تبخال تناسلی زنان؛ علائم و درمان

تبخال تناسلی زنان، یکی از رایج‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی است که افراد زیادی را در جهان درگیر کرده است. از مهم‌ترین نگرانی‌ها درخصوص این بیماری این است که سرعت شیوع و انتقال آن بالا بوده و در اکثر موارد علائم آن دیر بروز پیدا می‌کند. به‌همین خاطر بسیاری از افراد مبتلا‌به تبخال تناسلی از بیماری خود آگاه نبوده و با برقراری ارتباط با سایر افراد، باعث انتقال و گسترش این بیماری می‌شوند. با توجه به اهمیت این بیماری و شیوع جهانی آن، دراین مقاله به بررسی کامل تبخال تناسلی زنان، معرفی علائم رایج و راه‌های جلوگیری، تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.

تبخال تناسلی

تبخال تناسلی یک عفونت مقاربتی (STI) است که از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ناشی می‌شود. این بیماری بیشتر ازطریق تماس جنسی، اعم‌از: رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا تناسلی منتقل شده و به‌طورمعمول توسط سویه هرپس HSV-2 ایجاد می‌شود. اولین شیوع و بروز علائم تبخال تناسلی ممکن است تا سال‌ها پس‌از انتقال اتفاق نیفتد.

اما باید بدانید این بیماری بسیار شایع بوده و طبق یک بررسی آماری از هر 6 نفر آمریکایی، 1 نفر عفونت تبخال تناسلی را تجربه کرده است. برای درمان علائم و مدیریت شیوع این بیماری، می‌توان اقدامات زیادی را انجام داد تا به این شکل از آسیب‌های جدی‌تر، شیوع آن و ایجاد اختلال در زندگی فرد مبتلا جلوگیری شود. تبخال تناسلی زنان ازجمله بیماری‌هایی است که باید برای پیشگیری، درمان و جلوگیری‌از پیشرفت آن، توسط پزشک متخصص تجویزهایی صورت گیرد.

علائم تبخال تناسلی زنان چیست؟

علائم تبخال تناسلی زنان معمولاً 2 تا 12 روز پس‌از انتقال عفونت ظاهر می‌شود. در بررسی علائم این بیماری باید بدانید که شما ممکن است دو فاز از تبخال تناسلی را تجربه کنید. این دو مرحله عبارت است از:

• مرحله نهفته: در این مرحله، انتقال عفونت رخ داده است، اما هیچ علامتی وجود ندارد.
• مرحله اولیه (شیوع): در این مرحله از بیماری، شاهد بروز برخی علائم هستید. در ابتدا، علائم شیوع تبخال تناسلی معمولاً خفیف است و با پیشرفت شیوع، علائم شدیدتر می‌شوند. همچنین زخم‌ها معمولاً درعرض 3 تا 7 روز بهبود می‌یابند.

شایع‌ترین علائم تبخال تناسلی زنان

علائم ممکن است با احساس خارش یا گزگز خفیفی در اطراف اندام تناسلی شروع شود. همچنین ممکن است متوجه بروز برجستگی‌های ریز و سفت قرمز یا سفید رنگی شوید که شکل ظاهری آن‌ها ناهموار است. در برخی موارد، این برجستگی‌ها، خارش‌دار یا دردناک هستند.

توجه داشته باشید اگر با خاراندن و عدم مراقبت صحیح باعث ایجاد خراش در این برجستگی‌ها شوید، باعث بازشدن، ایجاد زخم و ترشح مایع سفید و کدری خواهید شد که در گسترش بیماری تاثیر دارند. همچنین در این شرایط زخم‌ها ممکن است توسط لباس یا موارد دیگر تحریک شده و دیرتر بهبود یابند.

در بررسی علائم تبخال تناسلی زنان باید گفت این برجستگی‌ها، زخم‌ها و تاول‌ها، می‌توانند در هر قسمتی از پوست دراطراف اندام تناسلی ظاهر شوند، ازجمله:

• فرج
• واژن
• دهانه رحم
•  قسمت‌های لبه اندام تناسلی
• قسمت بالای ران
• مقعد
• مجرای ادرار

علائم مرحله اولین شیوع

 اولین شیوع بیماری تبخال تناسلی زنان ممکن است همراه با علائمی مانند ویروس آنفولانزا باشد، ازجمله:

• سردرد
• احساس خستگی
• بدن درد
• لرز
• تب
• تورم غدد لنفاوی
• تورم اطراف کشاله ران
• تورم در ناحیه دهان و گلو

بیماری تبخال تناسلی تا پایان عمر فرد باقی می‌ماند. بااین‌حال، بسیاری از افراد یا علائم خفیف دارند یا اصلاً علائمی ندارند. اگر تبخال بدون علامت باشد، ممکن است برخی از افراد ندانند به آن مبتلا هستند. بااین‌حال، حتی در این موارد، ویروس همچنان می‌تواند گسترش یابد.

