پوست حساس دارید؟ روش مراقبت و ویژگیهای منحصربفرد شما!
همه افراد کم و بیش از پوست خود مراقبت میکنند اما آنهایی که پوستشان حساس است دغدغه بیشتری دارند و همیشه حواسشان هست عاملی باعث تحریک پوستشان نشود زیرا بیش از سایرین مستعد ابتلا به بیماریها و مشکلات پوستی هستند. سؤالات متفاوتی ممکن است در مورد پوست حساس و نحوه برخورد با آن برای افراد پیش بیاید که دانستن جواب آنها میتواند بسیار مفید باشد. همراه کیوت مگ باشید تا به بررسی آنها بپردازیم:
چه پوستی حساس است؟
بسیاری از افراد وقتی پوستشان در تماس با محصولات پوستی و شویندهها، دچار سوزش، خارش، قرمزی و حس کشیدگی میشود و یا بدون هیچ علائمی تنها حس ناخوشایندی در اثر مصرف یک محصول به آنها دست میدهد، به این نتیجه میرسند که پوست حساسی دارند.
اما متخصصان پوست برای اینکه حساس بودن یک پوست را تشخیص دهند به دنبال چه نشانههایی هستند؟
- واکنشهای پوستی مانند جوشهای چرکی، تورم و اروزیون (erosion) یا تخریب بافت پوست
- پوستهای خیلی خشکی که قادر به محافظت از پایانههای عصبی نیستند.
- قرمزی پوست
چطور بدانیم که پوست حساسی داریم؟
بهترین راه برای تشخیص پوست حساس، مراجعه به پزشک است زیرا ممکن است عامل دیگری در مشکل پوستی شما نقش داشته باشد.
چه عواملی باعث واکنش پوست حساس میشود؟
عواملی که منجربه واکنش پوستهای حساس میشود عبارتاند از:
- اختلالات پوستی یا واکنشهای آلرژیک مانند اگزما، روزاسه و یا دراماتیک تماسی
- پوستهای بیش از حد خشک یا آسیبدیده که دیگر قادر به محافظت از پایانههای عصبی نیستند.
- قرار گرفتن در معرض فاکتورهای محیطی مخرب مانند آفتاب، باد، گرما یا سرمای بیش از حد
گرچه عوامل ژنتیک، سن، جنسیت و تفاوت نژادی از اولویت پایینتری برخوردارند اما باز هم میتوانند در واکنشهای پوستی نقش داشته باشند.
چه نکاتی را باید در شستشوی پوست حساس رعایت کنیم؟
شستشوی پوست حساس برای کسانی که دارای پوست حساس میباشند اهمیت بسیاری دارد و باید به این مورد توجه بسیاری داشته باشند. این دسته از افراد باید به خوبی در مورد نکات شستشوی پوست حساس اطلاعات داشته باشند تا به بهترین روش ممکن پوست خود را شستشو دهند. برای اینکه با برخی از نکات در مورد شستشوی پوست حساس آشنایی بیشتری داشته باشید در ادامه نکاتی را که حائز اهمیت است را بیان میکنیم.
نکاتی در مورد شستشوی پوست حساس
همانطوری که بیان نمودیم شستشوی پوست حساس اهمیت بسیاری دارد و شما باید به برخی از نکات بسیار مهم در آن مورد توجه داشته باشید تا پوستی زیبا و سالم داشته باشید. برخی از نکات در مورد شستشو پوست حساس عبارت میباشد از :
۱. استفاده از مرطوب کننده
اینکه شما به صورت مداوم صورت خود را با آب و صابون شستشو دهید، همانطوری که مزایا دارد مضراتی را هم دارد، به همین دلیل شما بعد از شستشوی پوست حساس باید از مرطوب کنندههای بسیار قوی استفاده کنید. اینکه کدام مرطوب کننده برای شما مناسب است را بهتر است با پزشک و یا متخصص پوست در میان گذارید تا به شما بهترین و با کیفیتترین مرطوب کننده را که برای پوست شما مناسب است را معرفی کند.
از آنجایی که شستن پوست موجب میشود روغن طبیعی آن از بین برود، لازم است شما از مرطوب کننده مناسبی استفاده کنید. افرادی که پوست حساس دارند باید بلافاصله بعد از حمام و یا شستشو از این کرمهای مرطوب کننده استفاده کنند.
