علائم پوستی لوپوس؛ دلایل، انواع و روش درمان سریع خانگی
لوپوس نام یک بیماری خودایمنی نسبتا رایج است که در آن سیستم ایمنی بدن فرد به بافت‌ها و اندام‌های خود حمله کرده و موجب بروز مشکلات فراوانی می‌شود. التهاب ناشی از این بیماری می‌تواند بر سیستم‌های داخلی بدن تاثیر گذاشته و فرد را با مشکلات متعددی مواجه کند. تشخیص این بیماری در وهله اول آسان نیست و نیاز به بررسی آزمایش‌های گوناگون توسط پزشک دارد؛ اما با این حال آگاهی به علائم پوستی لوپوس و دیگر نشانه‌های عمومی آن می‌تواند به شما در تشخیص اولیه بیماری و مراجعه به پزشک متخصص کمک کند. با ما همراه باشید.
علل بروز لوپوس
علل اصلی بروز لوپوس به‌طور قطع مشخص نمی‌شود؛ اما پزشکان طی چند سال اخیر با بررسی نمونه‌های مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که عواملی چون محیط، هورمون‌ها، عفونت، وراثت و داروها می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. در ادامه تاثیر هر یک از این عوامل را به‌طور جداگانه بررسی خواهیم کرد.
محیط
محیط یکی از عوامل اثرگذار بر بروز لوپوس در بدن افراد است. متخصصان طی شواهد گوناگون دریافته‌اند محرک‌هایی مانند استرس و اضطراب، مصرف دخانیات و قرار گرفتن در معرض گرد و غبار می‌تواند علتی مهم برای شکل‌گیری این بیماری در بدن باشد.
هورمون‌ها
مطالعات متعددی در این زمینه نشان می‌دهد که نوسانات هورمونی و نامتعادل‌شدن سطح طبیعی هورمون می‌تواند به ایجاد بیماری لوپوس کمک کند. یکی از دلایل گسترده‌تر بودن این بیماری در زنان، افزایش میزان استروژن در بدن افراد است.
عفونت
متخصصان طی بررسی‌های گوناگون خود به ارتباطی مستقیم میان شکل‌گیری لوپوس در بدن و عفونت‌هایی مانند سیتومگالوویروس و اپشتین بار رسیده‌اند. این مسئله همچنان در حال بررسی است.
ژنتیک
شاید برایتان جالب باشد بدانید تا به امروز بیش از ۵۰ ژن مرتبط با بیماری لوپوس شناسایی شده که این موضوع تاثیر ژنیک در شکل‌گیری این بیماری را تایید می‌کند. همچنین سابقه خانوادگی می‌تواند ریسک ابتلای فرد به این بیماری را افزایش دهد.
برخی داروها
استفاده طولانی مدت از بعضی داروها مثل پروكائین آمید (پروكانیدید)، هیدرالازین (آپرسولین) كینیدین در ایجاد نوعی از لوپوس به نام لوپوس اریتماتوز نقش دارد.
علاوه بر این بیمارانی که برای کنترل بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید (RA)، اسپوندیلیت آنکیلوزان و بیماری التهابی روده (IBD) از داروهای بلاک‌کننده TNF استفاده می‌کنند، می‌توانند دچار DIL شده و ریسک شکل‌گیری بیماری در بدنشان افزایش پیدا کند.
به‌ندرت دیده شده که تتراسایکلین‌هایی مثل مینوسیکلین، عموما به‌طور روزانه برای درمان آکنه مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز موجب ایجاد DIL شده است.
