مضرات ضد آفتاب؛ عوارض استفاده از کرم ضد آفتاب

امروزه بسیاری از مردم اعتقاد دارند مصرف کرم‌های ضد آفتاب برای مراقبت از پوست و سلامتی آن ضروری و مهم هستند. از طرفی بسیاری از پزشکان متخصص حوزه پوست در بسیاری از تحقیقات بر اهمیت استفاده از کرم ضد آفتاب اذعان داشته‌اند و مصرف کرم‌های ضد آفتاب را یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از عوارض پوستی می‌دانند. استفاده از کرم‌های ضد آفتاب از ابتلا به بیماری‌های خطرناکی مانند سرطان پوست جلوگیری می‌کند. بر اساس تحقیقی، حدود 88 درصد از مبتلایان به سرطان پوست در معرض اشعه فرابنفش قرار گرفته‌اند. هر چند همگان از فواید مصرف این نوع کرم‌ها صحبت می‌کنند، اما یکی از معضلاتی که امروزه افراد با آن مواجه خواهند بود، پاسخ به این سوال است که “آیا مصرف ضد آفتاب دارای مضرات است؟” در این مطلب قصد داریم اطلاعاتی کاملا متفاوت در خصوص مضرات ضد آفتاب بیان کنیم.

کرم ضد آفتاب چیست؟

کرم‌های ضد آفتاب از دسته محصولاتی هستند که وظیفه اصلی آن‌ها سلامت و حفاظت از پوست در برابر تشعشعات مضر خورشید است. تشعشعات خورشید به سبب وجود پرتوهای فرابنفش می‌تواند سبب عارضه‌های گوناگون پوستی، از جمله خشکی و قرمز شدن تا سرطان‌های بدخیم پوستی شود.

بسیاری به غلط باور دارند استفاده مداوم از ضد آفتاب می‌تواند باعث ایجاد حساسیت و آکنه شود. امروزه متخصصان و کارشناسان حوزه سلامت پوست بر این باور هستند که کرم ضد آفتاب به عنوان یک مانع و سدی نسبتا محکم برای پوست در برابر اشعه ماورا بنفش (UV) عمل می‌کند. در حالت کلی دو نوع اشعه ماورا بنفش وجود دارند که می‌توانند روی پوست اثر بگذارند، که این دو شامل اشعه UVA که موجب پیری و چروک بیش ‌از حد پوست و اشعه UVB که معمولاً باعث آفتاب سوختگی می‌شود.

هر چند اغلب پزشکان و متخصصان حوزه سلامت پوست عقیده دارند اگر مصرف کرم‌های ضد آفتاب را در حد نامطلوب و نامشخص افزایش دهیم، مضرات ضد آفتاب بر فواید آن غلبه خواهدکرد؛ اما بسیاری از پزشکان کرم ضد آفتاب را بدون نسخه تجویز می‌کنند.

این کرم عمدتا برای افرادی که حساسیت بیشتری نسبت به نور آفتاب دارند، توصیه می‌شود. کرم ضد آفتاب تنها در صورت محافظت در برابر هر دو نوع اشعه UV می‌تواند اثربخشی بسیار بالایی روی پوست داشته ‌باشد.

محصولات ضد آفتاب در اشکال گوناگونی، مانند ژل، کرم، روغن، لوسیون و اسپری عرضه می‌شوند. هر کدام از این اشکال با توجه به کاربرد و میزان مصرف آن توسط شما می‌تواند مفیدتر باشد. یکی از اطلاعات مهم هنگام خرید و مصرف، وجود برچسبی حاوی درج اطلاعات یک شماره به نام ضریب محافظت در برابر آفتاب (SPF) است. عموما یک ضد آفتاب با SPF 30 می‌تواند 8.5 درصد از اشعه UVB خورشید را مسدود کند. هر چه این عدد بیشتر باشد، جلوگیری از اشعه UVB بیشتر خواهد بود.

کارکرد کرم‌های ضد آفتاب چگونه است؟

در حالت کلی دو سد بزرگ برای حفاظت از پوست وجود دارد؛ یکی از این موانع، فیزیکی که منعکس و پخش کننده نور و مانع دوم شیمیایی است که جذب کننده نورهای زیان‌بار خورشید است. بسیاری از آنتی‌اکسیدان‌ها، اسمولیت‌ها و آنزیم‌های ترمیم کنندهDNA، جزو دسته‌بندی شیمیایی قرار می‌گیرند.

