سلولیت اوربیتال چیست؟ علائم، دلایل و روش درمان خانگی
سلولیت یک عارضه پوستی به شمار می‌رود که به صورت تورم و قرمزی در نواحی مختلفی از بدن خود را نشان می‌دهد. سلولیت انواع مختلفی دارد و در بخش‌هایی مانند ران‌ها، بازوها، شکم، صورت و چشم‌ها اتفاق می‌افتد. در این بین سلولیت اوربیتال به صورت عفونت در بافت‌های نرم حفره و پشت مدار چشم بروز می‌کند و مشکلات فراوانی را برای فرد مبتلا ایجاد خواهد‌کرد. این عارضه بسیار خطرناک و جدی است و بی‌توجهی نسبت به درمان می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به همراه داشته‌باشد. آمارها نشان می‌دهد در حدود 11% از افراد مبتلا به این بیماری دچار نابینایی کامل می‌شوند. در نتیجه تشخیص به موقع و درمان سریع این نوع از سلولیت بسیار ضروری به نظر می‌رسد. برای آگاهی از علائم و نشانه‌های این عارضه و راه‌های درمان آن، در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
سلولیت پس‌سپتال یا اوربیتال چیست؟
اوربیتال یا پس‌سپتال به نوعی عفونت در حفره داخلی چشم اشاره دارد که از طریق باکتری‌های بیماری‌زا ایجاد می‌گردد. سلولیت پس‌سپتال یا پس‌سپتوم بافت عضله و چربی را به طور هم زمان درگیر می‌کند و عواقب جدی و گاه جبران ناپذیری به همراه دارد. این نوع از سلولیت در تمامی سنین ممکن است رخ دهد، اما شیوع آن در بین کودکان بیشتر از سایرین گزارش شده است. عوامل ایجادکننده سلولیت پس‌سپتال باکتری‌های هوازی و بی‌هوازی و حتی قارچ‌ها هستند که از آن جمله می‌توان به گونه‌های استافیلوکوکوس اورئوس و استرپتوکوک اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: سلولیت در کودکان؛
شایع‌ترین عوامل ایجادکننده سلولیت پس‌سپتال شامل عفونت‌های داخلی فک و صورت مانند عفونت‌های دندان، گوش میانی و سینوس‌ها میشود. وجود نقص در سیستم ایمنی بدن فرد می‌تواند به بروز این عارضه دامن بزند؛ به صورتی که با ایجاد خراشیدگی و بریدگی‌های اطراف چشم و یا آسیب‌های پلک بالا و پایین، باکتری وارد بدن میشود و بدن توانایی مقابله با آن را ندارد و در نتیجه عفونت ایجاد میشود.
این عارضه خود را با قرمزی کره چشم، درد همراه با حرکات نامنظم عدسی، دوبینی و تورم در پلک بالا و پایین خود را نشان می‌دهد. برخی از علائم اوربیتال با سلولیت پیش‌سپتال شباهت فراوانی دارد و این امر موجب ایجاد خطا در تشخیص و درمان نوع عارضه می‌گردد. به همین خاطر تشخیص درست و به‌موقع توسط چشم پزشک متخصص اهمیت فراوانی دارد. سلولیت پیش‌سپتال نسبت به اوربیتال خطر کمتری دارد، اما در صورت عدم پیگیری می‌تواند منجر به پس‌سپتال گردد.
درمان این مشکل با مصرف آنتی بیوتیک آغاز میشود و ممکن است تا مرحله جراحی پیش رود. انتخاب شیوه درمان در سلولیت بستگی به عوارض قابل مشاهده و شدت این علائم دارد. در درمان آنتی بیوتیکی بازه زمانی مورد نیاز بین 2 تا 3 هفته متغیر خواهد بود. بدیهی است در موارد پیشرفت بیماری این زمان افزایش می‌یابد.
در موارد حاد این عارضه که عفونت به داخل جمجمه راه می‌یابد، درمان به کمک جراحی ادامه خواهد یافت. نشانه‌های پیشرفت این بیماری به صورت عدم پاسخ عفونت به داروها، بدتر شدن بینایی و ایجاد آبسه‌های بزرگ با قطر بیش از 10 میلی‌متر در بافت‌های داخلی چشم خواهد بود.
در مجموع سلولیت اوربیتال یک عارضه اورژانسی برای چشم به شمار می‌رود که نیاز به پیگیری و درمان سریع دارد. در صورت مشکوک بودن به بروز این بیماری در نواحی چشم‌ها باید با چشم پزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: درمان سردرد؛
انواع سلولیت چشم
سلولیت دور چشم یا نواحی داخلی آن به دو دسته سلولیت پیش‌سپتال و سلولیت پس‌سپتال یا اوربیتال تقسیم میشود. سلولیت پیش‌سپتال شامل عفونت در نواحی پلک و پوست اطراف چشم میشود که در اثر ورود باکتری‌ها به قشر داخلی چشم اتفاق می‌افتد. سپتال یا سپتوم به غشایی می‌گویند که بخش جلوی چشم را از قسمت پشت آن جدا می‌کند. این سلولیت به ساختارهای جلوی چشم آسیب می‌زند.