بیشتر بخوانید: علائم پوستی سل؛
گروه‌های در معرض خطر ابتلا به لوپوس
در مقاله علائم پوستی لوپوس باید به گروه‌های در معرض خطر نیز توجه کرد. بیماری لوپوس ممکن است در بدن هر فردی ایجاد شود؛ اما در این میان برخی از گروه‌ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری‌ها هستند. فراموش نکنید این افراد صددرصد مبتلا بیماری لوپوس نمی‌شوند؛ اما ریسک بروز بیماری در آن‌ها از سایر افراد بیشتر است. این گروه‌ها عبارت‌اند از:
زنان
همان‌طور که اشاره کردیم، یکی از عوامل موثر در ایجاد لوپوس، نوسانات هورمونی، خصوصا افزایش سطح استروژن در بدن است. همین امر سبب شده خطر ابتلا به لوپوس در زنان بیشتر از مردان باشد، اما با این حال این بیماری در مردان به شکل شدیدتری خود را نشان می‌دهد.
افراد بین ۱۵ تا ۴۵ سال
لوپوس ممکن است در هر سنی ایجاد شود، اما افراد بین ۱۵ تا ۴۵ سال بالاترین آمار ابتلا به این بیماری را دارند.
افرادی با سابقه خانوادگی
افرادی که در خاندان خود سابقه ابتلا به این بیماری را دارند، بیش از سایرین مستعد مبتلا‌شدن به لوپوس هستند.
ساکنین برخی مناطق جغرافیایی
شاید برایتان عجیب باشد؛ اما بیماری لوپوس در برخی از اقوام خاص مانند اسپانیایی‌ها، آفریقایی-آمریکایی‌ها، آسیایی‌ها، و بومیان آمریکا یا اقیانوسیه بیشتر دیده می‌شود.
تشخیص بیماری لوپوس
در حال حاضر آزمایش مشخصی برای تشخیص قطعی لوپوس وجود ندارد، اما پزشکان با توجه به علائم فرد و شرایط بالقوه موثر دیگر می‌توانند احتمال وجود این بیماری در بدن فرد را تشخیص دهند. تحقیقات متعددی نشان می‌دهد آنتیبادیهای مشخصی برای بیماری لوپوس وجود دارد.
این آنتیبادیها شامل DNA دو رشته (ds-DNA) و آنتیبادی اسمیت (Sm) می‌شوند. پزشکان در جلسه اول ویزیت ابتدا سوابق پزشکی شما را مورد بررسی قرار داده و عوامل موثر بر بروز این بیماری مانند ژنتیک، محیط، سابقه خانوادگی و… تحت نظر خود قرار می‌دهند.
علاوه بر این برای معاینات دقیق‌تر ممکن است شما را برای انجام آزمایش‌های مختلف به مراکز تخصصی ارجاع دهند. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر خواهند شد:
بررسی آزمایش ادرار
پزشک متخصص می‌تواند با استفاده از آزمایش ادرار میزان خون یا پروتئین در بدن شما را متوجه شده و بر این اساس احتمال تاثیر بیماری لوپوس بر کلیه‌های شما را مورد بررسی قرار دهد.
بررسی آزمایش خون
این آزمایش عموما شامل شمارش کامل خون یا همان آزمایش CBC است. پزشک بر اساس این آزمایش تعداد و نوع گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌های خون شما را تعیین کرده و نظر قطعی خود را می‌دهد.
علاوه بر این ممکن است شما به آزمایش‌های دیگری مانند سرعت رسوب گلبول‌های قرمز (ESR)، آزمایش آنتیبادی ضد هسته‌ای و آزمایش پروتئین واکنشی سی (C CRP) نیاز پیدا کنید.
بررسی بیوپسی بافت
پزشک می‌تواند بیوپسی یا نمونه‌ای از سلول‌های شما را از ناحیه بثورات پوستی بردارد تا با انجام تست روی آن‌ها متوجه شود که آیا در بدن شما سلول‌های معمول موجود در افراد مبتلا به لوپوس وجود دارد یا نه.
علاوه بر این اگر احتمال آسیب کلیوی نیز وجود داشته باشد، ممکن است نیاز به نمونه‌برداری کلیه برای تشخیص بهتر و شروع روند درمان داشته باشید.
