ریزش مو سکه ای؛ دلایل، علائم و روش درمان سریع

ریزش موی سکه‌ای یا آلوپسی آره‌آتا (Alopecia Areata) یکی از بیماری‌های نادری است که معمولا در 40 سال اول زندگی ظاهر می‌شود. “آلوپسی” به معنای ریزش مو است و اشکال مختلف آن شامل طاسی با الگوی مردانه و زنانه، آلوپسی ناشی از شیمی درمانی، آلوپسی فیبروزی‌کننده پیشانی و آلوپسی آره‌آتا (که شامل ریزش موی تکه‌تکه و گاهی کامل در پوست سر، ابروها، مژه‌ها و بدن می‌شود) است. آلوپسی آره‌آتا یک بیماری خودایمنی است که از هر 100 نفر دو نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است شدت ریزش موی آن در طول زندگی بیمار کاهش یابد و یا این ریزش مو دائمی باشد. در بیماران مبتلا به آلوپسی آره‌آتا، سلول‌های ایمنی به فولیکول‌های مو حمله می‌کنند که منجر به ریزش موهای آن فولیکول‌ها می‌شود و تا زمانی که سیستم ایمنی با فولیکول‌ها مبارزه می‌کند، موهای جدید رشد نخواهند کرد. در ادامه این مطلب به بررسی ریزش مو سکه ای می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

علت ریزش موی سکه‌ای چیست؟

در ریزش مو سکه ای، سیستم ایمنی به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث التهاب می‌شود. محققان به‌طور کامل نمی‌دانند چه چیزی باعث حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو می‌شود، اما معتقدند هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی (غیر ژنتیکی) در آن نقش دارند.

هر کسی ممکن است به ریزش مو سکه ای مبتلا شود و مردان و زنان به‌طور مساوی به آن مبتلا می‌شوند و این بیماری همه گروه‌های نژادی و قومی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

شروع ریزش مو سکه ای می‌تواند در هر سنی باشد، اما بیشتر افراد در نوجوانی، بیست سالگی یا سی سالگی به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری هنگامی که در کودکان کمتر از 10 سال رخ می‌دهد، بسیار گسترده‌تر بوده و پیشروی آن بیشتر است.

اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما مبتلا به این بیماری است، ممکن است خطر ابتلا به آن برایتان بیشتر باشد، اما خیلی از افراد، بدون هیچ سابقه خانوادگی به آلوپسی آره‌آتا مبتلامی‌شوند.

دانشمندان تعدادی از ژن‌ها را با این بیماری مرتبط کرده‌اند که نشان می‌دهد ژنتیک در ایجاد آلوپسی آره‌آتا نقش دارد. بسیاری از این ژن‌هایی که دانشمندان پیدا کرده‌اند برای عملکرد سیستم ایمنی مهم هستند و به‌طور کلی با سیستم ایمنی بدن انسان ارتباط دارند.

افراد مبتلا به برخی بیماری‌های خودایمنی مانند پسوریازیس، بیماری تیروئید یا ویتیلیگو و افرادی که دارای شرایط آلرژیک مانند تب یونجه هستند، بیشتر درمعرض ابتلا به آلوپسی آره‌آتا خواهند بود.

ممکن است استرس عاطفی یا یک بیماری دیگر در افرادی که درمعرض خطر هستند، باعث ایجاد ریزش مو سکه ای شود، اما در بیشتر موارد هیچ محرک آشکاری وجود ندارد.

علائم ریزش مو سکه ای

علامت اصلی آلوپسی آره‌آتا ریزش مو است که به‌صورت تکه‌های کوچک و گرد روی سر شما رخ می‌دهد. این امر باعث می‌شود نواحی صاف و هلویی رنگ پوست سر درمعرض دید قرار گیرند. موردهای خفیف ریزش مو سکه ای با یک تا دو تکه‌ی بدون مو به اندازه سکه روی سر افراد شروع می‌شوند.

در بسیاری از موارد، بیماری در همین جا متوقف می‌شود و گاهی اوقات موها دوباره رشد می‌کنند. با این حال، هیچ تضمینی برای بهبود خودبه‌خودی ریزش مو سکه ای وجود ندارد. این وضعیت غیرقابل پیش‌بینی است و چرخه ریزش مو و رشد مجدد آن می‌تواند در طول زمان تکرار شود.

