دلایل خارش پوست صورت را بدانید! +درمان خانگی
خارش پوست صورت به عنوان یک عارضه پوستی شایع در بین افراد شناخته میشود و یک احساس تحریککننده و غیرقابل کنترل است. قطعا شما هم این تجربه را دارید که هنگام خاراندن پوست خود احساس تسکین و راحتی را در آن محل کسب خواهید کرد. عمده پزشکان و متخصصان حوزه سلامت پوست، یکی از علل احتمالی خارش پوست صورت را بیماریهای داخلی و پوستی میدانند. در این مطلب حوزه سلامتی پوست قصد داریم نگاهی دقیقتر به این مشکل پوستی داشته باشیم و در خصوص علل، علائم و راههای مقابله با خارش پوست صورت، اطلاعاتی را در اختیار شما بگذاریم.
خارش پوست صورت در چه افرادی شایع است؟
خارش در افرادی که به بیماریهایی مانند لنفوم هوچکین یا لنفوم سلول T پوستی مبتلا هستند، بسیار شایعتر است. همچنین افرادی که دچار بیماریهای کلیوی مزمن، طولانی و پیشرفته باشند، دچار خارشهای زیادی در بدن خود بهویژه صورت خواهند شد. همچنین پزشکان بعد از آزمایشهای بسیار دریافتند افرادی که دیالیز میکنند نیز دچار این گونه خارشها در ناحیه پشت بازوها و پاها بهطور شدید خواهند شد.
خارش در افرادی که بیماری کبدی، مانند هپاتیت C، سیروز یا مجرای صفراوی انسداد دارند نیز بیشتر بوده که اگر این خارش نشانه بیماری کبدی باشد، اغلب از کف دست و پا شروع میشود و به سایر قسمتهای بدن سرایت میکند.
بیشتر بخوانید: خارش بدن را چه کنیم؟
5 دلیل مهم خارش پوست صورت چیست؟
هر چند متخصصان حوزه پوست و زیبایی بهطور قطع دلایلی برای ایجاد این خارشها در بدن پیدا نکردهاند، اما میتوان شرایطی را در نظر گرفت که احتمال بروز خارش پوست صورت افزایش یابد. در اینجا میخواهیم چند عامل که مهمترین نقش را در ایجاد این خارشها دارند، بیان کنیم.
خشکی پوست
حتما برای شما هم پیش آمده که در شرایط محیطی قرار گرفته باشید که رطوبت پوست شما کاهش یافته و سطح آن خشک شود. پزشکان عقیده دارند این افراد باید حتما در طول روز از آبرسانها و مرطوبکنندههای طبیعی یا شیمیایی استفاده کنند. در بیشتر موارد خشکی پوست خفیف است و میتواند ناشی از شرایط محیطی مانند رطوبت کم و هوای گرم یا سرد باشد. همچنین گاهی اوقات به دلیل فعالیتهایی مانند حمام کردن در آب داغ، رطوبت پوست کاهش یابد.
بسیاری عقیده دارند این خشکی پوست، یکی از دلایل مهم در ایجاد خارش در سطح بدن است. توصیه میکنیم حتما اگر به شرایط آب و هوایی خاصی حساسیت دارید، با مشورت پزشک متخصص مصرف مرطوبکنندهها را جدی بگیرید.
ژنتیک و ارث
همانند بسیاری از بیماریها و مشکلات سلامتی، خارش پوست صورت نیز میتواند به دلایل ژنتیک و ارثی باشد. برای فهمیدن این موضوع حتما باید به پزشک مربوطه مراجعه کرد و او را از این مورد مطلع کرد تا وی راهکاری مناسب را برای جلوگیری از شدت گرفتن این خارشها به شما ارائه دهد.
بیشتر بخوانید: خارش پوست؛
افزایش سن
یکی از اندامهایی که با افزایش سن بیشترین تغییر را دارد، پوست است. افراد در سنین بالا عمدتا دچار مشکلات پوستی متعدد میشوند. یکی از این موارد همان خارش پوست است که با داروهای خانگی و مراقبتهای بهتر قابلیت کاهش نیز دارند.
