سفید شدن مو در کودکی؛ دلایل موهای سفید کودکان
مشاهده موهای سفید یا خاکستری در کودکان ممکن است باعث نگرانی والدین شود. سفید شدن مو در افراد مسن یک فرآیند طبیعی است، اما سفیدی زودرس مو در کودکان اینطور نیست. اگرچه ممکن است دلیل سفید شدن مو در کودکی در برخی از آنها ژنتیکی باشد، اما این مشکل ممکن است با بیماریهایی مانند ویتیلیگو یا نوروفیبروماتوز نیز مرتبط باشد. بنابراین، اگر متوجه سفیدی موهای فرزندتان شدید، ضروری است به مطب پزشک بروید و کمی نگران سلامتی فرزند خود باشید! اما قبل از آن میتوانید با خواندن این مطلب، دلایل و روشهای جلوگیری و درمان سفید شدن مو در کودکی را بیاموزید.
علت سفید شدن موی بچهها چیست؟
فقط برای روشنکردن موضوع، ما در مطلب سفید شدن مو در کودکی در مورد یک یا چند تار موی سفید یا خاکستری صحبت نمیکنیم. حتی بچههای کوچک هم میتوانند هر از گاهی یک رشته موی بیرنگ داشته باشند و جای نگرانی نیست (اگر فرزندتان موهای تیرهای دارد، داشتن موهای بیرنگ بر سر او، در مقایسه با افراد بلوند بیشتر مورد توجه قرار میگیرد).
ما در مورد سفید شدن زودرس حجم وسیعی از موها صحبت میکنیم. بر اساس بررسی صورت گرفته در سال 2018، این مشکل تا قبل از 20 سالگی در سفیدپوستان و 30 سالگی در سیاهپوستان رخ میدهد. ممکن است کودک شما از دوران نوزادی تا نوجوانی به دلایل مختلفی دچار سفیدی زودرس مو شود. در ادامه برخی از رایجترین دلایل سفید شدن مو در کودکی آورده شده است.
ژنتیک، علت سفید شدن مو در ک
با توجه به بررسی سال 2018 که پیشتر گفتیم، ژنتیک احتمالاً بزرگترین علت سفید شدن مو در کودکی است. اگر شما یا یکی دیگر از اعضای خانوادهتان در سنین پایین به صورت غیرعادی شروع به سفید شدن موهایتان کردهاید، به احتمال زیاد این اتفاق برای فرزند شما نیز خواهد افتاد. در واقع ژنتیک یک علت معمول برای سفیدی مو در بین دانشآموزان دبیرستانی است.
کمبود ویتامین، علت سفید شدن مو در کودکی
اگر کودک شما برای طولانی مدت و بهطور مزمن ویتامینها و مواد معدنی خاصی را دریافت نکند، میتواند دچار سفیدی زودرس مو شود. این ویتامینها شامل موارد زیر هستند:
- ویتامین B12: به گفته مؤسسه ملی بهداشت امریکا (NIH)، این ویتامین به حفظ سلامت خون شما کمک کرده و میتواند از ابتلا به کمخونی جلوگیری کند. با این حال، ویتامین B12 با سفید شدن زودرس مو نیز مرتبط است. محققان در مطالعهای در سال 2016، سطوح پایین B12 را در خون شرکتکنندگان زیر 25 سالی که دچار سفیدی زودرس مو بودند، مشاهده کردند.
- روی و مس: یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که سفیدی زودرس مو و سفید شدن مو در کودکی ممکن است با سطوح ناکافی روی و مس و همچنین سلنیوم مرتبط باشد.
- اسیدفولیک: یکی دیگر از کمبودهای احتمالی مواد مغذی که میتواند باعث سفیدی زودرس مو شود، اسیدفولیک است. یک مطالعه در سال 2017 نشان داد شرکتکنندگان زیر 20 سال مبتلا به سفیدی زودرس مو، دچار کمبود اسیدفولیک بودند.
