آبله مرغان در بزرگسالان؛علائم، دلایل و روش درمان زونا

اگرچه بسیاری از مردم آبله مرغان را یک بیماری دوران کودکی می‌دانند، اما آبله مرغان در بزرگسالان هم در برخی موارد بروز پیدا می‌کند. آبله مرغان که به نام واریسلا نیز شناخته شده است، توسط ویروس واریسلا-زوستر (VZV) ایجاد می‌شود. آبله مرغان در بیشتر اوقات با بثورات و تاول‌های قرمز خارش‌دار که روی صورت، گردن، بدن، بازوها و پاها ظاهر می‌شوند، تشخیص داده می‌شود. افرادی که یک‌بار به آبله مرغان مبتلا شده‌اند، معمولاً دربرابر این بیماری مصونیت دارند. بنابراین، اگر در کودکی به آبله مرغان مبتلا شده‌اید، بعید است در بزرگسالی به آن مبتلا شوید. برای آشنایی با علائم، عوارض و درمان آبله مرغان در بزرگسالی با این مطلب همراه باشید.

آبله مرغان چیست؟

آبله‌مرغان یک بیماری خفیف و شایع دوران کودکی است که اکثر کودکان در مقطعی از رشد خود به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری باعث ایجاد بثورات و لکه‌های قرمز و خارش‌دار می‌شود که به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند. درباره شدت این بیماری باید گفت برخی از افراد فقط چند لکه روی پوست خود مشاهده می‌کنند، درحالی که برخی دیگر ممکن است شاهد لکه‌ها و تاول‌هایی روی پوست کل بدن خود باشند.

این لکه‌ها و تاول‌ها در اکثر موارد روی صورت، گوش‌ها، پوست سر، زیر بازوها، روی سینه، شکم، روی بازوها و پاها ظاهر می‌شوند. آبله مرغان در بزرگسالان و کودکان، توسط ویروسی به نام ویروس واریسلا-زوستر ایجاد می‌شود.

باید بدانید این ویروس به‌سرعت و به‌آسانی از فردی که آلوده شده پخش و منتقل می‌شود. به‌طور کلی آبله مرغان در کودکان زیر 10 سال شایع‌تر است. در واقع، آبله مرغان در دوران کودکی به‌قدری شایع است که بیش از 90 درصد بزرگسالان از این عارضه مصون هستند، زیرا قبلاً مبتلا به آن بوده‌اند.

آبله مرغان در بزرگسالان

 آبله مرغان یک بیماری شایع در دوران کودکی است، اما باید بدانید بزرگسالان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. آبله مرغان در بزرگسالان شدیدتر از کودکان است و بزرگسالان درمعرض خطر بیشتری برای تجربه عوارض ناشی از این بیماری هستند.

بزرگسالان مبتلا‌به آبله مرغان، باید تا زمانی که تمام لکه‌ها و تاول‌ها به مرحله خشک و پوسته‌پوسته‌شدن نرسیده است، کار و فعالیت روزانه را تعطیل کنند. توجه داشته باشید در صورت بروز علائم غیرطبیعی مانند تاول‌های عفونی، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر درمان در اوایل دوره بیماری شروع شود، بزرگسالان مبتلا‌به آبله مرغان ممکن است با مصرف داروهای ضدویروس زودتر بهبود یابند.

بیشتر بخوانید: زونا چیست؟

آبله مرغان برای چه کسانی خطرناک است؟

برخی از افراد با توجه‌به شرایط ویژه‌ای که دارند، درصورت ابتلا‌به آبله مرغان درمعرض خطر و مشکلات جدی هستند. این افراد شامل موارد ذیل می‌شود:

• زنان حامله
• نوزادان تازه متولدشده
• افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند

 این افراد باید به‌محض قرارگرفتن درمعرض ویروس آبله مرغان یا بروز علائم آبله مرغان به پزشک مراجعه کنند. همچنین ممکن است به آزمایش خون نیاز داشته باشند تا بررسی شود که آیا دربرابر آبله مرغان مصون هستند یا خیر.

بیشتر بخوانید: آبله میمونی چیست؟

علائم آبله مرغان

علائم آبله مرغان در بزرگسالان معمولاً شبیه علائم در کودکان است، اما در برخی موارد ممکن است کمی شدیدتر باشد. باید بدانید این بیماری ازطریق علائمی که یک تا سه هفته پس از قرارگرفتن درمعرض ویروس شروع می‌شود، پیشرفت می‌کند. علائم رایج آبله مرغان در بزرگسالی عبارت است از:

• علائمی شبیه آنفولانزا، مانند تب، خستگی، از دست‌دادن اشتها، بدن درد و سردرد را تجربه خواهید کرد. این علائم معمولاً یک یا دو روز قبل از ظاهرشدن بثورات شروع می‌شود.
• لکه‌های قرمز روی صورت و سینه ظاهر شده و در نهایت در تمام بدن پخش می‌شوند.
• لکه‌های قرمز به تاول‌های خارش‌دار و پراز مایع تبدیل می‌شوند. سپس تاول‌ها می‌شکنند، زخم می‌شوند، پوسته ایجاد می‌کنند و در نهایت بهبود می‌یابند.

