها و انواع میکروبها عمل میکند.
به صورت کلی دو نوع اشعه ماورا بنفش وجود دارند که میتوانند روی پوست اثر بگذارند: اشعه UVA که موجب پیری و چروک بیش از حد پوست شده و اشعه UVB که معمولاً باعث آفتاب سوختگی میشود. هر چند اغلب پزشکان و متخصصان حوزه سلامت پوست عقیده دارند اگر مصرف کرمهای ضد آفتاب را درحد نامطلوب و نامشخصی افزایش دهیم مضرات ضد آفتاب بر فواید آن غلبه خواهدکرد، اما این فواید به قدری ارزشمند هستند که آنها معتقدند استفاده از ضد آفتاب در خانه نیز میتواند بسیار مهم و حیاتی باشد.
بسیاری از پزشکان کرم ضد آفتاب را بدون نسخه تجویز میکنند. این کرم عمدتا برای افرادی که حساسیت بیشتری نسبت به نور آفتاب دارند توصیه میشود. کرم ضد آفتاب تنها در صورت محافظت در برابر هر دو نوع اشعه UV میتواند اثربخشی بسیار بالایی روی پوست داشته باشد.
محصولات ضد آفتاب در اشکال گوناگونی مانند ژل، کرم، روغن، لوسیون و اسپری عرضه میشوند. هر کدام از این اشکال، با توجه به کاربرد و میزان مصرف آن توسط شما میتواند مفیدتر باشد.
یکی از اطلاعات مهم هنگام خرید و مصرف، وجود برچسبی حاوی درج اطلاعات یک شماره به نام ضریب محافظت در برابر آفتاب (SPF) است. عموما یک ضد آفتاب با SPF 30 میتواند 8.5 درصد از اشعه UVB خورشید را مسدود کند. هر چه این عدد بیشتر باشد، جلوگیری از اشعه UVB بیشتر خواهد بود.
4 کرم ضد آفتاب پرکاربرد کدامند؟
کرم ضد آفتاب، پوست ما را در برابر اثرات شدید نور خورشید محافظت میکند. یکی از مهمترین مسائلی که باید به آن توجه داشت، انتخاب بهترین کرم به منظور کاهش مضرات ضد آفتاب برای پوست است. معمولاً کیفیت یک ضد آفتاب به عوامل مختلفی از جمله SPF، مواد تشکیل دهنده، نوع پوست، فرمولاسیون و میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید بستگی دارد.
کرم ضد آفتاب مناسب بیشترین مزیت را ارائه میدهد. بسیاری از پزشکان توصیههایی در خصوص استفاده از ضد آفتاب در خانه نیز دارند که در بخشهای بعدی این مقاله به آن نیز اشاره خواهیمکرد. در این قسمت 3 نوع از پرمصرفترین کرمهای ضد آفتاب که اغلب مردم آنها را خریداری میکنند، معرفی مینماییم.
ضد آفتاب فیزیکی
کرم ضد آفتاب فیزیکال یا فیزیکی که با نام ضد آفتاب مینرال هم شناخته میشود، یکی از انواع ضد آفتاب است که در ترکیبات آن از دو ماده به نامهای دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی استفاده شده است. ترکیبات موجود در این ضد آفتاب کمک میکنند اشعه فرابنفش خورشید پس از برخورد به پوست منعکس شود. این نوع کرم ضد آفتاب دارای کمترین عوارض نسبت به نوع شیمیایی است. از ویژگیهای منفی این نوع ضد آفتابها میتوان به ایجاد یک لایه سفید رنگ روی پوست اشاره کرد.
