علائم زگیل پوستی؛ انواع، دلایل، روش درمان و پیشگیری
زگیلها، تودههای زیرپوستی کوچک و دانهداری هستند که اغلب روی دستها ایجاد میشوند. این زگیلها توسط ویروس ایجاد شده و از طریق لمس منتقل میشوند. بههمین دلیل است که معمولا والدین به فرزندان خود توصیه میکنند که در مدرسه، از افرادی که روی پوستشان زگیل وجود دارد دوری کنند! البته بعد از اینکه پوست شما در معرض ویروس قرار گرفت، ممکن است دو تا شش ماه طول بکشد تا زگیل ایجاد شود. زگیلهای پوستی معمولا بیضرر هستند و در نهایت خود بهخود ناپدید میشوند، اما بسیاری از مردم تصمیم میگیرند تا آنها را حذف کنند، زیرا ظاهر چندان جالبی ندارند! در ادامه این مطلب بهبررسی علائم زگیل پوستی میپردازیم و راههای درمان آن را شرح میدهیم. با ما همراه باشید.
زگیل پوستی چیست؟
در ابتدای مطلب بررسی علائم زگیل پوستی، خواهیم دید که اصلا زگیل پوستی چیست؟ زگیلها، برآمدگیهایی روی پوست هستند که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند. زگیلها هزاران سال است که انسانها را آزار میدهند و جالب است بدانید حتی روی یک مومیایی 3000 ساله کشف شدهاند و همچنین، شکسپیر در اشعار خود بهآنها اشاره کرده است.
اگرچه زگیلها بهطور کلی برای سلامتی انسان خطرناک نیستند، اما میتوانند آزاردهنده و مسری باشند و همچنین، بهدلیل ظاهر زشتی که دارند، معمولا افراد را بسیار ناراحت میکنند! گاهی اوقات زگیلها میتوانند بسیار دردناک باشند، اما معمولا افراد را فقط بهدلیل ظاهر زشتی که دارند آزار میدهند.
خوشبختانه، زگیل را میتوان هم در خانه و هم توسط یک متخصص پزشکی درمان کرد. در ادامه مطلب علائم زگیل پوستی، بهروشهای درمان این تودههای آزاردهنده نیز خواهیم پرداخت.
علائم زگیل
زگیلها تودههای بیضرری هستند که توسط ویروسی ایجاد میشوند که لایه بالایی پوست را آلوده میکند. زگیلها اغلب برجسته، خشن و همرنگ پوست هستند، اما میتوانند تیره، صاف یا نرم باشند. زگیلها بیشتر روی دستها و پاها رشد میکنند،
اما میتوانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند. ویروسهای زیادی وجود دارند که باعث ایجاد زگیل میشوند، اما همه آنها در دسته ویروسهای پاپیلومای انسانی (HPV) قرار میگیرند. متأسفانه، واکسنی که در برابر انواع خاصی از عفونت HPV از بدن محافظت میکند، نمیتواند از بیشتر زگیلها جلوگیری کند.
ویروسهایی که باعث ایجاد زگیل میشوند مسری هستند و زگیلها میتوانند از طریق تماس مستقیم پوست بهپوست منتشر شوند. حتی اگر سطحی را که با زگیل در تماس بوده است لمس کنید، ممکن است دچار زگیل شوید.
بیشتر بخوانید: زگیل زیر چشم؛
انواع زگیل
در ادامه بررسی علائم زگیل پوستی بهمعرفی انواع زگیل میپردازیم.
زگیلهای معمولی و علائم زگیل پوستی ناشی از آن
زگیل معمولی رایجترین شکل از زگیلها است که معمولاً در پشت انگشتان دست و پا و یا روی زانوها رشد میکند. با این حال زگیلها میتوانند در هر قسمت از پوست بدن ظاهر شوند. آنها میتوانند ظاهری خشن، زبر و ضخیم، دانهای شکل (دارای سری کروی) داشته باشند و ممکن است شبیه گل کلم باشند!
زگیلهای معمولی اغلب تیرهتر یا خاکستریتر از پوست اطراف خود هستند. اندازه زگیلها معمولا از 1 میلیمتر تا 1 سانتیمتر متغیر است، با این حال گاهی اوقات حتی میتوانند بزرگتر باشند.