همچنین، آلوپسی آره‌آتا می‌تواند به اشکال دیگری از آلوپسی تبدیل شود. در بدترین شکل، آلوپسی یونیورسالیس باعث ریزش تمام موهای بدن شما می‌شود. این حالت ریزش، شامل موی ابروها و مژه‌ها و موهای روی بازوها، پاها، زیر بغل، ناحیه تناسلی و موهای سینه و پشت بدن است.

به ندرت، افرادی که آلوپسی دارند ممکن است در آن نواحی که یک زمانی مو داشت احساس سوزش یا خارش کنند. برخی از افراد مبتلا به آلوپسی آره‌آتا نیز تغییراتی را در ناخن‌های دست و پای خود مشاهده می‌کنند. ناخن‌ها می‌توانند دارای فرورفتگی‌های ریز، لکه‌های کوچک یا خطوط سفید و خشن باشند.

بیستر بخوانید: مراقبت از موی مردانه؛

گاهی اوقات هم در افراد مبتلا به ریزش مو سکه ای، مو در یک نقطه دوباره رشد می‌کند و در نقطه‌ای دیگر می‌ریزد. ریزش مو در هوای سرد معمولا بیشتر می‌شود و ممکن است در طول چند روز بخش اعظم موی سر شما به‌صورت تکه‌ای ریزش کند. در مجموع، وقتی اولین تکه‌ی بدون مو روی سر شما ایجاد شود، پیش‌بینی اینکه در آینده چه اتفاقی برایتان خواهد افتاد دشوار است. احتمالات عبارتند از:

• موها در عرض چند ماه دوباره رشد می‌کنند. این موها ممکن است در ابتدا سفید یا خاکستری به نظر برسند، اما ممکن است با گذشت زمان رنگ طبیعی خود را به دست آورند.
• تکه‌های بدون موی دیگری روی سرتان ایجاد می‌شود. گاهی اوقات موها در اولین لکه رشد می‌کنند، در حالی که تکه‌های بدون موی جدید در حال شکل‌گیری هستند.
• تکه‌های کوچک به هم می‌پیوندند و تکه‌های بزرگ‌تر را تشکیل می‌دهند. در موارد نادر، مو در نهایت از کل پوست سر از بین می‌رود که به آن آلوپسی توتالیس می‌گویند.
• بیماری شما به آلوپسی یونیورسالیس تبدیل می‌شود که تمام موهای بدنتان می‌ریزد. خوشبختانه این مورد بسیار نادر است.
• در بیشتر موارد موها دوباره رشد می‌کنند، اما ممکن است دوره‌های بعدی ریزش مو وجود داشته باشد.

در افرادی که دارای شرایط زیر هستند، موها به خودی خود به‌طور کامل رشد می‌کنند:

• حجم ریزش مو در آن‌ها کمتر بوده است
• پس از 30 سالگی یا در سنین بالاتر به بیماری ریزش مو سکه ای مبتلا شده‌اند
• تغییرات ناخن در طول ریزش مو در آنها اتفاق نیفتاده است
• سابقه خانوادگی این بیماری در آنها وجود ندارد

بیشتر بخوانید: ریزش مو از استرس؛ 

تشخیص ریزش مو سکه ای

اگر فکر می‌کنید به آلوپسی آره‌آتا مبتلا هستید، بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کنید. آنها کارها و آزمایشات زیر را روی شما انجام خواهند داد:

• در مورد علائم بیماری با شما صحبت می‌کنند
• به مناطقی که در آن ریزش مو دارید، دقت می‌کنند
• در آن قسمت که به‌صورت تکه‌ای طاس شده است، پزشک موهای لبه‌های آن را با دست می‌کشد تا ببیند آیا این موها به سادگی از پوست جدا می‌شوند یا نه
• تک تک موها و فولیکول‌ها را بررسی می‌کند تا ببینید آیا شکل غیرعادی دارند یا خیر
• ناخن‌های شما را بررسی می‌کند
• به ندرت ممکن است بیوپسی انجام دهید، به این معنی که یک تکه کوچک از پوست سر شما برداشته می‌شود و زیر میکروسکوپ بررسی می‌گردد

بسیاری از شرایط می‌توانند باعث ریزش مو شوند. بنابراین پزشک ممکن است پوست شما را از نظر عفونت قارچی آزمایش کند یا یک آزمایش خون برای بررسی مشکلات تیروئید، هورمون یا سیستم ایمنی برایتان تجویز کند.

انواع ریزش مو سکه ای

انواع مختلفی از آلوپسی آره‌آتا وجود دارد که هر نوع آن با میزان ریزش مو و سایر علائمی که ممکن است تجربه کنید، مشخص می‌شود. همچنین هر نوع ممکن است درمان و پیش آگهی متفاوتی نسبت به دیگری داشته باشد.