نیش خشرات
یکی از عوامل محیطی بسیار جدی در خارش پوست، نیش حشرات است. بسیاری از متخصصان توصیه میکنند هنگام اصابت نیش حشرات به بدن، ترجیحا آن را نخارانید، چراکه بعد از مدتی محل آن قرمز و بزرگ شده و گاهی با شدت یافتن خارش، دچار خونریزیهای ناگوار میشود.
دیابت
خارش پوست بدون بثورات در افراد مبتلا به دیابت شایعتر است و اغلب اندام تحتانی را درگیر میکند. دلیل امر وجود سطح بالای قند خون به مدت طولانی که منجر به عوارضی مانند بیماری کلیوی و آسیب عصبی میشود.
اگر دیابت دارید، میتوانید با نگه داشتن قند خون در محدوده مناسب، خارش پوست را کنترل و کاهش دهید. این شامل درمان دیابت با دارو و تغییر سبک زندگی و همچنین مرطوب کردن پوست و استفاده از کرمهای ضد خارش است.
6 درمان موثر خارش پوست صورت
درمان خارش پوست در از بین بردن علت خارش متمرکز است. اگر درمانهای خانگی اثرات خارش پوست را کاهش نمیدهند، بهتر است از پزشک کمک بگیرید. پزشکان عموما داروها یا درمانهای دیگر را توصیه میکنند.
درمان خارش پوست صورت با کرمهای ضدخارش
کرم ضد خارش، یکی از راههای تسکین و درمان خارش پوست است. بهتر است کرمهای حاوی هیدروکورتیزون را امتحان کنید. این دارو پاسخهای التهابی در بدن را مهار میکند و میتواند به آرام کردن پوست ملتهب و خارشدار کمک کند.
کرمهای هیدروکورتیزون و کورتیکواستروئید، باید در کوتاهترین مدت ممکن (معمولاً 1 تا 2 هفته) استفاده و سپس قطع شود، زیرا آنها میتوانند منجر به عوارض جانبی مانند نازک شدن پوست و اعتیاد احتمالی شوند. کرمهای هیدروکورتیزون را هرگز نباید روی صورت خود بمالید، مگر اینکه پزشک دستور داده باشد.
استفاده از آنتی هیستامینهای موضعی بهطور مستقیم روی ناحیه آسیب دیده پوست، ابتدا ممکن است نسبت به آنتی هیستامینهای خوراکی ارجحیت داشته باشد تا از عوارض جانبی مرتبط با آنتی هیستامینهای خوراکی جلوگیری شود.
درمان خارش پوست صورت با بلغور جو
این نوع بلغور جو دوسر از جو تهیه شده و به صورت پودر بسیار ریز آسیاب شده است. یک محصول طبیعی که در بسیاری از صابونها و لوسیونها استفاده میشود. یک منبع در سال 2016 نشان داد که این محصول بیخطر است و به درمان خارش و افزایش رطوبت و در عین حال، به بهبود سد پوستی نیز کمک میکند.
یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که افزودن 1 درصد بلغور جو دوسر به کرم موضعی، باعث بهبود نواحی دارای خارش پوست میشود.
مرطوبکنندهها
مرطوبکنندههای با کیفیت بالا آب را در بیرونیترین لایه پوست شما نگه میدارند. این امر میتواند یک منبع مطمئن برای هیدراته شدن پوست شما باشد و همچنین خشکی و خارش پوست را به کمترین میزان برساند. بهتر است برای جذب موثرتر، بلافاصله بعد از حمام روی پوست مرطوب بمالید.
مرطوب کنندههای مختلفی وجود دارند که به علل مختلف به کاهش خشکی پوست کمک میکنند. برخی از مرطوبکنندهها، مانند مواردی که با موم زنبور عسل، روغن نارگیل و روغن معدنی ساخته شدهاند، با ایجاد مانعی از هدر رفت آب جلوگیری میکنند. سایر مرطوب کنندهها، مانند آنهایی که با گلیسیرین ساخته شدهاند، میتوانند به ترمیم سد پوستی کمک کنند. قبل از انتخاب یک مرطوب کننده، با یک متخصص پوست تماس بگیرید تا در مورد اینکه کدام گزینه ممکن است برای پوست شما بهترین باشد، صحبت کنید.