همچنین، زگیلها هم بهصورت تنهایی و هم بهصورت گروهی روی پوست افراد مختلف دیده میشوند. همانطور که در ابتدای مطلب علائم زگیل پوستی گفتیم، این ضایعات معمولاً جدی و دردناک نیستند و میتوانند خود بهخود از بین بروند. علائم زگیل پوستی معمولی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- برجستگیهای کوچکی که میتوانند سفت، زبر و دانهای شکل باشند
- برجستگیهای گوشتی رنگ، دارای لکههای سیاه کوچک ناشی از لخته شدن رگهای خونی در زیر پوست
- توانایی انتشار بهمناطق دیگر بدن از طریق تماس مستقیم
زگیلهای کف پا
برخلاف سایر زگیلها، زگیلهای کف پا در درون پوست شما رشد میکنند، نه در خارج آن. گاهی ممکن است متوجه شوید سوراخ کوچکی در پایین پای شما وجود دارد که این سوراخ، توسط پوست سفت شده احاطه شده است.
در این شرایط میتوانید بگویید زگیل کف پا دارید. زگیل کف پا میتواند راه رفتن را سخت کند. دو نوع مختلف از زگیل کف پا وجود دارند که هر دو در کف پا ظاهر میشوند.
زگیل کف پا از نوع میرمسیال (Myrmecial)
- این زگیلها توسط HPV نوع 1 ایجاد میشوند. علائم زگیل پوستی Myrmecial میتواند شامل موارد زیر باشد:
- زگیلهای پوستی عمیق و حساسی که بهدلیل ایستادن یا راه رفتن بهسمت داخل پوست رشد میکنند
- این زگیلها با اعمال فشار مستقیم بسیار دردناک میشوند
- در صورت داشتن آنها، هنگام راه رفتن احساس میکنید روی سنگریزهها قدم میگذارید
- پوست کف پای شما مایل بهزرد میشود و زگیلها شبیه پینه بهنظر میرسند
- این زگیلها میتوانند نقاط سیاهی روی خود داشته باشند
زگیل کف پا از نوع موزاییکی
این زگیلها توسط HPV نوع 2 ایجاد میشوند. علائم زگیل پوستی موزاییکی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- زگیلهای سطحی کوچکی هستند
- یک الگوی موزاییکی از زگیلهای متعددی که بهصورت خوشهای ظاهر میشوند وجود دارد
- درد کمتری نسبت بهزگیل کف پا نوع میرمسیال دارد
زگیلهای مسطح
زگیلهای مسطح که بهعنوان زگیل جوانی نیز شناخته میشوند، معمولا روی صورت، ران پاها یا بازوها رشد میکنند. این زگیلها اغلب توسط HPV نوع 3، 10 و 28 ایجاد میشوند. آنها کوچک هستند و شاید خیلی سریع نتوانید متوجه حضورشان شوید.
قسمت رویی زگیلهای مسطح صاف است و در نگاه اول شاید فکر کنید پوست شما خراشیده شده باشد. آنها میتوانند گوشتی، و بهرنگ صورتی، قهوهای یا کمی زرد باشند. این نوع زگیلها اغلب در گروههای بزرگ 20 تا 200 تایی رشد میکنند.
زگیلهای مسطح معمولاً دردناک نیستند و اغلب در مناطقی از پوست شما ظاهر میشوند که بریدگی یا شکستگی در آنجا وجود دارد، مانند قسمتی از پوست صورت یا پاها که آنها را با تیغ میتراشید. این زگیلها در کودکان شایع هستند و میتوانند از طریق تماس مستقیم منتقل شوند. علائم زگیل پوستی مسطح میتواند شامل موارد زیر باشد:
- لکههای کوچک مسطح، گرد یا بیضی شکل روی پوست
- دارای رنگ گوشتی
- معمولا بدون درد
زگیلهای فیلفورم (Filiform) یا رشتهای
زگیلهای رشتهای در اطراف دهان یا بینی و گاهی اوقات روی گردن یا در زیر چانه رشد میکنند. آنها بسیار مسری هستند و علاوه بر انتقال انسان بهانسان، میتوانند بهسایر قسمتهای بدن خودتان نیز سرایت کنند.
زگیلهای رشتهای کوچک هستند و بهشکل یک برچسب یا لکه پوستی کوچک روی پوستتان دیده میشوند. آنها میتوانند بهصورت رشتههای نازک از پوست شما بیرون بزنند و بههمین دلیل بهآنها زگیل رشتهای میگویند.
زگیلهای رشتهای همرنگ پوست بدن هستند. آنها معمولاً دردناک نیستند، مگر اینکه در یک ناحیه حساس مانند چینهای پوستی ایجاد شوند. علائم زگیل پوستی رشتهای میتواند شامل موارد زیر باشد:
- برآمدگی نازک کوچکی که از پوست بهسمت بیرون خارج میشود
- فلپ گوشتی رنگ
- رشد سریع
- معمولا دردناک نیست
زگیلهای پرینوگال (Periungual)
زگیلهای Periungual در زیر و اطراف ناخنهای دست و پا رشد میکنند. این زگیلها معمولا دردناکند و بر رشد ناخن تأثیر میگذارند. آنها در ابتدا بسیار کوچکند (به اندازه یک سوزن)، اما میتوانند بزرگتر شوند و از طریق تماس مستقیم بهمناطق دیگر بدن گسترش یابند.