سلولیت اوربیتال به صورت ایجاد عفونت در حفره داخلی چشم بروز می‌کند و تا اعماق مدار چشم را درگیر می‌کند. این دو عارضه از یکدیگر متمایز هستند، اما علائمی مانند دردناک بودن چشم، قرمز و متورم بودن پلک و شیوع بیشتر در بین کودکان در هر دو مورد مشابه یکدیگر است. در کل میزان شیوع گونه پیش‌سپتال بیشتر از اوربیتال است و بین کودکان به وفور دیده میشود.
این بیماری به دلیل آسیب‌های سطحی صورت یا پلک، نیش حشرات و حیوانات و یا وجود عفونت در بخش‌هایی از صورت مانند سینوس‌ها به وجود می‌آید. سینوس‌ها حفره‌هایی پر از هوا هستند که توسط استخوان‌های صورت ایجاد می‌گردند و در بخش‌های بالا و پایین چشم‌ها قرار دارند. ابتلا به سینوزیت یکی از دلایل شایع در بروز سلولیت پیش‌سپتال محسوب میشود.
سلولیت پس‌سپتال به ندرت توسط عفونت‌های مستقیمی مانند آسیب‌های موضعی یا نیش حشرات ایجاد میشود. علت عمده ایجاد سلولیت پس‌سپتال همان عفونت‌های سینوسی گزارش شده است. نوع باکتری عامل در سلولیت، به دلیل ایجاد عارضه و سن بیمار بستگی دارد. به صورتی که گونه استرپتوکوک پنومونیه در عفونت‌های سینوسی نقش دارد، در حالی که باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و استرپتوکوک پیوژنز در جراحات موضعی و سطحی پوست دیده می‌شوند.
علائم سلولیت پس‌سپتال شامل درد در داخل یا اطراف چشم، تورم، التهاب و قرمزی چشم، دوبینی و ناتوانی در بازکردن چشم میشود. علائم سلولیت پیش‌سپتال خفیف‌تر از پس‌سپتال است که از آن جمله می‌توان به قرمز و متورم شدن چشم و بروز تب و حساسیت به نور اشاره کرد.
علت ایجاد سلولیت اوربیتال
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، سلولیت پس‌سپتال یکی از انواع سلولیت‌های چشم است که در کودکان شیوع بیشتری دارد. این عارضه نسبت به نوع دیگر سلولیت چشم، یعنی پیش‌سپتال، خطرناک‌تر و جدی‌تر است. همچنین محل درگیری چشم در این بیماری و عوامل ایجادکننده آن متفاوت هستند. متاسفانه اوربیتال، پتانسیل ایجاد سندروم کمپارتمان را دارد که این سندروم داخل حفره چشم موجب از دست رفتن کامل بینایی می‌گردد.
مهم‌ترین عامل در ایجاد سلولیت پس‌سپتال، وجود عفونت در بخش‌هایی از صورت مانند سینوس‌ها است که می‌تواند به بخش داخلی حفره چشم سرایت کند.
یکی دیگر از عوامل به وجود آورنده اوربیتال، بی‌توجهی به عفونت‌های دندانی است که به جریان خون راه می‌یابد و در نهایت باعث بروز این عارضه میشود. نیش حشرات یا حیوانات، انواع بریدگی‌ها و خراش‌ها در نواحی اطراف چشم مانند پلک و یا ورود یک جسم خارجی به چشم هم می‌تواند در ایجاد این بیماری نقش داشته‌باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
علائم سلولیت اوربیتال یا پس‌سپتال و پیش‌سپتال در برخی از موارد با یکدیگر هم‌پوشانی دارند. به عنوان مثال هر دو با تورم و قرمزی چشم، گرم و دردناک بودن پوست در نواحی اطراف چشم و تب همراه هستند. اما برخی از علائم در نوع اوربیتال وجود دارد که در دیگری شیوع کمتری دیده میشود.
حرکت چشم درنوع اوربیتال محدود و همراه با درد است، اما این فرآیند در پیش‌سپتال به صورت طبیعی انجام میشود. میزان بینایی و دید رنگی در پس‌سپتال کاهش می‌یابد، در حالی که در دیگری تغییر محسوسی ندارد. تمامی این نشانه‌ها فرد را مجاب می‌کند تا برای درمان اقدامات لازم را انجام دهد.