یکی از مهمترین و اصلیترین قابلیتهایی که مرطوب کنندهها دارند، این است که رطوبت طبیعی پوست را به شما باز میگردانند. از همین رو بسیاری از پزشکان و متخصصان پوست به کسانی که پوست حساس دارند توصیه میکنند که از مرطوب کنندههای مناسب برای پوست خود استفاده کنند.
برخی از افراد هستند که پوست فوقالعاده خشک و حساس دارند که این دسته از افراد میتوانند از روغنهای خاص مانند روغن بچه برای اینکه پوست خود را چرب کنند استفاده نمایند، یکی از ویژگیهای مهمی که روغنها دارند این است که دوام و ماندگاری بسیار بیشتری نسبت کرمهای مرطوب کننده دارند.
۲. با پوست خود با ملایمت برخورد کنید
یکی از نکاتی که بسیار اهمیت دارد و افرادی که پوست حساس دارند در شستشوی پوست حساس باید به آن توجه داشته باشند این است که، از لیفهای خشن برای شستشو پوست خود استفاده نکنند. این دسته از افراد باید از لیفها و اسفنج نرم استفاده نمایند تا پوست آنها آسیب نبیند.
بسیاری از افراد بر این باور میباشند که برای شستشوی پوست حساس باید از لیفهای خشن استفاده کنند، چرا که سلولهای مرده پوست با آنها از بین میرود، اما باید بدانید این لیفها یک تهدید جدی برای پوستهای حساس به شمار میروند. افرادی که پوست معمولی دارند قادر هستند روزی یکبار به حمام بروند ولی کسانی که پوست حساس دارند باید برای شستشوی پوست حساس زیاد زیر دوش نمانند.
یکی دیگر از نکاتی که در شستشوی پوست حساس بسیار اهمیت دارد و باید به آن توجه داشته باشید این است که از آب داغ استفاده نکنید، چرا که آب داغ برای پوست حساس مضراتی دارد و موجب التهاب آن میشود، بنابراین بهترین گزینهای که آنها میتوانند داشته باشند این است که از آب ولرم استفاده نمایند
۳. کنار گذاشتن صابون
استفاده کردن از صابون برای شستشوی پوست حساس اصلا گزینه مناسبی نمیباشد، چرا که به پوست آنها آسیب جدی وارد میکند. شما اگر پوست حساس دارید باید به دنبال بهترین ژلهای پاک کننده پوست بروید، بیشتر این پاک کنندههای صورت دارای نرم کننده هستند که به پوست به هیچ عنوان آسیبی وارد نمیکند و بر همین اساس بسیاری از کسانی که پوست حساس دارند از آن میتوانند استفاده کنند.
بسیاری از پزشکان و متخصصان پوست برای شستشوی پوست حساس، پاک کنندههایی را توصیه میکنند که فاقد مواد شیمیایی باشد، برخی از افراد هم هستند که صابون را به مواد دیگر ترجیح میدهند و این دسته از افراد هم باید از صابونهایی استفاده کنند که طبیعی میباشد و برای تولید آن از روغنهای گیاهی استفاده شده است. اگر شما خشکی پوستتان بسیار زیاد است و شما را آزار میدهد، میتوانید از کمپرس آب سرد استفاده کنید تا پوست خود را آرام کنید.
۴. خانه خود را مرطوب نگه دارید
جدا از چگونگی شستشوی پوست حساس شما باید فضای منزل خود را هم مرطوب نگه دارید، در فصلهایی که رطوبت هوا کم است شما باید به رطوبت خانه خود توجه بسیاری داشته باشید، چرا که در این فصلها خشکی هوا بیش از حد میباشد و برای پوست شما ضرر دارد. برخی دستگاهها مانند بخور وجود دارد که شما میتوانید به وسیله آنها رطوبت را در خانه خود افزایش دهید.
یکی از ویژگیهای مهمی که این دستگاهها دارند این است که باکتریها و میکروبهای محیط را هم از بین میبرند. اگر شما میخواهید عملکرد آن را بیشتر کنید، بهتر است در درون آنها گیاه معطر و ضد عفونی کننده هم بگذارید. امروزه از آنجایی که این امر اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است دستگاههای پیشرفتهای را تولید کردهاند.
بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست در هوای سرد؛
۵. استفاده از براشهای شستشو
یکی از مهمترین وسیلههایی که برای شستشوی پوست حساس مورد استفاده قرار میگیرد، براشهای شستشو میباشد، این براشها برای کسانی که پوست حساس دارند گزینه بسیار مناسبی میباشد و شما میتوانید از آنها به صورت روزانه استفاده کنید. البته در مصرف این براشها باید دقت داشته باشید که کرمهای مرطوب کننده را هرگز فراموش نکنید، چرا که آنها هم از جمله مهمترین کرمهایی میباشد که پوست خشک به آنها نیاز دارد.
۶. استفاده از پدهای آرایش پاک کن
پدهای آرایشی در شستشوی پوست حساس و برای از بین بردن آلودگیهای روی پوست بسیار توصیه میشود، در واقع باید بدانید استفاده کردن از این پدهای آرایشی جایگزین مناسبی برای شستشو پوست حساس نمیباشد، ولی در برخی از موارد که شما دسترسی به آب ندارید میتوانید از آنها استفاده کنید.
در خرید این پدهای باید دقت بسیاری داشته باشید، چرا که برخی از آنها زبر هستند و به بافت پوست آسیب جدی وارد میکنند، ولی برخی دیگر از آنها بافت نرمی دارند و برای شستشوی پوست بسیار مناسب میباشند. در نتیجه شما باید برای شستشوی پوست حساس از پدهای نرم که یکنواخت هستند و به پوست آسیبی وارد نمیکنند استفاده کنید.
انجام دادن تمامی روشهایی را که در بالا برای شستشوی پوست حساس بیان کردیم بسیار مهم میباشد و شما میتوانید برای خرید این کرمها و مرطوب کنندهها از پزشک و متخصصی که در این زمینه تجربه بیشتری دارد راهنماییهای لازم را دریافت کنید تا بهترین کرمها و مرطوب کنندهها را خریداری نمایید.
آیا آزمایش پزشکی برای تشخیص پوست حساس وجود دارد؟
تست پچ (patch) میتواند علائم و همچنین عواملی که باعث ایجاد واکنش حساسیتی در پوست میشوند را شناسایی کند. در غیر این صورت انجام آزمایش به منظور تشخیص پوست حساس برای پزشکان سخت خواهد بود زیرا عوامل بسیاری میتوانند در آن دخیل باشند.
آیا آقایان نیز باید نگران پوست حساس باشند؟
سلامت پوست به هماناند ازه که برای خانمها مهم است برای آقایان نیز اهمیت دارد.
چطور میشود از پوست حساس به ویژه پوست صورت مراقبت کرد؟
پاکسازی: نوع پاسخی که پوستهای حساس به متدهای پاکسازی میدهند برای هر فرد متفاوت است اما بیشتر متخصصان پوست معتقدند که صابونهای ضدبو و خیلی معطر، حاوی پاککنندههای قوی هستند و نباید برای صورت استفاده شوند.
پاککنندههای فاقد مواد صابونی مانند صابونهای ملایم و صابونهای مخصوص پوستهای حساس به همراه بیشتر پاککنندههای صورت مایع، از تحریکپذیری کمتری نسبت به صابونها برخوردارند.
چه محصولاتی کمتر موجب تحریک پوستهای حساس میشوند؟
دستورالعمل خاصی وجود ندارد اما محصولاتی که بیشتر حامی پوست هستند شامل:
- فقط حاوی چند ماده تشکیل دهنده هستند.
- عطر کمی دارند و یا فاقد عطر هستند.
اگر پوست حساسی دارید از مصرف محصولاتی که حاوی ترکیبات زیر هستند خودداری کنید:
- ترکیبات آنتیباکتریال و ضدبو
- الکل
- رتینوئید (retinoid) و آلفا هیدروکسی اسید (alpha hydroxyl acid)
چه لوازم آرایشی کمتر موجب تحریک پوستهای حساس میشوند؟
آکادمی پوست آمریکا به افرادی که پوست حساسی دارند توصیه میکند:
- از پنکیک یا پودرهای صورتی استفاده کنید که مواد نگهدارنده کمتر و خطر تحریککنندگی کمتری برای پوست دارند.