بررسی آزمایش‌های تصویربرداری
پزشک متخصص به کمک اشعه X قفسه سینه و اکوکاردیوگرام وجود التهاب یا مایعات در ریه‌ها و قلب شما را مشخص خواهد کرد.
انواع مختلف لوپوس
از جمله انواع مختلف این بیماری که در مقاله علائم پوستی لوپوس باید به آن توجه کرد موارد ذیل است:
لوپوس اریتماتوی سیستمیک
لوپوس اریتماتوی سیستمیک که با نام اختصاری SLE شناخته می‌شود، شایع‌ترین نوع این بیماری است. در حقیقت بسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند و می‌گویند دچار لوپوس شده‌اند، منظورشان نوع SLE است. طیفSLE از خفیف تا شدید می‌تواند متفاوت باشد.
این بیماری دوره عود و فروکش دارد و باعث ایجاد علائمی در بدن فرد می‌شود که ممکن است با گذشت زمان بدتر شده و سپس در طی بازه زمانی خاصی بهبود پیدا کند.
بازه‌هایی از زمان که علائم بیمار بدتر می‌شود، شعله‌ور‌شدن یا دوره عود نام دارد و دوره‌هایی که علائم کمی فروکش می‌کند، دوره بهبود خوانده می‌شود. این شکل از لوپوس عموما چندین سیستم بدن انسان مانند پوست، مفاصل، کلیه‌ها، سیستم عصبی، قلب و ریه‌ها را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد.
لوپوس جلدی یا پوستی
این نوع از لوپوس همان‌طور که از نامش پیدا است معمولا به پوست فرد محدود می‌شود که البته ممکن است با زخم‌ها، بثورات و ضایعات دائمی همراه باشد. لوپوس پوستی خود به چند دسته دیگر تقسیم می‌شود:
لوپوس پوستی حاد
این شکل از بیماری که سخت‌ترین نوع آن است، باعث ایجاد بثوراتی موسوم به بثورات پروانه‌ای می‌شود. این بثورات قرمز رنگ روی گونه‌ها و بینی فرد ظاهر می‌شوند.
لوپوس پوستی تحت حاد
این نوع از بیماری بثوراتی را با خود به همراه دارد که قرمز هستند، برافروخته شده و در نهایت پوسته پوسته می‌شوند. بثورات پوستی نوع تحت حاد غالبا در مناطقی از بدن ایجاد می‌شود که در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گرفته و معمولا هم منجر به زخم‌های جدی نمی‌شوند.
لوپوس پوستی مزمن
نتیجه ایجاد این لوپوس که دیسکوئید نیز خوانده می‌شود، بروز بثورات بنفش یا قرمز رنگ است. لوپوس پوستی مزمن در مواردی ممکن است زخم و ریزش مو را نیز به همراه داشته باشد. لازم است بدانید لوپوس حاد در بسیاری از موارد با لوپوس سیستمیک همراه بوده و این در حالی است که لوپوس پوستی تحت حاد و مزمن اغلب تنها روی پوست رخ می‌دهد.
لوپوس نوزادی
در این بخش از مقاله علائم پوستی لوپوس باید گفت، لوپوس نوزادی یکی از نادرترین اشکال این بیماری است و عموما در کودکانی به وجود می‌آید که مادرانشان دارای آنتیبادیهای خود ایمنی خاصی بوده و این آنتیبادیها از مادر به جنین در سراسر جفت انتقال پیدا می‌کنند.
می‌توان گفت تمام مادرانی که این آنتیبادیها را در بدن خود دارند، علائم لوپوس را از خود نشان نمی‌دهند و ممکن است ۲۵ درصد آن‌ها هیچ‌گونه نشانه‌ای مبنی بر وجود این بیماری از خود بروز ندهند. البته در این بین تقریبا ۵۰ درصد از این مادران تا حدود ۳ سال پس از شروع بیماری علائمی از خود نشان دهند.