- ویتامین D: یک مطالعه در سال 2013 نشان داد سطح پایین ویتامین D در دانشآموزان دبیرستانی با موهای سفید زودرس مرتبط است. بهترین گزینه برای بهبود سطح این ویتامین در بدن، قرارگرفتن در معرض نور خورشید است.
عوامل محیطی، علت سفید شدن مو در کودکی
استرس اغلب با افزایش موهای سفید مرتبط است، اما در مورد کودکانی که هنوز در حال رشد هستند (و حتی در بیشتر موارد، نوجوانان)، استرس فیزیکی یا عاطفی معمولا به اندازهای نیست که باعث سفیدی زودرس موهایشان شود. با این حال، استرس محیطی میتواند باعث سفید شدن مو در کودکی شود.
قرارگرفتن در معرض آلودگی هوا، اشعه ماوراءبنفش و حتی شامپوها یا محصولات موی اصطلاحا خشن (دارای مواد شیمیایی مضر) میتواند باعث بیرنگ شدن موها شود. اما بدترین عامل برای سفید شدن مو در کودکی ممکن است دود سیگار باشد که به معنای واقعی کلمه میتواند اثر پیری زودرس روی مو داشته باشد.
مطالعهای در سال 2013 نشان داد افرادی که قبل از 30 سالگی سیگار میکشند، روند سفید شدن موهایشان زودتر شروع میشود. بنابراین اگر فرزند شما در منزل همواره در معرض دود سیگار باشد، موهای سفید را زودتر از موعد تجربه خواهد کرد.
شرایط پزشکی، علت سفید شدن مو در کودکی
برخی شرایط پزشکی نیز میتوانند باعث سفیدی زودرس مو در کودکان شوند. اگر کودک شما در سنین قبل از نوجوانی است، باید با پزشک او در مورد دلایل احتمالی سفید شدن موهایش صحبت کنید. این شرایط پزشکی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ویتیلیگو: بیماری پوستی ویتیلیگو قسمتهای تولیدکننده رنگ فولیکولهای مو را از بین میبرد. بنابراین کودک مبتلا به ویتیلیگو ممکن است سفیدی زودرس را تجربه کند.
- بیماری تیروئید: یک مطالعه در سال 2008 نشان میدهد هر یک از انواع اختلال عملکرد تیروئید (کم کاری یا پرکاری تیروئید) میتواند تأثیر ناسالمی روی مو داشته باشد. این تاثیر شامل سفید شدن مو در کودکی هم میشود.
- آلوپسی آرهآتا: آلوپسی آرهآتا یک بیماری خود ایمنی است که میتواند باعث ریزش ناگهانی تکههایی از مو شود. هنگامی که مو دوباره رشد میکند، ممکن است به طور موقت یا دائمی سفید یا خاکستری شود.
رژیم غذایی ضعیف، علت سفید شدن مو در کودکی
اکثر بچهها به خوبی با رژیم غذایی ناگتمرغ و ماکارونی سازگار هستند، اما با گذشت زمان، یک رژیم غذایی ضعیف میتواند بر سلامت موی آنها تأثیر بگذارد. بررسی سال 2018 که قبلا ذکر شد، اشاره میکند کمبود پروتئین، همراه با فقدان سایر مواد مغذی ضروری، میتواند باعث کاهش رنگدانه در موها و یا ایجاد لکههایی با رنگ روشنتر روی تارهای مو شود (که با ارتباط بین اسیدفولیک و سفید شدن زودرس مو همخوانی دارد).
به گفته محققان، کمبود فولات معمولا در افرادی که رژیم غذایی ضعیفی دارند، دیده میشود و این کمبود اغلب منجر به کمخونی، همراه با کمبود B12 نیز میشود.
تشخیص علت سفید شدن مو در کودکی
به طور کلی، اگر فرزند شما بیش از چند تار موی سفید به صورت تصادفی روی سر خود دارد، بهتر است با یک پزشک کودک مشورت کنید. آنها احتمالاً یک معاینه پزشکی کامل روی فرزندتان انجام خواهند داد و ممکن است دلایل روشنی برای سفید شدن زودرس موهای فرزند شما را آشکار کند.