عوارض آبله مرغان

آبله مرغان در موارد بسیار نادر می‌تواند عوارض شدیدی ایجاد کند و حتی می‌تواند کشنده باشد. براساس تحقیقات انجام شده، بزرگسالان مبتلا‌به آبله مرغان بیش از چهاربرابر بیشتر از کودکان مبتلا‌به این بیماری، جان خود را از دست می‌دهند. نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد از هر 100000 بزرگسال مبتلا‌به آبله مرغان 31 نفر در اثر این بیماری می‌میرند.

شایع‌ترین عارضه‌ای که می‌تواند آبله مرغان در بزرگسالان را کشنده کند، پنومونی واریسلا است. این عارضه خطرناک باعث بروز علائمی مانند تنگی نفس، تب، سرفه، درد قفسه‌سینه و اشباع کم اکسیژن می‌شود. طبق تحقیقات، حدود ۵ تا ۱۵ درصد از بزرگسالان مبتلا‌به آبله مرغان برخی علائم تنفسی را تجربه می‌کنند. سایر عوارض بالقوه جدی آبله مرغان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• عفونت‌های باکتریایی پوست
• عفونت‌های باکتریایی بافت‌های نرم و استخوان‌ها
• سپسیس یا عفونت باکتریایی جریان خون
• کم آبی بدن
• مشکلات خونریزی شدید
• آنسفالیت یا التهاب مغز
• پنومونی
• سندرم ری
• سندرم شوک سمی

 برخی از افراد مبتلا‌به آبله مرغان نیازبه بستری‌شدن در بیمارستان دارند، زیرا در موارد حاد بیماری به اکسیژن اضافی برای کمک‌به تنفس، آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت‌های باکتریایی پوست و جریان خون نیاز خواهند داشت. هر کسی که در مورد عوارض آبله مرغان در بزرگسالان نگرانی دارد، باید در مورد اقدامات پیشگیرانه و درمان آن با پزشک صحبت کند.

آیا شما درمعرض خطر ابتلابه آبله مرغان هستید؟

به‌عنوان یک بزرگسال، اگر در کودکی به آبله مرغان مبتلا نشده باشید یا واکسن آبله مرغان را تزریق نکرده باشید، درمعرض خطر ابتلا‌به آبله مرغان در بزرگسالی هستید. درصورت قرارگرفتن در موقعیت‌های زیر، خطر ابتلا‌به آبله مرغان در شما افزایش می‌یابد:

• زندگی با کودکان زیر 12 سال واکسینه نشده
• کار در مدرسه یا فضای نگهداری از کودکان
• گذراندن بیش از 15 دقیقه در اتاقی با یک فرد مبتلا
• لمس بثورات یک فرد مبتلا‌به آبله مرغان یا زونا
• لمس چیزی که اخیراً توسط یک فرد آلوده استفاده شده است، مانند لباس یا ملافه

آبله مرغان و بارداری

آبله مرغان در بارداری تقریباً در 3 مورد از هر 1000 بارداری رخ می‌دهد. این بیماری، هم برای فرد باردار و هم برای جنین می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. اگر یک زن باردار به آبله مرغان در بزرگسالان مبتلا شود، او و جنین داخل شکم، درمعرض خطر عوارض جدی خواهند بود. از جمله:

• پنومونی
• وزن کم نوزاد هنگام تولد
• نقص‌های مادرزادی، مانند اندام‌های غیرطبیعی و رشد مغز
• عفونت تهدیدکننده زندگی

واکسن آبله مرغان

یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین سوالات درباره این بیماری این است که آیا واکسنی برای آبله مرغان وجود دارد؟ بله! واکسن موثری وجود دارد (گاهی اوقات به‌عنوان واکسن آبله مرغان شناخته می‌شود) که از فرد دربرابر ویروس آبله مرغان محافظت می‌کند. باید بدانید امروزه تزریق این واکسن به‌عنوان بخشی از برنامه معمول ایمن‌سازی دوران کودکی در بسیاری از کشورها مانند ایران تبدیل شده است.