علائم شدید مرحله اولیه به نوع تبخال فرد بستگی دارد. طبق تحقیقات انجام شده، هنگامی‌که یک زن برای اولین‌بار به تبخال تناسلی مبتلا می‌شود، علائم معمولا درعرض 2 تا 12 روز ظاهر می‌شود. علائم تبخال تناسلی زنان معمولاً در محلی ظاهر می‌شوند که ازطریق آن ویروس وارد بدن شده است. علائم شدید مرحله شیوع که معمولاً 2 تا 4 هفته طول می‌کشد، شامل موارد زیر است:

• احساس فشار در شکم
• علائم شبیه آنفولانزا، ازجمله تب
• درد در پاها یا ناحیه مقعد یا تناسلی
• تورم غدد
• خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی یا مقعد
• ترشحات غیرمعمول واژن
• بروز ضایعات پوستی در داخل دهان، روی لب یا اطراف آن درصوت ابتلا‌به تبخال تناسلی دهانی
• ایجاد زخم در ناحیه تناسلی و…
• احساس سوزش هنگام ادرارکردن، درصورت وجود زخم
• مشکل در ادرار کردن، اگر زخم‌ها مجرای ادرار را بپوشانند.
• خارش و درد در اطراف اندام تناسلی

بیشتر بخوانید: تبخال پوستی؛ 

آیا علائم تبخال زنان با مردان متفاوت است؟

• در زنان، تبخال تناسلی معمولاً باعث ایجاد ضایعات تاول در ناحیه فرج و اطراف دهانه واژن می‌شود که درنهایت منجربه تشکیل زخم می‌شود.
• عفونت در زنان گسترش می‌یابد و در بیشتر موارد دهانه رحم را درگیر می‌کند که باعث بروز سرویسیت (التهاب دهانه رحم) می‌شود.
• در برخی از زنان، مشکلات دهانه رحم ممکن است تنها علامت عفونت تبخال تناسلی باشد.
• عفونت و التهاب مجرای ادرار در برخی‌از زنان با عفونت همراه است که منجربه درد هنگام ادرار می‌شود.

بیشتر بخوانید: تبخال تناسلی مردان؛ 

شیوع تبخال زنان چقدر طول می‌کشد؟

• متوسط ​​دوره کمون (زمان دریافت ویروس تا زمانی که علائم بروز کند) 4 روز است، اما علائم ممکن است بین 2 تا 12 روز پس‌از قرارگرفتن درمعرض ویروس ایجاد شوند.
• شیوع انفرادی تبخال در افراد مبتلا از نظر فراوانی و شدت متفاوت است.
• شیوع بیماری می‌تواند با عملکرد سیستم ایمنی مرتبط باشد و معمولاً در مواردی که سیستم ایمنی سرکوب شده و دچار نقص باشد، بدتر و شدیدتر است.
• به‌عنوان مثال، در زمان استرس فیزیکی یا عاطفی درطول بیماری، یا هنگام مصرف برخی داروها، شیوع تبخال تناسلی زنان ممکن است بیشتر باشد.

نحوه گسترش و انتقال تبخال

یکی از مهم‌ترین موضوعات در بیماری تبخال تناسلی زنان، آگاهی از اقدامات لازم در پیشگیری از گسترش و انتقال این بیماری است. با این کار می‌توانید از شدت گرفتن بیماری و انتقال آن به افراد دیگر جلوگیری کنید.

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، تبخال تناسلی ازطریق رابطه جنسی محافظت نشده دهانی، مقعدی یا تناسلی با فردی که عفونت دارد، منتقل می‌شود. این بیماری بیشتر زمانی منتقل می‌شود که یک فرد با فردی که شیوع فعالی (زخم‌های باز و تراوش‌کننده) دارد، رابطه جنسی برقرار کند.