علائمی که عموما نوزادان مبتلا به این بیماری تجربه می‌کنند شامل بثورات پوستی، مشکلات کبدی بعد از تولد و تعداد سلول‌های خونی پایین می‌شود. در این بین برخی از نوزادان ممکن است نقایص قلبی را نیز تجربه کنند؛ اما اکثر آن‌ها علائم عمومی‌شان پس از چند ماه ناپدید می‌شود.
با این وجود آنتیبادیهای SSA / B قادرند از جفت عبور کرده و باعث ایجاد مشکلات قلبی شوند. مادران مبتلا به این آنتیبادیها لازم است در دوران بارداری توسط پزشک متخصص تحت بررسی قرار گرفته و شرایطشان تا زمان زایمان کنترل شود.
لوپوس ناشی از دارو
استفاده از برخی داروهای خاص می‌تواند باعث ایجاد لوپوس ناشی از دارو یا همان DIL شود. DIL عموما به‌عنوان لوپوس اریتماتوز ناشی از دارو (DILE) نیز شناخته شود. داروهای مختلفی وجود دارد که می‌تواند این بیماری را به وجود آورد.
داروهایی مثل ضد میکروب‌ها (پیرازین آمید که داروی سل و تربینافین که داروی ضد قارچ است)، ضد تشنج (فنیتوئین یا دیلانتین و والپروات)، داروهای فشار خون بالا (تیمولول و هیدروکسیزین، داروهای آریتمی (کینیدین و پروكائین آمید) و مواد زیستی TNF-alpha (اینفلیکسیماب و اتانرسپت)، تنها بخشی از این داروها هستند.
البته لازم است بدانید در اکثر موارد این بیماری بر ارگان‌های اصلی بدن تأثیر خاصی نمی‌گذارد؛ اما با این وجود ممکن است موجب پریکاردیت و التهاب پلور در بدن بیمار شود. خوشبختانه لوپوس ناشی از دارو اغلب طی چند هفته پس از قطع داروی محرک از بین می‌رود.
علائم پوستی لوپوس و سایر علائم مربوطه
لوپوس در ظاهر یک بیماری پوستی است که نشانه‌هایی به همراه دارد و عموما با این نشانه‌ها شناخته می‌شود؛ اما جالب است بدانید مبتلایان به این بیماری تنها با علائم پوستی لوپوس درگیر نمی‌شوند و ممکن است نشانه‌های دیگری را نیز تجربه کنند. در ادامه این علائم را یک به یک به شما معرفی می‌کنیم.
راش‌های پوستی از علائم پوستی لوپوس
افراد درگیر با بیماری لوپوس عموما پوست حساسی دارند و این حساسیت در مقابل نور آفتاب تشدید شده و احتمال بروز التهاب در صورت و دست آن‌ها بیشتر هم می‌شود. از نشانه‌های عمومی و رایج این راش‌ها می‌توان به التهابات پروانه‌ای‌شکل روی بینی و گونه بیمار اشاره کرد.
ریزش مو از علائم پوستی لوپوس
یکی دیگر از علائمی که افراد مبتلا به لوپوس تجربه می‌کنند و با آن درگیر هستند، ریزش مو است که علت آن هم می‌تواند عفونت موجود در بدن و همچنین عوارض داروهای کنترل‌کننده این بیماری باشد.
بیماری‌های چشمی از علائم پوستی لوپوس
برخی از افراد مبتلا به لوپوس بیماری‌های چشمی مانند خشکی چشم و جوش زیر پلک را تجربه می‌کنند.
زخم‌های دهانی از علائم پوستی لوپوس
زخم‌های ناگهانی ایجادشده در سقف دهان، لثه‌ها، لب‌ها و داخل گونه‌ها می‌تواند نشانه‌ای مهم از ایجاد بیماری لوپوس در بدن فرد باشد. این زخم‌ها عموما با خشکی و درد در ناحیه همراه است. اگر دچار این علائم شده‌اید، حتما آن‌ها را جدی بگیرید.