آلوپسی آره‌آتا (لکه‌دار)

مشخصه اصلی این نوع، یک یا چند تکه‌ی ریزش مو به اندازه یک سکه روی پوست سر یا بدن است. اگر این وضعیت گسترش یابد، ممکن است به آلوپسی توتالیس یا آلوپسی یونیورسالیس تبدیل شود.

آلوپسی توتالیس

آلوپسی توتالیس زمانی اتفاق می‌افتد که در کل پوست سر ریزش مو را تجربه کنید.

آلوپسی یونیورسالیس

افراد مبتلا به آلوپسی یونیورسالیس، علاوه بر ریزش مو در پوست سر، تمام موهای صورت شامل ابروها و مژه‌های خود را نیز از دست می‌دهند. در واقع همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، آلوپسی یونیورسالیس باعث ریزش کلی موهای بدن می‌شود.

آلوپسی سکه‌ای منتشر

این بیماری با نام آلوپسی آره‌اتای incognita نیز شناخته می‌شود. آلوپسی سکه‌ای منتشر ممکن است بسیار شبیه ریزش موی زنانه یا مردانه باشد و نه فقط در یک ناحیه یا لکه، بلکه منجر به نازک‌شدن ناگهانی و غیرمنتظره مو در سرتاسر پوست سر می‌شود.

آلوپسی اوفیازیس

ریزش مویی که به‌صورت نواری در امتداد گوشه‌ها و قسمت پایینی پوست سر ایجاد می‌شود، آلوپسی اوفیازیس نام دارد.

درمان ریزش موی سکه ای

درمان‌های موجود برای ریزش موی سکه‌ای به چند دسته تقسیم می‌شوند:

داروهای موضعی

برای کمک به تحریک رشد مو، می‌توانید برخی داروها را به پوست سر خود بمالید. تعدادی از این داروها، هم بدون نسخه (OTC) و هم با نسخه در دسترس هستند:

• ماینوکسیدیل (Rogaine) در حالی برای درمان ریزش مو سکه ای استفاده می‌شود که تایید FDA را برای آلوپسی آره‌آتا ندارد. بنابراین قبل از استفاده از آن در مناطقی مانند پوست سر، ابروها و ریش، باید با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی صحبت کنید. شواهد کمی وجود دارند که نشان می‌دهند این دارو برای افراد مبتلا به ریزش مو سکه ای به‌صورت محدود مفید است. معمولاً حدود 4 تا 6 ماه یا بیشتر طول می‌کشد تا نتایج ماینوکسیدیل را روی پوست سر خود ببینید.
• آنترالین (Dritho-Scalp) دارویی است که باعث تحریک پوست برای تحریک رشد مجدد مو می‌شود.
• تصور می‌شود کرم‌های کورتیکواستروئیدی مانند کلوبتازول (Impoyz)، فوم ها، لوسیون‌ها و پمادها با کاهش التهاب در فولیکول مو باعث بهبود ریزش موی سکه‌ای شوند.
• ایمونوتراپی موضعی تکنیکی است که در آن یک ماده شیمیایی مانند دیفنسیپرون روی پوست اعمال می‌شود و بثورات آلرژیک ایجاد می‌کند. این بثورات که شبیه بلوط سمی است، ممکن است عرض 6 ماه باعث رشد موهای جدید شود. با این حال، اگرچه تکرار این نوع درمان ممکن است ضروری باشد، اما به دلیل اثراتی که روی پوست دارد معمولاً به‌طور نامحدود و همیشگی انجام نمی‌شود.

داروهای تزریقی

تزریق استروئید گزینه‌ای رایج برای آلوپسی خفیف و تکه‌ای برای کمک به رشد مجدد مو در نقاط طاس است. در این روش، پزشکان سوزن‌های ریز استروئید را به ناحیه طاس تزریق می‌کنند.

برای رشد مجدد مو، این درمان باید هر 1 تا 2 ماه یکبار تکرار شود. با این حال، تزریق استروئید از ریزش موهای جدید جلوگیری نمی‌کند.

درمان‌های خوراکی

از قرص‌های کورتیزون گاهی برای درمان ریزش موی گسترده استفاده می‌شود، اما به دلیل احتمال بروز عوارض، باید این گزینه را با پزشک در میان بگذارید. داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی خوراکی، مانند متوترکسات و سیکلوسپورین، گزینه دیگری هستند که می‌توانید امتحان کنید.