درمان خارش پوست صورت با آنتیهیستامینهای خوراکی
هیستامینها مواد شیمیایی در بدن هستند که باعث درمان علائم آلرژی، از جمله خارش میشوند. آنتیهیستامین یک درمان رایج برای واکنشهای آلرژیک است؛ اما بسیاری از داروهای آنتی هیستامین میتوانند شما را خواب آلود کنند. بنابراین بهتر است قبل از خواب از آنها استفاده کنید.
همچنین، اگر خارش پوست شما ناشی از آلرژی باشد، آنتی هیستامینهای خوراکی منبع قابل اعتمادی بهشمار میآیند. قبل از استفاده از آنتی هیستامینهای خوراکی OTC با پزشک خود صحبت کنید، بهخصوص اگر درحال حاضر از داروهای دیگری استفاده میکنید.
درمان خارش پوست صورت با روغنهای گیاهی
به گفته متخصصان حوزه سلامت و زیبایی پوست، انواع روغنهای گیاهی بهعنوان یک مرطوبکننده برای سطح پوست شناخته میشوند که از قضا هیچگونه عوارضی برای پوست ندارند. روغنهایی شامل، نارگیل، کنجد، زیتون و انگور از این دست روغنها بوده که علاوه بر مصارف خوراکی و آشپزی، بهعنوان یک درمان خانگی برای انواع مشکلات پوستی مورد استفاده قرار میگیرند. بههمین خاطر برای درمان خارش پوست صورت و سایر نقاط بدن، پزشکان عموما توصیه میکنند از این روغنها روی سطح پوست خود استفاده کنید.
مصرف ویتامین
علاوه بر روشهای ذکر شده در بالا، بهتر است برای تسکین علائم خارش بعضی ویتامینها را مصرف کنید. ویتامینهای آ، ث و ای میتوانند به درمان و پیشگیری از خارش کمک کنند. ویتامین آ پوست را سالم نگه میدارد و از طریق کمک به تولید و رشد سلولهای پوستی، آن را تغذیه میکند.
ویتامین ث مسئول تولید کلاژن بوده که یک نوع پروتئین ضروری برای پوست است. ویتامینهای ث و ای هم خواص آنتیاکسیدانی دارند و میتوانند از پوست در برابر آسیب رادیکالهای محافظت کنند. بنابراین باید ویتامین مصرفی خود را افزایش دهید تا خشکی پوستتان زودتر درمان شود.
میتوانید بعد از مشورت با پزشک، مکمل این ویتامینها را مصرف کنید یا مواد غذایی حاوی این ویتامینها را در رژیم غذاییتان جای دهید. از جمله مواد غذایی دارای این ویتامینها میتوانیم به تخممرغ، پنیر، شیر، مرکبات مثل پرتقال و گریپفروت، سبزیجات برگدار و مغزها اشاره کنیم. همچنین میتوانید پروبیوتیکهای باکیفیت را مصرف کنید، چون در بسیاری از موارد، مشکلات پوستی بهطور مستقیم با سلامت روده در ارتباط هستند.
تشخیص خارش پوست صورت چگونه است؟
مانند بسیاری از بیماریها که شما میتوانید بهراحتی با انجام آزمایشهایی از وجود آن مطلع شده و زودتر اقدامات پیشگیرانه را شروع کنید، خارش پوست نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود.
اولین توصیه ما به شما این است که اگر زمینهی ژنتیکی خارش پوست دارید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید و موارد مهم و مرتبط را به وی گزارش کنید تا بتواند اقدامات اولیه را سریعتر انجام دهد. یکی دیگر از راهها انجام برخی از آزمایشها برای بررسی وضعیت بدنی شماست. آزمایشهایی مانند: قند خون، ادرار یا عکسبرداری به کمک اشعه ایکس نیز به منظور تشخیص احتمال بروز خارش انجام میشود.
