علت خطوط روی ناخن چیست؟

شرایط مختلف از استرس گرفته تا بیماری‌های کلیوی و تیروئید می‌تواند باعث تغییراتی در ناخن‌هایمان شود. ایجاد خطوط روی ناخن یک تغییر متداول است؛ اگر چه این تغییر اغلب نگران‌کننده نیست اما گاهی می‌تواند از یک مشکل جدی در بدن بروز کند. با ما همراه باشید تا دریابید که چه چیزی باعث ایجاد خط روی ناخن می‌شود و چگونه می‌توان از شر آن‌ها خلاص شد.

خطوط عمودی روی ناخن و دلایل بروز آن

خطوط عمودی روی ناخن رایج‌ترین شکل برجستگی در ناخن است که حدود ۲۰ درصد بزرگسالان را درگیر می‌کند بنابراین می‌توان افزایش سن را اولین دلیل بروز خطوط روی ناخن دانست. به همان روشی که پوست خشک و موها خشن‌تر می‌شوند ناخن‌ها نیز با افزایش سن تغییر می‌کنند زیرا حفظ رطوبت در بدن سخت‌تر می‌شود. البته دلایل دیگری نیز وجود دارد که به پیری مربوط نمی­شود:

• اگر بدون هیچ آسیب‌دیدگی، شکل و رنگ ناخن‌هایتان تغییر کرده، ممکن است ناشی از قارچ ناخن یا مشکلات جدی‌تر باشد.
• ازآنجایی‌که ناخن‌ها از سلول‌های زنده پوست در انگشتان ساخته می‌شوند بنابراین یک بیماری پوستی مانند اگزما ممکن است منجر به بروز خطوط روی ناخن شود.
• خشکی پوست: خشکی پوست یکی دیگر از دلایلی است که می‌تواند با آسیب­های ناخن همراه باشد.
• کمبود مواد مغذی: گاهی اوقات برجستگی­های روی ناخن از کمبود مواد مغذی مانند پروتئین، اسیدفولیک، کلسیم، روی یا ویتامین A در بدن خبر می‌دهند.
• مشکلات جدی: در موارد نادر خطوط روی ناخن می‌تواند نشانه کم‌خونی، آرتریت روماتوئید یا مشکلات قلبی عروقی باشد.
• مانیکور: همچنین اگر به‌طور مرتب مانیکور می‌کنید و لاک می‌زنید ممکن است در معرض آسیب‌های ناخن قرار بگیرید چراکه مواد شیمیایی مورداستفاده در آن‌ها به‌مرور باعث بروز مشکلات ناخن و آسیب سطح آن می‌شود.

گاهی اوقات خط روی ناخن از کمبود مواد مغذی مانند پروتئین، اسیدفولیک، کلسیم، روی یا ویتامین A در بدن خبر می‌دهد.

دلایل بروز خطوط افقی روی ناخن

برجستگی‌های افقی ناخن به‌طورمعمول نشان‌دهنده مشکلی در سلامت عمومی فرد است، بنابراین باید آن‌ها را جدی بگیرید و به دنبال توصیه‌های پزشکی باشید. تصور می‌شود این خطوط یا شیارهای افقی که با عنوان خطوط Beau شناخته می‌شوند به دلیل توقف موقت تقسیم سلول‌ها در ماتریس ناخن ایجاد شود. دلایل زیادی برای ظهور این خط روی ناخن وجود دارد از عفونت‌های ناخن گرفته تا شرایط جدی‌تر که نیاز به مداخله پزشکی دارد.

بیشتر بخوانید: قارچ ناخن چیست؟ 

خطوط افقی روی ناخن می‌توانند به یک بیماری پوستی مانند اگزما، پسوریازیس یا عقربک مزمن(پارونیشیا) اشاره داشته باشد بنابراین پوست و نوک انگشتان خود را ازنظر علائم قرمزی و بثورات بررسی کنید؛ شاید نیاز باشد که به یک متخصص پوست مراجعه کنید. اما برجستگی‌های روی ناخن فقط به پوست مربوط نمی‌شود بلکه می‌تواند نشانه‌ای از سایر مشکلات سیستمیک در بدن باشد.

