لکه پوستی روی پا؛ علت + روش سریع درمان
تغییرات پوستی در برخی موارد میتوانند نگران کننده باشند، به خصوص اگر تغییرات رنگ پوست بدن با خارش، ناراحتی یا درد همراه شوند. و در حالی که لکه پوستی روی پا ممکن است به دلیل مواردی مانند آکنه خفیف یا یک جوش گرمایی ساده ایجاد شده باشد، اما برخی لکههای دیگر نیاز به مداخله پزشکی خواهند داشت. اگر جوشهای خفیف روی پاهای شما ایجاد شدهاند و علائم دیگری ندارید، اشکالی ندارد که چند روز صبر کنید تا ببینید که آیا بثورات به خودی خود از بین میروند یا خیر. با این حال، اگر لکهها برای چند روز باقی مانده و گسترش یافتند، دردناک یا عفونی شدند و یا اگر علائم دیگری در شما ایجاد کردند، باید با پزشک خود تماس بگیرید. در این مقاله، علل احتمالی ایجاد لکه بر روی پاها و همچنین گزینههای درمانی و زمان مراجعه به پزشک را شرح خواهیم داد.
علت و روشهای از بین بردن لکههای تیره مچ پا
تغییر رنگدانه روی پاها به رنگ تیره، میتواند ناشی از لکههای پیری یا لکههای تیره ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در یک دوره زمانی باشد. در موارد جدیتر، این لکههای قهوهای میتوانند نشانه اولیه یک بیماری زمینهای مانند نارسایی مزمن وریدی باشند.
مهم است که با یک متخصص برای تشخیص علل و درمان لکههای روی پاهای خود مشورت کنید تا درمان به موقع را دریافت کنید. علل ایجاد لکه پوستی روی پا (لکههای به رنگ تیره یا قهوهای) و روشهای درمان آنها را در ادامه بررسی میکنیم:
1. لکههای پیری
لکههای افزایش سن شایعترین علت این تغییر رنگ در پاها هستند. این لکهها در اثر قرار گرفتن مداوم در معرض نور خورشید، تغییرات هورمونی، بارداری یا با مصرف برخی از انواع داروها ایجاد میشوند. لکههای ناشی از افزایش سن معمولاً یک نگرانی پزشکی نیستند و میتوان آنها را با لیزر درمانی از بین برد.
2. کراتوز اکتینیک
این لکهها ضایعات قرمز برآمده و پوسته پوستهای هستند که در مناطقی که اغلب در معرض نور خورشید قرار دارند ظاهر میشوند. کراتوز اکتینیک یکی از علائم اولیه سرطان است و توصیه میشود در مراحل اولیه برداشته شود. کراتوز اکتینیک گاهی اوقات خود به خود ناپدید میشود، اما ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب بیشتر بازگردد. روشهای درمان این نوع لکه پوستی روی پا عبارتند از:
بیشتر بخوانید: چگونه کف پای نرمی داشته باشید؟ ۱۲ راهکار خانگی
داروها
اگر کراتوز اکتینیک دارید، پزشک ممکن است یک کرم یا ژل دارویی برای حذف آنها تجویز کند، مانند فلوراوراسیل، ایمیکیمود یا دیکلوفناک. این محصولات ممکن است برای چند هفته باعث التهاب پوست، پوسته پوسته شدن یا احساس سوزش شوند.
جراحی و روشهای دیگر
از روشهای زیادی برای حذف کراتوز اکتینیک استفاده میشود، از جمله:
- انجماد (کرایوتراپی)
- Scraping (کورتاژ)
- لیزر درمانی
- درمان فوتودینامیک
3. دیابت
افراد مبتلا به دیابت، تمایل به ایجاد لکههای قهوهای روی ساق پا، به خصوص در اطراف ساق پا دارند. این لکههای قهوهای به ندرت باعث نگرانیهای پزشکی میشوند. در حالی که هیچ درمان رسمی برای لکه پوستی روی پا، مرتبط با دیابت وجود ندارد، کارهایی وجود دارد که میتوانید در خانه انجام دهید تا به مدیریت ظاهر لکهها کمک کنید، از جمله: استفاده از آرایش برای کمک به پوشاندن لکهها، و استفاده از مرطوب کننده برای کمک به بهبود ظاهر و بافت لکهها.