ضد آفتاب رنگی
امروزه ضد آفتابهای رنگی در بازار برای مصرف به فراوانی یافت میشوند. کمپانیهای تولیدکننده ضد آفتابهای رنگی از رنگدانه در محصولات خود استفاده میکنند. این نوع ضد آفتاب دو منظوره بوده و برای کسانی مناسب است که میخواهند همزمان ضد آفتاب و کرم پودر روی پوست صورت خود داشته باشند. همچنین کسانی که نمیخواهند بعد از استفاده از ضد آفتاب رنگ صورت آنها کمتر دچار سفیدی شود، میتوانند از کرمهای ضد آفتاب رنگی استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: استفاده از ضد آفتاب در بارداری
ضد آفتاب شیمیایی
بیش از 32 ماده تشکیل دهندهی ضد آفتاب شیمیایی وجود دارد که همهی آنها در لایههای بالایی پوست جذب میشوند. این مواد به دو طریق کار موثر خواهند بود: پراکندگی و انحراف اشعهی مضر خورشید و همچنین تبدیل اشعهی فرابنفش به گرما و غیرفعال کردن آن. معمولاً ترکیبات ضد آفتابهای شیمیایی شامل: اکسی بنزن، اکتینوکسات، اکتیسالات و آووبنزون است.
6 فایده خارقاالعاده کرم ضد آفتاب
امروزه استفاده از ترکیبات ضد آفتاب برای حفاظت پوست در برابر اثرات زیانبار اشعه خورشید به طور قابل ملاحظهای افزایش یافته است.
این فواید به قدری حائز اهمیت هستند که متخصصان امر، افراد را به استفاده از ضد آفتاب در خانه نیز توصیه کردهاند. قرار گرفتن مداوم در معرض آفتاب، خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش میدهد. ملانوم، کارسینوم سلول بازال و سرطان سلول سنگفرشی باعث مرگ و میر بالاتر میشود، در حالی که سرطانهای پوستی غیر ملانومی شایعتر بود و با آسیبهای پوستی بیشتری همراه است.
مطالعات بالینی مختلف نشان داده است استفاده منظم از ضد آفتاب میتواند باعث کاهش سرطان پوست، به ویژه ملانوم و کارسینوم سلول سنگفرشی شود. شواهدی در مورد نقش محافظتی ضد آفتابها در برابر آسیبهای پوستی ناشی از نور خورشید نیز اثبات شده است.
به همین علت است که پزشکان توصیه میکنند مصرف کرمهای ضد آفتاب علاوه بر والدین و افراد بزرگسال در کودکان و جوانان هم به یک عادت تبدیل شود.
کاهش ریسک سرطان پوست با استفاده از ضد آفتاب در خانه
کرم ضد آفتاب از پوست شما محافظت میکند و خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش میدهد. وجود SPF همراه با سایر عوامل دیگر در ترکیبات ضد آفتابها سبب ایجاد یک لایه محاقظ در برابر آفتاب است. این کرمها مانند پوشیدن لباسهای تیره و عینک آفتابی، اثرات مضر قرار گرفتن در معرض نور خورشید را کاهش میدهد.
موسسه تحقیقات سرطان پوست ادعا میکند استفاده از کرم ضد آفتاب با فاکتور SPF 15 شانس ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی را تا 45 درصد و خطر ملانوما (کشنده ترین سرطان پوست) را تا 55 درصد کاهش میدهد.
جلوگیری از آفتابسوختگی
همانطور که در قسمتهای پیشین این مطلب اشاره کردیم، تشعشعات خورشید از دو نوع پرتو تشکیل شده است.پرتوهای UVA عمدتاً با آسیبهای طولانیمدت پوست، مانند ایجاد چین و چروک مرتبط هستند. از طرفی قرار گرفتن طولانی مدت در برابر تشعشعات خورشید با بروز برخی از سرطانهای پوست مرتبط هستند. با این حال، اشعه UVB دلیل عمده آفتاب سوختگی است.
آفتاب سوختگی نه تنها دردناک است، بلکه ارتباط مستقیمی با کشندهترین انواع سرطان دارد. به گفته Healthline: «حتی یکبار آفتاب سوختگی میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را در افراد افزایش دهد.»
وقتی پوست اشعه ماوراء بنفش نور خورشید را جذب میکند، میتواند به مواد ژنتیکی در سلولهای پوست آسیب برساند. خوشبختانه کرم ضد آفتاب با جذب، انعکاس یا پخش نور خورشید از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت میکند.