آنها همچنین در مورد سابقه پزشکی فرزند و خانواده شما صحبت خواهند کرد، بنابراین باید بدانید آیا سفیدی زودرس در خانوادهی شما وجود دارد یا نه. اگر یکی از افراد نزدیک در خانوادهی شما دچار سفیدی زودرس مو بوده باشد، احتمالا سفید شدن مو در کودکی در خانوادهی شما ارثی است.
همچنین شما میتوانید عادات غذایی فرزندتان را یادداشت کنید. پزشک احتمالاً سؤالاتی را در مورد آنچه کودک شما به طور معمول میخورد خواهد پرسید تا بتواند احتمال ابتلا به برخی از بیماریها را رد کند.
به عنوان مثال، اگر به امتناع فرزندتان از خوردن غذاهای پروتئینی اشاره کنید، احتمالا پزشک به کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی مشکوک خواهد شد. همچنین اگر کودک شما علائم نگرانکننده دیگری مانند خستگی بیش از حد، کاهش وزن یا ریزش مو دارد، باید در مورد سفیدی زودرس موهایش با پزشک خود صحبت کنید.
این امر ممکن است به کمبود ویتامین یا یک بیماری خود ایمنی ربط داشته باشد. در مجموع معمولا پزشکان برای درک علت سفید شدن مو در کودکی پس از بررسی سابقه خانوادگی، 3 آزمایش زیر را انجام میدهند: تست سطح ویتامین B12، شمارش کامل خون (CBC) و پانل عملکرد تیروئید.
آیا سفیدی زودرس مو در کودکان قابل درمان است؟
هیچ روش درمان یا داروی مخصوصی برای درمان سفید شدن مو در کودکی وجود ندارد. تنها راه درمان سفیدی مو، خوردن غذاهای مغذی است. باید مطمئن شوید کودکتان غذاهای سالمی میخورد. در بیشتر موارد، سفید شدن مو در کودکی در نتیجه تغذیه نامناسب رخ میدهد.
کمبود ویتامین B12 و مواد معدنی مانند مس و روی در بدن نیز میتواند منجر به سفید شدن موها شود، اما میتوان آن را با مصرف مکملهای ویتامین یا با دادن غذای سالم به کودکان کنترل کرد. اگر کودک از نظر ژنتیکی تمایل به خاکستری شدن زودرس موها دارد، باید به او توجه مخصوصی داشته باشید. این شرایط قابل جلوگیری نیست، اما ممکن است با تغذیهی سالم، سفید شدن موهایش را کنترل کنید.
اگر سفیدی مو در نتیجه شرایط یا سندرمهای دیگر باشد، آن شرایط را درمان کنید و خواهید دید سفیدی زودرس موی فرزندتان به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. در ادامه برخی روشهای درمان یا جلوگیری از سفید شدن مو در کودکی را میبینید:
بیشتر بخوانید: آلوپسی در کودکان؛
مصرف آنتیاکسیدان بیشتر
همانطور که گفتیم، رژیم غذایی یک فرد در جلوگیری از سفیدی موهایش نقش دارد. رژیم غذایی سرشار از آنتیاکسیدان میتواند استرس اکسیداتیو را کاهش دهد. غذاهای غنی از آنتیاکسیدان عبارتند از:
- میوهها و سبزیجات تازه
- چای سبز
- روغن زیتون
- ماهی
رفع کمبودهای بدن
هر کس که موهای سفید ناشی از کمبود ویتامین دارد، باید غذاهای غنی از آن ویتامینها را بیشتر مصرف کند. به عنوان مثال، غذاهای دریایی، تخممرغ و گوشت، منابع خوب ویتامین B-12 و شیر، ماهی قزل آلا و پنیر، منابع عالی ویتامین D هستند.
مکملهای ویتامینی نیز میتوانند کمبودهای بدن را برطرف کنند. در ادامهی این مطلب، در مورد این بخش، توضیحات بیشتری را ارائه خواهیم کرد.
