گال و اگزما چه فرق و ارتباطی با هم دارند؟

احساس خزیدن حشرات بر روی پوست، یک حس بسیار ناراحت کننده و مشمئزکننده است. اما باور کنید یا نه، در شرایطی خاص، حشرات واقعاً می‌توانند زیر پوست انسان بخزند! و این دقیقاً همان چیزی است که در بیماری گال اتفاق می‌افتد. گال یک جوش است که توسط کنه‌ای ایجاد شده که در پوست شما نفوذ کرده و تکثیر شده است و گاهی اوقات مردم آن را با سایر بثورات رایج مانند اگزما اشتباه می‌گیرند. اما اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که در اثر التهاب ایجاد می‌شود. اگرچه علائم گال و اگزما شباهت‌هایی باهم دارند، اما منشا و درمان این دو بیماری کاملا متفاوتند و بنابراین بسیار مهم است تا این دو را با یکدیگر اشتباه نگیرید! پس بیایید ببینیم که گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟

علائم اگزما و گال

برای اینکه ببینیم گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ ابتدا نگاهی به علائم این دو بیماری می‌اندازیم. گال با خارش شدید، خود را نشان می‌دهد که این خارش در هنگام شب بدتر از قبل هم می‌شود. خارش در مسیرهای نازکی از تاول‌ها و برجستگی‌های ریز روی پوست که در قسمت‌های چین خورده‌ پوست یافت می‌شوند، رخ می‌دهد. اگر قبلاً در معرض گال قرار گرفته‌اید، معمولاً چند روز طول می‌کشد تا علائم این بیماری بر روی پوستتان ظاهر شوند.

بیشتر بخوانید: بیماری گال؛ 

اما اگر قبلا این بیماری را نگرفته‌اید، ممکن است ظهور علائم تا 6 هفته طول بکشد. با این حال در این مدت می‌توانید گال را به دیگران انتقال دهید، حتی اگر هنوز از نظر فیزیکی روی پوست شما ظاهر نشده باشد. بثورات و جوش‌های حاصل از گال می‌توانند در هر جایی از بدن شما ظاهر شوند، اما معمولاً نواحی زیر را درگیر می‌کنند:

• بین انگشتان
• زیر بغل
• دور کمر
• در امتداد قسمت داخلی مچ دست
• روی آرنج داخلی
• در کف پا
• دور سینه‌ها
• در اطراف ناحیه تناسلی مردانه
• روی باسن
• روی زانو

برای نوزادان و کودکان خردسال، جوش‌های خارش دار می‌توانند روی پوست سر و کف دست ظاهر شوند. اگر مشکوک به گال هستید، آن را به پزشک خود اطلاع دهید. از آنجایی که گال شبیه اگزما است، پزشک می‌تواند آن را به درستی تشخیص دهد و یک برنامه درمانی برای شما تنظیم کند.

در ادامه بررسی گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ نگاهی به علائم اگزما خواهیم انداخت. در مورد اگزما، انواع مختلفی از این بیماری به دلیل محرک‌های مختلف می‌توانند در قسمت‌های مختلف بدن ظاهر شوند!

گاهی اوقات اگر خارش خیلی شدید باشد، ممکن است حتی دچار خونریزی شوید که این موضوع به نوبه خود، اگزما را بدتر می‌کند. در واقع اگزما باعث خارش شدید پوست می‌شود و شما هرچه بیشتر پوست خود را بخارانید، دچار خونریزی و سپس خارش شدیدتری می‌شوید! به این سیکل، “چرخه خارش-خراش” می‌گویند.