بیشتر بخوانید: مضرات خاراندن پوست
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
در بسیاری از موارد هنگام خارش پوست نیازی به مراجعه دکتر به شکل جدی نیست و صرفا با پیشگیری و مصرف برخی داروهای گیاهی و شیمیایی، این خارشها قابل درمان است. اما در مواردی هم ممکن است شدت این خارشهای بیش ازحد شده و نیازمند مراجعه به دکتر باشد. پزشکان توصیه میکنند اگر خارش شما همراه با موارد زیر بود، حتما نسبت به مشاوره با پزشک متخصص اقدام کنید.
خستگی و کاهش وزن
گاهی امکان دارد همراه با ایجاد خارش در بدن، فرد دچار یک خستگی کسلکننده شود و از طرفی وزن او دچار کاهش شود. حتما توصیه میکنیم اگر همراه با خارش این موارد را مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید.
مدت طولانی
عموما خارشهای پوست بیشتر از چند روز در سطح بدن نیستند. بههمین دلیل است که اگر مدت زمان ماندگاری آنها در سطح بدن بیشتر از 2 هفته طول کشید، حتما با پزشک خود در تماس باشید.
عدم تاثیر داروها
یکی از راههای پیشگیری از خارش و درمان آن، استفاده از داروهای تجویزی توسط دکتر متخصص است. گاهی ممکن است که این داروها نتیجه خاص و ویژهای نداشته باشند و وضعیت خارش در پوست شما را تغییر ندهند. در این زمان باید مجددا به پزشک خود مراجعه کنید و داروهای جدیدی از او دریافت کنید.
خارش پوست یک مشکل رایج است که معمولاً دلیلی برای نگرانی نسبت به آن وجود ندارد. خارشها اغلب همراه با ضایعات و ورمهای پوستی بوده و علت مشخصی مانند نیش یا نیش حشره یا آفتاب سوختگی دارد.
این نوع خارش معمولاً خودبهخود از بین میرود. با این حال، گاهی اوقات ممکن است پوست بدون بثورات دچار خارش شود. در این موارد، یک بیماری زمینهای میتواند علت خارش پوست صورت باشد. اگر نگران هستید، حتما باید با پزشک صحبت کنید. تجویز نسخه از جانب پزشک و گاهی درمانهای خانگی، میتواند به کاهش خارش شما کمک کند.
خارش در افرادی که به بیماریهایی مانند لنفوم هوچکین یا لنفوم سلول T پوستی مبتلا هستند، بسیار شایعتر است. همچنین افرادی که دچار بیماریهای کلیوی مزمن، طولانی و پیشرفته باشند، دچار خارشهای زیادی در بدن خود بهویژه صورت خواهند شد. همچنین پزشکان بعد از آزمایشهای بسیار دریافتند افرادی که دیالیز میکنند نیز دچار این گونه خارشها در ناحیه پشت بازوها و پاها بهطور شدید خواهند شد.
کرمهای هیدروکورتیزون و کورتیکواستروئید، باید در کوتاهترین مدت ممکن (معمولاً 1 تا 2 هفته) استفاده و سپس قطع شود، زیرا آنها میتوانند منجر به عوارض جانبی مانند نازک شدن پوست و اعتیاد احتمالی شوند. کرمهای هیدروکورتیزون را هرگز نباید روی صورت خود بمالید، مگر اینکه پزشک دستور داده باشد.
ویتامینهای آ، ث و ای میتوانند به درمان و پیشگیری از خارش کمک کنند. ویتامین آ پوست را سالم نگه میدارد و از طریق کمک به تولید و رشد سلولهای پوستی، آن را تغذیه میکند. ویتامین ث مسئول تولید کلاژن بوده که یک نوع پروتئین ضروری برای پوست است. ویتامینهای ث و ای هم خواص آنتیاکسیدانی دارند و میتوانند از پوست در برابر آسیب رادیکالهای محافظت کنند. بنابراین باید ویتامین مصرفی خود را افزایش دهید تا خشکی پوستتان زودتر درمان شود.