به‌عنوان‌مثال کم‌کاری یا پرکاری تیروئید می‌تواند بر هورمون‌های رشد ناخن، پوست و مو تأثیر بگذارد و در بعضی موارد منجر به ظهور خطوط روی ناخن شود.

اگر روی تمام ۲۰ انگشت دست و پا به‌طور همزمان خطوط Beau ایجاد شود می‌تواند از یک عفونت مانند ذات‌الریه، اوریون یا سفلیس و یا حتی یک مشکل در قلب، کبد یا کلیه باشد. اگر این برجستگی‌ها سبب نازک‌تر شدن، شکستن یا تغییر رنگ ناخن شده‌اند حتماً به یک متخصص پوست مراجعه کنید.

درمان خطوط روی ناخن چیست؟

ازآنجایی‌که خط‌های روی ناخن معمولاً نشانه‌ای از سایر مشکلات سیستمیک در بدن است لذا برای درمان آن باید بروی دلایل اصلی که سبب بروز این تغییرات شده است، متمرکز شد. به عنوان مثال خطوط افقی که به دلیل دیابت روی ناخن ایجاد شده‌اند ممکن است با کنترل قند خون کاهش یابند.

اگر اگزما منجر به ظهور خط روی ناخن شده است، استفاده از مرطوب کننده‌ و پمادهای موضعی برای کاهش علائم اگزما می‌تواند در کاهش این خطوط نیز مؤثر باشد. برای درمان خطوط عمومی روی ناخن می‌توانید از درمان‌های زیر کمک بگیرید:

• در صورتی‌ که برجستگی‌ها از خشکی پوست ناشی می‌شود کافی است از روغن‌های طبیعی مانند روغن جوجوبا، روغن نارگیل یا روغن آرگان برای مرطوب کردن پوست دست و ناخن خود استفاده کنید.
• اگر مقادیر پایین مواد معدنی یا ویتامین‌ها مقصر هستند ممکن است به شما توصیه شود که رژیم غذایی خود را تغییر دهید یا از مکمل‌هایی مانند بیوتین کمک بگیرید. بیوتین(B7) که در تولید کراتین نقش دارد می‌تواند به کمبود ویتامین کمک کرده و آسیب‌های ناخن را درمان کند. مطالعات نشان داده است که مصرف بیوتین تا ۲۵ درصد سبب ضخامت و سفتی ناخن‌ها می‌شود. مصرف مکمل‌های حاوی کلاژن نیز می‌تواند به حفظ شکل ظاهر ناخن‌ها کمک کند زیرا کلاژن در تولید کراتین نقش دارد. تحقیقات نشان داده است که مصرف روزانۀ مکمل‌های حاوی کلاژن به مدت ۲۴ هفته، به میزان قابل توجهی می­تواند در کاهش شکستگی‌ها، سرعت رشد و بهبود ظاهر ناخن‌ها مؤثر باشد.
• از ناخن‌های خود در برابر اشعه UV محافظت کنید. برای شروع می‌توانید از لاک‌های مخصوص(که همچون فیلتری در برابر اشعه مضر UV عمل می‌کنند) استفاده کنید. این لاک‌ها همانند ضد آفتاب برای ناخن عمل می‌کنند و با جذب یا انعکاس اشعه خورشید از ناخن‌های شما در برابر آسیب محافظت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: لایه‌ لایه شدن ناخن؛ 

در مجموع ناخن‌های شما می‌توانند چیزهای زیادی در مورد سلامت عمومی شما بگویند بنابراین مهم است که در برابر هرگونه تغییر در وضعیت ناخن واکنش نشان دهید. بیشتر اوقات خط‌های روی ناخن با افزایش سن ظاهر می‌شوند اگرچه ممکن است از اولین علائم یک مشکل جدی در بدن باشند!