- از فوندانسیون با پایه سیلیکون به منظور تحریک کمتر پوست استفاده کنید.
- از محصولات آرایشی ضدآب استفاده نکنید زیرا در این صورت برای پاک کردن آنها به پاککنندههای قویتری نیاز خواهید داشت.
- از خط چشم و ریمل مشکی استفاده کنید زیرا به نظر میرسد که کمتر موجب حساسیت شوند.
- از خطچشم و پرکنندههای ابرو مدادی استفاده کنید زیرا نوع مایع آنها ممکن است حاوی لاتکس (latex) باشد که میتواند موجب واکنشهای آلرژیک شود.
- لوازم آرایشی قدیمی را دور بریزید زیرا میتوانند فاسد شوند و عوارض جدی برای پوستتان داشته باشند.
چطور باید محصولات جدید را روی پوست حساس تست کرد؟
قبل از مصرف یک محصول جدید، مراحل زیر را دنبال کنید:
- به مدت چند روز، مقدار کمی از محصول را پشت گوش خود بمالید و بگذارید یک شب بماند.
- اگر پوستتان تحریک نشد، همین روش را این بار بر روی پوست کنار چشمتان انجام دهید.
- اگر باز هم هیچگونه واکنشی را مشاهده نکردید، این محصول بیخطر است و میتوانید آن را برای هر ناحیه از پوست صورتتان استفاده کنید.
چطور باید در زمستان و تابستان مراقب پوستهای حساس بود؟
نکتهای که هرگز نباید از آن غافل شوید ضدآفتاب است و باید در تمام طول سال از آن استفاده کنید. ضدآفتابی خریداری کنید که طیف وسیع (broad spectrum) باشد. به این معنی که از پوستتان در برابر هر دو اشعه UVA و UVB محافظت کند و همچنین داری فاکتور محافظتی (SPF) حداقل 30 باشد. در صورتی که قرار است بیش از 20 دقیقه در معرض آفتاب باشید حتما باید از ضدآفتاب استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که اشعههای مخرب پوست UVB بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر بیشترین شدت خود را دارند. سعی کنید در صورت امکان در هر زمان از سال در این ساعات از روز بیرون نروید.
در فصل زمستان: برای جلوگیری از خشکی، پوستهپوسته شدن و ترکهای پوستی موارد زیر را رعایت کنید:
- بیش از حد خانه یا محل کار خود را گرم نکنید.
- از دوش آب داغ پرهیز کنید و جلسات حمام خود را کاهش دهید.
- از محصولات شوینده فاقد صابون استفاده کنید.
- بلافاصله بعد از حمام، وقتی پوست هنوز خیس است از مرطوبکننده استفاده کنید.
- از مرطوبکنندهای استفاده کنید که حاوی وازلین، روغنهای معدنی، لینولئیک اسید (linoleic acid)، سراماید (ceramide)، دایمتیکون (dimethicone) و گلیسیرین باشد.
در فصل تابستان: به یاد داشته باشید که برنزه کردن به پوست شما آسیب میزند. حتی با وجود ضدآفتاب هم نباید در مقابل آفتاب دراز بکشید.
در صورت بیرون رفتن از یک کلاه لبه پهن و عینک آفتابی استفاده کنید و لباسی بپوشید که بافت متراکم داشته باشد و بازوها و پاهای شما را بپوشاند. 15 تا 20 دقیقه قبل از بیرون رفتن ضدآفتاب بزنید و هر 2 ساعت آن را تجدید کنید. همچنین پس از شنا یا تعریق شدید دوباره به پوست خود ضدآفتاب بزنید.
باید به دنبال چه ترکیبی در ضدآفتاب برای پوست حساس بود؟
درجه SPF ضدآفتاب شما باید بالای 30 باشد و ترکیبات فعال آن باید تنها زینک اکساید (zinc oxide) یا تیتانیوم دی اکسید (titanium dioxide) باشند. این دو ترکیب که در ضدآفتابهای فیزیکی یا مینرال وجود دارند واکنشهای حساسیتی در پوست ایجاد نمیکنند و به جای جذب و خنثی کردن اشعههای UV مانند یک آینه آنها را منعکس میکنند.