تخمین زده می‌شود 2 دوز توصیه‌شده واکسن 98 درصد از ابتلا‌به آبله مرغان در کودکان و 75 درصد در نوجوانان و بزرگسالان محافظت کند. بنابراین ممکن است بعد از واکسیناسیون عفونت ایجاد شود. همچنین این احتمال وجود دارد که فردی که واکسن را دریافت کرده است، پس از تماس نزدیک با فردی که زونا دارد، به آبله مرغان مبتلا شود.

به‌طور کلی، دو دوز از واکسن آبله مرغان حدود 94 درصد در پیشگیری از این بیماری در طول زندگی شما موثر است. بزرگسالانی که در کودکی آبله مرغان نداشته‌اند، دو نوبت با فاصله حدود یک ماه دریافت می‌کنند. توجه داشته باشید پزشک شما ممکن است به دلایل زیر دریافت این واکسن را برای شما توصیه نکند:

یک بیماری متوسط ​​یا شدید دارید.

• قصد دارید در 30 روز آینده باردار شوید.
• به هر یک از مواد تشکیل‌دهنده واکسن مانند ژلاتین یا نئومایسین حساسیت دارید، یا به دوز قبلی واکسن آبله مرغان واکنش آلرژیک جدی داشتید.
• تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی قرار گرفته‌اید.
• داروهای استروئیدی مصرف کرده‌اید.
• یک بیماری دارید که سیستم ایمنی بدن شما را به خطر می‌اندازد، مانند HIV
• اخیراً خون دریافت کرده‌اید.

آیا واکسن آبله خطراتی دارد؟

پزشک شما اگر معتقد باشد خطرات مرتبط با واکسن آبله بسیار کمتر از خطرات مربوط ‌به خود بیماری است، واکسن آبله مرغان را توصیه می‌کند. برخی از افراد ممکن است پس از تزریق واکسن آبله مرغان در بزرگسالان، دچار تب یا بثورات خفیف شوند، شایع‌ترین عوارض جانبی آن، قرمزی، تورم یا درد در محل واکسیناسیون است. شایع‌ترین عوارض جانبی واکسن آبله مرغان که بسیار نادر هستند، عبارتند از:

• آنافیلاکسی
• آتاکسی یا از دست‌دادن تعادل
• سلولیت
• آنسفالیت
•  تشنج‌های بدون تب
•  پنومونی

آبله مرغان و زونا

اگر به آبله مرغان مبتلا شده‌اید، هنوز ویروس واریسلا زوستر را در سلول‌های عصبی خود دارید. این ویروس هرگز از بین نمی‌رود و می‌تواند سال‌ها در خواب بماند. حتی اگر درحال حاضر دربرابر عفونت مجدد ویروس آبله مرغان در بزرگسالان مصون باشید، اما باز درمعرض خطر بیماری زونا قرار خواهید داشت.

زونا یک عفونت ویروسی دردناک است که با بثورات پوستی تاولی که به صورت نواری در محل خاصی از بدن شکل می‌گیرد، مشخص می‌شود. تاول‌های ایجاد شده توسط این بیماری، اغلب در سمت چپ یا راست تنه شما ظاهر می‌شود و گاهی اوقات در اطراف یک چشم یا در یک طرف صورت یا گردن بروز پیدا می‌کند.

همچنین زونا بیشتر در افراد مسن و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، ظاهر می‌شود. دو واکسن زونا با عنوان – Zostavax و Shingrix – در دسترس هستند و بسیاری از پزشکان آنها را برای بیمارانی که آبله مرغان داشته‌اند و سن آنها 50 سال به بالا است، توصیه می‌کنند.

بیشتر بخوانید: آبله مرغان چیست؟

آیا آبله مرغان در بزرگسالان مسری است؟

 فرد مبتلا‌به آبله مرغان ناقل بیماری است. ویروس از فردی به فرد دیگر منتقل شده و به‌راحتی در هوا پخش می‌شود. اگر قبلاً آبله مرغان نداشته‌اید، شانس زیادی برای ابتلا‌به آن خواهید داشت:

• بیش از 15 دقیقه در همان اتاقی هستید که فرد مبتلا‌به آبله مرغان است.
• تماس رودررو با فرد مبتلا‌به آبله مرغان دارید.
• از هر 10 نفری که آبله مرغان نداشته‌اند، 9 نفر پس از قرارگرفتن درمعرض آبله مرغان به آن مبتلا می‌شوند.
• بین 7 تا 21 روز (معمولاً 10-14 روز) طول می‌کشد تا علائم پس از ابتلا‌به ویروس (دوره کمون) ایجاد شود.