4. نارسایی وریدی
لکه پوستی روی پا به رنگ قهوهای میتواند نشانه اولیه یک اختلال سیاهرگی باشد که به نام نارسایی مزمن وریدی شناخته میشود. سیاهرگهای ما حاوی دریچههای یک طرفهای هستند که با جریان خون به سمت قلب باز میشوند و برای جلوگیری از جریان خون به سمت عقب بسته میشوند.
وقتی این دریچهها ضعیف شده و آسیب میبینند، خون به سمت عقب جریان مییابد و در وریدها جمع میشود و باعث ضعیف شدن دیواره سیاهرگ و منجر به کشیدگی و گشاد شدن سیاهرگ میشود. این امر باعث افزایش فشار در وریدها میشود که میتواند باعث نشت مایع و خون به بافت اطراف و تغییر رنگ پوست شود. این فرآیند همچنین التهاب را در ساق پا افزایش میدهد و در نتیجه باعث آسیب رسیدن به پوست پا میشود.
بیشتر بخوانید: آبرسانی به پوست چرب؛ بررسی روشها، چالشها و نکات کلیدی
آیا همه لکههای پوست پا به علت واریس است؟
خیر، همانطور که گفتیم، لکه پوستی روی پا میتواند دلایل متعددی داشتهباشد. با این حال بیایید کمی درباره لکه پوستی روی پا که به علت واریس ایجاد میشود صحبت کنیم.
بثورات پوستی خارش دار روی پاهای شما میتواند نشانهای از ابتلا به رگهای واریسی باشد، اما واریس تنها دلیل ایجاد لکه پوستی روی پا نیست. قبلا گفتیم که سیاهرگها مسئول فرستادن خون از پاهای شما به قلب هستند. اغلب اوقات، این یک صعود سربالایی است.
برای جبران اثرات گرانش، وریدها از دریچههای ریزی استفاده میکنند تا جریان خون را در جهت درست حفظ کنند. هنگامی که این دریچهها آسیب میبینند، جریان خون از طریق سیاهرگها میتواند به عقب برگردد. یکی از نتایج این آسیب میتواند واریس باشد. بنابراین رگهای واریسی، سیاهرگهایی هستند که بزرگ شده یا پیچ خوردهاند. سن، جنس، وزن، سابقه خانوادگی، بارداری و نشستن یا ایستادن طولانی مدت چند عامل خطر برای ابتلا به واریس هستند.
علائم واریس
با توجه به اینکه وریدهای واریسی ممکن است ظاهر نسبتاً نگران کننده و ترسناکی داشتهباشند، برای اکثر افراد مشکلی ایجاد نمیکنند. با این حال، برخی از افراد درد، تورم، بی قراری پاها، گرفتگی عضلات و سایر احساسات ناخوشایند را در نتیجه واریس تجربه میکنند.
خارش پوست یا بثورات پوستی روی پاها یکی دیگر از علائم واریس هستند. پزشکان این نوع بثورات پوستی خارش دار مربوط به وریدهای واریسی را بهعنوان درماتیت استاز یا اگزمای واریسی مینامند.
عوارض واریس پا
سایر علائم همراه با لکه پوستی روی پا که ممکن است نشان دهنده پیشرفت بیماری سیاهرگ باشند عبارتند از:
- سنگینی پا
- پا درد یا خستگی پا
- تورم ساق پا یا مچ پا
- گرفتگی عضلات
- زخم ساق پا: زخم بازی که در عرض 2 هفته خوب نمیشود.
چگونه وریدهای واریسی باعث ایجاد بثورات پوستی میشوند؟
رگهای واریسی همیشه از طریق پوست قابل مشاهده نیستند و ممکن است رگهای واریسی داشتهباشید و حتی متوجه آنها نشوید. اما اگر پوست پاهای شما شروع به خشک شدن، تغییر رنگ، التهاب یا خارش کرد، میتواند نشانهای از ابتلا به رگهای واریسی باشد.
بثورات پوستی مانند اگزمای واریسی زمانی اتفاق میافتند که آسیب به ورید اجازه میدهد مایع به بافت پوست اطراف، نشت کند و از رسیدن اکسیژن به پوست جلوگیری کند. همانطور که پوست به تدریج از اکسیژن محروم میشود، خشک شده و میخارد و ظاهری تغییر رنگ یافته و پوسته پوسته به خود میگیرد. البته علاوه بر وریدهای واریسی، این نوع بثورات همچنین میتوانند ناشی از لخته شدن خون DVT، زخم پا، آسیب یا عفونتهای لایه عمیق پوست مانند سلولیت باشند.