زگیلهای پرینوگال ممکن است در هنگام لمس خشن بهنظر برسند و ظاهری شبیه گل کلم داشته باشند. علائم زگیل پوستی Periungual میتواند شامل موارد زیر باشد:
- وجود لکهای زبر و خشن در اطراف یا زیر ناخن
- وقتی بزرگتر میشوند، دردناک خواهند شد
- شکافتن پوست اطراف ناخن
- ظاهر ناخن را تحتتأثیر قرار میدهند
زگیل تناسلی
برخی از ویروسهای HPV باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی، داخل و اطراف آن میشوند. این زگیلها “زگیل تناسلی” نامیده میشوند. این نوع زگیل جدی است و در نهایت در زنان میتواند منجر بهسرطان دهانه رحم، که یک بیماری بالقوه کشنده است، شود.
چه کسانی دچار زگیل میشوند؟
از آنجایی که سیستم ایمنی هر فرد بهطور متفاوتی بهویروسها پاسخ میدهد، هر فردی که با HPV در تماس است بهزگیل مبتلا نمیشود. بهطور کلی اگر پوست خود را بهنحوی ببرید و یا بهآن آسیب بزنید، نفوذ ویروس بهبدن شما آسانتر میشود.
بههمین دلیل است که افراد مبتلا بهبیماریهای مزمن پوستی مانند اگزما، یا افرادی که ناخنهای خود را میجوند، مستعد ابتلا بهزگیل هستند. همچنین، کودکان و نوجوانان بیشتر از بزرگسالان بهزگیل مبتلا میشوند، زیرا سیستم ایمنی آنها در برابر بسیاری از انواع HPV دارای پادتن نیست.
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا بهHIV یا کسانی که داروهای بیولوژیک برای بیماریهایی مانند RA، پسوریازیس و IBD مصرف میکنند نیز بیشتر مستعد ابتلا بهزگیل هستند، زیرا بدن آنها توانایی کمتری برای مقابله با ویروسها دارد.
بیشتر بخوانید: علائم پوستی سل؛
زگیل میتواند توسط 70 گونه مختلف از HPV ایجاد شود. این ویروسها بهطور طبیعی روی پوست انسان وجود دارند، بنابراین زمانی که سیستم ایمنی بدن فرد ضعیف است (به دلیل بیماری یا داروها)، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا بهزگیل قرار دارد.
زگیلهای معمولی، کف پا یا مسطح را میتوان بهسادگی از طریق چیزی مثل یک بریدگی کوچک روی پوست بهدست آورد. راه رفتن با پای برهنه در مکانهای عمومی نیز یک فعالیت پرخطر برای ابتلا بهزگیل است. زگیل تناسلی جدیتر و همچنین مسریترین نوع زگیل است.
آنها از طریق تماس مستقیم جنسی منتقل میشوند و علائم زگیل پوستی تناسلی ممکن است بین 1 تا 24 ماه بعد از ابتلا بهویروس روی بدن فرد ظاهر شوند.
درمان و پیشگیری از علائم زگیل پوستی
اکثر زگیلها بدون درمان و بهصورت خودبهخود از بین میروند. در کودکان، بدون درمان، نیمی از زگیلها در عرض 6 ماه ناپدید میشوند و تقریباً همهی آنها (یا حداقل 90 درصد آنها) در عرض 2 سال از بین میروند. اما در بزرگسالان، حضور فیزیکی علائم زگیل پوستی ممکن است بیشتر طول بکشد. بهتر است یک زگیل را بهپزشک خود نشان دهید، اگر:
- زگیل شما را آزار میدهد یا دردناک است
- زگیلهای صورت، پاها یا اندام تناسلی دارید
- زگیل عفونی بهنظر میرسد (قرمز، متورم و داغ)
- زگیلهای متعدد دارید و یا زگیلها در حال گسترش هستند
- سیستم ایمنی ضعیفی دارید
- باردار هستید یا قصد بارداری دارید
بسیاری از مردم ترجیح میدهند زگیل را درمان نکنند، زیرا درمان آنها میتواند دردناک باشد. اما راههای مختلفی برای درمان زگیل وجود دارد، از جمله راههایی که میتوانید خودتان انجام دهید و درمانهایی که توسط پزشک انجام میشوند.