هنگامی‌که ویروس تبخال تناسلی با بدن فرد دیگر تماس پیدا کرد، ازطریق غشاهای مخاطی در بدن پخش می‌شود. این غشاها درواقع لایه‌های نازکی از بافت هستند که دراطراف منافذ بدن، مانند بینی، دهان و اندام تناسلی یافت می‌شوند.

سپس، ویروس با مواد DNA یا RNA که آنها را تشکیل می‌دهد، به سلول‌های بدن شما حمله می‌کند. این اتفاقات به ویروس موردنظر اجازه می‌دهد تا اساساً بخشی از سلول شما شده و به‌راحتی تکثیر شوند. براساس تحقیقات و مطالعات صورت گرفته درباره تبخال تناسلی زنان، این بیماری می‌تواند ازطریق راه‌های زیر منتقل شود:

• داشتن رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی با فردی که ویروس دارد.
• لمس اندام تناسلی فردی که ویروس دارد.
• شیردهی؛ درصورتی که نوزاد با زخم تماس پیدا کند.
• زایمان که ازطریق آن، خانم باردار بیماری را به نوزاد منتقل می‌کند.

چه زمانی زنان دچار تبخال می‌شوند؟

یکی از مهم‌ترین مسائلی که می‌تواند ذهن اکثر بانوان را درباره این بیماری به خود مشغول کند این است که چه زمانی زنان دچار تبخال تناسلی می‌شوند. همان‌طور که اشاره شد، راه‌های کلی انتقال ویروس تبخال تناسلی ازطریق تماس فیزیکی با فرد مبتلا است. اما همه آنچه باید درباره درگیرشدن با بیماری تبخال تناسلی زنان بدانید، عبارت است از:

• HSV-1 باعث زخم‌های سرد (تبخال دهان) در اطراف دهان می‌شود.
• HSV-2 باعث ضایعات تناسلی می‌شود.
• تبخال تناسلی زنان ازطریق تماس جنسی ازهر نوع که شامل تماس با نواحی تناسلی باشد، منتقل می‌شود.
• تبخال تناسلی زنان می‌تواند در اثر تماس دهان با دستگاه تناسلی (رابطه جنسی دهانی) با فردی که تبخال یا عفونت تبخالی در دهان دارد، ایجاد شود.
• احتمال انتقال تبخال تناسلی از یک مرد آلوده به شریک زن بیشتر از انتقال از یک زن آلوده به شریک مرد است.
• ویروس‌های تبخال درصوت تماس پوست با پوست فرد آلوده، ازطریق شکستگی‌های کوچک، حتی میکروسکوپی، وارد پوست یا غشای مخاطی می‌شوند.
• از آنجایی که فرد مبتلا حتی زمانی که علائم تبخال تناسلی را نداشته باشد ممکن است بیماری را گسترش دهد، اجتناب از تماس جنسی با فردی که تاول‌های فعال دارد، محافظت دربرابر عفونت را تضمین نمی‌کند.
• حتی ظاهر طبیعی پوست می‌تواند عفونت را گسترش دهد.
•  لباس‌هایی که در تماس با زخم‌های پوستی ناحیه تناسلی هستند نیز ممکن است ویروس هرپس سیمپلکس را به دیگرانی که همان لباس را می‌پوشند، منتقل کند.

آیا تبخال زنان را بیشتر از مردان درگیر می‌کند؟

• تبخال تناسلی بسیار شایع است.
• عفونت ویروس تبخال تناسلی، به‌طور معمول در زنان بیشتر از مردان است.
• انتقال از مردان به زنان سریع‌تر از زنان به مردان رخ می‌دهد.
• اکثر افراد و زنان مبتلا‌به تبخال تناسلی از بیماری خود آگاه نیستند.
• طبق تحقیقات، درمیان افراد 14 تا 49 ساله، از هر شش نفر یک نفر (15.5 درصد جمعیت) به HSV-2 آلوده شده است؛ ویروسی که عمدتا مسئول تبخال تناسلی است.
• برآوردها حاکی از آن است که در ایالات متحده، سالانه 776000 نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند.