کرم‌های ضد آفتاب مانند یک خط دفاعی بسیار نازک و قدرتمند عمل کرده و امواج UV را قبل از رسیدن به پوست و آسیب به آن متوقف می‌کنند. این کرم‌ها حاوی مولکول‌های ضد آفتاب ارگانیک و رنگدانه‌های غیر آلیِ جذب‌کننده اشعه ماورا بنفش هستند که باعث جذب، پراکندگی و انعکاس UV در سطح پوست خواهند شد.

کرم ضد آفتاب با مسدود کردن و جذب اشعه UV به وسیله ترکیبی از ذرات فیزیکی و شیمیایی عمل می‌کند. ذرات فیزیکی مانند اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم برای بازتاب اشعه ماورا بنفش از پوست استفاده می‌شود و مواد شیمیایی پیچیده موجود در ضد آفتاب قبل از نفوذ نور به پوست، با اشعه واکنش می‌دهند و آن را جذب و انرژی را به صورت گرما آزاد می‌کنند.

3 مدل پرمصرف کرم ضد آفتاب کدامند؟

کرم ضد آفتاب پوست ما را در برابر اثرات شدید نور خورشید محافظت می‌کند. یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید به آن توجه داشت، انتخاب بهترین کرم به منظور کاهش مضرات ضد آفتاب برای پوست است.

معمولاً کیفیت یک ضد آفتاب به عوامل مختلفی از جمله SPF، مواد تشکیل دهنده، نوع پوست، فرمولاسیون و میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید بستگی دارد. کرم ضد آفتاب مناسب، بیشترین مزیت را ارائه می دهد. در این قسمت 3 نوع از پرمصرف‌ترین کرم‌های ضد آفتاب را که اغلب مردم آن‌ها را خریداری می‌کنند، معرفی می‌کنیم.

ضد آفتاب فیزیکی

کرم ضد آفتاب فیزیکال یا فیزیکی که با نام ضد آفتاب مینرال هم شناخته می‌شود، یک نوع ضد آفتاب است که در ترکیبات آن از دو ماده به نام‌های دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی استفاده شده است. این ترکیبات موجود کمک می‌کنند اشعه فرابفنش خورشید پس از برخورد به پوست، منعکس شوند. این نوع کرم ضد آفتاب دارای کمترین عوارض نسبت به ضد آفتاب شیمیایی است. از ویژگی‌های منفی این نوع ضد آفتاب‌ها می‌توان ایجاد یک لایه سفید رنگ روی پوست اشاره کرد.

ضد آفتاب رنگی

امروزه ضد آفتاب‌های رنگی در بازار برای فروش و مصرف به فراوانی یافت می‌شوند. کمپانی‌های تولیدکننده ضد آفتا‌ب‌های رنگی از رنگدانه در محصولات خود استفاده می‌کنند. این نوع ضد آفتاب دو منظوره بوده و برای کسانی مناسب است که می‌خواهند همزمان ضد آفتاب و کرم پودر روی پوست صورت خود داشته باشند. همچنین کسانی که نمی‌خواهند بعد از استفاده از ضد آفتاب رنگ صورتشان خیلی سفید شود، می‌توانند از کرم‌های ضد آفتاب رنگی استفاده کنند.

ضد آفتاب شیمیایی

بیش از 32 ماده تشکیل دهنده‌ی ضد آفتاب شیمیایی وجود دارد که همه‌ی آن‌ها در لایه‌های بالایی پوست جذب می‌شوند. این مواد به دو طریق کار موثر خواهند بود: پراکندگی و انحراف اشعه‌ی مضر خورشید و همچنین تبدیل اشعه‌ی فرابنفش به گرما و «غیرفعال کردن» آن. معمولاً ترکیبات ضد آفتاب‌های شیمیایی شامل اکسی بنزن، اکتینوکسات، اکتیسالات و آووبنزون است.