محافظت از دیگران

یک فرد بالغ مبتلا‌به آبله مرغان از دو روز قبل از ظاهرشدن بثورات و لکه‌ها تا زمانی که همه آنها پوسته پوسته شوند (معمولاً حدود پنج روز پس از شروع بیماری)، ناقل بیماری است.

اگر به اندازه کافی احساس خوبی داشته باشید، معمولاً می‌توانید پس از این مدت به سر کار خود بازگردید. اما باید به‌خاطر داشته باشید تا زمانی که علائم عفونی ناشی از این بیماری را دارید، باید از افرادی که قبلا آبله مرغان نگرفته‌اند یا بیماری شدید دارند، دوری کنید. بنابراین بهتر است در این مدت از معاشرت با دوستان و خانواده‌ خود که قبلا آبله مرغان نداشته‌اند، اجتناب نمایید. با این حال، بیشتر بزرگسالان و بسیاری از کودکانی که قبلاً آبله مرغان داشته‌اند، از ابتلا مجدد به این بیماری مصون هستند.

توجه داشته باشید افراد مبتلا‌به آبله مرغان بالغ تا زمانی که لکه‌ها و تاول‌های پوستی آنها به مرحله پوسته‌پوسته‌شدن نرسد، نباید با هواپیما سفر کنند. توصیه می‌شود با اقدام‌به درمان آبله مرغان در بزرگسالان، از افرادی که درمعرض خطر بالای ابتلا‌به آبله مرغان شدید و کسانی که ممکن است عفونت را به افراد درمعرض خطر انتقال دهند (مثلاً کارکنان مراقبت‌های بهداشتی)، محافظت کنید. ایمونوگلوبولین واریسلا زوستر انسانی (VZIG) برای افرادی که هر سه معیار زیر را دارند، توصیه می‌شود:

• درمعرض آبله مرغان یا هرپس زوستر قرار گرفته‌اند.
• شرایطی دارند که خطر ابتلا‌به آبله مرغان شدید را افزایش می‌دهد.
• هیچ‌گونه ایمنی (آنتی بادی) دربرابر ویروس واریسلا زوستر ندارند.

درمان آبله

برای درمان آبله مرغان در بزرگسالان، پزشک ابتدا علائم ناشی از بیماری را درمان می‌کند و اجازه می‌دهد بیماری ادامه پیدا کند. توصیه‌های مراقبتی برای کاهش ناراحتی ناشی از آبله مرغان، عبارتند از:

• لوسیون کالامین و حمام بلغورجودوسر برای تسکین خارش
• مسکن برای کاهش تب

 در شرایط خاص، پزشک ممکن است داروهایی مانند آسیکلوویر یا والاسیکلوویر را برای مبارزه‌با ویروس و جلوگیری از عوارض تجویز کند.

داروی ضد ویروسی

قرص‌های ضدویروسی مانند آسیکلوویر می‌توانند شدت آبله مرغان را محدود کرده و کاهش دهند. باید بدانید این قرص‌ها ویروس را از بین نمی‌برند، اما از تکثیر ویروس جلوگیری می‌کنند. به همین خاطر ممکن است به بزرگسالان یا نوجوانان بالای 14 سال مبتلا‌به آبله مرغان توصیه شود یک داروی ضدویروسی مصرف کنند.

بهترین زمان برای مصرف داروهای ضدویروسی برای کنترل این بیماری، 24 ساعت پس از ایجاد اولین بثورات پوستی است. اگر مصرف دارو بعد از این زمان شروع شود، احتمالاً تأثیر زیادی نخواهد داشت. بنابراین، اگر به‌موقع خوردن داروهای ضدویروسی را شروع کنید، ممکن است به کاهش شدت بیماری کمک شود.

داروهای ضدویروسی به‌ویژه درشرایطی که آبله مرغان در بزرگسالان می‌تواند جدی‌تر باشد، مفید است. به‌عنوان مثال، برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، برای نوزادان تازه متولدشده و برای زنان باردار.

با وجود واکسن آبله مرغان، این بیماری اکنون قابل پیشگیری است. بیشتر بزرگسالان می‌توانند این واکسن را برای جلوگیری از ابتلا‌به آبله مرغان دریافت کنند، زیرا آبله مرغان در بزرگسالان بسیار خطرناک‌تر از کودکان است. اگر فردی مبتلا‌به آبله مرغان باشد، مصرف آسیکلوویر، درمان‌های حمایتی یا هر دو می‌تواند به کاهش علائم و عوارض ناشی از بیماری کمک کند. اگر احساس می‌کنید به این بیماری مبتلا شده‌اید، باید بلافاصله با پزشک مشورت کرده و از قرارگرفتن در مکان‌های عمومی و معاشرت با دوستان و خانواده خود اجتناب کنید.

منبع ++++