تبخال تناسلی زنان در بارداری

اگر فرد مبتلا‌به تبخال تناسلی باردار شد، باید به پزشک خود اطلاع دهد، زیرا ممکن است درحین زایمان بیماری به نوزاد منتقل شود. پزشک می‌تواند اقداماتی را برای کمک به محافظت از کودک انجام دهد. اهمیت این موضوع تاجایی است که اگر ویروس حین زایمان به نوزاد منتقل شود، نوزاد دچاری بیماری تبخال نوزادی خواهد شد که یک بیماری بسیار جدی است.

نوزاد مبتلا‌به تبخال نوزادی ممکن است دچار بیماری‌های چشمی یا آسیب‌های مغزی شود. همچنین درصورتی که شدت بیماری زیاد باشد، حتی می‌تواند باعث مرگ نوزاد شود. با توجه به گزارشات مرکز کنترل و پیشگیری از بیمار (CDC)، در طول سه ماهه سوم بارداری، فرد باید از فعالیت جنسی با افرادی که مشکوک یا مبتلا‌به تبخال تناسلی هستند، خودداری کند.

پزشک ممکن است در اواخر بارداری داروهای ضدویروسی را برای کاهش خطر شیوع و انتقال تبخال تناسلی تجویز کند. همچنین اگر علائم تبخال زنان وجود داشته باشد، ممکن است زایمان سزارین ضروری باشد.

راه‌های جلوگیری‌از ابتلا‌به تبخال

یکی از مهم‌ترین روش‌ها در حفظ سلامت زنان، رعایت نکات مهم برای جلوگیری‌از ابتلا‌به تبخال تناسلی زنان است. از رایج‌ترین روش‌های جلوگیری‌از ابتلا‌به این بیماری، می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

• از شریک زندگی خود بخواهید هنگام رابطه جنسی از کاندوم یا سایر لوازم محافظتی استفاده کند. رعایت این نکته می‌تواند به محافظت از ناحیه تناسلی دربرابر مایعات حامل ویروس هرپس در اندام تناسلی همسر کمک کند. به خاطر داشته باشید فردی که تبخال تناسلی دارد، برای انتقال ویروس به شریک زندگی خود نیازی به انزال ندارد و صرفا با لمس بافت آلوده به ویروس، بیماری منتقل می‌شود.
• برای اینکه از عدم وجود ویروس و عفونت HSVاطمینان حاصل کنید (به‌ویژه اگر جزو افرادی هستید که از نظر جنسی فعالیت بالایی دارید)، به‌طور منظم آزمایش دهید. همچنین مطمئن شوید که شریک زندگی شما قبل از رابطه جنسی آزمایش داده است.
• تعداد شرکای جنسی را محدود کنید تا احتمال قرارگرفتن درمعرض ویروس ناآگاهانه از طرف شریک جدید یا شریکی که ممکن است با شرکای دیگر رابطه جنسی داشته باشد را کاهش دهید.
• از محصولات معطر برای مراقبت و سالم نگه‌داشتن واژن خود استفاده نکنید، چراکه ممکن است حساسیت به ویروس‌ها و باکتری‌ها را افزایش دهد.

راه‌های تشخیص تبخال تناسلی زنان

برای تشخیص تبخال تناسلی زنان بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک نیز برای تشخیص صحیح این بیماری از چند روش زیر استفاده خواهد کرد:

• معاینه فیزیکی: پزشک در ابتدا علائم فیزیکی را بررسی کرده و سلامت کلی شما را از نظر سایر علائم تبخال تناسلی، مانند تورم غدد لنفاوی یا تب را بررسی می‌کند.
• آزمایش خون: در این روش تشخیص تبخال تناسلی زنان، نمونه‌ای از خون شما گرفته شده و برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. این آزمایش سطوح آنتی‎بادی‌ها را در جریان خون شما برای مبارزه با عفونت HSV نشان می‌دهد. درصورتی که سطح آنتی‌بادی خون بالا باشد، نشان‌دهنده وجود عفونت تبخال تناسلی قبلی یا شیوع فعلی است.
• کشت ویروس: نمونه کوچکی از مایع ترشح شده از زخم یا از ناحیه عفونت (درصورت عدم وجود زخم باز) گرفته می‌شود. نمونه به آزمایشگاه فرستاده شده تا از نظر وجود مواد ویروسی HSV-2 تجزیه و تحلیل شود.
• آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمرا (PCR): ابتدا نمونه خون یا نمونه بافتی از زخم باز گرفته می‌شود. سپس، آزمایش PCR در آزمایشگاه با DNA نمونه شما انجام می‌شود تا وجود مواد ویروسی در آن بررسی شود. این یک آزمایش کامل محسوب می‌شود، چراکه علاوه‌بر توانایی تشخیص ویروسHSV ، در بررسی تفاوت بین HSV-1 و HSV-2 نیز از دقت بالایی برخوردار است.