بیشتر بخوانید: ضد آفتاب رنگی یا بی رنگ، کدام یک بهتر است؟

میزان مصرف مجاز کرم ضد آفتاب چقدر است؟

کارشناسان و متخصصان حوزه بهداشت پوست در جدیدترین پژوهش‌های خود دریافتند، افراد به طور میانگین به میزان بسیارکم از ضد آفتاب‌ها استفاده می‌کنند. همین امر سبب شده تا میزان حفاظت پوست آن‌ها در برابر نور خورشید تا 50 درصد کاهش پیدا کند. محققان در تحقیقات خود دریافتند، حتی با وجود استفاده از کرم‌های ضد آفتاب با spf ۵۰ درصد، باز هم امکان آسیب پوستی در برابر تشعشعات خورشید وجود دارد.

کارشناسان حوزه سلامت پوست میزان ۲ میلی‌گرم کرم ضد آفتاب برای هر سانتی‌متر مربع از پوست را توصیه می‌کنند، اما افراد به طور میانگین تنها 0.7 میلی‌گرم استفاده می‌کنند. به طور کلی میزان مصرف کرم ضد آفتاب برای زنان بزرگسال و بالغ در حدود 100 میلی‌گرم بوده، در حالی‌که این میزان استاندارد برای مردان تقریبا 120 میلی‌گرم است.

مضرات ضد آفتاب

بسیاری از افراد هنگام بیرون رفتن و مواجهه با نور آفتاب از کرم ضد آفتاب استفاده می‌کنند. محافظت در برابر آفتاب به ویژه برای پیشگیری از سرطان پوست، آفتاب سوختگی و پیری زودرس ضروری است. عوارض استفاده از کرم ضد آفتاب به خاطر وجود مواد شیمیایی مورد استفاده در داروهاست. وجود موادی مانند تتراسایکلین ها، داروهای سولفا، فنوتیازین‌ها و…، می‌توانند خطراتی را در پی داشته باشند. در اینجا قصد داریم تا برخی از مهم‌ترین مضرات ضد آفتاب را برشماریم.

حساسیت آلرژیک و مضرات ضد آفتاب

عمده کرم‌های ضد آفتاب حاوی مواد شیمیایی هستند. متخصصان اعتقاد دارند که این مواد می‌توانند باعث تحریک پوست، قرمزی، التهاب و خارش شوند.

اغلب این نشان‌ها به دلیل وجود این مواد شیمیایی در کرم‌های ضد آفتاب است. بهتر است هنگام خرید به ضد آفتاب‌هایی با برچسب “کم حساسیت” توجه کنید. به علت اینکه عموما کرم‌های ضد آفتاب بدون تجویز دکتر استفاده می‌شوند، بهتر از با مراجعه به دکتر و مطلع ساختن وی از حساسیت‌های دارویی، مضرات ضد آفتاب را در این خصوص کاهش دهید.

تشدید بروز آکنه و مضرات ضد آفتاب

هر چند بسیاری از متخصصان امر عقیده دارند که استفاده از کرم‌های ضد آفتاب سبب کاهش تعداد آکنه و جوش در سطح پوست می‌شوند، اما اگر پوست مستعد آکنه دارید، برخی از مواد شیمیایی موجود در ضد آفتاب می‌تواند این مشکل را بدتر کند. برای رهایی از این عارضه می‌توانید ضد آفتاب‌های غیر کومدون زا و غیر روغنی را مصرف کنید. پیشنهاد می‌شود حتما قبل از خرید و مصرف کرم‌های ضد آفتاب، نسبت به جنس و نوع پوست خود اطلاعات لازم را داشته ‌باشید تا کمترین میزان ضرر کرم‌های ضد آفتاب ایجاد شود.

تحریک چشم و مضرات ضد آفتاب

اطراف چشم به عنوان یکی از حساس‌ترین نقاط در صورت شناخته می‌شود. به همین جهت اگر مقدار زیادی از کرم‌های ضد آفتاب را دور چشم استفاده کنید، ممکن است باعث درد و سوزش چشم شود. این‌کار همچنین منجر به حساسیت موقت به نور نیز خواهد شد. البته برخی معتقدند ضد آفتاب‌های شیمیایی نیز می‌توانند باعث نابینایی شوند. اگر کرم ضد آفتاب وارد چشم شد، آنها را کاملا با آب خنک بشویید یا به پزشک مراجعه کنید.