درمان بثورات پوستی واریس
برای از بین بردن سوزش ناشی از بثورات پوستی اگزمای واریس، گزینههای درمانی مختلفی وجود دارد. اولین کاری که باید انجام دهید این است که با یک متخصص پوست مشورت کنید تا علت دقیق بثورات پوستی روی پای شما را مشخص کند. در بیشتر موارد، متخصص پوست یک برنامه درمانی را توصیه میکند که میتواند شامل موارد زیر باشد:
● تغییر سبک زندگی: کاهش وزن، ورزش بیشتر، اجتناب از ایستادن یا نشستن طولانی مدت
● نرم کننده برای جلوگیری از خشک شدن بیش از حد پوست
● آنتی هیستامین ها: برای تسکین خارش
● کورتیکواستروئیدهای موضعی: پمادها یا کرمهای دارویی برای درمان بثورات و تسکین علائم
اگر پزشک تشخیص دهد که وریدهای واریسی ممکن است علت اصلی بثورات پوستی شما باشند، ممکن است شما را برای معاینه و درمان بیشتر به متخصص عروق یا پزشک رگ (ورید) ارجاع دهد.
پزشک ورید میتواند شدت رگهای واریسی و تأثیر آنها بر سلامت شما را تشخیص دهد. اگر مشخص شود که وریدهای واریسی دلیل خارش پوست و بثورات پوستی شما هستند، او میتواند درمانهای مختلفی را برایتان ارائه دهد.
برای موارد جزئی، پزشک ورید ممکن است همان تغییراتی را در سبک زندگی توصیه کند که پزشک یا متخصص پوست شما توصیه کرده است. او همچنین ممکن است به شما پیشنهاد کند که شروع به پوشیدن جورابهای مخصوص واریس کنید، که برای بهبود گردش خون در پاها طراحی شدهاند.
در موارد جدیتر، اسکلروتراپی یا لیزر درمانی ممکن است برای بسته شدن رگها مورد نیاز باشد. روشهای جراحی، مانند جراحی آندوسکوپی ورید، در شرایطی استفاده میشود که پزشک بخواهد بخشی از ورید آسیب دیده را بردارد.
بیشتر بخوانید: عوارض پوستی روماتیسم و راههای درمان آن
لکه هموسیدرین چیست؟
لکه هموسیدرین زمانی اتفاق میافتد که کوچکترین رگهای خونی که بهعنوان مویرگها شناخته میشوند شروع به نشت میکنند. این نشت میتواند به دلیل زخم، شکستگی استخوان، جراحی یا سایر انواع تروما اتفاق بیفتد و همچنین با بیماریهای خاصی مرتبط است که بر گردش خون تأثیر میگذارند که شایعترین آنها نارسایی مزمن وریدی است.
درمان لکه هموسیدرین
برای درمان این وضعیت، برخی از افراد با استفاده از کرمهای تجویزی حاوی هیدروکینون موفق به روشن کردن پوست بی رنگ شده میشوند. این کرمها با تداخل در تولید ملانوسیتها (سلولهایی هستند که رنگدانه تولید میکنند)، پوست را روشن میکنند.
اگرچه کرمهای موضعی میتوانند از بدتر شدن تغییر رنگ جلوگیری کنند، اما ممکن است آن را بهطور کامل درمان نکنند. همچنین ثابت شده که لیزر درمانی در محو کردن لکه پوستی روی پا مفید است. برای درمان هموسیدرین، اغلب از دستگاهی به نام لیزر Q-switched استفاده میشود. این همان لیزری است که در پاک کردن خالکوبی از آن استفاده میشود.
در انتها، لکه پوستی روی پا میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی انواع لکه پوستی روی پا اصلا جای نگرانی ندارند، اما برخی از آنها نشان دهنده یک بیماری جدیتر هستند و حتی ممکن است از علائم اولیه سرطان پوست باشند. بنابراین، اگر این لکهها برای مدت طولانی روی پاهای شما دیده شده و در حال گسترشاند، حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
سوالات متداول
1. پیری 2. دیابت 3. نور خورشید 4. نارسایی وریدی
1. تغییر سبک زندگی 2. نرم کننده برای جلوگیری از خشک شدن بیش از حد پوست 3. آنتی هیستامینها 4. کورتیکواستروئیدهای موضعی