درمان‌ تبخال تناسلی زنان

تبخال تناسلی را نمی‌توان به‌طور کامل درمان کرد. اما درمان‌های زیادی برای کاهش علائم شیوع و کمک‌به جلوگیری‌از گسترش بیماری وجود دارد. داروهای ضدویروسی، رایج‌ترین شکل درمان عفونت‌های تبخال تناسلی زنان هستند. درمان‌های ضدویروسی می‌توانند از تکثیر ویروس در بدن جلوگیری کنند. این داروها می‌توانند به جلوگیری‌از انتقال ویروس به شرکای جنسی کمک کنند. برخی از درمان‌های رایج ضدویروسی برای تبخال تناسلی زنان، عبارتند از:

• والاسیکلوویر (والترکس)
• فامسیکلوویر (فامویر)
• آسیکلوویر (زویراکس)

درصورت وجود علائم شدید بیماری، ممکن است مصرف روزانه داروهای ضدویروسی تجویز شود. همچنین پزشک ممکن است داروهای ضددرد مانند ایبوپروفن (ادویل) را برای کمک‌به کاهش هرگونه درد یا ناراحتی، به لیست داروهای شما اضافه کند. استفاده از یک کیسه یخ که در یک حوله تمیز پیچیده شده و قراردادن آن روی اندام تناسلی و نواحی درگیر، می‌تواند به کاهش التهاب در طول شیوع کمک کند.

بیشتر بخوانید: درمان تبخال با 31 روش ساده خانگی!

چه نوع پزشکانی تبخال تناسلی را درمان می‌کنند؟

• تبخال تناسلی توسط ارائه‌دهندگان مراقبت‌های پزشکی اولیه، ازجمله متخصصان داخلی، پزشک خانواده و همچنین پزشک اطفال برای نوجوانان درمان می‌شود.
• برای تبخال تناسلی زنان، متخصصان زنان اغلب پزشک معالج هستند.
• در شرایط خاص، ممکن است به متخصصان دیگری ازجمله اورولوژیست‌ها و متخصصان بیماری‌های عفونی مراجعه شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

• افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، باید به‌طور مرتب به پزشک مراجعه کنند تا تحت غربالگری عفونت‌های مقاربتی (STIs) قرار گیرند.
• فردی که مشکوک به بیماری تبخال تناسلی است یا اطمینان دارد با فرد مبتلا در تماس بوده است، باید برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کند.
• درصورت مشاهده علائم تبخال تناسلی یا دهانی، فرد باید به پزشک مراجعه کند. پزشک می‌تواند تشخیص را تایید کرده و گزینه‌های درمانی مناسب را مورد بحث قرار دهد.
• اگر فرد مبتلا‌به تبخال تناسلی زنان باردار شود، باید برای جلوگیری‌از انتقال ویروس به نوزاد به پزشک مراجعه کند.
• این امکان برای افراد باردار مبتلا‌به تبخال تناسلی وجود دارد که بچه‌ای سالم به دنیا بیاورند، اما پزشک برای انجام موثر این کار باید از شرایط آگاه باشد.

تبخال تناسلی زنان یکی از شایع‌ترین ‌بیماری‌های مقاربتی است. علائم این بیماری همیشه بلافاصله قابل مشاهده نیستند، بنابراین اگر فکر می‌کنید به این بیماری دچار شده‌اید و می‌خواهید از انتقال آن جلوگیری کنید، مهم است به پزشک مراجعه کرده و فورا آزمایش دهید.

حتی با وجود اینکه هیچ درمانی وجود ندارد، درمان‌های ضدویروسی می‌توانند شیوع و شدت علائم را به حداقل برسانند. فقط به یاد داشته باشید که یک فرد حتی اگر علائمی نداشته باشد باز هم می‌تواند تبخال تناسلی را به فرد دیگر منتقل کند. بنابراین توصیه می‌شود همیشه رابطه جنسی ایمن داشته باشید تا مطمئن شوید ویروس پخش و منتقل نمی‌شود.

منبع ++++