همان‌طور که می‌دانید وجود عفونت‌های سینوسی قبل از بروز علائم سلولیت به طور کامل، یک زنگ هشدار به شمار می‌رود و بهتر است هرچه سریع‌تر زیر نظر پزشک متخصص درمان شود؛ چرا که این بیماری خیلی سریع گسترش پیدا می‌کند و به مراحل حاد و جبران‌ناپذیر می‌رسد. در مجموع به محض مشاهده علائم زیر باید به پزشک مراجعه شود:
- عفونت‌های سینوسی یا عفونت نهفته در دندان‌ها
- درد داخل حفره چشم یا اطراف آن
- تورم و التهاب پلک‌های چشم
- عدم توانایی در بازکردن چشم
- ناتوانی در حرکت دادن چشم و احساس درد هنگام تحرک
- از دست دادن تدریجی بینایی یا دید رنگی
- تب و سردرد
بیشتر بخوانید: سلولیت در بارداری؛
سلولیت پس‌سپتال معمولا با ارزیابی‌های دیداری تشخیص داده میشود. با این وجود آزمایش‌هایی برای تایید تشخیص و تعیین نوع باکتری‌های عامل انجام خواهد شد. این آزمایشات به تعیین نوع عارضه اعم از سلولیت پیش‌سپتال و پس‌سپتال کمک می‌کند. همان‌طور که می‌دانید سلولیت پیش‌سپتال نسبت به اوربیتال خطر کمتری دارد، اما در صورت بی‌توجهی و عدم درمان به موقع، پیشرفت کرده و به نوع اوربیتال تبدیل خواهد شد.
انجام کارهایی نظیر سی‌تی‌اسکن از سر، چشم و بینی و همچنین معاینه دهان ودندان برای تشخیص محل عفونت از دیگر اقدامات اولیه برای درمان به شمار می‌روند. مرحله اول برای درمان، مصرف آنتی‌بیوتیک است. از آن‌جایی که این دارو برای درمان هر نوع آلودگی باکتریایی و عفونت تجویز میشود، حتی قبل از تشخیص دقیق نوع سلولیت، تزریق آنتی‌بیوتیک‌های وریدی شروع میشود.
اگر مصرف این دارو کمکی به بهبود بیمار نکند، پزشکان به سراغ مرحله بعدی یعنی جراحی می‌روند. جراحی‌های انجام شده در رابطه با درمان سلولیت چشمی، به خارج کردن مایع از سینوس‌ها یا عفونت کره چشم محدود میشود. همچنین در صورت ایجاد آبسه در جمجمه، حین عمل آن را بیرون می‌کشند و داخل سر را پاکسازی می‌کنند.
سخن آخر این‌که، سلولیت اوربیتال به معنای وجود عفونت و التهاب در بافت‌های نرم و داخلی حفره چشم است که توسط گونه خاصی از باکتری‌ها ایجاد میشود. این باکتری‌ها به طور معمول در سطح پوست زندگی می‌کنند، اما با ایجاد خراش یا سوراخ در سطح پوست اطراف چشم، وارد بافت‌های زیرین پوست می‌گردند. این نوع از سلولیت بسیار خطرناک است و با کوچک‌ترین سهل‌انگاری عواقب جبران‌ناپذیری گریبان‌گیر بیمار خواهد شد.
یکی از این عواقب از دست رفتن بینایی چشم‌ها به صورت غیرقابل بازگشت است. کودکان مبتلا به سینوزیت مستعد این بیماری هستند و باید تحت نظر پزشک معالجه شوند. این عارضه معمولا به درمان دارویی پاسخ می‌دهد، اما در صورت پیشرفت، نیازمند جراحی و اقدامات جدی برای درمان خواهد بود. امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله برای شما مفید واقع گردد و شما را برای یک زندگی سالم‌تر رهنمون شود.
اوربیتال یا پس‌سپتال به نوعی عفونت در حفره داخلی چشم اشاره دارد که از طریق باکتری‌های بیماری‌زا ایجاد می‌گردد. سلولیت پس‌سپتال یا پس‌سپتوم بافت عضله و چربی را به طور هم زمان درگیر می‌کند و عواقب جدی و گاه جبران ناپذیری به همراه دارد. این نوع از سلولیت در تمامی سنین ممکن است رخ دهد، اما شیوع آن در بین کودکان بیشتر از سایرین گزارش شده است.
سلولیت اوربیتال به صورت ایجاد عفونت در حفره داخلی چشم بروز می‌کند و تا اعماق مدار چشم را درگیر می‌کند. این دو عارضه از یکدیگر متمایز هستند، اما علائمی مانند دردناک بودن چشم، قرمز و متورم بودن پلک و شیوع بیشتر در بین کودکان در هر دو مورد مشابه یکدیگر است. در کل میزان شیوع گونه پیش‌سپتال بیشتر از اوربیتال است و بین کودکان به وفور دیده میشود.
انجام کارهایی نظیر سی‌تی‌اسکن از سر، چشم و بینی و همچنین معاینه دهان ودندان برای تشخیص محل عفونت از دیگر اقدامات اولیه برای درمان به شمار می‌روند. مرحله اول برای درمان، مصرف آنتی‌بیوتیک است. از آن‌جایی که این دارو برای درمان هر نوع آلودگی باکتریایی و عفونت تجویز میشود، حتی قبل از تشخیص دقیق نوع سلولیت، تزریق آنتی‌بیوتیک‌های وریدی شروع میشود.