ترک سیگار
سیگار اثرات نامطلوبی بر بدن دارد و به سفید شدن موها کمک میکند. برای جلوگیری از سفید شدن زودرس موهای کودکتان، باید سیگار کشیدن را ترک کنید و یا حداقل در منزل سیگار نکشید.
به نگرانیهای بهداشتی کودک خود رسیدگی کنید
هیچ قرص جادویی برای معکوسکردن روند سفید شدن مو در کودکی وجود ندارد، اما اگر دلیل و منبع آشکاری برای سفید شدن زودهنگام موی فرزندتان وجود دارد، میتوانید با پزشک او همکاری کنید تا روند سفید شدن موهای او کاهش یافته و یا حتی متوقف شود.
برای مثال، اگر فرزند شما به بیماری تیروئید مبتلا باشد، مدیریت سلامت تیروئید او ممکن است رشد موهای سفید را متوقف کند.
موهای فرزندتان را رنگ کنید!
چه در خانه و چه در سالن، میتوانید موهای کودکتان را طوری رنگ کنید که سفیدی موهایش پوشیده شود. اگرچه کارشناسان نظرات متفاوتی در مورد اینکه چه زمانی کودکان میتوانند با خیال راحت از رنگ دائمی استفاده کنند دارند، اما بیشتر رنگهای موی موقتی برای کودکان بیخطر هستند.
فقط به خاطر داشته باشید هنگامی که شروع به رنگکردن موی فرزند خود میکنید، با رشد موها باید به طور دائم از رنگ موها مراقبت کرده و آن را تمدید کنید.
کاری به کار موهای سفید نداشته باشید!
بسته به علت وقوع این مشکل، سفیدی موهای فرزندتان ممکن است برگشتپذیر باشد. در این صورت ممکن است بهتر باشد موهای سفید را به حال خود رها کنید. در نهایت، آنها میریزند و موهای جدید (با رنگ اصلی) رشد میکنند. حتی اگر سفید شدن مو در کودکی برگشتپذیر نباشد، شما و فرزندتان ممکن است تصمیم بگیرید که آن را همانطور که هست بپذیرید.
درمانهای خانگی سفید شدن مو در کودکی
همانطور که در قسمت قبل گفتیم، رنگهای موی زیادی در بازار وجود دارد که موهای سفید را میپوشانند، اما بسیاری از این رنگها خود به سفیدی زودرس موها کمک میکنند و ممکن است باعث واکنشهای آلرژیک و نامطلوب شوند. در عوض، داروهای طبیعی جایگزین برای کاهش سرعت سفید شدن مو، بدون آسیب رساندن به بدن یا آسیب بیشتر به رنگدانه مو موجود هستند:
برگ کاری
استفاده دارویی از برگ کاری به قرنها قبل برمیگردد. هنگامی که برگ کاری با روغن مو ترکیب شده و روی پوست سر مالیده شود، میتواند سفیدی زودرس را کاهش دهد.
یک گزارش در مجله بینالمللی تحقیقات PharmTech، استفاده سنتی از برگ کاری برای حفظ رنگ سیاه مو و حتی جلوگیری از سفید شدن زودرس مو را نشان میدهد. برگهای کاری را میتوان از عطاریها خریداری کرد.
گل مروارید کاذب
بر اساس برخی گزارشها، گل مروارید کاذب یا برینگاراج، مو را تیره کرده و از سفید شدن زودهنگام آن جلوگیری میکند. برای درمان سفید شدن مو در کودکی، آب برگها را در روغن نارگیل یا روغن کنجد میجوشانند و روی موها ماساژ میدهند.
انگورفرنگی هندی
این مکمل که آملا نیز نامیده میشود، یک مکمل گیاهی است که از آن برای معکوسکردن سفیدی زودرس موها و در واقع، برای برگرداندن رنگ اصلی به موهای سفید شده استفاده میشود. محققان میگویند اثربخشی این گیاه بیشتر به دلیل وجود آنتیاکسیدانهای فراوان و خواص ضد پیری آن است.