جلوگیری از التهاب و قرمزی پوست با استفاده از ضد آفتاب در خانه
قرار گرفتن بیش از حد در آفتاب باعث آفتاب سوختگی، قرمزی شدید و التهاب پوست میشود. اشعه ماوراء بنفش خورشید به پوست آسیب میرساند و از آنجا که برای ترمیم آسیبهای وارده بدن باید خون بیشتری را به ناحیه آسیب دیده هدایت کند، پوست قرمز میشود. یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از التهاب و قرمزی پوست استفاده از کرمهای ضد آفتاب است.
پیشگیری از چین و چروک
وقتی صحبت از ایجاد چین و چروک و خطوط ریز میشود، یکی از موثرترین فرمولهای پیشگیریکننده، کرمهای ضد آفتاب است. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعههای UVA پوست شما را پیر میکند و منجر به از بین رفتن کلاژن و خاصیت ارتجاعی پوست میشود. در واقع، تقریباً 90 درصد از علائم قابل مشاهده پیری ناشی از آسیب خورشید است.
عدم لکهدار شدن پوست با استفاده از ضد آفتاب در خانه
هیپرپیگمانتاسیون به تغییر رنگ یا تیره شدن قسمتهایی از پوست اشاره دارد. این میتواند ارثی باشد. اما دلیل دیگر آن قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. پوست لکهدار یا لکههای تیره ممکن است روی صورت، دستها و سایر قسمتهای بدن که به طور منظم در معرض نور خورشید هستند، ظاهر شوند.
توقف آسیب به DNA با استفاده از ضد آفتاب در خانه
مطالعات علمی نشان دادهاند نور خورشید باعث آسیب DNA در طولانی مدت میشود. مطالعات بیان میکنند: «بسیاری از اثرات مضر بر سلامت انسان که از قرار گرفتن در معرض نور خورشید ناشی میشود، با زنجیرهای از رویدادها مرتبط است که با تشکیل آسیب DNA آغاز میشود.
این ضایعات میتوانند منجر به فرآیندهای التهابی و سرکوبکننده سیستم ایمنی در بافت اپیتلیال و همچنین تسریع پیری و توسعه تومور شوند.»
3 فاکتور مهم هنگام خرید کرم ضد آفتاب
شاید مهمترین سوال هنگام خرید و مصرف یک ضد آفتاب این باشد که “هنگام خرید کرم ضد آفتاب باید چه نکاتی را مدنظر داشت؟” سپری کردن زمان زیاد در خارج از منزل، اغلب پوست شما را در برابر نور خورشید دچار آسیبپذیری شدیدی خواهدکرد. در این مواقع محافظت از پوست با کرم ضد آفتاب مناسب یا سایر گزینههای ضد آفتاب ضروری است. قرار گرفتن مداوم در معرض اشعه ماوراء بنفش، میتواند باعث ایجاد یک سری مسائل فیزیکی مانند آفتاب سوختگی، چین و چروک، آسیب یا حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود.
در این قسمت از مقاله قصد داریم برخی از این نکات را برای شما بیان کنیم تا هنگام خرید دچار اشتباه نشده و بهترین انتخاب را داشته باشید. همانطور که میدانید بازار محصولات آرایشی به ویژه کرم ضد آفتاب بسیار متنوع است. شما میتوانید با انتخاب یک ضد آفتاب طبیعی با موادی که پوست را تحریک نمیکنند، احساس خوبی داشته باشید.
صرف نظر از اینکه پوست حساسی دارید یا نه، پوست شما با افزایش سن دچار تغییراتی میشود. به نحوه واکنش پوست خود به نور خورشید و محصولات مختلف توجه کنید تا بیشترین استفاده را از محافظت در برابر آفتاب داشته باشید. آنچه ممکن است در حال حاضر برای شما بهترین کارکرد را داشته باشد، ممکن است در آینده به آن اندازه موثر نباشد.
نوع پوست
یکی از مهمترین فاکتورهایی که باید هنگام خرید یک کرم ضد آفتاب برای کودکان در نظر داشته باشید، نوع پوست فرد است. متخصصان معتقدند افراد با توجه به جنس پوست خود باید اقدام به مصرف انواع ضد آفتاب کنند. اگر پوست خشک دارید، باید از ضد آفتابی که دارای مرطوب کننده هست استفاده کنید.