اگر به دنبال علائم اگزما هستید، موارد زیر را باید درنظر داشته‌باشید:

• خارش، خشک شدن پوست
• پوست ملتهب که تغییر رنگ داده است
• پوست چرمی و ضخیم یا پوسته پوسته شده
• خشن و زبر شدن پوست
• تراوش مایع از زیر پوست
• تورم در محل خارش یا بثورات

علائم اگزما و شعله‌ور شدن آن می‌توانند برای دوره‌های زمانی مختلف ظاهر شوند و از بین بروند. اگر اگزمای شما خیلی شدید است، به متخصصان پوست مراجعه کنید. آن‌ها می‌توانند به تعیین نوع اگزما و کنترل خارش کمک کنند. به‌طور خلاصه، انواع مختلف اگزما عبارتند از:

• درماتیت آتوپیک: شایع‌ترین شکل اگزما است که علامت اولیه آن خارش پوست است. این نوع اگزما عامل ژنتیکی دارد و در افراد یک خانواده دیده می‌شود.
• درماتیت تماسی: افراد مبتلا به درماتیت تماسی در اثر لمس مواد محرک مانند لوازم آرایشی یا صابون‌های معطر دچار عود علائم می‌شوند.
• اگزمای دیسیدروتیک: اولین علامت اگزمای دیسیدروتیک، بثورات خارش دار کوچکی است که به صورت تاول روی پاها یا دست‌ها ایجاد می‌شود. این نوع اگزما هم معمولاً در خانواده‌ها دیده می‌شود.
• اگزمای نومولار: این نوع اگزما می‌تواند روی پاها و تنه ظاهر شود و بثورات آن بیشتر از سایر انواع اگزما تراوش می‌کنند و پوسته پوسته می‌شوند.
• درماتیت سبورئیک: علائم درماتیت سبورئیک در اطراف پوست سر و پشت گوش‌ها دیده می‌شود. در این بیماری، پوست فرد پوسته‌پوسته شده و این پوسته‌ها به صورت لکه‌های چرب در می‌آیند.
• درماتیت استاز: گردش خون ضعیف در پاها باعث درماتیت استازی می‌شود که علائم آن در مچ، ران و ساق پا ظاهر می‌شود. پوست در نواحی آسیب دیده پوسته پوسته و تیره‌تر به‌نظر می‌رسد و فرد ممکن است در ناحیه مچ پا دچار تورم شود.

بیشتر بخوانید: ویتیلیگو چیست؟ بررسی علل و درمان بیماری پوستی برص یا پیسی

شباهت‌های گال و اگزما

گال و اگزما شباهت‌های زیادی دارند که عبارتند از:

• گال و اگزما هر دو، بیماری التهابی پوست هستند
• گال و اگزما هر دو با بثورات، قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست همراه هستند
• گال و اگزما هر دو باعث خارش پوست می‌شوند
• ظاهر گال و اگزما می‌تواند شبیه به هم باشد
• گال و اگزما هر دو می‌توانند باعث ضخیم شدن پوست بدن شوند
• هم گال و هم اگزما می‌توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند

همچنین باید بدانید که در گال، مدفوع کنه‌ها در زیر پوست می‌تواند باعث واکنش ایمنی بدن شود که در نهایت منجر به اگزما خواهد شد. برای تایید اینکه شما گال دارید، نمونه‌ای از پوست شما برای آزمایش گرفته می‌شود. اگر نتیجه آزمایش شما آلودگی به کنه را نشان دهد، وجود گال تایید می‌شود. اگر نه، احتمالا به برخی بیماری‌های پوستی دیگر مبتلا هستید. اما برای تایید یا رد اگزما، پزشک پوست شما را معاینه فیزیکی می‌کند و هیچ گونه آزمایش نمونه‌گیری انجام نخواهد شد.

چه چیزی باعث اگزما و گال می‌شود؟

همانطور که در ابتدای مطلب گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ گفتیم، این دو بیماری شاید شبیه به هم به‌نظر برسند، اما علائم و دلایل کاملا متفاوتی دارند.

جامعه پزشکی دقیقاً مطمئن نیست که چه چیزی باعث اگزما می‌شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به اگزما بیشتر به دلایل ژنتیکی به این بیماری مبتلا می‌شوند که در آن‌ها، پوست بدن سد ضعیف‌تری نسبت به استاندارد دارد و به همین دلیل، آلرژن‌ها و محرک‌ها می‌توانند باعث التهاب پوستشان شوند.