Amla به عنوان میوه در فروشگاههای مواد غذایی هندی موجود است. همچنین میتوان آن را بهعنوان پودر یا مکمل یافت. پودر را میتوان با روغن نارگیل مخلوط کرد و مستقیماً روی پوست سر قرار داد.
چای سیاه
چای سیاه میتواند موها را تیرهتر، درخشانتر و نرمتر کند. شما میتوانید 3 تا 5 کیسه لیپتون حاوی چای طبیعی را در 2 فنجان آب جوش بخیسانید، سپس آب حاصل را خنک کرده و پس از حمام، آن را به موهای تمیز و مرطوب خود بمالید. چای را میتوان با نرمکننده مخلوط کرد و به مدت 1 ساعت در موها گذاشت و سپس آن را آبکشی کرد.
فلز مس
طبق یک مطالعه در سال 2012، سطوح پایین مس میتواند منجر به سفید شدن زودرس و سفید شدن مو در کودکی شود. منابع غذایی خوب مس عبارتند از: جگر گاو، عدس، بادام، شکلات تلخ و مارچوبه.
کدو حلوایی
کدو حلوایی برای احیای رنگدانه و تحریک ریشه مو شناخته شده است. ماساژ منظم روغن کدو حلوایی میتواند از سفید شدن موها جلوگیری کند.
روغن بادام و دانه کنجد
روغن بادام و دانه کنجد را در مخلوطکن ریخته و آن را خوب هم بزنید. سپس آن را روی پوست سر کودک خود بمالید و حدود 20 دقیقه ماساژ دهید. اجازه دهید مخلوط 20 دقیقه دیگر روی موهای کودک بماند و سپس آن را با شامپوی گیاهی و آب ولرم بشویید.
نکات احتیاطی در رابطه با سفید شدن مو در کودکی
در ادامه چند نکته احتیاطی ذکر شده است که اگر فرزندتان موهای سفید دارد، باید از آنها پیروی کنید.
- موهای فرزندتان را با آب داغ نشویید. آب داغ میتواند ملانوسیتهایی که به تولید ملانین کمک میکنند را از بین ببرد.
- یکی دیگر از دلایل سفیدی زودرس، قرارگرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراءبنفش است. بنابراین مطمئن شوید کودک شما زمان زیادی را برای آفتابگرفتن سپری نمیکند. با این حال محرومیت کامل از آفتاب، به معنای کمبود ویتامین D و از دست رفتن موهای کودک هم خواهد بود. بنابراین تعادل را حفظ نمایید!
- اگر متوجه موهای خاکستری یا سفید روی سر فرزندتان شدید، آنها را نچینید.
- اطمینان حاصل کنید ید دریافتی توسط کودک شما کافی است. او باید ید را در حد اعتدال مصرف کند، زیرا کم یا زیاد آن میتواند بر غده تیروئید تأثیر بگذارد و منجر به سفید شدن زودرس موها شود.
بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست کودک؛
سفید شدن زودرس مو بسیاری از کودکان را تحتتاثیر قرار میدهد. با این حال در اکثر موارد، با استفاده از داروهای خانگی و کنترل رژیم غذایی، به راحتی میتوان آن را کنترل کرد. بنابراین پس از مشورت با پزشک، این درمانهای خانگی را امتحان کنید.
کدام مواد مغذی به جلوگیری از سفید شدن موی کودکان کمک میکنند؟
همانطور که گفتیم، سفید شدن مو در کودکی اغلب جنبهی تغذیهای دارد و با گنجاندن غذاهای سالم در رژیم غذایی فرزندتان، میتوانید از سفید شدن موهای او جلوگیری کنید.
پس شما باید مطمئن شوید هر غذایی که به کودک خود میدهید، حاوی مواد مغذی ضروری باشد. برخی از ویتامینها و مواد معدنی مهم که از سفید شدن زودرس مو جلوگیری میکنند، در ادامه آورده شدهاند.