اگر تصمیم بهدرمان زگیل دارید، مهم است که درمان را تا زمانی که زگیل از بین برود ادامه دهید. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، ممکن است لازم باشد از درمانهای خاصی اجتناب کنید. بنابراین قبل از شروع درمان با پزشک مشورت کنید.
درمانهای خانگی زگیل
زگیل را بپوشانید
پوشاندن زگیل با چسب محکم و ضد آب ممکن است بهاز بین رفتن آن کمک کند. این کار همچنین میتواند از گسترش زگیل جلوگیری کند.
استفاده از مایع یا ژل مخصوص درمان علائم زگیل پوستی
یک روش رایج برای درمان علائم زگیل پوستی، شامل استفاده از مایع یا ژل حاوی اسید سالیسیلیک یا اسید لاکتیک روی زگیل است.
درمانهای پزشکی زگیل
انجماد
انجماد زگیل (معروف بهسرما درمانی) باید توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی انجام شود. این روش با قرار دادن زگیل در معرض مایع بسیار سرد مانند نیتروژن مایع عمل میکند. این کار زگیل را منجمد میکند و سلولهای پوستی آن را از بین میبرد. از سالیسیلیک اسید نیز میتوان برای از بین بردن زگیل استفاده کرد.
سوزاندن و لیزر
سوزش، برداشتن جراحی و درمان زگیل با لیزر تحت بی حسی موضعی انجام میشود. این درمانها کمتر انجام میشوند، زیرا میتوانند جای زخم بر جای بگذارند.
ایمونوتراپی
این روش شامل درمانهایی است که سیستم ایمنی بدن را تشویق میکنند تا سلولهای پوستی آلوده بهویروس زگیل را شناسایی کرده و از بین ببرد. این درمان زمانبر است و میتواند بسیار خارشدار باشد. برای جلوگیری از گسترش زگیل نیز میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- اگر زگیل کف پا دارید، باید روزانه جوراب خود را تعویض کنید.
- حولهی خود را با شخص دیگری بهاشتراک نگذارید. اگر زگیل کف پا دارید، باید از بهاشتراک گذاشتن هر گونه کفش و جوراب با دیگران خودداری کنید.
- اگر زگیل کف پا دارید، پس از استحمام حتما قسمت پایین دوش یا حمام خود را تمیز کنید.
- دستان خود را در صورت تماس مستقیم با زگیل بشویید. اگر زگیل دارید، بهتر است در طول روز مکررا دستان خود را با آب و صابون بشویید.
- هرگز زگیل را نچینید، نخراشید و گاز نگیرید.
- داروها و وسایل مورد استفاده برای درمان زگیل خود را با دیگران بهاشتراک نگذارید.
- اگر زگیل کف پا دارید و بهشنا میروید، باید آن را بپوشانید و در مکانهای عمومی با پای برهنه راه نروید.
به پایان مطلب بررسی علائم زگیل پوستی میرسیم. زگیلها بهطور کلی خطرناک نیستند، اما میتوانند ناراحتکننده و گاهی اوقات دردناک باشند. زگیلها مسری هستند، اما میتوانید برای جلوگیری از انتشار یا ابتلا بهآنها اقدامات احتیاطی خاصی را انجام دهید.
همچنین، اکثر اوقات زگیلها بدون نیاز بهدرمان خاصی از بین میروند. اما اگر نگران ظاهر خود هستید و یا زگیلهای شما دردناک هستند و بهمرور زمان روی بدن شما گسترش مییابند، یا در نواحی جنسی ایجاد شدهاند، میتوانید از روشهای خانگی یا پزشکی برای درمان آنها بهره بگیرید.
زگیلها، برآمدگیهایی روی پوست هستند که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند. زگیلها هزاران سال است که انسانها را آزار میدهند و جالب است بدانید حتی روی یک مومیایی 3000 ساله کشف شدهاند و همچنین، شکسپیر در اشعار خود بهآنها اشاره کرده است.
برخی از ویروسهای HPV باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی، داخل و اطراف آن میشوند. این زگیلها “زگیل تناسلی” نامیده میشوند. این نوع زگیل جدی است و در نهایت در زنان میتواند منجر بهسرطان دهانه رحم، که یک بیماری بالقوه کشنده است، شود.
از آنجایی که سیستم ایمنی هر فرد بهطور متفاوتی بهویروسها پاسخ میدهد، هر فردی که با HPV در تماس است بهزگیل مبتلا نمیشود. بهطور کلی اگر پوست خود را بهنحوی ببرید و یا بهآن آسیب بزنید، نفوذ ویروس بهبدن شما آسانتر میشود