اگزما قابل درمان قطعی نیست، اما این عارضه معمولاً با شعله‌ور شدن (زمانی که علائم عود می‌کنند و بدتر می‌شوند) و دوره‌های بهبودی (زمانی که علائم فروکش می‌کنند) رخ می‌دهد. بسیاری از افراد مبتلا به اگزما یاد می‌گیرند که محرک‌های خود را شناسایی کنند، که این محرک‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• استرس
• شرایط آب و هوایی
• آلرژن‌ها

اگر محرک‌های خود را به خوبی بشناسید، می‌توانید برای عود بیماری آماده باشید و از ابتلا به علائم شدید اگزما جلوگیری کنید.

از سمت دیگر، گال توسط کنه‌هایی ایجاد می‌شود که زیر پوست، جا خوش می‌کنند و همانطور که از همان اول مطلب گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ گفتیم، این بیماری با اگزما کاملا تفاوت دارد. در واقع برای ابتلا به گال، باید با فردی که کنه روی پوستش دارد و یا با اشیایی که توسط فرد مبتلا به گال لمس می‌شوند، تماس داشته‌باشید. این عارضه زمانی منتقل می‌شود که یک کنه از روی پوست فرد دیگر یا از یک شی مشترک به روی پوست شما می‌خزد.

البته این امر معمولاً مستلزم تماس طولانی مدت است، مانند نوازش بین والدین و فرزند یا تماس نزدیک بین دو نفر که از نظر فیزیکی صمیمی هستند. همچنین حیوانات خانگی گال انسانی را پخش نمی‌کنند و این وضعیت فقط از انسان به انسان منتقل می‌شود. شیوع گال در مکان‌هایی که تماس نزدیک بین گروه‌های در معرض خطر وجود دارد رایج است، از جمله:

• درمانگاه‌ها
• بیمارستان‌ها
• خانه‌های سالمندان
• خوابگاه‌ها
• انواع مکان‌های عمومی که افراد برای مدت طولانی در تماس نزدیک با یکدیگر قرار دارند

بیشتر بخوانید: آلرژی پوستی چیست؟ انواع، علائم و روش‌های پیشگیری

پیشگیری از گال و اگزما

مطلب گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ را با طرح این سوال ادامه می‌دهیم: آیا می‌توان از این دو بیماری پیشگیری کرد؟ و اگر جواب مثبت است، چگونه؟!

برای جلوگیری از گال یا اگزما متاسفانه کارهای کمی وجود دارند که بتوانید انجام دهید. اگر مستعد ابتلا به اگزما هستید، احتمالاً در طول زندگی خود با این وضعیت دست و پنجه نرم خواهید کرد. با این حال، شناسایی محرک‌های منحصربه‌فرد خود و اجتناب از آن‌ها می‌تواند به شما در جلوگیری از شعله ور شدن بیش از حد بیماری کمک کند. راه‌های پیشگیری از شیوع اگزما عبارتند از:

• حمام کردن در آب ولرم به جای گرم
• نوشیدن آب فراوان
• پوشیدن لباس گشاد
• اجتناب از تغییرات شدید دما
• استفاده از صابون ملایم و محصولات با برچسب “بدون عطر”
• عدم خراشیدن پوست
• اجتناب از استرس

اما در مورد گال، شما می‌توانید با محدود کردن تماس پوست به پوست، استفاده نکردن از حوله مشترک، و شستن ملافه و سایر لباس‌ها با آب داغ، از گسترش گال جلوگیری کنید. علاوه بر این، حتماً کل خانواده را به‌طور همزمان درمان کنید. به یاد داشته‌باشید، سایر اعضای خانواده، از جمله نوزادان، ممکن است این بیماری را داشته‌باشند اما ممکن است هنوز علائمی از خود نشان ندهند.

افرادی که در مهدکودک‌ها، خانه‌های سالمندان و بیمارستان‌ها کار می‌کنند و همچنین افرادی که دچار نقص ایمنی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به گال خواهند بود. پس اگر در یکی از این گروه‌ها قرار دارید و جدیدا دچار جوش‌های عجیب و غریبی شده‌اید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. به این ترتیب می‌توانید به سرعت درمان شوید و از انتقال گال به دیگران جلوگیری کنید.

درمان گال و اگزما

در انتهای مطلب گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ به روش‌های درمان این دو بیماری نگاهی خواهیم انداخت.