جلوگیری از سفید شدن مو در کودکی با ویتامین A
ویتامین A در سبزیجات سبز رنگ و میوههای زرد رنگ یافت میشود. این ویتامین به بهبود سلامت پوست سر و به طور کلی مو کمک میکند و همچنین باعث براق ماندن موها میشود.
جلوگیری از سفید شدن مو در کودکی با ویتامین B
ویتامین B12 برای موهای سالم حیاتی است. ویتامین B ترشح روغن را کنترل میکند و موها را برای مدت طولانی سالم و نرم نگه میدارد. ویتامین B در ماست، سبزیجات برگ سبز، گوجهفرنگی، گل کلم و موز یافت میشود. بنابراین مطمئن شوید که این غذاها را در برنامه غذایی کودک خود بگنجانید.
مواد معدنی
آهن، روی و مس، مهمترین مواد معدنی برای سلامت مو هستند. این مواد معدنی به حفظ کیفیت موهای فرزند شما و کاهش سفید شدن مو در کودکی کمک میکنند.
روی در سبزیجات سبز رنگ، مرغ و گوشت قرمز یافت میشود، در حالی که آهن در تخممرغ، زردآلوی خشک، گندم، جعفری و تخمه آفتابگردان یافت میشود. برای رفع نیازهای مس، غلات کامل یا غذاهای دریایی را در رژیم غذایی خود بگنجانید. تمام این مواد معدنی اگر به مقدار کافی تامین شوند، میتوانند از سفید شدن زودرس موها جلوگیری کنند.
جلوگیری از سفید شدن مو در کودکی با پروتئینها
پروتئین درخشندگی مو را حفظ کرده و بافت آن را بهبود میبخشد. غلات کامل، سویا و گوشت منابع مهم پروتئین هستند. بنابراین، این غذاهای غنی از پروتئین را به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید.
به پایان مطلب بررسی سفید شدن مو در کودکی میرسیم. اگر کودک شما یک یا دو تار موی سفید دارد، احتمالاً دلیلی برای نگرانی نیست، اما سفیدی زودرس واقعی در کودکان و بزرگسالان جوان، ممکن است به یک علتزمینهای مانند یک بیماری خودایمنی و یا کمبود ویتامین اشاره کند.
با این حال اگر سفیدی زودرس ژنتیکی باشد، هیچ کاری نمیتوانید برای جلوگیری یا معکوسکردن آن انجام دهید. اگر علائم سفید شدن موها در کودکتان را مشاهده کردید و سابقه خانوادگی سفید شدن زودرس ندارید، با یک پزشک کودک صحبت کنید. درمان بیماریهای زمینهای و اتخاذ یک رژیم غذایی سالم، معمولا روند سفید شدن مو (در صورتی که ژنتیک مقصر آن نباشد!) را متوقف میکند.
با توجه به بررسی سال ۲۰۱۸ که پیشتر گفتیم، ژنتیک احتمالاً بزرگترین علت سفید شدن مو در کودکی است. اگر شما یا یکی دیگر از اعضای خانوادهتان در سنین پایین به صورت غیرعادی شروع به سفید شدن موهایتان کردهاید، به احتمال زیاد این اتفاق برای فرزند شما نیز خواهد افتاد.
به طور کلی، اگر فرزند شما بیش از چند تار موی سفید به صورت تصادفی روی سر خود دارد، بهتر است با یک پزشک کودک مشورت کنید. آنها احتمالاً یک معاینه پزشکی کامل روی فرزندتان انجام خواهند داد و ممکن است دلایل روشنی برای سفید شدن زودرس موهای فرزند شما را آشکار کند.
هیچ روش درمان یا داروی مخصوصی برای درمان سفید شدن مو در کودکی وجود ندارد. تنها راه درمان سفیدی مو، خوردن غذاهای مغذی است. باید مطمئن شوید کودکتان غذاهای سالمی میخورد. در بیشتر موارد، سفید شدن مو در کودکی در نتیجه تغذیه نامناسب رخ میدهد.