آنها پاسخ سیستم ایمنی بدن را مسدود می‌کنند، اما به دلیل خطر عوارض جانبی مانند فشار خون بالا، آسیب کبدی و کلیوی و افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های جدی و سرطانی به نام لنفوم نمی‌توان از آنها برای مدت طولانی استفاده کرد.

لیزر و نور درمانی

نور درمانی که به آن فتوشیمی درمانی نیز می‌گویند، از یک حساس‌کننده نور یا فتوتراپی (که از طول موج‌های خاصی از نور ماوراء بنفش برای اثرات درمانی بهره می‌گیرد) استفاده می‌کند.

در لیزر درمانی هم دوز خاصی از اشعه برای تشویق رشد موهای جدید روی پوست تابانده می‌شود. این دو روش درمانی ایمن و مؤثر در نظر گرفته می‌شوند.

درمان ریزش مو سکه ای به روش‌های طبیعی

برخی از افراد مبتلا به آلوپسی آره‌آتا درمان‌های جایگزین را برای این بیماری انتخاب می‌کنند. با این حال مهم است بدانید این درمان‌ها همه تجربی هستند و پشتوانه علمی خاصی ندارند، یعنی در کارآزمایی‌های بالینی آزمایش نشده‌اند و هیچ شواهد پزشکی یا علمی محکمی وجود ندارد که تاثیر آنها را نشان دهد.

درمان‌های طبیعی و جایگزین شامل طب سوزنی، رایحه‌درمانی، ویتامین‌ها و مکمل‌ها (از جمله روی و بیوتین)، روغن‌های ضروری و سایر روغن‌ها (مانند نارگیل، درخت چای و روغن کرچک)، آب پیاز مالیده شده به پوست سر و پروبیوتیک‌ها هستند.

شواهدی هم مبنی بر اینکه تغییر در رژیم غذایی ممکن است تأثیر مثبتی بر آلوپسی آره‌آتا داشته باشد، وجود دارد. برخی از افراد که بیماری خودایمنی در آنها تشخیص داده شده است، باید به دنبال یک رژیم غذایی ضد التهابی باشند.

این نوع برنامه غذایی برای کمک به کاهش پاسخ خودایمنی بدن و در نتیجه، کاهش احتمال ریزش موی ناشی از حمله سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو طراحی شده است. در این رژیم غذایی، غذاهایی می‌خورید که روند التهاب را کاهش می‌دهند.

غذاهای اصلی این رژیم (که به عنوان پروتکل خود ایمنی نیز شناخته می‌شود)، میوه‌ها و سبزیجاتی مانند زغال اخته، آجیل، دانه‌ها، کلم بروکلی، چغندر، و گوشت‌های بدون چربی مانند ماهی آزاد صید شده هستند. برخی از مطالعات همچنین نشان داده‌اند یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای ممکن است تأثیر مثبتی بر ریزش موی سکه‌ای داشته باشد.

خوردن یک رژیم غذایی متعادل (دارای غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات و گوشت بدون چربی) به دلایل زیادی، نه فقط برای کاهش التهاب، بلکه برای سلامت کلی شما مفید است.

در مجموع، اثربخشی هر کدام از درمان‌هایی که گفتیم از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. برخی از افراد به درمان نیاز نخواهند داشت، زیرا موهایشان خود به خود رشد می‌کند. با این حال در موارد دیگر، برخی افراد با وجود تلاش فراوان و امتحان‌کردن همه گزینه‌های درمانی، بهبودی را مشاهده نخواهند کرد.

بنابراین هیچ درمان قطعی برای ریزش مو سکه ای وجود ندارد و شاید لازم باشد بیش از یک درمان را امتحان کنید تا تفاوت را ببینید. به خاطر داشته باشید رشد مجدد مو ممکن است موقتی باشد، یعنی این امکان وجود دارد که موها دوباره رشد کنند و سپس دوباره بریزند.

چگونه با ریزش مو سکه ای مقابله کنیم؟

آلوپسی آره‌آتا می‌تواند از نظر احساسی چالش برانگیز باشد، به‌خصوص زمانی که ریزش مو کل پوست سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است احساس انزوا کنند یا افسرده شوند، بنابراین این افراد نیاز به پشتیبانی روحی و روانی دارند.

مهم است به خاطر داشته باشید تقریبا از هر 100 نفر دو نفر دارای آلوپسی آره‌آتا هستند. بنابراین شما تنها نیستید! با کمی تغییرات در سبک زندگی خود می‌توانید با این بیماری مقابله کنید.