بیشتر بخوانید: علائم پوستی تیروئید؛
درد عضله و مفاصل از علائم عمومی لوپوس
لوپوس در بسیاری از افراد ممکن است با تورم، درد مفاصل و سفتی عضلات همراه باشد. در این وضعیت درد و خشکی بیشتر در نواحی ران‌ها، گردن، شانه‌ها و بازوها خود را نشان می‌دهد.
تب بالا
اگر التهاب و عفونت ناشی از این بیماری بدن فرد را به شکل شدیدی درگیر کند، بیمار ممکن است تب بالای ۱۰۰ درجه فارنهایت را تجربه کرده و علائم عفونی از خود بروز دهد. این مشکل با مصرف داروهای مخصوص تا حدی قابل کنترل خواهد بود.
درد در ناحیه قفسه سینه از علائم پوستی لوپوس
لوپوس ممکن است موجب التهاب در مخاط ریه‌های فرد مبتلا شده و درد در قفسه سینه هنگام تنفس عمیق را به همراه داشته باشد. متاسفانه این مسئله خطرناک است و فرد باید سریعا تحت نظر پزشک قرار بگیرد.
مشکلات کلیوی
اکثر افراد درگیر با این بیماری با مشکلات کلیوی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. این شکل از لوپوس به نفریت لوپوس نیز معروف است. نفریت لوپوس عموما با تورم مچ پا، افزایش وزن، فشارخون بالا و کاهش عملکرد کلیه همراه می‌شود.
خستگی مزمن و شدید از علائم پوستی لوپوس
مبتلایان به لوپوس حتی در شرایطی که خواب کافی دارند، باز هم احساس خستگی می‌کنند و عموما از این مسئله شکایت دارند.
لخته‌شدن خون در بدن
احتمال لخته‌شدن خون در مبتلایان به لوپوس زیاد بوده و به همین علت ریسک ابتلا به واریس پا، واریس ریه، سکته مغزی، سکته قلبی و سقط‌های مکرر در بیماران درگیر لوپوس بیشتر است.
مشکل حافظه از علائم عمومی لوپوس
برخی از افراد مبتلا به لوپوس از فراموشی مکرر و احساس گیجی شکایت می‌کنند و این یعنی در مواردی احتمال دارد بیماران با اختلال حافظه هم مواجه شوند.
همان‌طور که دیدید، لوپوس انواع و علائم بسیار گسترده و مختلفی دارد. بهترین کار در این مواقع، مراجعه به پزشک و شروع روند درمان است.
داروهایی مثل ضد میکروب‌ها (پیرازین آمید که داروی سل و تربینافین که داروی ضد قارچ است)، ضد تشنج (فنیتوئین یا دیلانتین و والپروات)، داروهای فشار خون بالا (تیمولول و هیدروکسیزین، داروهای آریتمی (کینیدین و پروكائین آمید) و مواد زیستی TNF-alpha (اینفلیکسیماب و اتانرسپت)، تنها بخشی از این داروها هستند.
لوپوس اریتماتوی سیستمیک که با نام اختصاری SLE شناخته می‌شود، شایع‌ترین نوع این بیماری است. در حقیقت بسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند و می‌گویند دچار لوپوس شده‌اند، منظورشان نوع SLE است. طیفSLE از خفیف تا شدید می‌تواند متفاوت باشد.
نتیجه ایجاد این لوپوس که دیسکوئید نیز خوانده می‌شود، بروز بثورات بنفش یا قرمز رنگ است. لوپوس پوستی مزمن در مواردی ممکن است زخم و ریزش مو را نیز به همراه داشته باشد. لازم است بدانید لوپوس حاد در بسیاری از موارد با لوپوس سیستمیک همراه بوده و این در حالی است که لوپوس پوستی تحت حاد و مزمن اغلب تنها روی پوست رخ می‌دهد.