لذا بهتر است ضد آفتابهای سنگینتر مانند کرم را مصرف کنید. همچنین به هیچ وجه از اسپری ضد آفتاب استفاده نکنید، زیرا آنها معمولا حاوی الکل هستند و میتوانند پوست را خشکتر کنند.
بیشتر بخوانید: ضد آفتاب رنگی یا بی رنگ، کدام یک بهتر است؟
عموما افرادی که پوست چرب دارند از ترکیبات سبک و ژلی که بر پایه آب هستند، استفاده کنید. ضد آفتابهایی که بدون چربی و غیرکمودوژونزا هستند، انتخاب بهتری برای شما هستند. عبارت غیرکمودوژن زا به این معناست که ترکیبات موجود در محصول منافذ پوست شما را نمیبندد و باعث ایجاد آکنه نمیشود.
بسیاری از افراد هم هستند که پوست به شدت حساسی دارند. این گروه بهتر است از ضد آفتابهای فیزیکی، مانند زینک اکسید و تیتانیوم دی اکسید که جذب پوست نمیشوند و آن را تحریک نمیکنند، استفاده کنند. همچنین استفاده از محصولات بدون الکل و فاقد بو در این افراد بسیار کمککننده است.
مقدار SPF در استفاده از ضد آفتاب در خانه
بسیاری از افراد فکر میکنند که هر چه مقدار عددی SPF بیشتر باشد، میزان تاثیرگذاری کرم ضد آفتاب برای محافظت در برابر آفتاب بیشتر است. باید بگوییم این تصور کاملا غلط است. بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط متخصصان SPF 15، 93 درصد، SPF 30، 97 درصد وSPF 50، 98 درصد محافظت را در مقابل اشعه UVB خورشید ایجاد میکند.
پس محافظت دو برابر شدن SPF، نشان دهنده محافظت دو برابری از پوست شما نیست و اثر آن بسیار جزئی است. اگر مقدار کافی ضد آفتاب مصرف کنید، SPF 15 و یا 30 مناسب برای استفاده است.
وجود مواد فعال
حتما به مواد فعال موجود در ضد آفتاب توجه کنید. همواره به دنبال ترکیباتی حاوی دی اکسید تیتانیوم، اکسید روی و آووبنزون باشید. از کرمهای ضد آفتاب حاوی ویتامین A (که معمولاً به آن رتینیل پالمیتات گفته میشود) اجتناب کنید. به اعتقاد بسیاری از متخصصان، ویتامین A میزان تومورهای پوستی را افزایش میدهد.
مقدار مجاز استفاده از ضد آفتاب در خانه
استفاده از ضد آفتاب برای تمامی افراد ضروری است. البته قبل از استفاده باید از میزان مجاز مصرف آن اطلاعات لازم را داشته باشیم. توجه داشته باشید شما باید حدود 15 تا 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از منزل از ضد آفتاب به مقدار کافی روی پوست تمیز و خشک استفاده کنید.
همهی کرمهای ضد آفتاب میبایست هر دو ساعت یک بار تجدید شوند و حتماً بعد از شنا یا تعریق شدید، مجدداً مورد استفاده قرار گیرند. مقدار استفاده از کرم ضد آفتاب، حدود 2 میلیگرم بر سانتیمتر مربع یا معادل 2 تا 5/2 بند انگشت برای صورت و گردن و حدود 30 میلیگرم یا معادل نصف یک تیوپ کوچک کرم ضد آفتاب، برای کل بدن است.