افزایش ابتلا به سرطان سینه و مضرات ضد آفتاب

وجود مواد شیمیایی تحریک‌کننده هورمونی به ویژه استروژنی در کرم ضد آفتاب می‌تواند اثرات نامطلوبی روی سلول‌های سینه داشته باشد. همچنین برخی از کرم‌های ضد آفتاب بر سطح استروژن خون تأثیر می‌گذارند.

درد در نواحی رشد مو و مضرات ضد آفتاب

کرم‌های ضد آفتاب در اشکال مختلفی مانند ژل، لوسیون، اسپری، پماد، کرم و چوب موم در بازار عرضه می‌شوند. انتخاب نوع ضد آفتاب، کاملا یک امر شخصی و فردی است. ژل‌های ضد آفتاب برای نواحی پرمو مانند پوست سر یا سینه مردانه بهترین انتخاب هستند. برخی از کرم‌های ضد آفتاب می‌توانند منجر به سفت یا خشک شدن پوست و باعث ایجاد درد در نواحی پرمو شوند.

افزایش چرک در فولیکول مو

کرم‌های ضد آفتاب می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های خارش‌دار روی پوست شده که در نهایت منجر به بروز جوش‌های قرمز ناهموار و بسیار بدفرم شوند. گاهی اوقات، این جوش‌های قرمز به تاول‌های چرکی در اطراف فولیکول‌های مو تبدیل می‌شوند.

معیارهای انتخاب کرم ضد آفتاب چیست؟

شاید مهم‌ترین سوال هنگام خرید و مصرف یک ضد آفتاب این باشد که “هنگام خرید کرم ضد آفتاب باید چه نکاتی را مدنظر داشت؟” سپری کردن زمان زیاد در خارج از منزل، اغلب پوست شما را در برابر نور خورشید دچار آسیب‌پذیری شدیدی می‌کند. در این مواقع، محافظت از پوست با کرم ضد آفتاب مناسب یا سایر گزینه‌های ضد آفتاب ضروری است.

بیشتر بخوانید: کرم ضد آفتاب برای پوست چرب و جوش دار؛

قرار گرفتن مداوم در معرض اشعه ماوراء بنفش، می‌تواند باعث ایجاد یک سری مسائل فیزیکی مانند آفتاب سوختگی، چین و چروک، آسیب یا حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود. در این قسمت از مقاله قصد داریم تا برخی از این نکات را برای شما بیان کنیم تا هنگام خرید دچار اشتباه نشده و بهترین انتخاب را داشته‌ باشید.

همان‌طور که می‌دانید بازار محصولات آرایشی به ویژه کرم ضد آفتاب بسیار متنوع است. شما می‌توانید با انتخاب یک ضد آفتاب طبیعی که با موادی که پوست را تحریک نمی‌کنند، احساس خوبی داشته باشید.

صرف نظر از اینکه پوست حساسی دارید یا نه، پوست شما با افزایش سن دچار تغییراتی می‌شود. به نحوه واکنش پوست خود به نور خورشید و محصولات مختلف توجه کنید تا بیشترین استفاده را از محافظت در برابر آفتاب داشته باشید. آنچه ممکن است در حال حاضر برای شما بهترین کارکرد را داشته باشد، ممکن است در آینده به آن اندازه موثر نباشد.

نوع پوست

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که باید هنگام خرید یک کرم ضد آفتاب برای کودکان در نظر داشته‌ باشید، نوع پوست فرد است. متخصصان معتقدند افراد با توجه به جنس پوست خود باید اقدام به مصرف انواع ضد آفتاب کنند. اگر پوست خشک دارید باید از ضد آفتابی که دارای مرطوب کننده هست استفاده کنید.

لذا بهتر است ضد آفتاب‌های سنگین‌تر مانند کرم را مصرف کنید. همچنین به هیچ وجه از اسپری ضد آفتاب استفاده نکنید، زیرا آن‌ها معمولا حاوی الکل هستند و می‌توانند پوست را خشک‌تر کنند.