جدای از درمان‌های دارویی، تکنیک‌های زیبایی و محافظتی مختلفی وجود دارند که افراد مبتلا به آلوپسی می‌توانند آنها را امتحان کنند. این تکنیک‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

• برای پنهان‌کردن یا به حداقل رساندن ریزش مو از آرایش استفاده کنید.
• برای محافظت از چشم در برابر نور خورشید و محیط (در صورت ریزش مژه) از عینک آفتابی استفاده کنید.
• از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید. رشد مو یک فرآیند وابسته به ویتامین‌ها و مواد معدنی است. افرادی که از رژیم‌های غذایی مد روز (رژیم‌های پرچرب، فست فودی و…) استفاده می‌کنند، اغلب مشکلاتی با ریزش مو دارند (اگرچه به‌طور خاص مربوط به آلوپسی آره‌آتا نیست).
• استرس خود را کاهش دهید. اگرچه این موضوع هنوز ثابت نشده است، اما بسیاری از افرادی که به آلوپسی آره‌آتا مبتلا می‌شوند، اخیرا تجربه‌ی یک عامل استرس‌زای بزرگ در زندگی خود – مانند کار، خانواده، مرگ، جراحی، تصادف و غیره – داشته‌اند.
• شما برای پوشاندن تکه‌های طاس می‌توانید کلاه گیس، اکستنشن مژه یا شابلون ابرو را امتحان کنید. اگر ریزش مو روی ابروهای شما تأثیر گذاشته است، مداد ابرو، میکروبلیدینگ و تاتوی ابرو گزینه‌هایی هستند که می‌توانید در نظر بگیرید. میکروبلیدینگ یک تکنیک خالکوبی نیمه دائمی است که ابروها را پر می‌کند. این روش طبیعی‌تر از تاتوهای سنتی ابرو به نظر می‌رسد و 1 تا 3 سال ماندگاری دارد. شما با مراجعه به سایت یوتیوب می‌توانید آموزش‌های آرایشی در مورد نحوه پرکردن و حالت دادن به ابروهای خود را بیابید. هم زنان و هم مردانی که ابروهای خود را از دست می‌دهند، می‌توانند با آموزش‌های ویدیویی، پر‌کردن ابروهای خود را تمرین کنند. استفاده از اکستنشن مژه زمانی که مژه‌ای برای چسباندن به آن ندارید دشوار است، اما باز هم می‌توانید با استفاده از ویدیوهای آموزشی موجود در یوتیوب این کار را یاد بگیرید.

بیشتر بخوانید: 7 ماسک مو ضد ریزش خانگی

آیا می‌توان از ابتلا به ریزش مو سکه ای جلوگیری کرد؟

این وضعیت قابل پیشگیری یا اجتناب نیست، زیرا علت آن ناشناخته است و در افراد مختلف به‌صورت‌های متفاوتی رخ می‌دهد. برخی محققان معتقدند آلوپسی آره‌آتا با استرس مرتبط است، در حالی که برخی دیگر چنین اعتقادی ندارند.

برخی از افراد سابقه خانوادگی آلوپسی آره‌آتا دارند و به آن مبتلا می‌شوند، اما برخی دیگر حتی چنین شرایطی را ندارند و باز هم به این بیماری مبتلا می‌شوند. البته اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به آلوپسی آره‌آتا و یا یک بیماری دیگر مربوط به سیستم ایمنی باشند، خطر ابتلای شما به ریزش موی سکه‌ای افزایش می‌یابد.

برخی از این بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی عبارتند از دیابت نوع 1، آرتریت روماتوئید، بیماری تیروئید، لوپوس، بیماری آدیسون و درماتیت آتوپیک. به ندرت پیش می‌آید والدین این بیماری را به کودک منتقل کنند.

به پایان مطلب بررسی ریزش مو سکه ای می‌رسیم. این بیماری که نام علمی آن آلوپسی آره‌آتا است، به دلایل مختلف و ناشناخته‌ای رخ می‌دهد و به همین جهت قابل پیشگیری نیست.

با این حال در صورت ابتلا به آن، درمان‌های دارویی و خانگی مختلفی برای کنترل ریزش موی شما وجود دارند که تحت نظر پزشک می‌توانید آنها را امتحان کنید. همچنین داشتن یک رژیم غذایی سالم و جلوگیری از اضطراب در بسیاری از افراد باعث می‌شود تا ریزش موی سکه‌ای خودبه‌خود از بین برود.

منبع ++++++