استفاده از ضد آفتاب در خانه
همهی افرادی که در تماس با نور آفتاب هستند، باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنند. افرادی که از کرم ضد آفتاب استفاده میکنند، باید نیم ساعت قبل از اینکه در تماس مستقیم با نور خورشید قرار گیرند، از کرم روی پوست صورت استفاده کنند و برای هر بار مصرف حدود نیم گرم کافی است. اما سوالی که امروزه بسیاری با آن مواجه و درصدد یافتن پاسخی مناسب برای آن هستند این است که آیا استفاده از ضد آفتاب در منزل نیز فایده دارد؟
خانه های ما دارای پنجرههای زیادی است و بخش عظیمی از اشعه UVAخورشید (فرابنفش) وارد خانه می شود، لذا توصیه می کنیم حتی در خانه هم از کرم ضد آفتاب استفاده شود. پرتوهای UVA از طریق شیشه نفوذ میکنند، بنابراین اگر اتاق شما پنجره دارد حتما باید استفاده از ضد آفتاب در خانه را جدی بگیرید. شیشههایی که در منزل، محل کار و… مورد استفاده قرار میگیرند، به گونهای طراحی شدهاند که از عبور اشعههای UVB جلوگیری میکنند، ولی اشعههای UVA اینگونه نیستد. بنابراین اگر در خانه و نزدیک پنجره قرار گرفته باشیم، در معرض برخورد پوست با اشعه UVA و آسیبهای احتمالی ناشی از اشعههای خورشید هستیم.
اگر شما در محیط بستهای قرار دارید که دارای پنجره است، پرتوها از شیشه عبور میکنند. به همین دلیل استفاده از کرم ضد آفتاب در اتاق نیز بسیار مهم است. همچنین افرادی که بیشتر وقت خود را در خانه سپری میکنند و دارای لکههای پوستی زیادی هستند و دچار تغییرات رنگدانه ای میشوند، حتما ضد آفتاب بزنند، زیرا اینگونه پوست ها جاذب نور هستند و این امر می تواند موجب تشدید تغییر رنگ پوست شود؛ البته این مشکل در بانوان باردار شیوع بیشتری دارد.
بسیاری از متخصصان معتقدند صفحات دستگاههایی چون موبایل، کامیوتر، لپتاپ، موبایل و…، حاوی تشعشعات مضری به نام نور آبی است. منبع اصلی تولید نور آبی خورشید است. تحقیقات نشان میدهد نور آبی باعث افزایش فشار خون و ایجاد چین و چروک در پوست میشود. یکی دیگر از مشکلاتی که نور آبی برای بدن ایجاد میکند، سرکوب ترشح ملاتونین است که تاثیر مستقیم بر خواب دارد.
مطالعات در زمینه آسیبهای نور آبی نشان میدهد قرار گرفتن در معرض نور آبی باعث تجزیه کلاژن و الاستین پوست شده که با اثر روی DNA باعث جهش در DNA و تولید رادیکالهای آزاد و مولکولهای ناپایدار میشود و نتیجه آن ایجاد چین و چروک روی سطح پوست است. تمامی این دلایل نشان میدهد مصرف کرم ضد آفتاب در منزل یکی از واجبات مهم امروزه برای افراد است.
خانه های ما دارای پنجرههای زیادی است و بخش عظیمی از اشعه UVAخورشید (فرابنفش) وارد خانه می شود، لذا توصیه می کنیم حتی در خانه هم از کرم ضد آفتاب استفاده شود. پرتوهای UVA از طریق شیشه نفوذ میکنند، بنابراین اگر اتاق شما پنجره دارد حتما باید استفاده از ضد آفتاب در خانه را جدی بگیرید.
بسیاری از افراد فکر میکنند که هر چه مقدار عددی SPF بیشتر باشد، میزان تاثیرگذاری کرم ضد آفتاب برای محافظت در برابر آفتاب بیشتر است. باید بگوییم این تصور کاملا غلط است. بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط متخصصان SPF 15، 93 درصد، SPF 30، 97 درصد وSPF 50، 98 درصد محافظت را در مقابل اشعه UVB خورشید ایجاد میکند.
تشعشعات خورشید از دو نوع پرتو تشکیل شده است.پرتوهای UVA عمدتاً با آسیبهای طولانیمدت پوست، مانند ایجاد چین و چروک مرتبط هستند. از طرفی قرار گرفتن طولانی مدت در برابر تشعشعات خورشید با بروز برخی از سرطانهای پوست مرتبط هستند. با این حال، اشعه UVB دلیل عمده آفتاب سوختگی است.