عموما افرادی که پوست چرب دارند، بهتر است از ترکیبات سبک و ژلی که بر پایه آب هستند، استفاده کنید. ضد آفتاب‌هایی که بدون چربی و غیرکمودوژون‌زا هستند، انتخاب بهتری برای شما هستند. عبارت غیرکمودوژن زا به این معناست که ترکیبات موجود در محصول، منافذ پوست شما را نمی‌بندد و باعث ایجاد آکنه نمی‌شود.

بسیاری از افراد هم هستند که پوست به شدت حساسی دارند. این گروه بهتر است از ضد آفتاب‌های فیزیکی مانند زینک اکسید و تیتانیوم دی اکسید که جذب پوست نمی‌شوند و آن را تحریک نمی‌کنند، استفاده کنند. همچنین استفاده از محصولات بدون الکل و فاقد بو، در این افراد بسیار کمک‌کننده است.

مقدار SPF

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که هر چه مقدار عددی SPF بیشتر باشد، میزان تاثیرگذاری کرم ضد آفتاب برای محافظت در برابر آفتاب بیشتر است. باید بگوییم این تصور کاملا غلط است. بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط متخصصانSPF 15، 93 درصد، SPF 30، 97 درصد وSPF 50، 98 درصد محافظت را در مقابل اشعه UVB خورشید ایجاد می‌کند. پس دو برابر شدن SPF، نشان دهنده محافظت دو برابری از پوست شما نیست و اثر آن بسیار جزئی است. اگر مقدار کافی ضد آفتاب مصرف کنید، SPF 15 و یا 30 مناسب برای استفاده است.

وجود مواد فعال

حتما به مواد فعال موجود در ضد آفتاب توجه کنید. همواره به دنبال ترکیباتی حاوی دی اکسید تیتانیوم، اکسید روی و آووبنزون باشید. از کرم های ضد آفتاب حاوی ویتامین A (که معمولاً به آن رتینیل پالمیتات گفته می‌شود) اجتناب کنید. به اعتقاد بسیاری از متخصصان، ویتامین A میزان تومورهای پوستی را افزایش می‌دهد.

چگونه مضرات کرم ضد آفتاب را کاهش دهیم؟

مصرف کرم‌های ضد آفتاب در کنار فواید زیادی که برای پوست دارند، دارای عوارض و مضراتی نیز هست. اما امروزه بر کسی پوشیده نیست که استفاده از کرم‌های ضد آفتاب اهمیت بسیار بالایی دارد. دستورالعمل‌های زیادی وجود دارد که در صورت رعایت آن‌ها می‌توانید از مضرات ضد آفتاب مصون بوده و آن‌ها را به حداقل برسانید. در این بخش به صورت فهرست‌وار شما را با برخی از آن‌ها آشنا خواهیم‌کرد.

• کرم‌های ضد آفتاب را فقط در ناحیه صورت بمالید.
• در انتخاب و استفاه از ضد آفتاب برای کودکان دقت کافی داشته باشید.
• به هیچ عنوان برای کودک کمتر از 6 ماه خود از کرم ضد آفتاب استفاده نکنید.
• در صورت طولانی شدن در معرض آفتاب قرار گرفتن، حتما هر 2 ساعت کرم ضد آفتاب را بازسازی کنید.
• در صورت داشتن پوست چرب از ضد آفتاب بدون روغن و غیر کومدون‌زا استفاده کنید.
• از ضد آفتاب در صورت ایجاد قرمزی یا تحریک استفاده نکنید.
• قبل از استفاده از ضد آفتاب یا تعویض آن، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

امروزه استفاده از کرم‌های ضد آفتاب برای حفاظت در برابر اثرات زیان‌بار اشعه خورشید به طور چشم‌گیری افزایش یافته‌ است. قرار گرفتن مداوم در معرض آفتاب، خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش ‌می‌دهد.

ملانوم، کارسینوم سلول بازال و سرطان سلول سنگفرشی همراه با ملانوم باعث مرگ و میر بالاتر ‌می‌شود، در حالی که سرطان‌های پوستی غیر ملانومی شایع‌تر بوده و با آسیب‌های پوستی بیشتری همراه است. البته همانطور که استفاده از این کرم مزایا و فوایدی به همراه دارد، نباید از مضرات ضد آفتاب نیز غافل شد و حتما باید نسبت به مصرف اصولی و به اندازه آن دقت کافی داشت.

منبع +++