درمان نسبی اگزما اغلب شامل استفاده از کرم‌هایی است که التهاب پوست را کاهش می‌دهند. از آنجایی که هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، باید روشی برای کمک به حفظ پوست خود پیدا کنید. درمان‌های موضعی اگزما برای موارد خفیف تا متوسط ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• استروئیدهای موضعی: مانند هیدروکورتیزون یا تریامسینولون
• مهارکننده‌های کلسینئورین: مانند پیمکرولیموس یا تاکرولیموس
• مهارکننده‌های PDE4: مانند Eucrisa

درمان‌های اگزما شدید عبارتند از:

• استروئیدهای سیستمیک: مانند پردنیزون
• سرکوب کننده‌های ایمنی خوراکی: مانند Rinvoq (upadacitinib)
• تزریقات: مانند Dupixent (dupilumab)

درمان‌های خانگی نیز می‌توانند برای اگزما مفید باشند. استفاده از پوشش‌های مرطوب در طول شب برای افزایش جذب رطوبت بر روی پوست ملتهب، یکی از محبوب‌ترین درمان‌های خانگی اگزما است. نور درمانی در مطب با استفاده از یک طول موج خاص از نور فرابنفش نیز به کاهش التهاب کمک می‌کند.

اما برای درمان گال معمولا از داروهای موضعی و خوراکی استفاده می‌شود. این داروها کنه‌ها را می‌کشند و از تکثیر آن‌ها جلوگیری می‌کنند. پرمترین، رایج‌ترین کرم برای گال است. باید این کرم را به تمام بدن خود بمالید و 8 تا 10 ساعت روی پوست خود بگذارید و سپس آن را بشویید. برای بهترین نتیجه، گاهی اوقات شما به 2 جلسه درمانی به فاصله 1 هفته نیاز دارید.

ایورمکتین هم یک درمان خوراکی است که به از بین بردن کنه گال کمک می‌کند. معمولا برای یک برنامه درمانی جامع، توصیه می‌شود که این دارو را به همراه کرم پرمترین استفاده کنید. این درمان ترکیبی برای عفونت‌های شدید یا گسترده کاملا جوابگو است.

گاهی اوقات تشخیص اینکه آیا گال از بین رفته است یا نه ممکن است سخت باشد. مثلا ممکن است بیش از 6 هفته پس از درمان کنه گال، هنوز احساس خارش کنید، زیرا بقایای کنه‌ها می‌توانند علیرغم درمان در پوست باقی بمانند و این بدان معناست که خارش نیز می‌تواند ادامه یابد.

اما اگر همچنان برآمدگی‌های جدید و قرمز رنگی دارید، این خطر وجود دارد که گال همچنان زیر پوست شما وجود داشته‌باشد. اگر فقط خارش دارید اما پوستتان شفاف است، به احتمال زیاد از شر گال خلاص شده‌اید. این عدم اطمینان می‌تواند بسیار خسته کننده و ناراحت کننده باشد.

اما در صورت نیاز می‌توانید خارش مداوم را با مرطوب کننده‌های پوست و آنتی هیستامین‌ها درمان کنید. پزشک شما می‌تواند پوست شما را بررسی کند و ببیند که آیا گال برطرف شده است و متوجه شود که آیا به درمان بیشتری نیاز دارید یا خیر.

بیشتر بخوانید: علائم پوستی سرطان کبد

سخن نهایی

به پایان مطلب گال و اگزما چه فرق و ارتباطی دارند؟ می‌رسیم. گال و اگزما هر دو باعث ایجاد لکه‌های پوسته‌دار و خارش‌دار بر روی پوست می‌شوند. گال یک بیماری مسری است که نیاز به دارو دارد. درمان گال ممکن است تا 4 هفته طول بکشد و حتی ممکن است در هفته اول درمان، بثورات و خارش شما بدتر شود که البته این موضوع کاملا طبیعی است.

اما اگزما یک بیماری مزمن مادام العمر است که ممکن است به درمان مداوم مانند کورتیکواستروئیدها نیاز داشته‌باشد. عود این بیماری ممکن است بدون هشدار اتفاق بیفتد و اگر برنامه درمانی فعلی موثر نیست، باید با پزشک خود تماس بگیرید.

سوالات متداول

منابع: + + + + +