چه موقع و چطور پزشکان پوست حساس را تشخیص داده و درمان میکنند؟
معمولاً بیشتر افرادی که پوست حساسی دارند به خاطر تحریکهای ملایم از جانب محصولات مراقبت پوستی به دنبال درمانهای دارویی نمیگردند. آنها با امتحان کردن محصولات مختلف سعی میکنند نمونهای که با پوستشان سازگار است را پیدا کنند و تنها در شرایط وخیمتر به پزشک مراجعه میکنند.
پزشک ابتدا مشکلات پوستی مانند اگزما، روزاسه و یا تماس با یک ماده تحریککننده را بررسی کرده و ممکن است از تست پچ نیز برای تشخیص آلرژی استفاده کند.
متخصص پوست همچنین در مورد برنامه مراقبت پوستی شما از شما سؤال میکند و هرگونه ماده تحریککننده پوستی که موجب واکنش در پوست شما شده است را تشخیص داده و به جای آن محصولات خانگی و یا محصولات مراقبت پوستی ملایمتری را برای شما تجویز میکند.
چه نوع پارچهای کمتر موجب تحریک پوستهای حساس میشود؟
پارچههای بافته شده با الیاف طبیعی مانند پنبه و ابریشم، نرم و سبک هستند و ساییدگی کمتری بر روی پوست ایجاد میکنند. این الیاف به پوست اجازه تنفس داده و عرق و رطوبت پوست را جذب میکنند. پارچههای ریون و کتان نیز برای پوستهای حساس مناسب و راحت هستند اما از پنبه و ابریشم سنگینترند.
همچنین لباسهای تنگ و جذب نیز میتوانند باعث تحریک پوست شوند. پس بهتر است خیال پوشیدن این مدل لباسها را از ذهنتان بیرون کنید و از لباسهای کمی آزادتر استفاده کنید.
کدام مشکلات پوستی میتوانند با پوست حساس در ارتباط باشند؟
اگر اختلالات پوستی مانند آکنه، پسوریازیس، دراماتیک تماسی، روزاسه یا اگزما دارید، احتمالاً پوست حساسی دارید.
آیا سازمان غذا و دارو (FDA) ایمنی محصولات آرایشی را کنترل میکند؟
سازمان غذا و دارو، تولید و عرضه محصولات زیبایی را همانند داروها و تجهیزات پزشکی تحت بازرسی و کنترل قرار نمیدهد. این سازمان کمپانیهای تولید محصولات آرایشی و زیبایی را به ثبت دادههای تولید بر روی محصول و فراهم کردن زمینه فراخوانی محصول و یا گزارش آسیبهای مربوط به مواد آرایشی ملزم نمیکند. اما میتواند بر تجهیزات و امکانات تولید نظارت داشته و علیه تولیدکنندگانی که محصولات و ترکیبات آنها خصوصیات زیر را داشته باشند اقدام کند:
- خطرناک برای سلامتی
- برچسب نادرست
- محصول تقلبی و بیکیفیت
- جعل برند
آیا محصولاتی که برچسب ضدآلرژی دارند برای پوستهای حساس ایمن هستند؟
محصولات مراقبت پوستی هایپوآلرژنیک (hypoallergenic) یا ضدآلرژی لزوماً نمیتوانند برای پوستهای حساس ایمن باشند زیرا هیچ استاندارد و قانون مشخصی برای تولیدکنندگانی که از این واژه برای محصولاتشان استفاده میکنند وجود ندارد و این بدان معنی است که هر کمپانی با توجه به تعاریف و استانداردهای خودش ضدآلرژی بودن محصولاتش را مشخص میکند. بنابراین به هنگام خرید این نوع محصولات حتماً به برند آن توجه کنید.
بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست نوجوانان؛
چطور بفهمیم که یک محصول موجب تحریک پوست حساس میشود؟
مؤسسه ملی سلامت (NIH) و کتابخانه ملی پزشکی (NLM)، یک بانک اطلاعاتی تخصصی از محصولات را نگهداری میکنند که میتوان به صورت آنلاین به آنها دسترسی داشت. شما میتوانید محصولات را با نام تجاری آنها جستجو کنید تا متوجه شوید که حاوی چه ترکیباتی هستند و آیا احتمال دارد که موجب تحریک و واکنش در پوست شما شوند.
آیا رژیم غذایی سالم میتواند به پوست حساس کمک کند؟
داشتن یک رژیم غذایی کامل و مغذی برای سلامت پوست مهم است. به همین دلیل لازم است مواد غذایی مصرف کنید که نیازهای بدن و همچنین پوستتان را تأمین کند.
آیا یک کودک میتواند از حساسیتهای پوستی خلاص شود؟
کودکی که دارای اگزما است، شانس بالایی دارد تا قبل از 5 سالگی از آن خلاص شود و احتمال40 تا 50 درصد وجود دارد که تا سنین نوجوانی ادامه داشته باشد.
همچنین حدود 80 درصد از افراد بین 11 تا 30 سال دارای جوشهای آکنهای هستند که معمولاً این مشکل برای بیشتر آنها تا سن 30 سالگی برطرف میشود. اما پسوریازیس یک بیماری مزمن و مادامالعمر محسوب میشود که تنها میتوان آن را تحت کنترل داشت.
آیا پوست حساس میتواند ارثی باشد؟
بله، تعدادی از مشکلات و بیماریهای پوستی میتوانند در اثر حساسیت پوستی باشند که سابقه خانوادگی داشته است. آکنه، اگزما، پسوریازیس و روزاسه از جمله بیماریهایی هستند که میتوانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. اما تحریکات پوستی ناشی از واکنش به محصولات پوستی، لوازم آرایشی و محصولات خانگی نمیتوانند به ارث برسند.
توصیه نهایی:
پوستهای حساس به مراقبت و توجه بیشتری نیاز دارند و کسانی که پوستشان حساس است باید بیش از سایرین مراقب محصولاتی که با پوستشان در تماس است باشند. ترکیبات شیمیایی موجود در برخی محصولات، حتی برای پوستهای غیرحساس نیز مضر هستند اما میتوانند برای پوستهای حساس عواقب بدتری داشته باشند.
بهتر است قبل از خرید هر محصولی برچسب آن را مطالعه کنید زیرا ممکن است حاوی ترکیبی باشد که باعث تحریک پوست شما شود. فراموش نکنید که محصولات پوستی طبیعی همیشه بهترین گزینه هستند زیرا از مواد طبیعی و ارگانیک تشکیل شدهاند و نه تنها به پوست آسیب نمیزنند بلکه برای آن مفید نیز هستند.
استفاده کردن از صابون برای شستشوی پوست حساس اصلا گزینه مناسبی نمیباشد، چرا که به پوست آنها آسیب جدی وارد میکند. شما اگر پوست حساس دارید باید به دنبال بهترین ژلهای پاک کننده پوست بروید، بیشتر این پاک کنندههای صورت دارای نرم کننده هستند که به پوست به هیچ عنوان آسیبی وارد نمیکند و بر همین اساس بسیاری از کسانی که پوست حساس دارند از آن میتوانند استفاده کنند.
یکی از مهمترین وسیلههایی که برای شستشوی پوست حساس مورد استفاده قرار میگیرد، براشهای شستشو میباشد، این براشها برای کسانی که پوست حساس دارند گزینه بسیار مناسبی میباشد و شما میتوانید از آنها به صورت روزانه استفاده کنید. البته در مصرف این براشها باید دقت داشته باشید که کرمهای مرطوب کننده را هرگز فراموش نکنید.
پزشک ابتدا مشکلات پوستی مانند اگزما، روزاسه و یا تماس با یک ماده تحریککننده را بررسی کرده و ممکن است از تست پچ نیز برای تشخیص آلرژی استفاده کند. متخصص پوست همچنین در مورد برنامه مراقبت پوستی شما از شما سؤال میکند و هرگونه ماده تحریککننده پوستی که موجب واکنش در پوست شما شده است را تشخیص داده و به جای آن محصولات خانگی و یا محصولات مراقبت پوستی ملایمتری را برای شما تجویز میکند.